Η πολύωρη συνάντηση Πούτιν-Ερντογάν δεν προσθέτει κάτι νέο στη δεκαετή συριακή κρίση. Η συμφωνία εκεχειρίας αναβάλει για μερικό καιρό την οξύτητα των αντιπαραθέσεων στα μέτωπα των συγκρούσεων και πιστοποιεί ταυτόχρονα ότι οι διαφορετικές βλέψεις Ρωσίας και Τουρκίας για την περιοχή την καθιστούν εξαιρετικά πρόσκαιρη και προβλέψιμα εύθραυστη. Σε κάθε περίπτωση τα όσα συμφωνήθηκαν στη συνάντηση της Μόσχας διασώζουν προσωρινά την υπόληψη του Τούρκου προέδρου και τον οδηγούν ταυτόχρονα σε έναν συμβιβασμό που ισορροπεί σε θέσεις δυσμενέστερες από εκείνες που φαινόταν ότι είχε πετύχει λίγο καιρό πριν.
Έτσι, το τελεσίγραφο Ερντογάν για αποχώρηση των συριακών δυνάμεων από το νότια τμήματα της Ιντλίμπ που είχε καταλάβει κατά την διάρκεια των τελευταίων εβδομάδων ακυρώθηκε πανηγυρικά. Ομοίως ο Τούρκος πρόεδρος αναγκάστηκε να αποδεχθεί τη ρωσική απόφαση περί «ενότητας της συριακής επικράτειας» αλλά και να συμφωνήσει ότι «τάσσεται υπέρ μιας πολιτικής λύσης» στη συριακή κρίση. Η δέσμευση αυτή υποτίθεται ότι προστατεύει την Τουρκία από το σχέδιο ίδρυσης κουρδικού κρατιδίου στα νότια σύνορα της αλλά, μην ξεχνάμε, αυτό ήταν σχέδιο των ΗΠΑ και όχι της Ρωσίας. Κατά συνέπεια το κέρδος Ερντογάν λογίζεται μικρό έναντι των βλέψεων του εποικισμού και της μόνιμης προσάρτησης των εδαφών της Συρίας που έχει ήδη καταλάβει.
Με τη συμφωνία της Μόσχας ο Ερντογάν βρίσκεται και πάλι έωλος απέναντι στα εκβιαστικά ανοίγματα που επιχείρησε προς τη δυτική συμμαχία. Η πρότασή του για προμήθεια αμερικάνικων πυραύλων Patriot μένει πάλι ξεκρέμαστη όπως άλλωστε και οι πιέσεις του για διπλωματική, οικονομική και στρατιωτική βοήθεια στην εκστρατεία κατά του Άσαντ. Από δυσμενέστερες θέσεις το καθεστώς Ερντογάν θα μπορεί να συνεχίζει να εκβιάζει τη Δύση και να αποσπά ωφελήματα μετά τη συμφωνία εκεχειρίας που υπογράφθηκε στη Μόσχα και όσο αυτή θα είναι σε ισχύ.
Κερδισμένη από τη συμφωνία είναι αναμφισβήτητα η πολιτική Πούτιν. Ο Ρώσος πρόεδρος για άλλη μια φορά εστίασε την προσοχή του στη «μεγάλη σκακιέρα». Κατάφερε να αποτρέψει το δυτικό σχέδιο απαγκίστρωσης του Ερντογάν από την επιρροή του, να περιορίσει σημαντικά τις στρατηγικές βλέψεις της Τουρκίας στη Συρία και ταυτόχρονα να διατηρήσει την αναστάτωση στη Ν.Α. πτέρυγα του ΝΑΤΟ
Κερδισμένη η Ρωσία
Κερδισμένη από τη συμφωνία είναι αναμφισβήτητα η πολιτική Πούτιν. Ο Ρώσος πρόεδρος για άλλη μια φορά εστίασε την προσοχή του στη «μεγάλη σκακιέρα». Πρόθυμα θυσίασε για μικρό διάστημα το κλείσιμο των εκκρεμοτήτων στη Συρία και ανέβαλε προσωρινά την αποκατάσταση της κυριαρχίας Άσαντ στο συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος της χώρας αλλά κατάφερε να αποτρέψει το δυτικό σχέδιο απαγκίστρωσης του Ερντογάν από την επιρροή του. Κατάφερε να περιορίσει σημαντικά τις στρατηγικές βλέψεις της Τουρκίας στη Συρία και ταυτόχρονα να διατηρήσει την αναστάτωση στη Ν.Α. πτέρυγα του ΝΑΤΟ – κρίσιμη γεωστρατηγική του επιδίωξη ως απάντηση του δυτικού σχεδίου περικύκλωσης της Ρωσίας.
Άλλωστε και οι δύο χώρες έχουν συνάψει στρατιωτικές και οικονομικές συνεργασίες που θα ήταν αμφίπλευρα επώδυνο να ματαιωθούν. Για τη Ρωσία η απρόσκοπτη λειτουργία του αγωγού φυσικού αερίου Turkish Stream είναι κρίσιμης σημασίας που δύσκολα θα επέτρεπε την όποια δυσλειτουργία του. Αντίστοιχα για την Τουρκία οι στρατιωτικές και οικονομικές συμφωνίες της με τη Ρωσία αποτελούν σημαντική ανάσα για τη δοκιμαζόμενη οικονομία της και τη συνεχή πτώση της ισοτιμίας της τουρκικής λίρας.
Υπό το βάρος αυτών των δεδομένων η συμφωνία Ρωσίας-Τουρκίας δεν αποτέλεσε ούτε διπλωματικό παράδοξο ούτε αιφνιδιασμό. Δόθηκε μια αναγκαία παράταση χρόνου ως ευκαιρία νέων διαπραγματεύσεων υπό την επήρεια δεδομένων που αναμένονται να εμφανιστούν στο άμεσο μέλλον.
Δυστυχώς δεν δόθηκε καμιά ευκαιρία για την ειρήνευση της περιοχής και ολόκληρης της Μ. Ανατολής.
Σ.Π.
