Οι «άγνωστοι» δρουν με τις πλάτες των ΗΠΑ
Προχθές αργά τη νύχτα «άγνωστοι» γάζωσαν με σφαίρες την Μπέρτα Κάσερες μέσα στο σπίτι της, στην πόλη Λα Εσπεράνσα της Ονδούρας. Η μικρή αυτή πόλη αυτή των 15.000 κατοίκων βρίσκεται στα δυτικά υψίπεδα της χώρας, κοντά στα σύνορα με το Ελ Σαλβαδόρ, και η ευρύτερη περιοχή είναι το επίκεντρο των ιθαγενών Λένκα. Σε αυτήν την εθνότητα ανήκε και η 43χρονη Μπέρτα Κάσερες, συντονίστρια του Συμβουλίου Λαϊκών και Ιθαγενικών Οργανώσεων της Ονδούρας (COPINH) και διεθνούς φήμης ακτιβίστρια για την προστασία του περιβάλλοντος και των ανθρώπινων δικαιωμάτων.
Η αστυνομία έσπευσε να ανακοινώσει, λίγες ώρες μετά τη δολοφονία της, ότι ήταν έργο «κοινών ληστών». Όμως όλοι γνωρίζουν ότι αυτό είναι ένα ακόμη ψέμα του καθεστώτος. Το 2013 διέρρευσε μια λίστα 18 «ανατρεπτικών προς εξουδετέρωση», την οποία είχε καταρτίσει η στρατιωτική αντικατασκοπεία: το όνομα της Μπέρτα Κάσερες βρισκόταν στην κορυφή της λίστας. Την ίδια χρονιά, η κυβέρνηση απείλησε να τη φυλακίσει κατηγορώντας την για «σφετερισμό εξουσίας και υποκίνηση σε φθορά ξένης περιουσίας», επειδή πρωτοστάτησε στον αγώνα ενάντια στην κατασκευή του φράγματος Άγκουα Ζάρκα που απειλούσε την επιβίωση των ιθαγενικών κοινοτήτων.
Οι υποκριτικά πενθούντες
Αυτό που ξεχνούν να αναφέρουν πολλοί από όσους υποκριτικά λυπούνται για τη δολοφονία της Κάσερες είναι το πραξικόπημα του 2009, που υποκινήθηκε από τις ΗΠΑ με την άμεση ανάμιξη της τότε ΥΠΕΞ Χίλαρι Κλίντον και ανέτρεψε τον νόμιμο πρόεδρο Ζελάγια. Το νέο καθεστώς ενέτεινε την τρομοκρατία εναντίον όσων αντιστάθηκαν στο πραξικόπημα, και ταυτόχρονα ξεκίνησε ένα πρόγραμμα «μεγάλων έργων» που ουσιαστικά ξεπουλούν τον πλούτο της χώρας. Μέρος αυτού ακριβώς του προγράμματος ήταν και το φράγμα Άγκουα Ζάρκα, το οποίο ανέλαβε η κινεζική εταιρία Sinohydro. Στα τέλη του 2013, κάτω από την πίεση του ανυποχώρητου αγώνα των ιθαγενικών οργανώσεων με επικεφαλής την Κάσερες, η Sinohydro αποφάσισε να εγκαταλείψει την «επένδυση».
Η προχθεσινή δολοφονία της ακτιβίστριας έρχεται σε συνέχεια δεκάδων δολοφονιών αγωνιστών που διαπράχθηκαν είτε απευθείας από το στρατό και την αστυνομία στη διάρκεια διαδηλώσεων και άλλων κινητοποιήσεων, είτε από «αγνώστους» των παραστρατιωτικών συμμοριών μετά το πραξικόπημα του 2009. Πραξικόπημα που αναγνωρίστηκε από τις ΗΠΑ, βέβαια, οι οποίες έκτοτε υποστηρίζουν τη «νομιμότητα» του καθεστώτος και κάνουν τα στραβά μάτια στις «εκτροπές» του. Η περυσινή πανηγυρική απονομή στην Κάσερες του Περιβαλλοντικού Βραβείου Γκόλντμαν, που είναι γνωστό και ως «Πράσινο Νόμπελ» και εδρεύει στις ΗΠΑ, σήμερα δεν μπορεί να ειδωθεί παρά σαν τραγική ειρωνεία και στάχτη στα μάτια…
«Δεν θα τα παρατήσω»
Η ίδια η Κάσερες και η οικογένειά της εδώ και χρόνια δέχονται διαρκώς απειλές, γεγονός που την ανάγκασε να χωριστεί από τα παιδιά της, τα οποία ζουν σε άγνωστη τοποθεσία ώστε να μην στοχοποιηθούν από το καθεστώς. Αρνήθηκε όμως να εγκαταλείψει τον αγώνα της. Σε μια συνέντευξή της σε δημοσιογράφο της βρετανικής εφημερίδας Γκάρντιαν είπε χαρακτηριστικά: «Δεν μπορώ να βαδίσω ξένοιαστη στον τόπο μου. Δεν με αφήνουν να ζήσω ειρηνικά. Διαρκώς σκέφτομαι ότι θα με απαγάγουν και θα με δολοφονήσουν. Αλλά αρνούμαι να αυτοεξοριστώ. Είμαι αγωνίστρια για τα ανθρώπινα δικαιώματα, και δεν θα τα παρατήσω. Ναι, θέλω να ζήσω, κι είναι πολλά πράγματα ακόμη που θέλω να κάνω σ’ αυτή τη ζωή. Λαμβάνω όσες προφυλάξεις μπορώ αλλά τελικά, σ’ αυτή τη χώρα που βασιλεύει πλήρης ατιμωρησία είμαι ευάλωτη. Αν θελήσουν να με σκοτώσουν, θα το καταφέρουν»…
Ερρίκος Φινάλης