Επιμέλεια – Συνεντεύξεις: Δημήτρης Γκάζης
Δυο ενδιαφέροντα εγχειρήματα, που ασχολούνται με αυτά τα θέματα παρουσιάζουμε στο σημερινό φύλλο του Δρόμου. Δυο «ανήσυχες» ομάδες νέων ανθρώπων που δραστηριοποιούνται στη Θεσσαλονίκη και προσπαθούν να πειραματιστούν σε θέματα τεχνολογίας. Το λ-space και το ThessSec, ένα συνεργατικό hackspace στο κέντρο της πόλης και μια ομάδα φοιτητών που προωθεί την ασφάλεια και την ιδιωτικότητα στο διαδίκτυο.
Βασική λογική και των δύο εγχειρημάτων είναι, ότι η χειραφέτηση, και στον τομέα της τεχνολογίας προϋποθέτει τη γνώση. Η αποκάλυψη και κατανόηση των μηχανισμών που καθορίζουν την λειτουργία του ψηφιακού κόσμου και των νέων τεχνολογιών είναι αναγκαία συνθήκη ώστε ο άνθρωπος να ελέγχει και όχι να ελέγχεται απ’ αυτόν.
Βλέποντας να ξεπηδούν τέτοιες προσπάθειες αναρωτιόμαστε αν θα μπορούσε άραγε αυτό το «λιμνάζων» μορφωμένο δυναμικό να συμβάλει με τις γνώσεις και τη δημιουργικότητά του στην κάλυψη κοινωνικών αναγκών και σε μια άλλη πορεία για τον τόπο ή είναι «καταδικασμένο» είτε να μεταναστεύσει, είτε να «πουλήσει» τις γνώσεις του σε κάποια απ’ τις πολυεθνικές του κλάδου; Αφήνουμε το ερώτημα ανοιχτό.
λ-space: Ένα ανοιχτό hackspace στο κέντρο της Θεσσαλονίκης
Ο Ανδριανός, ένα απ’ τα ιδρυτικά μέλη του χώρου, και ο Γιώργος, που είναι απ’ τους νέους φοιτητές στο Πολυτεχνείο του ΑΠΘ, μας ξεναγούν στον κόσμο του λ-space.
Τι είναι το λ-space και ποιο κενό ήρθε να καλύψει στη πόλη;
Ανδριανός: Στην πόλη υπάρχουν κάποια co-working spaces, όπου μπορεί να πάει κάποιος να δουλέψει το πρότζεκτ του, πληρώνοντας για τον χρόνο χρήσης. Υπάρχουν κάποια εξειδικευμένα meet-ups για τις εξελίξεις στην τεχνολογία. Υπάρχουν και άτομα που συμμετέχουν σε παγκόσμιες κοινότητες ελεύθερου λογισμικού που ψάχνουν χώρο συνάντησης.
Το λ-Space προσφέρει τα παραπάνω σε ένα χώρο, με ανοιχτό και συνεργατικό χαρακτήρα. Το λ-Space είναι μια κοινότητα ανθρώπων, με δύο χρόνια ζωής και θέλει να βρει λύσεις γύρω απ’ το ανοιχτό λογισμικό και την τεχνολογία, ως μια ιδεολογική επιλογή.
Γιώργος: Η βασική ιδέα είναι να φέρουμε στον φυσικό κόσμο τον τρόπο λειτουργίας των κοινοτήτων ελεύθερου λογισμικού. Η λογική του opensource είναι κάτι που λειτουργεί αρκετά χρόνια. Είναι η ιδέα του συνεργατισμού κόντρα στη λογική της ιδιοκτησίας πάνω στο παραγόμενο προϊόν. Αν εγώ κάνω κάτι, το διαδίδω ελεύθερα για όλη την κοινότητα, αλλά μπορεί και κάποιος να βοηθήσει εμένα πάνω στη γνώση που διέδωσα ώστε να εξελιχθεί, ή να την χρησιμοποιήσει για να εξελίξει μια νέα δική του ιδέα. Υπάρχει δηλαδή η λογική «κάνω κάτι για μένα και ταυτόχρονα για όλους», κι αυτό λειτουργεί.
Πανεπιστήμιο, start-up επιχειρήσεις, τοπική κοινωνία, ποια η σχέσεις σας μ’ αυτά;
Ανδριανός: Δεν υπάρχει ξεκάθαρη απάντηση σ’ αυτό, αφού αφήνουμε την πράξη να δείξει τα όρια μας, αλλά ας δούμε δύο παραδείγματα. Το προηγούμενο καλοκαίρι ορισμένοι από εμάς συμμετείχαμε σε μια δράση που υλοποιήθηκε από μια ομάδα απ’ το εξωτερικό και το ΑΠΘ, με σκοπό να συνδεθούν με Internet τα προσφυγικά καμπς. Χωρίς να θεωρούμε πως κάναμε κάτι σπουδαίο, ήταν ένα αντικείμενο το οποίο δουλεύουμε και ήταν αυτονόητο για εμάς να βοηθήσουμε κι εκεί. Επίσης συνεργαζόμαστε και με την SheSharp που έχει σαν στόχο να προωθήσει την συμμετοχή των γυναικών σε τεχνολογικά θέματα, και έχουμε αρκετές φορές φιλοξενήσει δράσεις τους. Είμαστε ανοιχτοί στην αλληλεπίδραση με άλλες ομάδες και την κοινωνία.
Γιώργος: Στη Θεσσαλονίκη υπάρχουν πολλοί που ασχολούνται, υπάρχουν σχετικές σχολές, αλλά και αρκετές εταιρίες του κλάδου. Ενώ υπάρχουν τα μυαλά και οι γνώσεις δεν υπάρχει επικοινωνία και σχέδιο για να γίνουν σοβαρά εγχειρήματα. Πολλοί ασχολούνται με τις start-up, οι οποίες αν και αποτελούν μια διέξοδο στην ανεργία, είναι αρκετά μακριά απ’ τη δική μας λογική, αφού ως εταιρείες σκοπός τους είναι να αναπτύξουν ένα προϊόν και να το πουλήσουν. Απ’ την άλλη το κράτος και η αυτοδιοίκηση που θα μπορούσαν να βοηθήσουν δεν το κάνουν, αφού υπάρχει διστακτικότητα να απορρίψουν τις μεγάλες πολυεθνικές, τύπου microsoft και να αξιοποιήσουν λογισμικό ανοιχτού κώδικα ή τεχνολογικά προϊόντα από μικρές ελληνικές εταιρίες. Ας σκεφτούμε πόσο διαφορετικά θα ήταν τα πράγματα αν υπήρχε η λογική να εργαστούν 3-4 άτομα, αναπτύσσοντας το λογισμικό για να καλύψουν μια ανάγκη και να μείνει στο τέλος η τεχνογνωσία σε εμάς.
INFO: www.lambdaspace.gr, facebook/lambdaspace, Ι.Δραγούμη 39
thessSec: Αναζητώντας ασπίδες προστασίας απ’ τον ψηφιακό έλεγχο
Μιλήσαμε με τον Γιώργο «gak» Κωνσταντόπουλο (φοιτητή ΗΜΜΥ ΑΠΘ) και τον Δημήτρη «pkakelas» Λαμπρινό (φοιτητή Πληροφορικής ΑΠΘ) για τα πρώτα βήματα του ThessSec, μιας ομάδας φοιτητών για την ιδιωτικότητα στο διαδίκτυο.
Πείτε μας δυο λόγια για εσάς. Ποιοί ήταν οι λόγοι που σας ώθησαν στη δημιουργία αυτής της ομάδας;
Το ThessSec είναι μια ομάδα φοιτητών, που δημιουργήθηκε πρόσφατα από φοιτητές του ΑΠΘ και προσπαθεί να ανοίξει την συζήτηση γύρω από θέματα ασφάλειας και ανωνυμίας στο διαδίκτυο και απευθύνεται σε όσους έχουν ανάλογες ανησυχίες και θέλουν να το ψάξουν.
Δυο λόγοι μας ώθησαν στην δημιουργία της ομάδας αυτής. Απ’ τη μία πιστεύουμε πως στον ψηφιακό κόσμο, από άποψης ιδιωτικότητας τα πράγματα είναι σε πολύ κακή κατάσταση και συνεχίζουν να γίνονται όλο και χειρότερα. Άρα πρέπει να βρούμε τρόπους να αντισταθούμε σ’ αυτό. Απ’ την άλλη, εμάς μας αρέσει να «πειράζουμε» πράγματα τόσο σε επίπεδο hardware όσο και software, οπότε δεν υπάρχει καλύτερο μέρος από μία ομάδα (φοιτητών ή όχι) για να το καταφέρουμε μέσω συζητήσεων και hands-on workshops.
Ως τώρα έχουμε μιλήσει για Bitcoin, OpSec (Operations Security) ενώ κάναμε και τα πρώτα βήματα στο στήσιμο του «ψηφιακού εργαστηρίου» μας στο οποίο θα εξασκούμε τις τεχνικές που θα δείχνουμε σε ένα ελεγχόμενο περιβάλλον.
Η βάση σας είναι το πανεπιστήμιο, τα θέματα που παρουσιάζετε έχουν μόνο επιστημονικό ή και ευρύτερο κοινωνικό ενδιαφέρον;
Θεωρούμε χρήσιμο η νέα γενιά να εκφράζεται ανεξάρτητα από το πού και πώς. Η προσέλευση του κόσμου στις πρώτες μας συναντήσεις δείχνει πως υπάρχει από αρκετούς συμφοιτητές η θέληση να εκφραστούν. Γι’ αυτό κι εμείς θεωρήσαμε πως θα είμαστε χρήσιμοι και θα παρακινήσουμε περισσότερο κόσμο αν δημιουργήσουμε μια ομάδα που ενώ στρέφεται γύρω από τον τεχνολογικό τομέα και το Computer Science, θα πραγματεύεται θέματα που έχουν κοινωνικοπολιτικές προεκτάσεις.
Αδιαμφισβήτητα μια από τις μεγαλύτερες ανησυχίες μας είναι οι μαζικές παρακολουθήσεις από ιδιωτικές και δημόσιες υπηρεσίες. Από την αρχή της δημιουργίας του ThessSec τονίσαμε πως θα ασχοληθούμε με διάφορα πράγματα που ενισχύουν την ιδιωτικότητά μας, δείχνοντας τεχνολογίες όπως το TOR, το Linux Tails, το Off-The-Record Messaging και το GPG που είναι σχεδιασμένες τόσο για να μας προστατεύουν από μαζικές παρακολουθήσεις, όσο και για να μας διατηρούν ανώνυμους σε διάφορες περιπτώσεις που κρίνεται απαραίτητο.
Δεν είμαστε μια ομάδα μόνο για τους ειδικούς του είδους. Μας ενδιαφέρει να ευαισθητοποιήσουμε τον κόσμο, να δούμε πώς επιτυγχάνεται η ιδιωτικότητα και να μάθουμε να αμυνόμαστε. Επιμένουμε τέλος ότι η ιδιωτικότητα θα έπρεπε να είναι δικαίωμα για όλους και όχι προνόμιο.
INFO: facebook/ThessSec, Πολυτεχνική σχολή ΑΠΘ
