Να μπει τέλος στις αντιδημοκρατικές, κυβερνητικές καραντίνες
του Νίκου Ταυρή
Έκκληση «να μη τρολάρουμε τα μέτρα» έκανε ο εκπρόσωπος Τύπου της κυβέρνησης σε πρόσφατη τηλεοπτική του συνέντευξη. Ποια άλλη θα μπορούσε να ήταν η αντίδραση μια κοινωνίας, που βρίσκεται εδώ και μήνες σε ένα διαρκές και αναποτελεσματικό λοκντάουν. Και όταν το μόνο που έχει και πάλι να προτείνει η κυβέρνηση είναι ένα ακόμη λοκντάουν, χωρίς καμία ενίσχυση του συστήματος Υγείας, χωρίς προσπάθεια ελέγχου και περιορισμού της πανδημίας, χωρίς σχέδιο και προοπτική διεξόδου.
Το μόνο που νοιάζει την κυβέρνηση είναι να δείχνει ότι κάτι κάνει και να ρίχνει την ευθύνη στους πολίτες. Η επικοινωνιακή διαχείριση και η συρρίκνωση του δημόσιου χώρου και της δημοκρατίας είναι η βασική στρατηγική του Μαξίμου. Που αντί να οχυρώσει την κοινωνία για τους κινδύνους που αντιμετωπίζει, οχυρώνεται το ίδιο για να αντιμετωπίσει τις θύελλες που φέρνουν οι αποτυχίες της πολιτικής του σε όλα τα θέματα: Την πανδημία, τα οικονομικά, τα εθνικά.
Το υγειονομικό σύστημα της χώρας είναι και πάλι στο όριο, κλίνες δεν υπάρχουν στην Αττική, η Θεσσαλονίκη αρχίζει να έχει πάλι πρόβλημα, ενώ και άλλες περιοχές βρέθηκαν ξαφνικά στο κόκκινο δείχνοντας το πόσο διάτρητη είναι η επιδημιολογική επιτήρηση. Δεν έγινε τίποτα, ακόμα και αυτούς τους τελευταίους τέσσερις μήνες, για την ενίσχυση του ΕΣΥ, για νέες ΜΕΘ και δομές πρωτοβάθμιας υγείας. Τώρα το ένα μετά το άλλο τα νοσοκομεία, μετατρέπονται σε νοσοκομεία μιας ασθένειας – με τα περιστατικά εκτός Covid να στέλνονται στον ιδιωτικό τομέα.
Όχι στην τιμωρητική πολιτική
Τα οριζόντια λοκντάουν έχουν αποτύχει, παράγοντας πλάι στην πανδημία μια πρωτοφανή κοινωνική καταστροφή. Είναι ώρα να μπει ένα τέλος στα αποτυχημένα και αντιδημοκρατικά λοκντάουν, με μια στρατηγική που θα τα υπερβαίνει, βρίσκοντας τρόπους που θα οχυρώνουν την κοινωνία απέναντι στην πανδημία και θα επιτρέπουν το ασφαλές άνοιγμα κοινωνικών δραστηριοτήτων. Πολλά θα μπορούσαν να γίνουν, αρκεί να αμφισβητηθεί η αποτυχημένη και τιμωρητική πολιτική της κυβέρνησης. Αναφέρουμε ορισμένα από αυτά:
- Μαζικά τεστ για την ιχνηλάτηση του ιού, και όχι χρήση τους σαν επικοινωνιακό εργαλείο επιβολής προειλημμένων αποφάσεων.
- Ειδική προστασία των ευάλωτων ομάδων.
- Ενίσχυση του ΕΣΥ σε πόρους και προσωπικό, επανασυγκρότηση της πρωτοβάθμιας υγείας. Είναι αδιανόητο εν μέσω πανδημίας να έχουμε μειωμένους προϋπολογισμούς για την Υγεία.
- Επίταξη ιδιωτικών δομών υγείας για αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών και όχι μετατροπή των δημόσιων δομών σε μιας ασθένειας, που αφήνει την κοινωνία έκθετη σε μια σειρά άλλες παθήσεις.
- Ασφαλείς μετακινήσεις, με ενίσχυση των ΜΜΜ, κόντρα στον συνωστισμό των ωρών αιχμής.
- Επαναλειτουργία των σχολείων και των πανεπιστημίων με ασφάλεια. Οι μόνιμες βλάβες που αφήνει η τηλε-εκπαίδευση στην κοινωνία είναι ανίατες.
- Αυστηροί έλεγχοι σε μαζικούς χώρους εργασίας που αποτελούν εστίες υπερμετάδοσης.
- Αγορά δεν είναι μόνο ο τουρισμός και τα καταστήματα ένδυσης. Άνοιγμα με μέτρα προστασίας όλων των τομέων της οικονομίας.
- Αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων φαρμάκων και θεραπειών, για να υπάρξει αποσυμφόρηση των νοσοκομείων και να σωθούν ζωές.
- Επιτάχυνση του εμβολιαστικού προγράμματος και γενίκευσή του στον πληθυσμό. Δεν μπορεί μια χώρα να είναι δέσμια από τις συμφωνίες της Ε.Ε. και τις πατέντες που διασφαλίζουν την κερδοφορία των φαρμακευτικών.
- Δημοκρατία, διαφάνεια, ενημέρωση κόντρα στον αυταρχισμό, τα διαρκή «αποφασίζουμε και διατάζουμε», με επιστημονικοφανή κάλυψη. Βασική άμυνα της κοινωνίας, είναι η ίδια της η συγκρότηση, κόντρα στον κατακερματισμό που ευνοεί μόνο τις ελίτ.
Ελλάδα: Το δεύτερο αυστηρότερο λοκντάουν παγκοσμίως
του Ιάσονα Κωστόπουλου
Ο Μάρτης μας βρίσκει με ένα ακόμη λοκντάουν, σαν συνέχεια του ήδη ισχύοντος, πράγμα που σημαίνει ότι η διαρκής αυστηροποίηση και επέκταση των μέτρων εγκλεισμού θα φτάσει τους πέντε συνεχόμενους μήνες. Αυτό δεν πτοεί την κυβέρνηση, της οποίας η πολιτική για τη διαχείριση της πανδημίας περιορίζεται αποκλειστικά στην επιβολή απαγορεύσεων, προστίμων και «κλεισίματος» διαφόρων πτυχών της καθημερινότητας. Άλλωστε, σύμφωνα και με τις δηλώσεις Χαρδαλιά-Κικίλια, στόχος των απαγορεύσεων είναι να «ελεγχθεί» ο δείκτης μεταδοτικότητας του ιού, ώστε σταδιακά να υπάρξει μείωση των κρουσμάτων. Μάλιστα, δεν παραλείφθηκε να ειπωθεί ότι όσο ο πληθυσμός δεν είναι αρκετά επιμελής τόσο τα μέτρα δεν θα αποδίδουν και άρα θα επεκτείνονται. Σε αυτό το σημείο προκύπτει ένα ερώτημα: Η μεγάλης διάρκειας καραντίνα είναι από μόνη της αποτελεσματική; Για την απάντηση αυτού του ερωτήματος αξίζει να δούμε ορισμένα στοιχεία, για την αντιμετώπιση της πανδημίας ανά τον κόσμο.
Σύμφωνα με τον δείκτη «Stringency»*, που έχει σταθμιστεί από το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης για την μέτρηση της συνολικής αυστηρότητας των μέτρων σε κάθε χώρα, η Ελλάδα φιγουράρει στις πρώτες θέσεις της κατάταξης. Συγκεκριμένα, η χώρα μας από τις 7 Νοεμβρίου βρίσκεται σχεδόν μόνιμα στη δεκάδα των χωρών με τα πιο αυστηρά μέτρα παγκοσμίως, ενώ με το νέο λοκντάουν βρίσκεται στη 2η θέση. Ενδεικτικά, οι μόνες στιγμές που άλλες ευρωπαϊκές χώρες ξεπέρασαν την αυστηρότητα του ελληνικού λοκντάουν, είναι όταν βίωσαν σημαντική αύξηση των κρουσμάτων και πάντα για μικρές χρονικές περιόδους. Ακόμη όμως και αυτή η αυστηρότητα δεν είναι αναλογική, έτσι ενώ η Ελλάδα είναι μια από τις χώρες με το αυστηρότερο καθεστώς για την εκπαίδευση, στο κλείσιμο των εργασιακών χώρων βρίσκεται κάτω από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο. Ακόμα, σύμφωνα και με τα δεδομένα για τις μετακινήσεις από την Google, ο κόσμος φαίνεται ότι καθ’ όλη τη διάρκεια του λοκντάουν βρίσκεται κατά κύριο λόγο σπίτι του, ενώ η μόνη κινητικότητα που έχει αυξηθεί είναι εκείνη προς τους ανοιχτούς υπαίθριους χώρους. Αυτό όμως δεν αποτελεί έκπληξη, καθώς όχι μόνο έχει συμβεί σε όλες τις χώρες όταν είχαν καλό καιρό, αλλά και η σχετική αύξηση στη χώρα μας δεν είναι από τις πιο υψηλές. Επιπρόσθετα, θα πρέπει να συνεκτιμηθεί και το ύψος των προστίμων για το «σπάσιμο» των απαγορεύσεων, που κινείται στο πάνω όριο του ευρωπαϊκού μέσου όρου κατά απόλυτη και όχι αναλογική τιμή, πράγμα που δεν λαμβάνει υπόψη το κατά κεφαλήν εισόδημα.
Σε πλήρη αντίθεση με την εξάντληση της αυστηρότητας των μέτρων περιορισμού, βρίσκεται η απόδοση της χώρας στην διεξαγωγή τεστ και την ιχνηλάτηση των κρουσμάτων. Έτσι παρά τη συνεχή παραίνεση του ΠΟΥ για διαρκείς ελέγχους, η χώρα μας καθημερινά και καθ’ όλη τη διάρκεια του δεύτερου λοκντάουν κάνει περίπου 3 τεστ ανά 1.000 κατοίκους –τις τελευταίες μέρες 4– ενώ η μέση χώρα της Ε.Ε. κάνει περίπου 5, με τις καλές περιπτώσεις να αγγίζουν τα 50. Λίγο καλύτερα είναι τα δεδομένα για την ιχνηλάτηση, όπου η Ελλάδα αν και από το Νοέμβρη μέχρι σήμερα τείνει να μειώσει τα τεστ ανά περιστατικό από τα 35 στα 25, κινείται εντός του ευρωπαϊκού μέσου όρου και των οδηγιών του ΠΟΥ. Τέλος σε ό,τι αφορά το σύνολο των τεστ που έχουν γίνει αναλογικά με τον πληθυσμό, αρκεί απλά να αναφέρουμε ότι οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες βρίσκονται από το 60% έως το 200%, η Ελλάδα μετά βίας πιάνει το 50%.
Συμπεραίνουμε δηλαδή, ότι η αυστηρότητα της κυβέρνησης εξαντλήθηκε στον περιορισμό των πολιτών, ενώ υστερεί σημαντικά σε όλες τις μετρήσεις που αφορούν την αποδεδειγμένα αποτελεσματική αντιμετώπιση της πανδημίας. Όμως, ακόμα και με βάση την πεπατημένη ευρωπαϊκή οδό, η αποτελεσματική διαχείριση της πανδημίας στηρίζεται στην διεξαγωγή τεστ, η οποία θεωρητικά μπορεί να είναι αποτελεσματικότερη σε συνδυασμό με την μείωση των μετακινήσεων. Δεν ισχύει όμως και το αντίθετο, καθώς η επ’ αόριστον παράταση της καραντίνας κουράζει τον πληθυσμό με αποτέλεσμα όχι μόνο να οδηγεί στην αποτυχία της διαχείρισης αλλά και να αποκτά μια διάσταση τιμωρίας του κόσμου, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο, με αυστηρότερα μέτρα σαν τιμωρία, για τα προηγούμενα που «δεν τηρήθηκαν».
* Ο δείκτης σταθμίζεται λαμβάνοντας υπόψιν: το κλείσιμο των σχολείων και εργασιακών χώρων, τον περιορισμό των συναθροίσεων, το καθεστώς των ΜΜΜ, τον εγκλεισμό, τα πρωτόκολλα μετακίνησης εντός και εκτός συνόρων και τις μιντιακές καμπάνιες για την ενημέρωση του πληθυσμού.
Πιστοποιητικά και ιθαγενείς
Η κυβέρνηση βρήκε τη νέα μεγάλη λύση, το πιστοποιητικό εμβολιασμού. Την ιδέα αυτή, για ενιαία ασφαλή μετάβαση στην «κανονικότητα», φαίνεται να υιοθετεί και η Ε.Ε. παρά την κατ’ αρχήν άρνηση των χωρών του Βορρά.
Η ελληνική κυβέρνηση έχει στο μυαλό της βασικά τον τουρισμό, αφού εκεί επενδύει όλες τις ελπίδες της, για να κινηθεί κάπως η οικονομία. Όπως ανακοινώνουν, ο σχεδιασμός τους προβλέπει τον κατά προτεραιότητα εμβολιασμό των κατοίκων στα περισσότερα νησιά, παρόλο που ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί ο εμβολιασμός των ευπαθών ομάδων, και την εφαρμογή του πιστοποιητικού εμβολιασμού, στην προσπάθεια να προσελκύσει η χώρα τουρίστες, που θα φέρουν το εν λόγω διαβατήριο υγείας.
Και ενώ διαφημίζουν τον Covid-free τουριστικό προορισμό, λίγα αναφέρουν για το τι θα σημαίνει αυτό για την υπόλοιπη κοινωνία. Ο στόχος εμβολιασμού του 60-70%, και η επίτευξη της ανοσίας, του πληθυσμού μοιάζει με μακρινό όνειρο. Άρα οι ιθαγενείς με τον ένα ή άλλο τρόπο θα παραμείνουν σε κάποιας μορφής καραντίνα.
Επιτήρηση, νέες μορφές περιθωριοποίησης μεγάλων κομματιών της κοινωνίας, και ένα απαρτχάιντ των «υγειών», συνοδεύουν την μεγάλη ιδέα του πιστοποιητικού εμβολιασμού.
Δ.Γκ.
