Από τις στήλες του Δρόμου επανειλημμένα επισημαινόταν ο κίνδυνος να κατηφορίσει ο πόλεμος προς τα Βαλκάνια, που στο πρόσφατο παρελθόν αποτέλεσαν πεδίο αιματοβαμμένων νεοταξικών πειραματισμών. Η υποδαύλιση των πιο αντιδραστικών εθνικιστικών σχεδίων από Δυτικές κυρίως δυνάμεις αποσκοπούσε μεταξύ άλλων στην επιχείρηση διαμελισμού μιας ισχυρής και σχετικά ανεξάρτητης περιφερειακής δύναμης, της Γιουγκοσλαβίας, και στη μείωση της ρωσικής επιρροής, ώστε η γειτονιά μας να αλλάξει εντελώς χρώμα. Ο πρώτος στόχος επιτεύχθηκε πλήρως: η σημερινή Σερβία αποτελεί κλάσμα της πάλαι ποτέ Γιουγκοσλαβίας, και οι λοιπές πρώην γιουγκοσλαβικές δημοκρατίες έχουν στοιχηθεί πίσω από το ΝΑΤΟ. Ο δεύτερος στόχος υλοποιήθηκε σε μεγάλο βαθμό, αλλά όχι πλήρως. Το θέμα είναι ότι τώρα η Δύση δυσκολεύεται να κλείσει τους ασκούς του Αιόλου που η ίδια άνοιξε.
Χαρακτηριστικό τέτοιο παράδειγμα αποτελεί και το Κόσοβο, δηλαδή ένα ελέω ΝΑΤΟ και Ε.Ε. «ανεξάρτητο» Δυτικό προτεκτοράτο, όπου οι ΗΠΑ διατηρούν μια τεράστια στρατιωτική βάση, αν και –τυπικά τουλάχιστον– παραμένει σερβικό έδαφος. Οι πιέσεις των Δυτικών για «συμβιβασμό» Σερβίας-Κοσόβου, με αναγνώριση από την πρώτη της ανεξαρτησίας του και, σε αντάλλαγμα, μέτρα διασφάλισης του σερβικού πληθυσμού που πλειοψηφεί στο βόρειο τμήμα του (μεταξύ των οποίων η αναγνώριση της Ένωσης Σερβικών Δήμων), κατέληξαν σε διεθνή συμφωνία σε αυτήν την κατεύθυνση. Την οποία όμως αρνείται να υλοποιήσει η κυβέρνηση του Κοσοβάρου εθνικιστή Άλμπιν Κούρτι, με αποτέλεσμα διαρκείς εντάσεις και συγκρούσεις με τον σερβικό πληθυσμό – που η κυβέρνηση της «μητέρας Σερβίας» είναι υποχρεωμένη να δείχνει ότι υποστηρίζει…
Η εκλογική φάρσα ως τις έσχατες συνέπειές της
Την προηγούμενη εβδομάδα η αντιπαράθεση παροξύνθηκε και έκτοτε παραμένει εκτός ελέγχου. Είχαν προηγηθεί οι δημοτικές εκλογές στο Κόσοβο, όπου η σερβική αποχή ήταν καθολική, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την πολιτική του Κούρτι: από τις περίπου 65.000 Σέρβους που κατοικούν εκεί, μόλις… 13 ψήφισαν. Η αποχή δεν έφτασε το 100% μόνο χάρη στην ψήφο των 1.630 Αλβανών που κατοικούν στους σερβικούς Δήμους, «περιοριζόμενη» έτσι σε 96-97%*. Ποσοστό που η λεγόμενη διεθνής κοινότητα δεν θεώρησε ικανό για να μην αναγνωρίσει τη φάρσα… Οπότε η κυβέρνηση του Κοσόβου, ενθαρρυμένη, επιχείρησε την περασμένη Παρασκευή να εγκαταστήσει βίαια στα δημαρχεία δοτούς Αλβανούς «δημάρχους», τους οποίους κανείς δεν αναγνωρίζει – με αποτέλεσμα να ξεσπάσουν αιματηρές συγκρούσεις μεταξύ των κοσοβάρικων αστυνομικών και ειδικών δυνάμεων από τη μια, και Σέρβων πολιτών από την άλλη**.
Οι ΗΠΑ και η Ε.Ε. καταδίκασαν στα λόγια την κυβέρνηση Κούρτι. Αλλά για μια ακόμη φορά δεν την υποχρέωσαν έμπρακτα να υλοποιήσει τον «συμβιβασμό», που προϋποθέτει την αναγνώριση της Ένωσης Σερβικών Δήμων του Κοσόβου. H λεγόμενη Quinta (Πενταμερής: ΗΠΑ, Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία και Ηνωμένο Βασίλειο), οι πρεσβευτές της οποίας στην Πρίστινα αποτελούν την άτυπη κυβέρνηση της «χώρας», περιορίστηκε σε φραστικές συστάσεις. Ταυτόχρονα οι Δυτικοί ζητούσαν και από τους Σέρβους να απόσχουν από «βίαιες διαμαρτυρίες», δηλαδή να κάτσουν με σταυρωμένα χέρια μπροστά στην κατάληψη των Δήμων τους από τα τεθωρακισμένα της κοσοβάρικης κυβέρνησης. Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του Ζοζέπ Μπορέλ, «υπουργού Εξωτερικών» της Ε.Ε., που την Τρίτη καλούσε και τις δύο πλευρές(!) σε αποκλιμάκωση.
Χέρι-χέρι Κοσοβάροι εμπρηστές και ΝΑΤΟϊκοί «ειρηνευτές»
Προς στιγμήν, φάνηκε ότι η παρεμβολή ΝΑΤΟϊκών στρατευμάτων της KFOR μεταξύ της κοσοβάρικης στρατιωτικοποιημένης αστυνομίας και των Σέρβων πολιτών θα ανέκοπτε τις αιματηρές συγκρούσεις. Όμως αποδείχθηκε ότι στην πράξη η KFOR προστάτευε την κατάληψη των δημαρχείων, και πρόσφερε κάλυψη στις κοσοβάρικες δυνάμεις, που αλλιώς αδυνατούσαν να επικρατήσουν… Οι Σέρβοι του Κοσόβου στράφηκαν τότε εναντίον και των ΝΑΤΟϊκών στρατευμάτων. Οι πιο σκληρές συγκρούσεις σημειώθηκαν στην πόλη Σβέτσαν, όπου εκατοντάδες Σέρβοι διαδηλωτές επιχείρησαν να απωθήσουν τους ΝΑΤΟϊκούς στρατιώτες που «προστάτευαν» το κατειλημμένο από την κοσοβάρικη αστυνομία δημαρχείο. Τουλάχιστον 53 πολίτες τραυματίστηκαν, κάποιοι και από πραγματικά πυρά. Ο ένας από αυτούς, ο 50χρονος Ντράγκισα Γκάλιακ, χαροπαλεύει στην εντατική. Σοβαρά έχει τραυματιστεί και ο Ντράγκισα Μίλοβιτς, εκ των πλέον σεβαστών Σέρβων του Κοσσυφοπεδίου, που επιχειρούσε να διαπραγματευθεί με την KFOR.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Σερβίας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς, αυτοί τραυματίστηκαν από πυρά Κοσοβάρων αστυνομικών και ελεύθερων σκοπευτών. Όπως είπε ο Βούτσιτς, ο Ιγκόρ Σίμιτς, αντιπρόεδρος της Σερβικής Λίστας του Κοσόβου, «είχε προειδοποιήσει την KFOR ότι οι αλβανικές Ειδικές Δυνάμεις είχαν φέρει όπλα και ελεύθερους σκοπευτές, αλλά αγνοήθηκε». Όμως οι συνδυασμένες επιθέσεις των Κοσοβάρων ενόπλων και των ΝΑΤΟϊκών εναντίον τους δεν πτόησαν τους Σέρβους διαδηλωτές. Αντίθετα, τους εξαγρίωσαν, με αποτέλεσμα τον τραυματισμό δεκάδων στρατιωτών της KFOR από ρόπαλα, πέτρες, μολότοφ κ.λπ. «Όπως μπορείτε να δείτε, υπάρχουν μεγάλες και σοβαρές συνέπειες για τις οποίες ο Αλμπίν Κούρτι είναι αποκλειστικά υπεύθυνος. Προειδοποίησα για αυτό χθες το βράδυ, προειδοποίησα προχθές το βράδυ, προειδοποίησα πριν από πέντε ημέρες, όμως κανείς δεν ήθελε να ακούσει», κατέληξε ο Βούτσιτς.
Ο σοκαρισμένος Νορβηγός και το δίλημμα της «σωστής πλευράς της Ιστορίας»
Την Τρίτη ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Στόλτενμπεργκ. «σοκαρισμένος από την αναίτια σερβική επίθεση στην ειρηνευτική δύναμη», δήλωσε ότι αποφάσισε την αποστολή 700 ακόμη στρατιωτών για την ενίσχυση της KFOR ώστε αυτή «να εκπληρώσει την εντολή του ΟΗΕ». Αφήνοντας τις αστειότητες περί σερβικής επίθεσης, ας αναρωτηθούμε: Ποια είναι αλήθεια η εντολή του ΟΗΕ; Να καταδικάζουν οι Δυτικοί στα λόγια τον Κούρτι όταν αθετεί συμφωνίες, και στην πράξη να τον αφήνουν να αλωνίζει; Πώς συνάδει αυτή η πολιτική δήθεν ίσων αποστάσεων με το ψήφισμα 1244 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, σύμφωνα με το οποίο το Κόσοβο (και μάλιστα ολόκληρο, όχι μόνο εκείνα τα τμήματά του όπου πλειοψηφούν συντριπτικά οι Σέρβοι) παραμένει σερβικό έδαφος; Ρητορικό βέβαια το ερώτημα, αφού ο ΟΗΕ και γενικά το διεθνές δίκαιο είναι ένα προσχηματικό κλοτσοσκούφι που χρησιμοποιείται όπως βολεύει κάθε φορά.
Το πραγματικό πρόβλημα της Δύσης είναι ότι πρέπει να αποφασίσει εάν θέλει όντως να επιβάλει τον διατεταγμένο «συμβιβασμό» που έχει υπαγορεύσει και στις δύο πλευρές. Ή εάν σκέφτεται να ενδώσει στον πειρασμό, έστω και «πιεζόμενη» από την κοσοβάρικη αδιαλλαξία (προχθές ο Κούρτι, ασκούμενος στη… Δυτική πολιτική ορθότητα, αποκαλούσε «μασκοφόρους ακροδεξιούς» τους Σέρβους!), να ωθήσει τη Σερβία σε ολοκληρωτική υποταγή – με ή χωρίς Βούτσιτς. Διότι ο τελευταίος πιθανόν δεν θα μακροημερεύσει εάν πουλήσει «στεγνά» τους Σέρβους του Κοσόβου. Και το γνωρίζει, γι’ αυτό από τη μια καλεί τους συμπατριώτες του στο Κόσοβο σε «αυτοσυγκράτηση», αλλά ταυτόχρονα ορκίζεται ότι δεν θα τους εγκαταλείψει και έχει παρατάξει σε θέσεις μάχης ισχυρές στρατιωτικές μονάδες στα «σύνορα» με το Κόσοβο (τα οποία επισήμως δεν αναγνωρίζει). Για μια ακόμα φορά οι τυχοδιωκτισμοί μιας άπληστης Δύσης και τα «κατορθώματα» των ντόπιων πρωτοπαλίκαρών της παίζουν με τη φωτιά στην εύφλεκτη γειτονιά μας…
«Ένας μικρός Χίτλερ»
Ο Πέταρ Πέτκοβιτς, επικεφαλής διαπραγματευτής της Σερβίας (αριστερά στη φωτογραφία), επιτέθηκε στον Κοσοβάρο πρωθυπουργό Άλμπιν Κούρτι (δεξιά), αλλά και στην ΝΑΤΟϊκή δύναμη KFOR: «Ο Κούρτι προσπαθεί να προκαλέσει πόλεμο για να αποφύγει τις υποχρεώσεις του στο πλαίσιο διαφόρων συμφωνιών με την Ε.Ε., και ιδίως αυτής για την αναγνώριση της Ένωσης Σερβικών Δήμων. Θέλει να παρουσιάζεται ως ένας μικρός Ζελένσκι, αλλά στην πραγματικότητα είναι ένας μικρός Χίτλερ. Φιλοδοξεί να εκδιώξει τον σερβικό πληθυσμό. Το κράτος της Σερβίας δεν θα του επιτρέψει να το κάνει αυτό, πόσο μάλλον που η διαμαρτυρία των Σέρβων ήταν ειρηνική. Τα επεισόδια θα είχαν αποφευχθεί εάν η KFOR δεν είχε ασκήσει βία εναντίον τους».
Το διακύβευμα
Εν τέλει, αυτό που κρίνεται είναι εάν η Σερβία θα διατηρήσει τον όποιο βαθμό κυριαρχίας εξακολουθεί να διαθέτει, ελισσόμενη μεταξύ των αντιμαχόμενων κοσμοκρατορικών δυνάμεων και αρνούμενη να ευθυγραμμιστεί πλήρως με οποιαδήποτε από αυτές. Αυτό οπωσδήποτε ενοχλεί τόσο τις ΗΠΑ όσο και την Ε.Ε. Εάν όμως προσπαθήσουν να απαλλαγούν άτσαλα από τη «σερβική εξαίρεση», μπορεί να οδηγήσουν σε νέο λαμπάδιασμα των Βαλκανίων. Διότι είναι αμφίβολο ότι οι Σέρβοι (τόσο της καθαυτό Σερβίας, όσο και του Κοσόβου αλλά και της Βοσνίας) θα δεχθούν αδιαμαρτύρητα την πλήρη αυτή τη φορά ταπείνωσή τους, και τη μετατροπή της ιστορικής χώρας τους σε ένα ακόμη οικόπεδο της Δύσης. Μ’ αυτήν την έννοια (δηλαδή έστω κι αν παραμεριστούν «ξεπερασμένες» αρχές και διεθνή δίκαια…), είναι προς το συμφέρον κάθε προοδευτικού ανθρώπου και κάθε φιλειρηνικού λαού να σταθεί αλληλέγγυος με την προσπάθεια των Σέρβων να υπερασπιστούν την αξιοπρέπειά τους και το μέλλον τους.
Είναι επίσης αναγκαίο να καταγγελθεί η εθελόδουλη μουγκαμάρα της επίσημης Ελλάδας, κυβερνητικής και «αντιπολιτευόμενης», για τα τεκταινόμενα στο Κόσοβο. Και να καταδικαστεί η αυτοκτονική συμμετοχή της Αθήνας στη συντονισμένη ευρωατλαντική άσκηση πίεσης προς το Βελιγράδι για να συνθηκολογήσει πλήρως. Διότι αυτό πράττει η επίσημη Ελλάδα, π.χ. απέχοντας από την ψηφοφορία για την ένταξη του Κοσόβου στο Συμβούλιο της Ευρώπης. Αυτή είναι μια στάση που μας αποξενώνει κι άλλο από τη Σερβία, και ταυτόχρονα στρώνει το έδαφος για αντίστοιχες κινήσεις π.χ. της Τουρκίας για τη νομιμοποίηση του κατοχικού ψευδοκράτους στην Κύπρο. Ο Βούτσιτς το είπε καθαρά: «Εάν κάποιος δεν σέβεται την εδαφική ακεραιότητα της Σερβίας, γιατί να σεβαστούμε τη δική του ακεραιότητα;»… Βέβαια για να τον ακούσει κανείς, υπάρχει μια απλή προϋπόθεση: να νοιάζεται για την εδαφική ακεραιότητα, αν μη τι άλλο, της δικής του πατρίδας.
Δηλώσεις με πολλούς παραλήπτες
- Ο Σέρβος πρόεδρος Αλεξάνταρ Βούτσιτς δήλωσε, μετά τη συνάντησή του με την Κινέζα πρέσβη: «Ζήτησα από την πρέσβη Τσεν Μπο να μεταφέρει στην ηγεσία της Λ.Δ. της Κίνας τη σοβαρή ανησυχία της Σερβίας σχετικά με την επιβίωση και την ασφάλεια των Σέρβων στο Κοσσυφοπέδιο και τα Μετόχια. Έκανα έκκληση στους φίλους Κινέζους να χρησιμοποιήσουν την τεράστια επιρροή τους προκειμένου να επιτευχθεί άμεσος τερματισμός της βίας κατά των Σέρβων».
- Δεν άργησε η κινεζική ανταπόκριση, μέσα από δήλωση του Μάο Νινγκ, εκπροσώπου του κινεζικού Υπουργείου Εξωτερικών: «Η Λ.Δ. της Κίνας θεωρεί ότι η βία στο Κόσοβο οφείλεται στον μη σεβασμό των πολιτικών δικαιωμάτων των Σέρβων, και υποστηρίζει τις προσπάθειες της Δημοκρατίας της Σερβίας να υπερασπίσει την κυριαρχία της και την εδαφική της ακεραιότητα. Είμαστε αντίθετοι με τις μονομερείς ενέργειες των προσωρινών αυτοκυβερνώμενων θεσμών του Κοσόβου».
- Ο Βούτσιτς συναντήθηκε και με τον Ρώσο πρέσβη: «Εξέφρασα την ανησυχία μου στον πρέσβη της Ρωσικής Ομοσπονδίας για την ακραία βία και τις ύπουλες διακρίσεις σε βάρος των Σέρβων. Υπογράμμισα ότι η κατάσταση εξελίσσεται σε πολύ κακή κατεύθυνση, κι ότι γι’ αυτό ζητάμε την άμεση απόσυρση των ειδικών μονάδων του Κούρτι και εγγύηση από τη διεθνή κοινότητα για την ασφάλεια των Σέρβων στο Κοσσυφοπέδιο και τα Μετόχια».
- Εξίσου γοργή ήταν η ανταπόκριση και της Μόσχας: «Καλούμε τη Δύση να σταματήσει επιτέλους την ψευδή προπαγάνδα της και να πάψει να κατηγορεί για τα επεισόδια στο Κοσσυφοπέδιο τους απελπισμένους Σέρβους, οι οποίοι προσπαθούν να υπερασπιστούν τα νόμιμα δικαιώματα και την ελευθερία τους με ειρηνικά και μη ένοπλα μέσα».
- Λίγο μετά, ο Βούτσιτς δήλωσε: «Επαναλαμβάνω την ευγνωμοσύνη μου για τη στάση αρχών και την υποστήριξη της Ρωσικής Ομοσπονδίας προς την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της χώρας μας».
* Ο σερβικός κόσμος χωρίς μυστήρια» (φύλλο 635).
** Θρυαλλίδα το Κόσοβο; (φύλλο 639).