Επιμέλεια: Γιάννης Σχίζας
Ρεκόρ μεγέθους κατέκτησε κρατήρας στην βορειοανατολική Κίνα, καθώς οι ερευνητές θεωρούν ότι είναι ο μεγαλύτερος κρατήρας πρόσκρουσης στη Γη που σχηματίστηκε τα τελευταία 100.000 χρόνια.
Πριν από το 2020, ο μόνος άλλος κρατήρας πρόσκρουσης που ανακαλύφθηκε ποτέ στην Κίνα βρέθηκε στην κομητεία Xiuyan της παράκτιας επαρχίας Liaoning, σύμφωνα με δήλωση του Παρατηρητηρίου Γης της NASA. Στη συνέχεια, τον Ιούλιο του 2021, οι επιστήμονες επιβεβαίωσαν ότι μια γεωλογική δομή στην οροσειρά Lesser Xing’an είχε σχηματιστεί ως αποτέλεσμα ενός διαστημικού βράχου που χτυπούσε τη Γη. Η ομάδα δημοσίευσε μια περιγραφή του νεοανακαλυφθέντος κρατήρα πρόσκρουσης εκείνο τον μήνα στο περιοδικό Meteoritics and Planetary Science.
Ο κρατήρας Yilan έχει διάμετρο περίπου 1,15 μίλια (1,85 χιλιόμετρα) και πιθανότατα σχηματίστηκε πριν από περίπου 46.000 έως 53.000 χρόνια, με βάση τη χρονολόγηση με ραδιενεργό άνθρακα από άνθρακα και οργανικά ιζήματα λίμνης από την τοποθεσία, αναφέρει η δήλωση της NASA. Οι ερευνητές συνέλεξαν αυτά τα δείγματα ιζήματος εξάγοντας έναν πυρήνα από το κέντρο του κρατήρα, ανέφερε το Forbes.
Σύμφωνα με την ομάδα, κάτω από περισσότερα από 328 πόδια (100 μέτρα) πολυεπίπεδων ιζημάτων λιμνών και βάλτων βρισκόταν μια πλάκα σχεδόν 1.000 ποδιών (320 μ.) από σπαστό γρανίτη, ο οποίος είναι γρανίτης που αποτελείται από πολλά βραχώδη θραύσματα τσιμεντωμένα μαζί σε μια μήτρα. Αυτός ο βράχος φέρει ενδεικτικά σημάδια ότι χτυπήθηκε από μετεωρίτη.
Για παράδειγμα, θραύσματα του βράχου παρουσιάζουν σημάδια τήξης και ανακρυστάλλωσης κατά τη διάρκεια της κρούσης, καθώς ο γρανίτης θερμαινόταν γρήγορα και στη συνέχεια ψύχθηκε. Άλλα θραύσματα του βράχου διέφυγαν από αυτή τη διαδικασία τήξης και αντ’ αυτού περιέχουν «σοκαρισμένο» χαλαζία που έσπασε σε ένα ευδιάκριτο σχέδιο όταν ο διαστημικός βράχος κατέρρευσε, σύμφωνα με το Forbes.
Η ομάδα αποκάλυψε, επίσης, θραύσματα γυαλιού σε σχήμα δάκρυ και κομμάτια γυαλιού που τρυπήθηκαν με μικροσκοπικές τρύπες που έγιναν από φυσαλίδες αερίου. Και τα δύο αυτά χαρακτηριστικά υποδεικνύουν, επίσης, ότι μια πρόσκρουση υψηλής έντασης σημειώθηκε εκεί, σύμφωνα με τη δήλωση της NASA.
Ένα τμήμα του νότιου χείλους του κρατήρα Yilan λείπει, επομένως η γεωλογική δομή φαίνεται σε σχήμα ημισελήνου από ψηλά, ανέφεραν οι Global Times. Τέτοιοι κρατήρες πρόσκρουσης σε σχήμα ημισελήνου είναι σχετικά σπάνιοι στη Γη, δήλωσε στους Global Times ο Chen Ming, ένας από τους συγγραφείς του άρθρου και ερευνητής από το Ινστιτούτο Γεωχημείας του Guangzhou.
Ο λεγόμενος κρατήρας μετεωρίτη στην Αριζόνα κατείχε προηγουμένως το ρεκόρ για τον μεγαλύτερο κρατήρα πρόσκρουσης ηλικίας μικρότερης των 100.000 ετών. Είναι περίπου 49.000 έως 50.000 ετών και έχει διάμετρο 0,75 μίλια (1,2 χλμ). Ο κρατήρας Xiuyan, συγκριτικά, έχει πλάτος 1,1 μίλια (1,8 χλμ), αλλά η ηλικία του είναι άγνωστη, ανέφερε το Forbes.
Πηγή: Live Science
Πλανήτης με δύο ήλιους
Οι επιστήμονες γνώριζαν ότι υπήρχαν πλανήτες μακριά σε άλλα αστρικά συστήματα, αλλά μέχρι τη δημιουργία διαστημικών τηλεσκοπίων και πολύ ισχυρών επίγειων τηλεσκοπίων καθώς και νέων μεθόδων παρατήρησης δεν είχε καταστεί εφικτός ο εντοπισμός τους. Οι ειδικοί θεωρούσαν μάλιστα ότι είναι πιθανό να υπάρχουν και πλανήτες που να βρίσκονται σε δυαδικά αστρικά συστήματα, σε συστήματα δηλαδή που αποτελούνται από δύο γειτονικά άστρα. Η πρώτη φορά που το ευρύ κοινό έμαθε για την ύπαρξη τέτοιων πλανητών ήταν το 1977 όταν στις πρώτες σκηνές του «Πολέμου των Άστρων» εμφανίζεται ο πλανήτης «Τατούιν» στον οποίο ζούσε ο πρωταγωνιστής της ταινίας και ήταν ένας πλανήτης με δύο ήλιους.
Όταν πριν από περίπου δύο δεκαετίες ξεκίνησε το μπαράζ ανακάλυψης εξωπλανητών, ανάμεσα στους πλανήτες που εντοπίζονταν ήταν και ορισμένοι που βρίσκονταν σε δυαδικά συστήματα. Ένα άγνωστο μέχρι σήμερα τέτοιου είδους πλανήτη εντόπισε ερευνητική ομάδα σε μια ανακάλυψη με διπλή σημασία αφού οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ένα μικρό τηλεσκόπιο το οποίο μπορεί να κατέχει και κάποιος ερασιτέχνης αστρονόμος.
Η ανακάλυψη είναι ιδιαίτερα σημαντική όχι μόνο για την προσθήκη στην λίστα των εξωπλανητών ενός ακόμη που ανήκει μάλιστα σε δυαδικό σύστημα, αλλά επειδή έγινε με ένα μικρό τηλεσκόπιο ανοίγοντας έτσι νέους δρόμους στη διαστημική εξερεύνηση. Διεθνής ομάδα ερευνητών με επικεφαλής επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Μπέρμινχαμ χρησιμοποίησε ένα τηλεσκόπιο 193 εκατοστών που είναι εγκατεστημένο στο αστεροσκοπείο Haute-Provence που βρίσκεται 100 χλμ. βόρεια της Μασσαλίας. Με δημοσίευσή τους στην επιθεώρηση «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society» οι ερευνητές παρουσιάζουν τον πλανήτη Kepler-16b που βρίσκεται σε απόσταση 200 ετών φωτός από τη Γη.
Ατομικά ρολόγια για τη διαστολή του χρόνου
Επιστήμονες στις ΗΠΑ μέτρησαν τη θεωρία σχετικότητας του Άλμπερτ Αϊνστάιν και πιο συγκεκριμένα τη διαστολή του χρόνου στην μικρότερη κλίμακα που έχει καταστεί δυνατό μέχρι σήμερα. Έδειξαν ότι δύο μικροσκοπικά ατομικά ρολόγια οπτικού πλέγματος, ευρισκόμενα σε υψομετρική απόσταση μόλις ενός χιλιοστού μεταξύ τους ή όσο το πλάτος μιας μύτης μολυβιού, χτυπάνε με διαφορετική ταχύτητα και άρα δείχνουν διαφορετικούς χρόνους. Κάποτε τα τεστ της σχετικότητας απαιτούσαν τα ρολόγια ακριβείας να χωρίζονται από αποστάσεις χιλιάδων χιλιομέτρων μεταξύ τους (π.χ. ένα ρολόι στη Γη και ένα σε δορυφόρο), κάτι που πλέον είναι περιττό.
Οι ερευνητές του Εθνικού Ινστιτούτου Προτύπων και Τεχνολογίας (NIST) των ΗΠΑ και του Πανεπιστημίου του Κολοράντο, με επικεφαλής τον Τομπάιας Μπόθγουελ, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στην επιθεώρηση Nature, ανέφεραν ότι τα πειράματά τους δείχνουν πως είναι δυνατό να κατασκευαστούν ατομικά ρολόγια 50 φορές πιο ακριβή από τα σημερινά. Επίσης τόσο ακριβή ατομικά ρολόγια ίσως μελλοντικά μπορούν να λειτουργήσουν ως «μικροσκόπια» ανοίγοντας τον δρόμο για να αποκαλυφθεί πώς η σχετικότητα και η βαρύτητα αλληλεπιδρούν με την κβαντομηχανική, ένα μεγάλο αίνιγμα στο πεδίο της Φυσικής.
Η γενική θεωρία σχετικότητας του Αϊνστάιν του 1915 εξηγεί φαινόμενα σε μεγάλη κλίμακα, όπως είναι η βαρυτική επίδραση στον χρόνο, και έχει σημαντικές πρακτικές εφαρμογές όπως η διόρθωση των δορυφορικών μετρήσεων GPS. Μολονότι η θεωρία αυτή έχει πια ηλικία πάνω από έναν αιώνα, παραμένει άκρως γοητευτική για τους φυσικούς. Οι επιστήμονες, μεταξύ άλλων, χρησιμοποιούν ατομικά ρολόγια για να μετρήσουν τη σχετικότητα με όλο και μεγαλύτερη ακρίβεια, κάτι που ευελπιστούν ότι τελικά θα τους βοηθήσει να εξηγήσουν με ποιον τρόπο η βαρύτητα αλληλεπιδρά με την κβαντομηχανική, η οποία «βασιλεύει» στον υποατομικό κόσμο.
Σύμφωνα με τη θεωρία σχετικότητας και τη στρέβλωση του χωροχρόνου που προβλέπει, δύο ατομικά ρολόγια σε ελαφρώς διαφορετικά ύψη σε ένα βαρυτικό πεδίο χτυπούν με διαφορετικό ρυθμό. Ένα ρολόι χτυπάει πιο αργά σε χαμηλότερο ύψος, δηλαδή ο χρόνος κυλάει πιο αργά, κάτι που επιβεβαιώθηκε και με το νέο πείραμα (το οποίο χρηματοδοτήθηκε μεταξύ άλλων από τις ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ), που έγινε σε μικρότερη απόσταση των δύο ρολογιών μεταξύ τους από κάθε άλλη φορά στο παρελθόν.
Naftemporiki.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
Αιτία πολέμου
Η Ρωσία θα αντιμετωπίσει οποιαδήποτε κυβερνοεπίθεση εναντίον δορυφόρων της ως αιτία πολέμου, προειδοποίησε την Τετάρτη ο επικεφαλής της ρωσικής διαστημικής υπηρεσίας, εν μέσω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.
«Το να τεθούν εκτός λειτουργίας οι δορυφόροι οποιασδήποτε χώρας αποτελεί στην πραγματικότητα casus belli» δήλωσε o Ντμίτρι Ρογκόζιν σύμφωνα με το πρακτορείο Interfax.
Ο επικεφαλής της Roscosmos διέψευσε πάντως τις πληροφορίες που θέλουν ρωσικά κέντρα ελέγχου δορυφόρων έχουν γίνει στόχος κυβερνοεπιθέσεων λόγω της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Παράλληλα ζήτησε από την One Web, εταιρεία δορυφορικού διαδικτύου με έδρα τη Βρετανία, να εγγυηθεί στη Μόσχα ότι οι δορυφόροι της δεν θα χρησιμοποιηθούν εναντίον της Ρωσίας.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Reuters
