Σκίτσο:
Μαδώντας τη μαργαρίτα, του Βαγγέλη Παπαβασιλείου
Το βάθεμα του μνημονιακού ημι-αποικιακού καθεστώτος
του Σπύρου Παναγιώτου
Ο κ. Μητσοτάκης αποχαιρετίστηκε από τον πολιτικό κόσμο με τιμές και επαίνους που ξεπερνούσαν κατά πολύ το έργο του. Η οικουμενική συγκίνηση έκρυβε κάτι περισσότερο από το θαυμασμό στην αποδοχή των νεοφιλελεύθερων μονόδρομων που και ο ίδιος υπηρέτησε πιστά και μερικές φορές πιο πρώιμα από τα μηνύματα της εποχής του. Έκρυβε μια αδιόρατη «ενοχή». Η σημερινή κρίση δεν έχει αναδείξει ηγέτες που κατάφεραν ή έστω επεδίωξαν να δώσουν το δικό τους χρώμα, τα δικά τους στοιχεία πολιτικής σε ένα δύσκολο διεθνές περιβάλλον. Ανεξάρτητα από το αν το ομολογούν ή όχι, όλοι κινήθηκαν στα όρια των προδιαγεγραμμένων και ασφυκτικών τροχιών που επέβαλαν οι δανειστές. Ο τελευταίος, μάλιστα, εξ αυτών, ο Αλ. Τσίπρας, θεώρησε ειλικρινές να περιγράψει σαν «αυταπάτη» τα όποια ψήγματα «αντίστασης» τόλμησε να εκφωνήσει προεκλογικά. Και να τα αντιστρέψει σε «μια από τα ίδια» μπροστά στις δυσκολίες που συνάντησε, παριστάνοντας έκτοτε τον μαχόμενο πρωθυπουργό που αποδέχεται πανηγυρίζοντας την μια ήττα πίσω από την άλλη.
Στην πραγματικότητα όλα αυτά δεν συνιστούν έλλειμμα ηγετικών προσωπικοτήτων. Το φωτοστέφανο των πολιτικών προηγούμενων εποχών είναι υπερτιμημένο.
Εκείνο που πραγματικά συμβαίνει είναι ότι από καιρό ζούμε το τέλος μιας εποχής. Το τέλος της μεταπολίτευσης όπως τη γνωρίσαμε.
Έχουμε μπει σε μια άλλη εποχή που φέρνει νέα ποιοτικά χαρακτηριστικά. Χωρίς, όμως, να μπορεί να απαλλαγεί από ένα μοναδικά σταθερό σημείο, κοινό στην πρόσφατη μεταπολιτευτική ιστορία του τόπου: Την εγκατάλειψη της χώρας και του λαού από το πολιτικό σύστημα. Την πλήρη υποταγή και παράδοσή του στους «ρεαλισμούς» της εποχής με ολοκληρωτική αδιαφορία για την τύχη και την αξιοπρέπεια ενός ολόκληρου λαού και της ιστορίας του. Και παράλληλα, την αδυναμία κάλυψης αυτού του κενού από την Αριστερά, από όλους όσοι δηλώνουν ότι στρατεύονται στο πλευρό των αδύναμων και υποτελών τάξεων. Οι δύο αυτές πλευρές, οι δύο αδυναμίες συνυπάρχουν, η μια συμπληρώνει την άλλη με την ίδια εμμονή σε σκουριές, αγκυλώσεις και ιδεοληψίες, παρότι αναφέρονται σε διαφορετικές επιλογές.
Με αυτούς τους όρους μπαίνουμε σε μια νέα εποχή. Η Ελλάδα μετατρέπεται σε χώρο. Το μνημονιακό ημι-αποικιακό καθεστώς βαθαίνει με την αριστερά στο τιμόνι.
Δεν είναι λίγο….
Κατεδάφιση του θεσμικού – νομικού πλαισίου
Η μεταπολίτευση του ’74 ξεκίνησε στις απαρχές μιας παγκόσμιας οικονομικής κρίσης που ακόμα ζούμε τους σπασμούς της. Με τίμημα την κατοχή της μισής Κύπρου υπήρξε μια διεθνείς συμφωνία, όλων των μεγάλων παικτών της εποχής, που αναγνώριζε στο Κ. Καραμανλή τη δυνατότητα να κυβερνήσει την χώρα με όριο και παγίδα το «ανήκωμεν στη Δύση». Στη βάση αυτή αναγνωρίστηκε η νομιμότητα του ΚΚΕ και υπογράφτηκε ένα άτυπο πολιτικό συμβόλαιο που καθόριζε το τρόπο του παιχνιδιού, πολιτικού, συνδικαλιστικού. Και μαζί, τη συμμετοχή κοινωνικών ομάδων και τάξεων στα μοίρασμα του κοινωνικού προϊόντος – πλούτου, αναγνωρίζοντας έναν ορισμένο συσχετισμό δύναμης. Οι συμφωνίες αυτές, με τα πάνω και τα κάτω τους, θεμελιωδώς κρατήθηκαν μέχρι τα μνημονιακά χρόνια.
Έκτοτε όλα άλλαξαν εκ θεμελίων.
Στα 7 χρόνια μνημονίων έχουν ψηφιστεί πάνω από 600 νόμοι που αλλάζουν όλο το προηγούμενο θεσμικό πλαίσιο. Τα μνημόνια εφαρμόζονται, έχουν περάσει και έχουν ισχύ. Δεν πρόκειται για ένα νόμο, μια διάταξη. Πρόκειται για ένα ολόκληρο σύστημα αλληλοσυμπληρούμενων διατάξεων και μέτρων που βάζουν σε διαφορετική τροχιά ολόκληρη την οικονομική και κοινωνική ζωή της χώρας. Ένα σύστημα που δένει με νομικά πλαίσια του εξωτερικού και δεσμεύει την τύχη και τις προοπτικές της χώρας για δεκαετίες.
Το μνημονιακό καθεστώς κατάργησε, γκρέμισε, κατεδάφισε ολόκληρο το θεσμικό πλαίσιο που ίσχυε εδώ και δεκαετίες και το αντικατέστησε με ένα νέο.
Θεσμοθετήθηκε από όλες τις πλευρές η παράκαμψη του κοινοβουλευτισμού. Τα νομοσχέδια συντάσσονται στις Βρυξέλλες, το Βερολίνο και την Ουάσιγκτον και συνομολογούνται στο Χίλτον. Η μόνη διαδικασία ψήφισης που ισχύει είναι εκείνη του κατεπείγοντος. Ένας νόμος, ένα άρθρο, μια ψήφος. Οι βουλευτές είναι άβουλα διακοσμητικά στοιχεία μιας συζήτησης που πάντα έχει την μορφή ψήφου εμπιστοσύνης στην πλειοψηφία. Η διαφοροποίηση απαγορεύεται. Επιτρέπεται μόνο ως συμβολή στην υπέρτατη εξαπάτηση της κοινής νοημοσύνης. Το ίδιο το Σύνταγμα μετατράπηκε σε κουρέλι. Νόμοι και διατάξεις που χαρακτηρίζονται αντισυνταγματικοί ψηφίζονται ή εφαρμόζονται χωρίς να δίνει λογαριασμό κανείς. Οι παρεμβάσεις στη δικαιοσύνη καθημερινό φαινόμενο που καταγγέλλονται δημόσια από ανώτατους δικαστικούς. Και οι ίδιες οι αποφάσεις της δικαιοσύνης προκλητικές καθώς αναγνωρίζουν ως υπέρτατο κριτήριο γνωματεύσεων το «εθνικό συμφέρον» όπως απορρέει από τις δανειακές συμβάσεις.
Το μνημονιακό καθεστώς έχει στην ουσία καταργήσει κάθε έννοια λαϊκής κυριαρχίας με τρόπο άμεσο και βάναυσο. Είναι η τέταρτη φορά που συμβαίνει στη νεότερη ιστορία: α) την εποχή του μεσοπολέμου β) στον εμφύλιο πόλεμο γ) στην χούντα 67-74 και τώρα με τα μνημόνια. Η Βουλή μοιάζει περισσότερο με Συμβουλευτική του Παπαδόπουλου.
Υποθήκευση του μέλλοντος της χώρας
Η μνημονιακή καταστροφή δεν περιορίζεται σε όσα προβλέπει για το σήμερα. Τα προαπαιτούμενα, τα μέτρα αποπληρωμής του χρέους, οι προτάσεις τάχα βιωσιμότητας ανατινάζουν εκ θεμελίων κάθε δυνατότητα ανάταξης της οικονομίας της χώρας σε βάθος δεκαετιών.
Ο δημόσιος πλούτος της χώρας εγγράφεται σε ένα υπερ-ταμείο η διοίκηση του οποίου ορίζεται και ελέγχεται και από τους δανειστές. Ο δημόσιος πλούτος δεσμεύεται για 99 χρόνια υπό το βρετανικό δίκαιο και οδηγείται αναγκαστικά σε εκποίηση με μοναδικό στόχο την συγκέντρωση πόρων για την αποπληρωμή του χρέους. Το αν είναι κερδοφόρος ή όχι δεν απασχολεί ούτε τους δανειστές ούτε τους υποτελείς εκπροσώπους τους στο εσωτερικό. Το γεγονός ότι η εκποίηση των δημόσιων επιχειρήσεων και του φυσικού πλούτου της χώρας μειώνει συνολικά τα δημόσια έσοδα και άρα περιορίζει και την όποια δυνατότητα συγκράτησης του χρέους, τρέχοντος ή μελλοντικού, δεν αφορούν κανέναν. Η σταδιακή μετατροπή της χώρας σε χώρο επιχειρηματικών συμφερόντων, σε ελεύθερες ζώνες οικονομικών δραστηριοτήτων όπου δεν ισχύει το νομικό, εργασιακό και ασφαλιστικό δίκαιο της χώρας ολοκληρώνει την εικόνα (Δες και Δρόμος φ. 359, 13/5/2017, Καλώς ήρθατε στον … εκσυγχρονισμένο μεταπρατισμό.).
Κατά τον ίδιο τρόπο επιχειρείται ο έλεγχος του ιδιωτικού πλούτου. Εργαλείο εδώ οι τράπεζες που αφού απορρόφησαν το σύνολο σχεδόν των δανείων παραδόθηκαν στους δανειστές πρακτικά δωρεάν, με στόχο την αξιοποίηση των υπεραξιών που κρύβουν στα χαρτιά τους. Η διαχείριση των λεγόμενων κόκκινων δανείων των επιχειρήσεων θα σημάνει μια τεράστιας κλίμακας αναδιάταξη του επιχειρηματικού χάρτη της χώρας. Δεν είναι μόνο η αλλαγή ιδιοκτησιακού καθεστώτος, Το κλείσιμο των ανταγωνιστικών, οι συγχωνεύσεις όσων ενδιαφέρουν, η δορυφοροποίηση και ο έλεγχός τους από πιο ισχυρά σχήματα θα σημάνει την πλήρη αποδυνάμωση των πλεονεκτημάτων τους και την ουσιαστική αδυναμία επανεκκίνησης της ελληνικής οικονομίας.
Το όριο των μνημονιακών πολιτικών δεν είναι η αποπληρωμή του χρέους -όλοι γνωρίζουν ότι αυτό είναι αδύνατο. Το όριο των μνημονιακών πολιτικών είναι ο απόλυτος έλεγχος των φυσικών πόρων και του δημόσιου και ιδιωτικού πλούτου της χώρας συνολικά. Είναι ένα μεγάλο οικονομικό και κοινωνικό πείραμα χρήσιμο για αξιολόγηση σε δοκιμές μεγαλύτερης κλίμακας.
Τεράστιες κοινωνικές αναδιατάξεις
Οι επιπτώσεις των Μνημονίων καταγράφονται άμεσα με τη μορφή σημαντικών αλλαγών στην κοινωνική και ταξική διάρθρωση της ελληνικής κοινωνίας.
Το πιο ορατό στοιχείο είναι η τεράστια ανεργία μεταξύ των νέων και η σημαντικής κλίμακας αλλαγή της μόνιμης και σταθερής απασχόλησης και η αντικατάστασή της από μιας τεράστια ποικιλία μορφών μερική απασχόλησης τόσο στον ιδιωτικό όσο και στο δημόσιο τομέα.
Δίπλα σε αυτό συντελείται μια τεράστια καταστροφή της μεσαίας τάξης, των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, της οικογενειακής απασχόλησης, της μικρής και μεσαίας αγροτιάς. Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι σπρώχνονται έξω από την εργασία. Η γενική υποχώρηση της κατανάλωσης λόγω κρίσης συνοδεύεται από απίστευτης αγριότητας φορολογικά και ασφαλιστικά μέτρα που καθιστούν την επιβίωση αδύνατη και τη φοροδιαφυγή αναγκαία.
Όλα αυτά, συνοδευόμενα από μια βίαιη μείωση μισθών και συντάξεων οδηγούν σε μια αναδιανομή πρώτα εισοδημάτων και στην συνέχεια περιουσιών προς όφελος τοκογλύφων δανειστών και ντόπιων αρπακτικών γκάγκστερς.
Το μνημονιακό καθεστώς έχει επιφέρει μια εκθετική ανάπτυξη της τάσης προλεταριοποίησης στην ελληνική κοινωνία. Τα 1,6 εκατομμύρια άνεργοι και τα εκατοντάδες χιλιάδες λουκέτα μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων το δείχνουν. Λέγεται πως όπου οι Γερμανοί ναζιστές καταλάμβαναν μια χώρα το επίπεδο της προλεταριοποίησης άγγιζε το 80% του ενεργού πληθυσμού. Στην μνημονιακή αποικιακή Ελλάδα το ποσοστό δεν είναι τόσο υψηλό, είναι όμως το μεγαλύτερο σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Η φυγή των νέων
Η εικόνα των 400.000 νέων επιστημόνων και ειδικευμένων εργαζομένων που έχουν ακολουθήσει το δρόμο της ξενιτιάς δεν είναι καινούργιο φαινόμενο. Το παράδειγμα της μεγάλης μετανάστευσης μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο δεν είναι το μοναδικό. Πιο πρόσφατο, ίσως και πιο κοντινό στις σημερινές αιτίες του ίδιου φαινομένου, είναι όσα συνέβησαν στις χώρες της Αν. Ευρώπης μετά την κατάρρευση των τειχών. Εκατομμύρια νέων ανθρώπων μετακινήθηκαν στη Δύση αφήνοντας τις χώρες τους άδειες από νέους ανθρώπους στο έλεος τοπικών συμμοριών – εξουσιών.
Η μετανάστευση των νέων από την Ελλάδα δεν είναι μόνο μια οικονομική αιμορραγία. Είναι ένα φαινόμενο, απότοκο της απελπισίας και των αδιεξόδων που φέρνει το νέο μνημονιακό καθεστώς και καθιστά ακόμα πιο αδύναμη τη θέση της χώρας. Αδύναμη πολιτικά, αποδυναμωμένη ψυχικά και ηθικά, παραδομένη στη μοίρα μιας χώρας που ο λαός της γερνά και αδυνατεί να αντισταθεί.
Αν το φαινόμενο αυτό συνδυαστεί με τις μεγάλες μεταναστευτικές ροές από τις εμπόλεμες ζώνες της Μ. Ανατολής και Β. Αφρικής και τη μεθοδευμένη επιχείρηση μόνιμης εγκατάστασης σε άθλιες συνθήκες στην παραμεθόριο νησιωτική Ελλάδα, η εικόνα αναφαίνεται δραματική.
Η χώρα αποδυναμώνεται από το πιο δυναμικό της στοιχείο και η πληθυσμιακή της σύνθεση τροποποιείται συστηματικά σύμφωνα με ένα λεπτομερές σχέδιο του ιερατείου της Ε.Ε., ακολουθώντας τα δόγματα της παγκοσμιοποίησης. Και αυτά σε μια περιοχή ανατιναγμένη από πολέμους, πυριτιδαποθήκη επόμενων διενέξεων, με ισχυρές περιφερειακές δυνάμεις, Τουρκία και Ισραήλ, έτοιμες για νέες σταυροφορίες.
Η είσοδος στην νέα εποχή, το βάθεμα του μνημονιακού ημι-αποικιακού καθεστώτος της Ελλάδας βρίσκει τη χώρα είναι ακέφαλη, χωρίς πολιτική ηγεσία, χωρίς λαϊκή και εθνική κυριαρχία. Βρίσκει το λαός της οργισμένο και παράλληλα βουβό, αποπροσανατολισμένο και σε σύγχυση.
Συνυπάρχουν πολλοί και πολλαπλά επικίνδυνοι παράγοντες.
Ποιος μπορεί να εφησυχάζει;
