Οι τράπεζες στην Ελλάδα αποτελούν την πρώτη βιτρίνα του σκανδάλου αναδιανομής εισοδήματος σε βάρος τού λαού με πολλαπλούς τρόπους και διαχρονικά.
Ζαλίζουν τα νούμερα που αφορούν την κερδοφορία των τραπεζών στην Ελλάδα: Το 2023 τα καθαρά τους κέρδη ήταν 3,7 δισ. ευρώ από 3,6 δισ. το 2022, ενώ το 2024 προβλέπεται να είναι αυξημένα και να φτάσουν στα 4 δισ. Από το 2024 ξεκινά και η διανομή μερισμάτων στους μετόχους.
Προέλευση των τραπεζικών κερδών: Η βασική πηγή είναι τα επιτόκια. Ακολουθούν οι προμήθειες και αυτά συμπληρώνονται με τη συνεχή μείωση του προσωπικού και των καταστημάτων και την καθήλωση των μισθών.
Στην Ελλάδα το άνοιγμα της ψαλίδας μεταξύ των επιτοκίων χορηγήσεων (δάνεια) και καταθέσεων είναι το μεγαλύτερο στην Ευρώπη. Αυτό προέρχεται από τα ψηλά επιτόκια δανείων που μαζί με την σχετική προμήθεια υπέρ της τράπεζας (spread επιτοκίου) έχουν φτάσει σε τεράστια ύψη αλλά και από τα ελάχιστα συγκριτικά επιτόκια καταθέσεων. Τα επιτόκια καταθέσεων στην Ελλάδα φτάνουν ακόμα και στο ένα τρίτο από τα αντίστοιχα επιτόκια προθεσμιακών καταθέσεων στην Ευρώπη. Για τα προϊόντα απλού ταμιευτηρίου τα επιτόκια είναι σχεδόν μηδενικά και ταυτόχρονα επιβάλλονται προμήθειες/χρεώσεις στους λογαριασμούς ανάλογα με τη χρήση τους. Με αυτά τα δεδομένα οι τέσσερις συστημικές τράπεζες στην Ελλάδα έχουν διπλάσιο ποσοστό κέρδους (3,23%) συγκριτικά με τις συνολικά 107 συστημικές τράπεζες (1,6%), στα 19 κράτη μέλη της ΕΕ που συμμετέχουν στον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό της ΕΚΤ.
Το ιδιοκτησιακό καθεστώς των τραπεζών. Κοινώς ποιοι κερδίζουν; Οι τέσσερις συστημικές τράπεζες είναι ιδιωτικές και προβλέπεται η πλήρης αποεπένδυση του ελληνικού δημοσίου μέσω του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) σε σύντομο χρονικό διάστημα, παρά τα τεράστια ποσά που έχει δαπανήσει για την σωτηρία τους.
Η συμμετοχή του ΤΧΣ στις τέσσερις τράπεζες είναι μηδενική στην Eurobank και την Alpha Bank και κατέχει ακόμα 18,39% των μετοχών της Εθνικής Τράπεζας και 27% της Τράπεζας Πειραιώς. Όλο τα υπόλοιπα ποσοστά τα κατέχουν ιδιώτες στην συντριπτική πλειοψηφία τους ξένοι. Πρακτικά οι τράπεζες έχουν πλήρως αφελληνιστεί και έχουν παραδοθεί στο ξένο επιθετικό-κερδοσκοπικό κεφάλαιο.
Πόσο στοίχισαν οι τέσσερις συστημικές τράπεζες στον ελληνικό λαό; Ο ελληνικός λαός πληρώνει τις τέσσερις συστημικές τράπεζες από το 2008 που ξεκίνησε η τραπεζική κρίση στις ΗΠΑ και θα συνεχίσει να πληρώνει για πολλά χρόνια ακόμα, θεσμικά προβλέπεται μέχρι το 2040 με βάση την αναβαλλόμενη φορολογία. Από το 2008 έως και την τρίτη ανακεφαλαιοποίηση διατέθηκαν δεκάδες δισ. ευρώ σε μετρητά ως κεφάλαια των τραπεζών και εκατοντάδες δισ. με τη μορφή εγγυήσεων από πλευράς δημοσίου. Το σύνολο των χρημάτων που δόθηκαν σε μετρητά το 2008 επιστράφηκαν στο δημόσιο με ζημιά συνολικά 825 εκατ. ευρώ, χωρίς παράλληλα να αποδώσουν τα προβλεπόμενα κέρδη με βάση τις προϋποθέσεις που δόθηκαν.
Οι τρεις ανακεφαλαιοποιήσεις ανήλθαν στο συνολικό ποσό των 57,2 δισ. ευρώ. Από αυτά τα 41,6 δισ. κατέβαλλε το ελληνικό δημόσιο (72,3%) και τα 15,6 δισ. οι ιδιώτες (27,3%). Πρακτικά το δημόσιο, δηλαδή ο ελληνικός λαός πλήρωσε την πρώτη ανακεφαλαιοποίηση. Στη δεύτερη συμμετείχαν ιδιώτες και εξαγόρασαν ουσιαστικά την Eurobank και σε μεγάλο βαθμό την Alpha Bank. Στην τρίτη ανακεφαλαιοποίηση το δημόσιο αν και συμμετείχε με σημαντικά κεφάλαια συνολικά 5,4 δισ. ευρώ και οι ιδιώτες με 5,3 οι μετοχές που έλαβε το δημόσιο ήταν για μόλις 1,4 δισ. και τα υπόλοιπα 75% υπό μορφή μετατρέψιμων ομολόγων (cocos). Με αυτό τον τρόπο, μαζί τη δραματική υποτίμηση της αξίας των τραπεζών από τις προηγούμενες ανακεφαλαιοποιήσεις, διαμορφώθηκαν οι συνθήκες για τον πλήρη έλεγχο των τραπεζών από τους ιδιώτες και στις λοιπές τράπεζες πλην της Eurobank η οποία είχε ήδη περάσει σε ξένους από τη 2η ανακεφαλαιοποίηση.
Οι τράπεζες έλαβαν και άλλα χρήματα έμμεσα πέραν των εγγυήσεων και των δανείων. Είναι ο αναβαλλόμενος φόρος δηλαδή η φορολογική ασυλία των τραπεζών για 20 χρόνια. Οι όποιες ζημιές των τραπεζών λόγω των κόκκινων δανείων μπαίνουν σε έναν λογαριασμό-«κουμπαρά». Ο λογαριασμός αυτός θα μειώνεται σταδιακά μέχρι να μηδενιστεί ανάλογα με τους φόρους που αναλογούν κατ’ έτος σύμφωνα με την κερδοφορία των τραπεζών. Συνεπώς μέχρι να μηδενιστεί ο λογαριασμός οι τράπεζες δεν θα καταβάλλουν φόρους. Παράλληλα η παρούσα κυβέρνηση με το πρόγραμμα «Ηρακλής» προχώρησε στην παροχή εγγυήσεων 20 δισ. ευρώ προς τις τράπεζες για να τιτλοποιήσουν – μεταβιβάσουν τα «κόκκινα» δάνεια. Από αυτά κυβερνητικοί οργανισμοί (ΟΔΔΗΧ) εκτιμούν ότι το 40%, δηλαδή 8 δισ. ευρώ θα καταπέσει και συνεπώς θα κληθεί το δημόσιο να καταβάλλει το εγγυούμενο ποσό.
Κέρδη για τους ιδιώτες «επενδυτές» στις τράπεζες. Τεράστιες οι ζημιές για τον ελληνικό Λαό: Με βάση τα παραπάνω, σύμφωνα με τα τρέχοντα δεδομένα, οι τράπεζες έχουν κοστίσει στον ελληνικό λαό 68,4 δισ. ευρώ, χωρίς να συμπεριλάβουμε τα χρήματα που δεν πληρώθηκαν ως έσοδα από το πρόγραμμα «2008-Αλογοσκούφη».
Έναντι αυτών με τις πωλήσεις των μετοχών του ΤΧΣ στους ιδιώτες τα δύο τελευταία χρόνια έχουν εισπραχθεί συνολικά 2,8 δισ. ευρώ και όταν θα διατεθούν και οι υπόλοιπες μετοχές που έχει το ΤΧΣ μπορεί να εισπραχθούν στην καλύτερη περίπτωση μέχρι 2,5 δισ. ευρώ. Δηλαδή το δημόσιο στην καλύτερη περίπτωση θα προσεγγίσει το ποσό των 5,5 δισ. ευρώ, μαζί με τα όποια μερίσματα πάρει το 2024. Όλα τα υπόλοιπα χρήματα, 62,9 δισ. ευρώ, αποτελούν ζημιά και χρέος στις πλάτες μας και ταυτόχρονα επιδότηση στους ξένους ιδιώτες ιδιοκτήτες των τραπεζών.
