Μία εβδομάδα πριν τις ευρωεκλογές, κι αφού στα προηγούμενα δύο σημειώματα αναφέρθηκα στην κοινωνική διαθεσιμότητα, θεώρησα πιο χρήσιμο να δώσουμε το λόγο σε έναν άνθρωπο που έχει έμπρακτα σταθεί όρθιος –μέσα στον απέραντο πόνο του σαν γονέας που έχασε το παιδί του στα Τέμπη– και έχει θέσει σκοπό να αποδοθεί δικαιοσύνη. Πρόκειται για τον κ. Παύλο Ασλανίδη, μέλος του «Συλλόγου Ατόμων Πληγέντων Δυστυχήματος Τεμπών 28-2-2023». Με τον πηγαίο λόγο του, χωρίς να «μασά» όσα λέει, περιγράφει το κλίμα στις συγκεντρώσεις, την αντιμετώπιση που είχαν οι γονείς από τις αρχές, τις συστηματικές προσπάθειες συγκάλυψης («μπαζώματος»…) της υπόθεσης, και φυσικά τη δράση των ίδιων των γονιών. Η κοινωνική διαθεσιμότητα έχει τη δική της ακηδεμόνευτη φωνή!
Ρ.Ρ.
Το πρώτο ερώτημα που θέλω να σας θέσω, αφού σας ευχαριστήσω που δεχτήκατε να κάνουμε αυτή τη συνέντευξη, αφορά τις συγκεντρώσεις στις οποίες συμμετέχουν μέλη του συλλόγου σας, η κα Καρυστιανού, εσείς κ.ά. Πρόσφατα είχατε πάει στο Ηράκλειο, τώρα θα πάτε στη Μυτιλήνη. Πώς σας υποδέχεται ο κόσμος;
Να σας πω για την τελευταία εμπειρία, στο Ηράκλειο. Μετά το τέλος της συγκέντρωσης έγινε κάτι που ένιωσα πρώτη φορά στη ζωή μου, γιατί εμείς έχουμε στεγνώσει από δάκρυα. Έχουμε κάνει την ψυχή μας πέτρα για να αντέξουμε. Δεν έχουμε πενθήσει ακόμα τα παιδιά μας. Και ερχόταν κόσμος και έκλαιγε μόνο που μας έδινε το χέρι. Ο μισός κόσμος που ήρθε να μας χαιρετήσει έκλαιγε. Και μας ζητούσε να συνεχίσουμε.
Πόσοι πήραν μέρος στις συγκεντρώσεις αυτές;
Στο Ηράκλειο ήταν πάνω από 2 χιλιάδες άνθρωποι. Μας είπαν ότι μια τέτοια συγκέντρωση είναι πολύ μεγάλη. Αυτό το πάρκο γέμιζε μόνο τις εποχές που γίνονταν οι μεγάλες συγκεντρώσεις των κομμάτων, επί Παπανδρέου. Τώρα πλέον τα κόμματα, μας είπαν, μόνο σε αίθουσες πάνε στο Ηράκλειο. Δεν τολμούν να βγουν έξω στον κόσμο.
Στη συγκέντρωση μιλάτε εσείς, και ο κόσμος από κάτω παρεμβαίνει;
Ναι. Αυτό ήταν η πρώτη φορά που έγινε. Δηλαδή, έδωσαν μικρόφωνο στον κόσμο και μας έκανε ερωτήσεις. Επειδή είναι ανενημέρωτος, ειδικά στην Κρήτη, για το τι πραγματικά συνέβη. Και δεν φταίει ο κόσμος γι’ αυτό.
Τι ρωτάει συνήθως; Τι ζητάει;
Ζητά την τιμωρία των υπευθύνων, και αυτό που ζητήσαμε με το ψήφισμα, το οποίο επιχείρησαν να το απαξιώσουν. Σε άλλες χώρες είναι κάτω από 100 χιλιάδες το όριο των υπογραφών. Μόνο σε εμάς ήταν στις 500 χιλιάδες. Παρ’ όλα αυτά φτάσανε στο 1,5 εκατομμύριο, και σε κάποια στιγμή μάλλον κάτι κάνανε, γιατί πολύς κόσμος μας λέει ότι προσπαθεί να μπει στην ιστοσελίδα και δεν μπορεί. Άρα έχουν επέμβει.
Το έχουν μπλοκάρει;
Διαθέτουν τα μέσα για να το κάνουν αυτό. Υπάρχει ένα κίνημα πολιτών που, πιστεύω, είναι πάνω από 3 εκατομμύρια στην Ελλάδα, που θέλει τα πράγματα να αλλάξουν. Να γίνουμε επιτέλους όχι χώρα, αλλά κράτος. Να φτιάξουμε πάνω απ’ όλα κράτος δικαίου. Γιατί όλα από τη δικαιοσύνη ξεκινάνε. Όταν υπάρχει δικαιοσύνη, θα στρώσουν όλα.
Καταλαβαίνω ότι η εμπειρία από την επαφή με τον κόσμο είναι καταλυτική.
Ναι. Το βλέπουμε στα μάτια τους, σε όσους είναι γονείς, ειδικά μάνες, αλλά και απλός κόσμος. Γιατί και νέα παιδιά έρχονται. Θέλουν το μέλλον τους να μείνει στην Ελλάδα, να μείνουν εδώ, να κάνουν οικογένειες. Γιατί κατόρθωσαν να διώξουν τη νεολαία εκτός Ελλάδας. Όσα παιδιά έμειναν εδώ, τα δολοφονούν. Και όσα παιδιά πάνε να διαδηλώσουν για τα παιδιά που δολοφόνησαν, τα δέρνουν με τα ΜΑΤ.
Κάποια στοιχεία δείχνουν ότι ο κόσμος που πήρε μέρος σε διαμαρτυρίες μετά το συστημικό έγκλημα στα Τέμπη ήταν περισσότερος από αυτόν που είχε κινητοποιηθεί για τα μνημόνια. Σε όλη την Ελλάδα, από το Καστελλόριζο ως το Κιλκίς, υπήρχαν μαθητές που βγήκαν με τις σάκες τους. Η νεολαία είχε συγκλονιστεί, γιατί ένιωσε ότι θα μπορούσε να ήταν η ίδια πάνω στο τρένο.
Μα, να σας πω κάτι; Από το 2019 ειδικά, τότε που κάηκε η τηλεδιοίκηση της Λάρισας, η οποία ήταν το τελευταίο μέτρο ασφαλείας, δεν υπήρχε ούτε τηλεδιοίκηση, ούτε φωτοσήμανση, ούτε τα συστήματα που σταματάνε τα τρένα όταν προκύπτει λάθος. Κάθε μέρα ταξίδευαν 4.000 άτομα στα 10 δρομολόγια της διαδρομής Αθήνα-Θεσσαλονίκη. Βάλτε επί 5 χρόνια! Μιλάμε για πολύ κόσμο που χρησιμοποιούσε αυτό το μέσο, που το θεωρούσε και ασφαλές. Εμένα ο γιος μου είχε αυτοκίνητο, αλλά κατέβηκε με το τρένο λόγω κόστους. Γιατί έχουν κάνει και τους αυτοκινητόδρομους πανάκριβους.
Ε, βέβαια. Με τόσα διόδια…
Να σας πω συγκεκριμένα. Μου λέει, «θα πάω με το τρένο, μπαμπά, γιατί έχω έξοδα για το σπίτι που θα νοικιάσω». Καταλαβαίνετε τώρα πού έχουν οδηγήσει τον κόσμο; Και τους αυτοκινητόδρομους που έφτιαξαν, τους έφτιαξαν με τα λεφτά που προορίζονταν για τα έργα στον σιδηρόδρομο. Από αυτά έδωσαν και στις αεροπορικές εταιρίες, για να τις συντηρήσουν στον Covid. Όλοι τα ξέρουν αυτά, αλλά κανένας δεν τα λέει. Και απαξίωσαν εντελώς τον σιδηρόδρομο. Δεν τους ένοιαζε. Δεν έμπαιναν στα τρένα τα δικά τους τα παιδιά, αλλά του απλού κόσμου. Οι φοιτητές, οι εργαζόμενοι, οι φτωχοί άνθρωποι.
Να περάσω σε ένα δεύτερο ερώτημα, κύριε Ασλανίδη. Έχει περάσει ένας χρόνος και έχουμε δει πολύ μεγάλες μεθοδεύσεις συγκάλυψης. Εσείς πώς έχετε βιώσει την ελληνική δικαιοσύνη, το πολιτικό σύστημα και τις εξεταστικές, γενικά τις ελληνικές αρχές σχετικά με το έγκλημα στα Τέμπη;
Ενώ εμείς ήμασταν στα χαμένα και ψάχναμε να βρούμε τα παιδιά μας, αυτοί ξενύχτησαν εκείνο το βράδυ για να προετοιμάσουν τη συγκάλυψη. Και έβαλαν όλο τον κρατικό μηχανισμό. Το νούμερο ένα απαράδεκτο είναι που παραβίασαν κάθε κανόνα για τέτοια δυστυχήματα – που δεν είχαν καν φτιάξει τέτοιους κανόνες, ενώ υπήρχε οδηγία από την Ε.Ε. Ούτε αυτό είχαμε. Συν τοις άλλοις, παρέκαμψαν τις εισαγγελικές αρχές και πήγαν από την πρώτη στιγμή στον τόπο του εγκλήματος… Η Hellenic Train μάζευε, στείλανε πρωί-πρωί ιδιωτικές εταιρίες από τις γύρω περιοχές με φαγάνες για να πάρουν τα χώματα. Εμείς τότε τρέχαμε στα νοσοκομεία. Ούτε που μας πέρασε από το μυαλό ότι θα πάνε να κάνουν τέτοιο πράγμα. Σε 5 μέρες έγινε αυτή η περιβόητη «διαμόρφωση του πεδίου», όπως τη βαφτίσανε, με αρχηγό τον Τριαντόπουλο, ο οποίος ήταν παρά τω πρωθυπουργώ. Άρα, εκτελούσε τις εντολές του. Αυτό είναι αυτονόητο. Τον έχουμε καταγεγραμμένο σε κάμερες. Έχουμε, επίσης, καταγεγραμμένο υλικό από συνεργεία του εξωτερικού από όλες τις μέρες που έγινε αυτό. Όπως αποδείχτηκε από την έρευνα του κ. Κοκοτσάκη, υπάρχουν κάποιοι με γιλέκα που μαζεύουν τα κομμάτια από τα ντεπόζιτα, τα οποία είχαν τα χημικά μέσα. Πού ήταν η εισαγγελία της Λάρισας να διασφαλίσει το χώρο; Την παρέκαμψαν κι αυτήν. Ο Φαλάρας, ο αρχηγός της Πυροσβεστικής στη Λάρισα, έστειλε 2 σελίδες έκθεση, αν είναι δυνατόν! Με 57 νεκρούς, με τέτοια έκρηξη, και δεν έγραψε τίποτα για τη φωτιά. Όταν την έστειλε πίσω ο ανακριτής, έκανε «καρμπόν» την έκθεση των τριών πραγματογνωμόνων του κράτους, στην οποία δεν αναφερόταν τίποτα ούτε για την έκρηξη, ούτε για τη φωτιά κι από πού προήλθε.
«Και οι τέσσερις εμπλεκόμενοι υπουργοί και υφυπουργοί είναι πλέον στο κάδρο. Είναι με την ασυλία τους αυτή τη στιγμή, αλλά κάποια στιγμή δεν θα έχουν ασυλία. Ό,τι και να κάνουν πλέον, πιστεύω το 90% της Ελλάδας έχει καταλάβει τι έχει γίνει. Δεν τους γλιτώνει τίποτα»
Όταν ήρθατε εσείς σε επαφή με δικαστικές αρχές, με υπευθύνους, πώς σας φέρονταν;
Υποκριτικά και «μη φοβάστε, όλα θα πάρουν το δρόμο τους, η δικαιοσύνη θα λειτουργήσει». Να ’χαμε να λέγαμε. Μόλις πήραμε χαμπάρι ότι τίποτα δεν λειτουργεί, ξεκινήσαμε το δικό μας αγώνα. Να ψάχνουμε εμείς τα στοιχεία που δεν έψαχνε η δικαιοσύνη, βάζοντας εμπειρογνώμονες, πηγαίνοντας κάθε τρεις και λίγο στη Λάρισα απ’ όλα τα μέρη της Ελλάδας που υπήρχαν άνθρωποι που έχασαν τα παιδιά τους. Βέβαια οι περισσότεροι είμαστε από Θεσσαλονίκη. Με την πίεση που ασκήσαμε στον ανακριτή, κοκκίνιζε, κατέβαζε το κεφάλι, έλεγε «δίκιο έχετε». Τελικά φτάσαμε Αύγουστο μήνα για να μπορέσουμε να πάρουμε άδεια να πάμε στο Κουλούρι, εκεί που είχαν βάλει τα καμένα βαγόνια μόνο της επιβατικής αμαξοστοιχίας – διότι την εμπορική τη γύρισαν στη Θεσσαλονίκη. Εξαφάνισαν κάθε ίχνος της εμπορικής αμαξοστοιχίας, το υλικό από τις κάμερες δεν ζητήθηκε, και η ιδιωτική εταιρεία που έχει στη Θεσσαλονίκη τις κάμερες το έσβησε! Όλως τυχαίως κι αυτό. Εδώ και ένα χρόνο περιμένουμε την επανάκτηση του υλικού. Πριν δύο μήνες μας είπαν ότι δεν υπάρχει μεταφραστής να μεταφράσει από τα αγγλικά στα ελληνικά! Αυτό είναι δούλεμα κανονικό. Αλλά τη μεγάλη ζημιά την πάθανε, το έχω ξαναπεί, επειδή υποτίμησαν τη μεγάλη αγάπη που είχαμε για τα παιδιά μας. Εκεί την πάτησαν.
Είναι αλήθεια πως αν δεν υπήρχε η δραστηριότητα των γονιών, μπορεί κι αυτό να πέρναγε, όπως τόσα άλλα εγκλήματα…
Θα είχαν κάνει ήδη τα δικαστήρια. Θα ήταν ο σταθμάρχης ο μοναδικός κατηγορούμενος. Μα τελικά αποδείχτηκε ότι το «ανθρώπινο λάθος» ήταν όλοι αυτοί οι ανίκανοι, το δήθεν επιτελικό κράτος. Το χειρότερο ήταν όταν ανέλαβε –ούτε κυρία δεν θέλω να τη λέω– η Αδειλίνη, η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου. Τη ρωτήσαμε, πού είναι επιτέλους τα ευρήματα, γιατί δεν μας δίνετε άδεια να τα δούμε, και μας λέει: «Μη στεναχωριέστε, φρόντισα, είναι φυλαγμένα όλα τα στοιχεία, τα βαγόνια και ό,τι άλλο είχε μείνει». Και όταν πήραμε άδεια και πήγαμε και τα φωτογραφήσαμε, είδαμε αυτό το χάλι που είχε περάσει από μέσα ο Ντάνιελ [η κακοκαιρία]. Μπάζα σκορπισμένα, χώματα, καθίσματα, περιττώματα από πουλιά, σκουπίδια, όλα ανακατεμένα. Πήγαμε στον ανακριτή, του ζητήσαμε να βάλει την ειδική ομάδα με τα σκυλιά, και τότε βγήκαν τα αποτελέσματα. Ταυτοποιήθηκαν τα οστά από τέσσερις κοπέλες. Δέκα μήνες μετά! Βρέθηκε και το μαύρο κουτί που δεν το αναζήτησαν ποτέ, αν είναι δυνατόν! Δέκα μήνες ήταν το κουτί της εμπορικής αμαξοστοιχίας εκεί… Και η κυρία Αδειλίνη εμένα προσωπικά μου είπε, «πώς κάνετε έτσι;». Της απάντησα «αν ήταν το παιδί σου και το πετούσανε εκεί, τα ίδια θα έλεγες;». Μου λέει «σας καταλαβαίνω», «δεν καταλαβαίνεις τίποτα» της απαντώ. Πήγαν το Νοέμβριο, όταν είχαμε τη συγκέντρωση, δέκα γονείς, και τους είπε [η Αδειλίνη] να πάνε στην εκκλησία. Σαν να σου λέει, μην ψάχνετε άλλο, λήξτε το.
Το φορτίο της εμπορικής αμαξοστοιχίας κάποιος θα το παραλάμβανε στο σταθμό που θα έφτανε το τρένο…
Να σας πω κάτι, εμείς ψάχνουμε μόνο να βρούμε άκρη για τα παιδιά μας. Αυτό με το φορτίο, δεν είναι δουλειά εισαγγελέα;
Είναι, αλλά δεν ψάχνουν ούτε το πιο απλό πράγμα: ποιος θα παραλάμβανε αυτό το φορτίο, που ήταν και παράνομο; Τώρα ακούμε ότι η Βουλή έκλεισε 15 μέρες πριν τις ευρωεκλογές, δηλαδή μια βδομάδα νωρίτερα από το κανονικό, χωρίς να παραλάβει τη δικογραφία. Ή την παρέλαβε; Τι θα γίνει με τη δίκη γενικά;
Την παρέλαβε τη δικογραφία. Στις 22/4 μου έστειλε τη διάταξη η αντεισαγγελέας, η κυρία Μάτση, η οποία είναι συγκλονιστική. Λέει με το όνομά τους όλα όσα έγιναν, θεωρεί όλες τις πράξεις παράνομες. Λέει κακώς επενέβησαν κυβερνητικοί, ήταν έργο μόνο της εισαγγελίας να διαφυλάξει τον τόπο του δυστυχήματος και να αναλάβει τα περαιτέρω. Στην ουσία και οι τέσσερις εμπλεκόμενοι υπουργοί και υφυπουργοί είναι πλέον στο κάδρο. Είναι με την ασυλία τους αυτή τη στιγμή, αλλά κάποια στιγμή δεν θα έχουν ασυλία. Παρ’ όλα αυτά, από τις 22 Απριλίου η δικογραφία έφτασε στη Βουλή στις 24 Μαΐου. Δεκαπέντε μέρες ήταν στον Άρειο Πάγο, εσκεμμένα, για να προλάβουν να κλείσουν τη Βουλή! Όμως ό,τι και να κάνουν πλέον, πιστεύω το 90% της Ελλάδας έχει καταλάβει τι έχει γίνει. Δεν τους γλιτώνει τίποτα. Ειδικά τώρα που ανακαλύψαμε –πάλι εμείς– το δεύτερο οικόπεδο, το οποίο δεν αναφέρονταν στη δικογραφία. Το δεύτερο οικόπεδο βρέθηκε, και αποκαλύφθηκε πλέον περίτρανα ότι όλα τα μάζεψαν άρον-άρον, γιατί ήθελαν κάτι να αποκρύψουν. Εκεί βρέθηκε βιολογικό υλικό, βρέθηκε το οστό και ταυτοποιήθηκε. Να βγει ο Φλωρίδης και να μας πει, ποιοι είναι για τα μπάζα; Εμείς ή αυτός; Νομίζουν ότι έχουν να αντιμετωπίσουν ανθρώπους διανοητικά καθυστερημένους, αλλά μάλλον το αντίθετο συμβαίνει.
Κύριε Ασλανίδη, μια τελευταία ερώτηση. Τι μήνυμα θέλετε να στείλετε στους πολίτες αυτής της χώρας; Αν δραστηριοποιηθούν, υπάρχει φως;
Αυτό το ενάμιση εκατομμύριο υπογραφές μπορεί να αλλάξει τη χώρα για πάντα. Εμείς τα παιδιά μας τα χάσαμε, αλλά μπορούν να αλλάξουν το μέλλον των δικών τους παιδιών αν φύγει αυτό το κατάπτυστο άρθρο 86 με τη βουλευτική και υπουργική ασυλία, και επιτέλους η δικαιοσύνη να γίνει ανεξάρτητη. Δεν μπορούν να δολοφονούν κόσμο και να μας κουνάνε και το δάχτυλο, να ειρωνεύονται, να βρίζουν τους νεκρούς και να μας απαξιώνουν. Ο αγώνας συνεχίζεται, επειδή αφορά το μέλλον όλων μας, αν δεν θέλουμε η χώρα μας να γίνει απλά ένας χώρος – γιατί προς τα εκεί πάει.
Κύριε Ασλανίδη θέλω να σας ευχαριστήσω πάρα πολύ. Καλή δύναμη και κουράγιο!
ΥΓ: Ευχαριστώ τους Βαγγέλη Γεροδήμο και Αλέξη Ρέκκα για την απομαγνητοφώνηση της συνέντευξης, και τη Ρίνα Γιαννουλοπούλου για την επιμέλεια του κειμένου.
