Με πρόσφατο άρθρο του στα Νέα (04/01/22) ο Π. Ιωακειμίδης, σύμβουλος του ΥΠΕΞ και μέλος της συμβουλευτικής επιτροπής του FEPS και του ΕΛΙΑΜΕΠ θέτει το ερώτημα: «Αναχαίτιση Τουρκίας: εφικτή ή paradigm shift;» (Σ.τ.Σ.: ή απαιτείται δηλαδή ριζική αλλαγή πολιτικής πλεύσης;)
Συνοπτικά με τα λόγια του αρθρογράφου, τα κύρια σημεία της απάντησης που δίνει στο ερώτημα του τίτλου:
- Η εφαρμοσμένη πολιτική της Αθήνας στο σκέλος της αναχαίτισης της Τουρκίας από του να καταστεί περιφερειακή δύναμη είναι αδιέξοδη, ατελέσφορη, ανέφικτη. Σπαταλάμε τζάμπα πόρους (…)
- Χώρες που ανησυχούν για την επιβίωσή τους θεωρούν ως καλύτερο τρόπο αντίδρασης την απόκτηση ισχύος, κάτι που σημαίνει ότι θέλουν να καταστούν ηγεμονικές δυνάμεις στην περιφέρειά τους και να αποκλείσουν άλλες χώρες από το να κυριαρχήσουν (…) [Το επιχείρημα αναφέρεται για να καταδειχθεί το εύλογο και ρεαλιστικό της συμπεριφοράς της Τουρκίας (!)]
- Άλλος τρόπος για να καταστεί μια χώρα –ιδιαίτερα μεσαίου μεγέθους– ισχυρή. Να ενσωματωθεί σ’ ένα ευρύτερο, ισχυρό υπερεθνικό σύνολο όπως έκανε η Ελλάδα με την ένταξή της στην Ε.Ε. Αλλά αυτή η επιλογή αφαιρέθηκε / απορρίφθηκε από την Τουρκία το 2007 (με ευθύνη Γαλλίας κυρίως και Γερμανίας) και έκτοτε η Τουρκία εγκαινίασε την επιλογή της περιφερειακής δύναμης (…) [Όλη η πολιτική λογική Σημίτη και ΓΑΠ για «Ελσίνκι» τότε και σήμερα, σε λίγες λέξεις]
- Τη στρατηγική της αναχαίτισης μπορεί να την ακολουθήσει μια σαφώς ισχυρότερη χώρα που είναι και πρόθυμη να καταβάλει υψηλό κόστος (ΗΠΑ έναντι ΕΣΣΔ, Κίνας) (…) Οι πολιτικές δυνάμεις στην Τουρκία βλέπουν στην [ελληνική] στρατηγική της αναχαίτισης το σύνδρομο της περικύκλωσης και διάλυσης από τα έξω [Το διαχρονικό ραγιάδικο μοτίβο υποταγής στην υπέρτερη ισχύ και η υιοθέτηση του «εύλογου» της τουρκικής απάντησης στην «επιθετική» αναχαίτιση-στρίμωγμα της Τουρκίας από πλευράς Ελλάδας!]
- Η στρατηγική (…) προς αμοιβαίο όφελος είναι αυτή της σύμπραξης προσαρμοσμένη στο ευρωπαϊκό περιβάλλον και στις συνθήκες της περιοχής. Στοιχεία μιας τέτοιας στρατηγικής:
- Αναβίωση του στόχου για μια βαθύτερη ευρωπαϊκή πρόσδεση της Τουρκίας με την ΕΕ και νέο «Ελσίνκι» για τις σχέσεις με την Ελλάδα (!)
- (…) και πάνω απ’ όλα, το άνοιγμα μιας σοβαρής, στοχευμένης διαδικασίας επίλυσης των προβλημάτων μεταξύ των δύο χωρών (χωρίς νομικίστικες προσεγγίσεις κ.λπ.). [Η αποθέωση της «στρατηγικής»: «επίλυση» προβλημάτων (όλων των τουρκικών αξιώσεων) εκτός διεθνούς δικαίου, και με απόλυτη υποταγή στο «επιχείρημα» της υπέρτερης τουρκικής ισχύος και στις συμμαχικές «υποδείξεις»!].
Το άρθρο θεωρήσαμε ότι πρέπει να τύχει προσοχής γιατί συνοψίζει χωρίς περιστροφές (και αιδώ) μια εφ’ όλης της ύλης λογική της σημιτικής πτέρυγας και διαφόρων ευρωπαϊστικών και άλλων συναφών κύκλων.
Το πραγματικό περιεχόμενο της «σύμπραξης»
Πρώτα απ’ όλα προκύπτει το εξής: οι κύκλοι αυτοί ποντάρουν σε, και δηλώνουν διαθέσιμοι για μια «ευρωπαϊστική» υπό οικονομικό-αναπτυξιακό μανδύα, φόρμουλα αποψίλωσης / παράδοσης κυριαρχίας στο Ανατολικό Αιγαίο και παρακάτω στην ανατολική Μεσόγειο «υπό την αιγίδα της (γερμανικής σε κάθε περίπτωση) Ε.Ε.». Αυτό είναι το περιεχόμενο της «σύμπραξης με την Τουρκία» και χρειάζεται να τεθεί το ερώτημα: σε τι κοινωνικά «λαδώματα» προσβλέπουν προκειμένου να λιπανθεί μια τέτοια εξέλιξη (τουριστικά; πηγές ενέργειας και εμπορικές διασυνδέσεις;) ή και από ποιές ευρύτερες νεοφαναριώτικες αυταπάτες διακατέχονται, σαν εκείνες του τύπου: «Εμείς» το ελληνικό κατεστημένο δηλαδή θα συνεισφέρουμε τους διαύλους επικοινωνίας μας με την «Ευρώπη» κ.ο.κ. Η όλη «στρατηγική της σύμπραξης» είναι η πεισιθανάτια φάση του ραγιαδισμού και αξίζει να δει κανείς το τρόπο που το κείμενο διατρέχεται από «το τουρκικό πεπρωμένον φυγείν αδύνατον» που αντιστοιχεί σε μια λογική πλήρους σαντζακοποίησης (*) της χώρας.
Η «στρατηγική» αυτή δεν συμπίπτει με τους σχεδιασμούς άλλων μεγαπαικτών: είτε κέντρων ισχύος εντός του αμερικανικού κατεστημένου (ή ακόμα περισσότερο της Γαλλίας) που έχουν πιό δυναμικές, ευλύγιστες, «ανοιχτές σε εκβάσεις» οπτικές για το είδος δικής τους εξασφάλισης επιδιαιτησίας στις αντίστοιχες περιοχές. Το να δηλώνει απερίφραστα πάντως μέσα σε τέτοιες συνθήκες ο ντόπιος πολιτικός κόσμος την ετοιμότητά του για πλήρη και άνευ ορίων υποταγή στον «ρεαλιστικό χαρακτήρα των τουρκικών αξιώσεων», είναι παράγοντας που από μόνος του ανοίγει ορέξεις διαφόρων πλευρών προς ακρωτηριαστικές κατευθύνσεις.
Ποιοί φαίνεται ότι επισπεύδουν;
Ο τόνος αυτού του άρθρου, μαζί και άλλων πρόσφατων ανάλογων τοποθετήσεων, δείχνει προχωρημένο στάδιο ζυμώσεων και κατά τα φαινόμενα και μια πίεση επίσπευσης διαδικασιών από γερμανικής πλευράς. Για τη γερμανική πλευρά υπάρχει ένα ακανθώδες «πακέτο» που περιλαμβάνει αλληλοσυνδεόμενα θέματα (Ρωσία, Τουρκία, αναδιαμόρφωση της αρχιτεκτονικής της Ε.Ε. και αναζήτηση ισορροπιών στις ασταθείς σχέσεις Ε.Ε.-ΗΠΑ) που δημιουργεί ισχυρές εντάσεις και πιέσεις μέσα στο γερμανικό πολιτικό σύστημα. Έχει μεγάλη σημασία το που και το πότε θα κάτσει τελικά η μπίλια σ’ αυτές τις εξελίξεις.
Ένα ακόμα σημαντικό ερώτημα
Πώς εσωτερικεύονται από το ελληνικό πολιτικό σύστημα, οι παραπάνω πολυεπίπεδες αντιθέσεις ΗΠΑ-Γερμανίας, αλλά και οι ενδοαμερικανικές και ενδογερμανικές αντιθέσεις; Μια υποπαράγραφος (για την ώρα τουλάχιστον) του όλου ερωτήματος είναι ότι Τσίπρας και ΓΑΠ έχουν ποντάρει τα ρέστα τους στο να φανούν χρήσιμοι ως φορείς- εκτελεστές μιας «ιωακειμίδιας» λύσης Πρεσπών στο Αιγαίο και ίσως και παρακάτω. Ο Μητσοτάκης δείχνει να τσιμπολογάει από όλες τις εμφανιζόμενες εκδοχές και να προσπαθεί να φανεί χρήσιμος σε πολλούς ταυτόχρονα. Υπό όρους πάει να παίξει και το παιχνίδι του «ηγέτη» (!) που θα εισηγηθεί στην «Ευρώπη» εγκαίρως αυτό που θα ήθελαν να ακούσουν κύκλοι των ΗΠΑ. Κάθε άλλο πάντως παρά φαίνεται ότι διάγει σε πλήρη πολιτική υγεία εσχάτως. Μάλλον «έχει πατήσει και αυτός στο εντομοκτόνο». Η χώρα παίζεται στα ζάρια αλλά όλοι τους θέλουν να πιστεύουν ότι δεν συμφέρει στους μεγάλους και έτσι δεν θα επιλεγεί ο απροκάλυπτος ακρωτηριασμός της αλλά μια “ευρωπαϊστική, πολιτισμένη” αποσυναρμολόγησή της.
* Σαντζάκι: Διοικητική περιφερειακή διαίρεση στην Οθωμανική Αυτοκρατορία
