Ο Δρόμος, όπως έχετε αντιληφθεί, δίνει ιδιαίτερη σημασία στο σημαντικότερο σταθμό του νέου ελληνισμού, την επανάσταση του 1821. Η συμπλήρωση των 200 χρόνων από αυτήν γίνεται σε πολύ δύσκολες συνθήκες για την ίδια την ύπαρξη και τη συνέχεια της χώρας.
Πρόθεσή μας είναι να συμβάλλουμε στη μελέτη και την αξιολόγηση των κύριων πλευρών της Επανάστασης του 1821, στην απάντηση σε διάφορα αναθεωρητικά ρεύματα που τείνουν να αποδομήσουν τη σημασία και τις ρίζες της επανάστασης και να συσκοτίσουν τα αίτια του ανολοκλήρωτου –σε μεγάλο βαθμό– χαρακτήρα της. Και βέβαια να αναλογιστούμε για την επικαιρότητά της σε σχέση με την ίδια την υπόσταση της χώρας.
Για τους λόγους αυτούς, πέρα από την αρθρογραφία, τα αφιερώματα αλλά και άλλες πρωτοβουλίες π.χ. ημερίδες που σκοπεύουμε να πάρουμε, θα προβάλλουμε κινήσεις και δραστηριότητες που λαμβάνουν χώρα σε ανεξαρτησία από την επίσημη επιτροπή της κυρίας Γιάννας Αγγελοπούλου.
Στο φύλλο αυτό δημοσιεύουμε μια πολύ ενδιαφέρουσα και κατατοπιστική συνέντευξη της Μαρίας Νεγρεπόντη-Δελιβάνη από την κίνηση «Τιμή στο ‘21» και ένα σημαντικό άρθρο του Νίκου Σταθόπουλου που απαντά στο ζήτημα του γιατί αξίζει να αφιερώσουμε χρόνο στην Επανάσταση του 1821.
Τι σας ώθησε να πάρετε την πρωτοβουλία δημιουργίας της κίνησης «Τιμή στο ‘21»;
Η πραγματικότητα είναι ότι δεν υπήρξε, τουλάχιστον στην αρχή, καμιάς μορφής δική μου «πρωτοβουλία»! Η κίνηση «Τιμή στο ’21» φούντωσε από μόνη της, όταν άρχισε να φτάνει ένας χείμαρρος μηνυμάτων, ως απάντηση σε αυθόρμητη δική μου διαμαρτυρία, αρχικά εξαιτίας του απαράδεκτου χαρακτηρισμού του Ιωάννη Καποδίστρια ως «δικτάτορα», στη συνέχεια εξαιτίας της κακομεταχείρισης του ήρωα του 1821, του Γιώργου Καραϊσκάκη, και μετά…
Μετά, ήρθαν τα ακόμη χειρότερα και τα θανάσιμα επικίνδυνα για την επιβίωση της πατρίδας μας. Καταρχήν υποστηρίχτηκε εν ψυχρώ ότι η Επανάσταση του 1821 ήταν απλώς «η αντίδραση μιας μικρής περιθωριακής ελίτ». Και μέχρις εδώ είχα την απορία για το τι ακριβώς προτίθεται να γιορτάσει η επίσημη/κυβερνητική Επιτροπή, αφού μέλη της είχαν λοιδορήσει τους ήρωες του 1821, αλλά και επιπλέον είχαν αποφανθεί ότι στην πραγματικότητα δεν επρόκειτο περί Επανάστασης. Ωστόσο, στη συνέχεια, και ενώ εξακολουθούσαν να καταφθάνουν χιλιάδες μηνύματα, που καταδίκαζαν και τα υποστηριζόμενα, αλλά και αυτούς που τα υποστήριζαν, άρχισα να διερωτώμαι, ποιες θα μπορούσαν να είναι οι απόψεις των ξένων επιστημόνων, που επιλέχθηκαν από την Επιτροπή «Ελλάδα ’21», για να γιορτάσουν μαζί μας την πολύ σημαντική αυτή επέτειο. Διάλεξα, λοιπόν, κάποια ονόματα εντελώς στην τύχη. Ομολογώ ότι, δυστυχώς, δεν βρίσκω μια πιο ευγενική λέξη για να εκφράσω τις εντυπώσεις μου διαβάζοντάς τες: Σκέτη φρίκη. Και πιο συγκεκριμένα ο πρώτος, από τους εκλεκτούς ξένους προσκεκλημένους της επίσημης/κυβερνητικής Επιτροπής «Ελλάδα ’21», υποστηρίζει ότι είναι λάθος να μιλάμε για «σκλαβιά 400 ετών», γιατί «περνούσαμε θαυμάσια υπό τον τουρκικό ζυγό». Και προχωρεί στην προτροπή, ο εορτασμός της επετείου των 200 ετών «να λειτουργήσει ως ευκαιρία αναθεώρησης της ιστορίας μας». Πάντοτε, τυχαία, συνέχισα με την επιλογή του δεύτερου επιστήμονα, ανάμεσα στους επίσημους ξένους καλεσμένους της Επιτροπής «Ελλάδα ’21». Και, τότε, συναντήθηκα με γνήσιο κλώνο του απατεώνα Φαλμεράιερ, ο οποίος με άνεση υποστηρίζει ότι «οι Νεοέλληνες ουδεμία σχέση έχουμε με τους αρχαίους μας προγόνους», ότι πάσχουμε από «προγονοπληξία», και ότι πρέπει να εγκαταλείψουμε αυτές τις εμμονές. Έκρινα άσκοπη τη συνέχιση της έρευνας, καθώς οι αλληλοσυμπληρούμενες απόψεις των πέντε Ελλήνων και ξένων μελών της Επιτροπής «Ελλάδα ’21», όχι μόνο κατόρθωσαν να γελοιοποιήσουν πλήρως την απόφαση του εορτασμού των 200 ετών από το 1821, αλλά και επιχείρησαν να εξαφανίσουν από το πρόσωπο της Γης τη μακραίωνη και μεγαλειώδη πορεία της Ελλάδας, μέσα στους αιώνες. Είναι πολύ απλό: η χώρα μας, για τους ανθέλληνες αυτούς, γεννήθηκε μόνο πριν από 200 χρόνια.
Ουδόλως ήταν στις προθέσεις και στα ενδιαφέροντά μου η δημιουργία της κίνησης «Τιμή στο ’21». Ουδέποτε, στη μακρά μου επαγγελματική σταδιοδρομία τα καθαρά εθνικά θέματα ήταν στο επίκεντρό της, με μοναδική βέβαια εξαίρεση το Μακεδονικό. Κάποια στιγμή, όμως, συνειδητοποίησα ότι η εγκατάλειψη των χιλιάδων αγωνιωδών μηνυμάτων, σε αυτές τις τόσο δύσκολες ώρες για την Ελλάδα, θα ισοδυναμούσε με προδοσία. Και αποφάσισα να παραμείνω και να αγωνιστώ, όσο και όπως μπορούσα. Άλλωστε, πολύ σύντομα συνειδητοποίησα ότι δεν ήμουν μόνη, αλλά αντιθέτως πλαισιωμένη από αναρίθμητους άξιους συνεργάτες, που εργάζονται εθελοντικά, όπως και εγώ, για μια γιορτή του 1821, αντάξια των αθάνατων ηρώων μας.
Η κίνηση «Τιμή στο ’21» είναι, τελικά, το αποτέλεσμα αφύπνισης της εθνικής συνείδησης των Ελλήνων, που αποδείχθηκε πολύ δυνατή και σε θέση να συντρίψει κάθε απόπειρα εθνομηδενισμού, από οπουδήποτε και αν προέρχεται.
Η Ελλάδα μας, εκτός από την ελευθερία της, να αγωνιστεί επιτέλους και για τον δεύτερο στόχο, που είχαν θέσει για την πατρίδα οι ήρωες του 1821, και που ήταν κάποιος βαθμός εθνικής κυριαρχίας και ανεξαρτησίας
Ποιος ο χαρακτήρας της κίνησης και πώς θα δραστηριοποιηθεί;
Η κίνηση «Τιμή στο ‘21» άρχισε ως άτυπη δραστηριότητα, και έτσι θα επιθυμούσα να παραμείνει. Ωστόσο, στη συνέχεια, αναγκαστήκαμε να την ενισχύσουμε με κάποια μορφή νομικής υπόστασης, κυρίως, για να είναι δυνατή η αποδοχή δωρεών, που μας προτείνονται από διάφορες πλευρές. Αναφορικά, τώρα, με την οργάνωση των δραστηριοτήτων, μπορώ να πω ότι έχουμε προχωρήσει ανέλπιστα γρήγορα και πολύ ικανοποιητικά, διαψεύδοντας έτσι τις πρόωρες Κασσάνδρες, που προέβλεψαν αποτυχία μας. Στις 2 Ιουλίου δώσαμε στην ΕΣΗΕΑ την πρώτη μας συνέντευξη Τύπου, η οποία κήρυξε την έναρξη εργασιών της «Τιμή στο ‘21» και που, κατά γενική ομολογία, ήταν επιτυχής. Στο μεταξύ, μας έρχονται, σε καθημερινή βάση, εξαιρετικές, πρωτότυπες και πολύπλευρες προτάσεις εορτασμού από ολόκληρη την Ελλάδα. Εξυπακούεται ότι θα κάνουμε τα αδύνατα δυνατά για να τις υλοποιήσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Τα θέματα οργάνωσης έχει αναλάβει ο Όθων Ιακωβίδης, που διαθέτει και την πολύ σημαντική εμπειρία, από την επιτυχή διοργάνωση των συλλαλητηρίων, για τη Μακεδονία, σε όλη τη χώρα. Ο Όθων Ιακωβίδης, λοιπόν, προχώρησε στη δημιουργία διαφόρων επιτροπών, όπως ιστορική, καλλιτεχνική, τεχνική, νομική κ.λπ. τις οποίες στελεχώνουν ανάλογα με τα προσωπικά τους ενδιαφέροντα, όλοι όσοι επιθυμούν, από τις χιλιάδες των υποστηρικτών μας, και έχει αρχίσει σοβαρή δουλειά σε πολλές από αυτές. Η «Τιμή στο ’21» έχει συγκεντρώσει στους κόλπους της πολυάριθμους αξιόλογους Έλληνες, που υπηρετούν το σύνολο, θα έλεγα, των επιστημονικών, παραγωγικών και καλλιτεχνικών τομέων της κοινωνίας και οικονομίας μας. Υπάρχει και μια εννεαμελής προσωρινή Συντονιστική Γραμματεία, που παρακολουθεί την πορεία των εργασιών. Προς το παρόν, τα έξοδα που αντιμετωπίζει η «Τιμή στο ’21», καλύπτονται από όλους εμάς τους πρωτεργάτες της. Αλλά, και πέρα από τις δωρεές που περιμένουμε, ετοιμάζουμε και ένα βιβλιαράκι με θέματα της Επανάστασης και της «Τιμή στο ’21», που επιμελείται ο Γιώργος Καραμπελιάς, και που ελπίζουμε ότι, αφού εξοφληθούν τα έξοδα εκτύπωσης, θα μας αφήσει και κάποια έσοδα κίνησης.
200 χρόνια μετά, η χώρα βρίσκεται σε πολύ δύσκολη θέση. Πόση σημασία έχει για το σήμερα το πνεύμα του ’21; Ποια η επικαιρότητά του;
Η χειμαρρώδης επιτυχία του «Τιμή στο ’21», αλλά και τα αποτελέσματα από δύο πρόσφατες σχετικές δημοσκοπήσεις (ΠΑΜΑΚ, «Πως βλέπουν οι Έλληνες την επίσημη Επιτροπή «Ελλάδα ’21») και ΚΕΦΙΜ-MARC (Κέντρο Φιλελεύθερων Μελετών-Μάρκος Δραγούμης), «Τι πιστεύουν οι Έλληνες για το 1821») αποκαλύπτουν ότι το πνεύμα του ’21 είναι πάντα ζωντανό στις ψυχές των Ελλήνων, και ακόμη ότι απορρίπτουν τους εθνομηδενισμούς, τις «πολλές ερμηνείες της ιστορίας», «την παραχάραξη της ιστορίας» και τις «πολυπολυτισμικότητες». Θεωρώ πολύ θετικά αυτά τα ευρήματα, και πιστεύω πως αν κατευθυνθούν σωστά θα μπορούσαν να βοηθήσουν την Ελλάδα να εξέλθει από τα έγκατα της γης, όπου έχει ταφεί τα τελευταία, κυρίως, 11 χρόνια. Με την ευκαιρία, λοιπόν, αυτού του εορτασμού των 200 ετών από το 1821, ας ευχηθούμε όλοι εμείς οι χιλιάδες της «Τιμή στο ’21», να ολοκληρωθούν, επιτέλους, οι στόχοι της Επανάστασης του 1821. Δηλαδή, η Ελλάδα μας, εκτός από την ελευθερία της, να αγωνιστεί επιτέλους και για τον δεύτερο στόχο, που είχαν θέσει για την πατρίδα οι ήρωες του 1821, και που ήταν κάποιος βαθμός εθνικής κυριαρχίας και ανεξαρτησίας.
