του Ατζάμου Μπαράκα*
Μεταβολές στις ιστορικές συνθήκες μπορούν να αναδείξουν πολύ γρήγορα μια δευτερεύουσα αντίθεση σε κύρια, και ανταγωνιστική. Η δεξιόστροφη συνεργασία της σοσιαλιμπεριαλιστικής αριστεράς των ΗΠΑ και της Ευρώπης με το Δυτικό-Λευκό αποικιακό/καπιταλιστικό σχέδιο δεν συνέβη ξαφνικά. Εξελίσσεται επί δεκαετίες. Η ανταγωνιστική φύση της οξύνθηκε εξαιτίας της τρέχουσας κρίσης του παγκόσμιου καπιταλισμού και του καθοδηγούμενου από τις ΗΠΑ Δυτικού ιμπεριαλιστικού σχεδίου, και τροφοδοτήθηκε από δύο αλληλένδετα στοιχεία:
1) Τις συντριπτικές κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες που αντιμετωπίζουν τώρα οι εργαζόμενες τάξεις τόσο στο ιμπεριαλιστικό κέντρο όσο και στον παγκόσμιο Νότο, ως αποτέλεσμα της νεοφιλελεύθερης στροφής του μονοπωλιακού κεφαλαίου τα τελευταία σαράντα χρόνια.
2) Την εντεινόμενη αμφισβήτηση του νεοφιλελευθερισμού από κράτη και κοινωνικά κινήματα του παγκόσμιου Νότου, που με τη σειρά της προκαλεί απαντήσεις από το βορειοαμερικανικό και ευρωπαϊκό κεφάλαιο: από επιβολή κυρώσεων που αποσκοπούν στην τιμωρία ολόκληρων πληθυσμών, ως την άμεση και έμμεση παρέμβαση στις εσωτερικές υποθέσεις ξένων χωρών, τις στρατιωτικές επεμβάσεις κ.ο.κ.
Καινοτόμα ιδεολογικά όπλα της Δύσης
Υπάρχει όμως, από τη δεκαετία του 1990, μια αλλαγή στο πώς παρουσιάζονται στο κοινό αυτές οι παράνομες ενέργειες: τότε αναδύθηκαν οι έννοιες της «ανθρωπιστικής επέμβασης» και της «ευθύνης προστασίας». Αυτές συνιστούν ένα από τα πιο καινοτόμα ιδεολογικά όπλα που παράχθηκαν ποτέ. Πατώντας στην «ενστικτώδη» αντίθεση των περισσότερων Δυτικών (και της Δυτικόφιλης αριστεράς) σε κάτι που αποκαλείται «αυταρχισμός», και στην υποσυνείδητη πεποίθηση περί ανωτερότητας του Δυτικού πολιτισμού, το πλαίσιο αυτό μετασχημάτισε πλατιά τμήματα της Δυτικής αριστεράς σε συνεργάτες της (ποτισμένης από τις ιδέες της λευκής υπεροχής) αποικιακής/καπιταλιστικής πατριαρχίας. Από την οποία, εξάλλου, αυτά τα τμήματα ωφελούνται υλικά.
Επικαλούμενες έναν «λευκό λυτρωτισμό», οι Δυτικές επεμβάσεις παρουσιάζονται τώρα ως «ανθρωπιστικές». Και στοιχεία της Δυτικής αριστεράς, ήδη διεφθαρμένα από υλικά προνόμια και ποτισμένα από τις προκαταλήψεις περί λευκής ανωτερότητας, ευθυγραμμίστηκαν με τη δικαιολόγηση των ιμπεριαλιστικών ενεργειών στον παγκόσμιο Νότο… Είναι απαραίτητο οι καταπιεζόμενοι λαοί και τάξεις να κατανοούν τα αντικειμενικά συμφέροντα του καθοδηγούμενου από τις ΗΠΑ ιμπεριαλισμού και τις στρατηγικές που ξεδιπλώνονται για να υπερασπίσουν και να προωθήσουν αυτά τα συμφέροντα. Δεν έχουμε την πολυτέλεια της σύγχυσης…
Ο Μπάιντεν και η μετα-Τραμπ ανασυγκρότηση της παγκόσμιας λευκής υπεροχής
Ως αποτέλεσμα της διαρκούς προπαγάνδας από τα νεοφιλελεύθερα μεγάλα ΜΜΕ στις ΗΠΑ, ο Μπάιντεν και οι Δημοκρατικοί θεωρούνται οι καλοί, λογικοί φίλοι των έγχρωμων λαών παγκοσμίως. Ο Τραμπ, από την άλλη, ήταν ο «κακός αφέντης», ένας πρωτοφασίστας επικεφαλής ενός βίαιου και παράλογου κινήματος που επεδίωκε τη λευκή υπεροχή και την καπιταλιστική ηγεμονία. Φυσικά η πραγματικότητα είναι λίγο πιο περίπλοκη… Όπως τόνιζε ο Γκλεν Φορντ, οι Δημοκρατικοί δεν είναι τίποτε άλλο παρά το πιο αποτελεσματικό Κακό – ιδίως όταν επιδιώκεται η προώθηση μιας ιμπεριαλιστικής ατζέντας λευκής υπεροχής.
Η αναστήλωση της ιστορικής συμμαχίας ΗΠΑ-Ευρώπης ανακοινώθηκε από τον Μπάιντεν ως κύριος στόχος της κυβέρνησής του. Το σύνθημά του «Η Αμερική Επέστρεψε» αποσκοπούσε να σηματοδοτήσει την ετοιμότητα των ΗΠΑ να αναλάβουν εκ νέου την ηγεσία της Δυτικής συμμαχίας. Ο Μπάιντεν με περηφάνια αυτοπροσδιορίζεται ως «ατλαντιστής»… Οι δεξαμενές σκέψεις που στελεχώνουν τη διοίκηση του Μπάιντεν (όπως το Ατλαντικό Συμβούλιο) ήταν πολύ επικριτικές προς τον Τραμπ όχι λόγω του «ρατσισμού» του, αλλά επειδή αντιτίθονταν στη «μονομερή» εξωτερική πολιτική του και είχε επικίνδυνες ιδέες (απόσυρση από το ΝΑΤΟ, ανάκληση των αμερικανικών στρατευμάτων) και μια όχι αρκούντως εχθρική στάση έναντι της Ρωσίας…
Η στάση της αριστεράς των ΗΠΑ και γενικότερα της Δύσης
Ο Βολιβιάνος πρόεδρος Έβο Μοράλες αντιμετώπισε ένα δεξιό πραξικόπημα. Η αριστερά, αντί να τον υποστηρίξει, βυθίστηκε σε συζήτηση για το βολιβιάνικο προτσές… Ο Μπέρνι Σάντερς χαρακτήρισε τον Τσάβες «νεκρό κομμουνιστή δικτάτορα»… Ο Καντάφι άξιζε να πεθάνει. Ο Άσαντ είναι ένας αιμοδιψής τύραννος. Η Κίνα είναι καπιταλιστική. Και η Αϊτή είναι μια σκατότρυπα που δεν της αξίζει πολύ σκέψη ή ενέργεια – πόσο μάλλον μια διαδήλωση… Αυτοί οι αριστεροί δεν φαίνεται να συνειδητοποιούν ότι συνήθως βρίσκονται στην ίδια πλευρά με τη διεθνή άρχουσα τάξη. Ή απλά δεν τους νοιάζει…
Υπάρχει μια ενότητα κοσμοθεωριών που βλέπει σταθερότητα και κανονικότητα σε έναν κόσμο που κυβερνάται από τις Δυτικές δυνάμεις. Η ασφαλής και με υλική άνεση αριστερά μπορεί να εντρυφεί σε τέτοιου είδους ψευδαισθήσεις. Αλλά για τους λαούς που έχουν υποστεί αποικιακές πολιτικές και παλεύουν για εθνική απελευθέρωση και ανεξαρτησία, θα ήταν αυτοκτονική η υιοθέτηση τέτοιων απόψεων… Η Δυτική σοσιαλιμπεριαλιστική αριστερά, που παραμένει εξαρτημένη από τα υλικά προνόμιά της και την ψευδαίσθηση ότι αποτελεί τμήμα ενός πράγματος που ονομάζεται «η Δύση», πρέπει να επιλέξει: είτε να εγκαταλείψει τα προνόμιά της και τη «λευκότητά» της και να πολεμήσει τις Δυτικές άρχουσες τάξεις, είτε να θεωρηθεί τμήμα του εχθρού.
* Ο Ατζαμού Μπαράκα είναι οργανωτικός υπεύθυνος της Μαύρης Συμμαχίας για την Ειρήνη (ΒΑΡ), ηγετικό στέλεχος της Ενιαίας Εθνικής Αντιπολεμικής Συμμαχίας (UNAC), υποψήφιος αντιπρόεδρος των ΗΠΑ το 2016 με το Πράσινο Κόμμα. Το παρόν κείμενο αποτελεί περιληπτική απόδοση άρθρου του που δημοσιεύθηκε την 1/9/2021 στην ιστοσελίδα Black Agenda Report (blackagendareport.com).