Ξεκινά η μάχη των σκουπιδιών στο Περιφερειακό Συμβούλιο. Του Μάριου Διονέλλη.
Στην τελική μάχη για την αποτροπή της εισόδου των εργοστασίων καύσης απορριμμάτων στην Κρήτη μπαίνουν οικολογικοί φορείς, παρατάξεις και σύλλογοι πολιτών στο νησί καθώς αναμένεται σύντομα το θέμα να εισαχθεί προς συζήτηση και λήψη απόφασης στο Περιφερειακό Συμβούλιο. Ήδη το θέμα εξέτασε η Επιτροπή Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Κρήτης, η οποία επεξεργάζεται τρεις διαφορετικές προτάσεις για τη διαχείριση των σκουπιδιών. Μεταξύ των προτάσεων αυτών είναι και η καύση (ή, πιο εκλεπτυσμένα, θερμική επεξεργασία) που προωθείται από συγκεκριμένα οικονομικά συμφέροντα (Μπόμπολας) και βρίσκει τη στήριξη του Δήμου Ηρακλείου αλλά και του «συστήματος ΠΑΣΟΚ» στην Κρήτη.
Στην άλλη όχθη συμπαρατάσσονται τουλάχιστον 68 συλλογικότητες πολιτών από την Κρήτη, τα μέλη των οποίων κινούνται δραστήρια για την αύξηση των υπογραφών στο σχετικό κείμενο που πρόκειται να κατατεθεί στο Περιφερειακό Συμβούλιο. Με το κείμενο θα προτείνεται ένα εναλλακτικό μοντέλο διαχείρισης των απορριμμάτων μέσω της δημιουργίας αποκεντρωμένου κι ολοκληρωμένου συστήματος με μέτρα πρόληψης για τον περιορισμό της παραγωγής απορριμμάτων, με επαναχρησιμοποίηση αντικειμένων, διαλογή στην πηγή με 4 κάδους, με δημιουργία περισσότερων κέντρων διαλογής-ανακύκλωσης και εκτεταμένη κομποστοποίηση οργανικών υπολειμμάτων, τόσο σε οικιακό επίπεδο όσο και σε μονάδες σε επίπεδο δήμων.
Οι οικολογικές οργανώσεις που συνυπογράφουν την πρόταση παρουσιάζουν ήδη ως επιτυχημένα παραδείγματα εφαρμογής αυτού του μοντέλου στην Κρήτη τη ΔΕΔΙΣΑ στα Χανιά (Διαδημοτική Επιχείρηση Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων), το κέντρο συλλογής και επαναχρησιμοποίησης του ΦοΔΣΑ Βορείου Πεδιάδος στη Χερσόνησο (Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων) και τη διαλογή στην πηγή με 3 κάδους στη συνοικία της Αγίας Τριάδας του Ηρακλείου.
Μαζικό «όχι» στην καύση
Στη συγκεκριμένη πρόταση εκφράζεται η κατηγορηματική αντίθεση στην επιλογή της καύσης των απορριμμάτων με συγκεκριμένα επιχειρήματα. Συγκεκριμένα, τονίζεται πως η καύση έχει σοβαρά περιβαλλοντικά προβλήματα όπως εκπομπές επικίνδυνων αερίων και παραγωγή τοξικής στάχτης (τουλάχιστον το 25% του αρχικού όγκου των απορριμμάτων!), η οποία πρέπει να θάβεται με πολύ αυστηρές προδιαγραφές ενώ για τον ίδιο ακριβώς λόγο είναι βέβαιο πως θα πυροδοτήσει κοινωνικές αντιδράσεις.
Επίσης, όπως αναφέρουν οι φορείς που συνυπογράφουν το κείμενο, η καύση έχει υπερβολικά υψηλό κόστος και δημιουργεί ελάχιστες θέσεις εργασίας ενώ όταν, μετά από πολλά χρόνια κατασκευής, λειτουργήσει θα δεσμεύει όλους τους δήμους να παρέχουν τεράστιες ποσότητες απορριμμάτων για δεκαετίες. Συνεπώς βρίσκεται σε ευθεία αντίθεση με την εφαρμογή της πρόληψης και της ανακύκλωσης. Τέλος, οι τεχνολογίες της καύσης είναι εντελώς ασύμβατες με την πρόσφατη Οδηγία 98/2008 της Ε.Ε.
Ενδοπασοκική κόντρα
Την αντίθεσή του με την πρόταση της καύσης έχει εκφράσει και ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Σπύρος Δανέλλης, ερχόμενος σε ευθεία αντιπαράθεση με το δήμαρχο Ηρακλείου, Γιάννη Κουράκη, σε κάποιες περιπτώσεις μάλιστα σε έντονο ύφος, ενώ έχει ήδη καλέσει τους περιφερειακούς συμβούλους στο θέμα αυτό να μην ακολουθήσουν κομματικές γραμμές και να ψηφίσουν μόνο εφόσον ενημερωθούν όσο επαρκέστερα μπορούν.
Εναλλακτική πρόταση
Όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του το Παγκρήτιο Δίκτυο Οικολογικών Οργανώσεων, η εναλλακτική πρόταση διαχείρισης έχει επίκεντρο την κομποστοποίηση, είναι πολύ χαμηλού κόστους και για αυτό μπορεί εύκολα να χρηματοδοτηθεί από τα εθνικά συστήματα διαχείρισης απορριμμάτων, από τους ίδιους τους δήμους, από την Ε.Ε. κι από συνεργαζόμενες μικρές επιχειρήσεις. Επίσης, προστατεύει το περιβάλλον και δημιουργεί τις περισσότερες θέσεις εργασίας, ενώ προϋποθέτει συστηματική ενημέρωση και ενεργοποίηση των πολιτών (πόρτα-πόρτα) με ετήσια προγράμματα από τους δήμους και την Περιφέρεια, που θα περιλαμβάνουν και τα σχολεία. Τέλος, οι οικολογικές οργανώσεις προτείνουν μικρές θεσμικές προσαρμογές όπως το σύστημα χρέωσης ανάλογα με την ποσότητα των απορριμμάτων, η νομοθεσία για την ελαχιστοποίηση των συσκευασιών στα προϊόντα, καθώς και κίνητρα και αντικίνητρα σε επιχειρήσεις, δήμους και νοικοκυριά θα βοηθήσουν πολύ.
Και κινητοποιήσεις…
Όπως αναφέρουν οι 68 φορείς, παρά τα τόσο σοβαρά μειονεκτήματα, η απαράδεκτη λύση των εργοστασίων καύσης απορριμμάτων προωθείται σε όλη την Ελλάδα από διαπλεκόμενα πολιτικο-οικονομικά συμφέροντα και προειδοποιούν πως αν το Περιφερειακό Συμβούλιο της Κρήτης υιοθετήσει αυτή τη «λύση», θα κινηθούν άμεσα για τη ματαίωσή της, ενημερώνοντας τις τοπικές κοινωνίες και χρησιμοποιώντας κάθε νομικό μέσο.