Οι ιθαγενείς του Μεξικού αποφάσισαν να συμμετάσχουν στις προεδρικές εκλογές
Οι Ζαπατίστας και το 5ο Εθνικό Ιθαγενικό Κογκρέσο, που συνήλθε πριν μια εβδομάδα στην πολιτεία Τσιάπας, τάραξαν για τα καλά τα νερά της κεντρικής πολιτικής σκηνής του Μεξικού ανακοινώνοντας την απόφασή τους να παρουσιάσουν για πρώτη φορά στην ιστορία τους υποψηφιότητα για την προεδρία της χώρας. Η σχετική διακήρυξη που υιοθετήθηκε από το Εθνικό Ιθαγενικό Κογκρέσο και απευθύνεται στους λαούς του Μεξικού και όλου του κόσμου ξεκινά με την κραυγή «Να σειστεί το κέντρο της Γης!» και κλείνει με το σύνθημα «Ποτέ πια ένα Μεξικό χωρίς εμάς!» – σηματοδοτώντας έτσι την απόφαση των ιθαγενικών φυλών (περίπου 27 εκατομμύρια άνθρωποι σε ένα συνολικό πληθυσμό 112 εκατομμυρίων κατοίκων) να οικοδομήσουν «ένα νέο έθνος με ειρήνη και δικαιοσύνη από τα κάτω».
Οι γενικές εκλογές, που θα αναδείξουν νέο πρόεδρο και νέα βουλή, έχουν προγραμματιστεί για τον Ιούλιο του 2018. Όμως ήδη τα τρία μεγάλα «παραδοσιακά» κόμματα της χώρας ανησυχούν εξαιτίας αυτής της απόφασης των ιθαγενών, που μπορεί να συσπειρώσει και την πλειοψηφία τόσο των ριζοσπαστικών κοινωνικών κινημάτων όσο και της Αριστεράς. Το κυβερνών «Θεσμικό Επαναστατικό Κόμμα» (PRI), που κυβερνούσε επί… επτά δεκαετίες (1929-2000) και επανέκαμψε στην εξουσία το 2012 θα προσπαθήσει βέβαια να εμποδίσει μια ιθαγενική υποψηφιότητα συνδυάζοντας όλες τις μεθόδους που γνωρίζει πολύ καλά: από την κλασική τρομοκρατία ως την εξαγορά. Άλλωστε ο σημερινός πρόεδρος Νιέτο συνεχίζει επάξια τις παραδόσεις του διεφθαρμένου PRI και σ’ αυτόν τον τομέα, αφού στα τέσσερα χρόνια που κυβερνά έχει χτυπήσει κόκκινο η κρατική και παρακρατική καταστολή, σε διαπλοκή με το άνευ προηγουμένου οργανωμένο μαφιόζικο έγκλημα που πλέον συγκυβερνά, ουσιαστικά, το Μεξικό.
Απειλή για το διεφθαρμένο, καταπιεστικό σύστημα
Το κεντροαριστερό «Κόμμα Δημοκρατικής Επανάστασης» (PRD) το 2006 έχασε παρά τρίχα από το ΡΑΝ (ο υποψήφιός του πήρε 35,3% έναντι 35,8% του δεξιού και δεν αναγνώρισε το αποτέλεσμα, καταγγέλλοντας νοθεία) και το 2012 παρέμεινε δεύτερη δύναμη. Είναι το κόμμα που φοβάται περισσότερο από κάθε άλλο μια ριζοσπαστική και ιθαγενική υποψηφιότητα, αφού μέχρι τώρα ψηφιζόταν ως το «μικρότερο κακό» από εκατομμύρια ιθαγενών και αριστερών, παρά την εμπλοκή του στη γενικευμένη διαφθορά αλλά και στην αιματηρή καταστολή των κινημάτων – περιλαμβανομένων εκατοντάδων «εξαφανίσεων» αγωνιστών σε περιοχές που διοικούνται από στελέχη του PRD. Τέλος, το δεξιό «Κόμμα Εθνικής Δράσης» (ΡΑΝ), που κυβερνούσε από το 2000 ως το 2012, έχει περάσει πλέον στην τρίτη θέση και είναι ίσως το μόνο που αντιμετωπίζει με… ανάμικτα αισθήματα την πρωτοβουλία των Ζαπατίστας: από τη μια ελπίζει ότι μια ιθαγενική υποψηφιότητα θα αδυνατίσει το κεντροαριστερό PRD, κι από την άλλη ορίζεται από το βαθύ μίσος του προς τους «υποδεέστερους» ιθαγενείς και προς οτιδήποτε προοδευτικό.
Πάντως η διακήρυξη του 5ου Εθνικού Ιθαγενικού Κογκρέσου δεν αφήνει αμφιβολίες για το «χρώμα» της μελλοντικής υποψηφιότητας: «Ο αγώνας μας είναι από τα κάτω και αριστερά, είμαστε αντικαπιταλιστές, και έχει έρθει η ώρα των λαών, που θα κάνουν να σειστεί αυτή η χώρα από τον αρχέγονο χτύπο της καρδιάς της Μητέρας Γης». Στη διακήρυξη καταγγέλλεται συνολικά το επίσημο πολιτικό σύστημα «κάνοντας στην άκρη τα πολιτικά κόμματα που έχουν προκαλέσει μόνο θάνατο, διαφθορά και εξαγορά συνειδήσεων» και επισημαίνεται ότι «οικοδομούμε καθημερινά τις αντιστάσεις για να σταματήσουμε την καπιταλιστική λαίλαπα, που κάθε μέρα γίνεται επιθετικότερη και έχει μετατραπεί σε απειλή για τον πολιτισμό όχι μόνο των ιθαγενικών λαών και των αγροτών, αλλά και των λαών των πόλεων – οι οποίοι πρέπει επίσης να βρουν τίμιους και εξεγερμένους τρόπους για να μην καταλήξουν δολοφονημένοι». Κάνοντας για πρώτη φορά το βήμα συμμετοχής στις εκλογικές διαδικασίες του μεξικάνικου κράτος, οι ιθαγενείς ταυτόχρονα υπογραμμίζουν ότι «η διατήρηση των τρόπων οργάνωσης και άμυνας της συλλογικής ζωής μας είναι δυνατή μόνο μέσα από την εξέγερση ενάντια στις κακές κυβερνήσεις, τις εταιρείες τους και το οργανωμένο τους έγκλημα». Το σύστημα έχει ήδη αναταραχθεί από αυτήν την πρωτοβουλία, που δύσκολα μπορεί να τη διαχειριστεί. Απομένει να δούμε αν θα μπορέσει να την «εξαφανίσει», όπως συνηθίζει να κάνει με όσους το ενοχλούν!
Ε.Φ.
