Βρισκόμαστε, ως ελληνισμός, μπροστά σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι καθώς η τουρκική επιθετικότητα, η επεκτατική πολιτική της Άγκυρας προωθείται και βαθμηδόν εφαρμόζεται. Σε αυτόν το σχεδιασμό, ο στόχος είναι η ελληνική επικράτεια, αλλά ο αδύνατος κρίκος παραμένει πάντα η Κύπρος. Κάθε φορά κατά την οποία η κατοχική Τουρκία επιχειρεί να επιβάλει νέα τετελεσμένα, η αντίδραση που –εκ των υστέρων– καταγράφεται είναι διαμαρτυρίες, που ποσώς λαμβάνονται υπόψη από την Άγκυρα. Κι αυτό γιατί ο βασικός άξονας πολιτικής που υιοθετείται από τη Λευκωσία είναι αυτή του κατευνασμού. Αυτή η πολιτική έχει αποθρασύνει την κατοχική δύναμη, η οποία συνεχώς και αναβαθμίζει τις απαιτήσεις της. Κι αυτό αφορά και τους εν Ελλάδι διαχειριστές των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Αφορά και τη διαχείριση που γίνεται έναντι των συμμάχων, Αμερικανών και Ευρωπαίων, που γνωρίζουν πλέον ότι έχουν απέναντί τους έναν αδύνατο εταίρο, που ενίοτε τους κάνει τα χατίρια.
Σε ό,τι αφορά την Κύπρο, είναι σαφές πως αυτό που γίνεται από το 1974 είναι η διαχείριση της στρατιωτικής ήττας του 1974. Από της εισβολής του 1974 και εντεύθεν συζητούνται τα αποτελέσματα της συνεχιζόμενης από την Τουρκία κατοχής εδαφών της Κυπριακής Δημοκρατίας και στη βάση αυτή επιχειρείται να επιτευχθεί συμφωνία. Καμία αναφορά και σχεδιασμός για πλήρη ανατροπή των κατοχικών δεδομένων. Καμία αναφορά σε απελευθέρωση. Αυτό που στην πραγματικότητα γίνεται είναι να βρεθεί μια φόρμουλα νομιμοποίησης των αποτελεσμάτων της εισβολής και κατοχής και στα πλαίσια αυτά άρχισε η συζήτηση από νωρίς τη δεκαετία του 1970, με την παρουσίαση ομοσπονδιακών μοντέλων, που αγγίζουν τη συνομοσπονδία και εν πολλοίς προσφέρουν τον έλεγχο ολόκληρου του νησιού στην Τουρκία. Παρουσιάζονται και συζητούνται φόρμουλες, οι οποίες εξυπηρετούν τους ευρύτερους σχεδιασμούς της κατοχικής δύναμης. Σχεδιασμοί, οι οποίοι έχουν ως βασικό πεδίο προώθησής τους στην περιοχή, την κατεχόμενη Κύπρο. Υπενθυμίζεται ότι η παρουσία στα κατεχόμενα έχει ενισχυθεί με την κατασκευή στρατιωτικών βάσεων.
Το ζητούμενο είναι να προλάβουμε να αποτρέψουμε τους τουρκικούς σχεδιασμούς (προσάρτηση/ενσωμάτωση κατεχομένων, αναβάθμιση, ταϊβανοποίηση). Με τη διαμόρφωση μιας νέας στρατηγικής, η οποία εν πρώτοις θα αξιοποιεί τα εργαλεία πολιτικής που έχει αποκτήσει η Λευκωσία από το 1974 και εντεύθεν, εξισορροπώντας τη στρατιωτική ήττα
Τι πρέπει να γίνει;
Το ζητούμενο είναι να προλάβουμε να αποτρέψουμε τους τουρκικούς σχεδιασμούς (προσάρτηση/ενσωμάτωση κατεχομένων, αναβάθμιση, ταϊβανοποίηση). Μπορεί να αλλάξει αυτή η πορεία προς την τουρκοποίηση; Αυτό επιτυγχάνεται μόνο με την αλλαγή πολιτικής. Με τη διαμόρφωση μιας νέας στρατηγικής, η οποία εν πρώτοις θα αξιοποιεί τα εργαλεία πολιτικής που έχει αποκτήσει η Λευκωσία από το 1974 και εντεύθεν, εξισορροπώντας τη στρατιωτική ήττα: Πρώτο, τη διατήρηση και ενίσχυση του αναγνωρισμένου κράτους, της Κυπριακής Δημοκρατίας, παρά τις υπονομεύσεις από την Τουρκία, καθώς κι άλλους διεθνείς παράγοντες. Δεύτερο, την ιδιότητα του μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τρίτο, την αξιοποίηση του ενεργειακού προγράμματος. Τέταρτο, τη δημιουργία ενός ενιαίου πολιτικού, διπλωματικού και στρατιωτικού μετώπου με την Ελλάδα.
Οι τρεις αυτοί βασικοί άξονες αποτελούν τα πλεονεκτήματα που απέκτησε η Κυπριακή Δημοκρατία και τα οποία παράγουν στρατηγική υπεραξία. Αυτοί μπορούν να αξιοποιηθούν για να διαμορφωθεί μια νέα στρατηγική. Αυτοί οι άξονες πρέπει απαραιτήτως να περιλαμβάνονται και στο περιεχόμενο μιας συμφωνίας στο Κυπριακό.
Σε μια νέα προσέγγιση θα πρέπει, λοιπόν, να τεθούν στόχοι και επιδιώξεις, αλλά και να καθοριστούν «κόκκινες γραμμές»:
- Στρατηγικός μας στόχος είναι η Απελευθέρωση. Αυτό θα επιτευχθεί με τον τερματισμό της κατοχής, την αποκατάσταση της ενότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Θα επιτευχθεί με την πλήρη εφαρμογή των ανθρώπινων δικαιωμάτων για όλους τους νόμιμους πολίτες της Κ.Δ.
- Να ενισχυθεί η Κυπριακή Δημοκρατία, να αξιοποιηθούν στρατηγικά πλεονεκτήματα και με αυτά τα όπλα να αναζητεί λύση: Σωστή, λειτουργική, δημοκρατική.
- Να εφαρμοστούν όλες οι ελευθερίες που ισχύουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, χωρίς παρεκκλίσεις και τους όποιους περιορισμούς.
- Να απαλλαγεί η χώρα από ξένα στρατεύματα και εγγυήσεις.
- Να διασφαλίζεται η ενότητα του χώρου, των θεσμών, της οικονομίας, και της κοινωνίας.
- Να εφαρμόζονται όλες οι Συνθήκες της ΕΕ για να καταστεί η χώρα αποτελεσματικός εταίρος.
- Να ισχύσουν όλες οι δημοκρατικές αρχές.
- Να μην υπάρξουν βέτο ή ρυθμίσεις που θα γεννούν αδιέξοδα.
- Να αξιοποιηθούν τα στρατηγικά πλεονεκτήματα που διαθέτει η Κυπριακή Δημοκρατία (φυσικό αέριο). Στο σημείο αυτό θα πρέπει να επισημανθεί πως αν και προχώρησε το ενεργειακό πρόγραμμα με τη συνεργασία των εταιρειών, δεν έφθασε μέχρι τέλους. Έρευνες και γεωτρήσεις γίνονται πλην όμως δεν αξιοποιείται ο φυσικός πλούτος. Κι αυτό οφείλεται και στο γεγονός ότι ο… μπαμπούλας των τουρκικών απειλών φαίνεται να λειτουργεί αποτρεπτικά.
- Να αξιοποιήσει τα πολλά και διαφορετικά συμφέροντα κρατών στην περιοχή και να αναδείξει συνεργασίες μέσα από κοινές επιδιώξεις.
Η αδράνεια, η παθητική παρακολούθηση των εξελίξεων, που άλλοι δημιουργούν, τα φοβικά σύνδρομα που «κυνηγούν» τους εκάστοτε διαχειριστές εδραιώνουν την παρουσία της κατοχικής δύναμης και διευκολύνουν τους επεκτατικούς σχεδιασμούς της. Στην αντίπερα όχθη, την τουρκική, υπάρχει σχεδιασμός που υλοποιείται. Στη δική μας όχθη η πολιτική ασκείται στην τροχιά του τυχαίου και με την προσαρμογή στις υποδείξεις των τρίτων. Αυτή είναι αδιέξοδη και επικίνδυνη πορεία.
Προεδρικές εκλογές: Φαβορί ο Χριστοδουλίδης, μάχη για τη δεύτερη θέση
Όσο πλησιάζουν οι προεδρικές εκλογές, τόσο ψηλώνουν οι τόνοι των αντιπαραθέσεων. Όσο πλησιάζουν οι εκλογές, που χρονικά τοποθετούνται στις 5 Φεβρουαρίου 2023 (ο πρώτος γύρος), τόσο οξύνεται το κλίμα. Με βάση τις δημοσκοπήσεις, πρώτος με διαφορά είναι ο Νίκος Χριστοδουλίδης, ο οποίος υποστηρίζεται από το ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ, Δημοκρατική Παράταξη–ΔΗΠΑ, Αλληλεγγύη, Κίνημα Κυνηγών. Στις έρευνες κοινής γνώμης, πάντως, παρουσιάζεται να αντλεί ψήφους από όλους τους χώρους, με βασική πηγή –πέραν των κομμάτων που τον υποστηρίζουν– τον Δημοκρατικό Συναγερμό, αλλά και το ΑΚΕΛ. Την ίδια ώρα, οι δυο άλλοι βασικοί υποψήφιοι είναι ο πρόεδρος του Δημοκρατικού Συναγερμού Αβέρωφ Νεοφύτου, ο οποίος στηρίζεται από το κόμμα του και ο τέως διαπραγματευτής για το Κυπριακό του Αναστασιάδη Ανδρέας Μαυρογιάννης (υποστηρίζεται από το ΑΚΕΛ).
Με βάση λοιπόν τις δημοσκοπήσεις, η δεύτερη θέση που οδηγεί στον δεύτερο γύρο είναι ανοικτή με τους Αβέρωφ Νεοφύτου και Ανδρέα Μαυρογιάννη να κινούνται περίπου στα ίδια ποσοστά. Εάν επιβεβαιωθούν οι μετρήσεις, θα είναι η πρώτη φορά κατά την οποία ένα από τα μεγάλα κόμματα, ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ, θα μείνει εκτός δεύτερου γύρου των προεδρικών εκλογών. Τούτο εκ των πραγμάτων θα προκαλέσει εσωκομματικές αναταράξεις.
Στην περίπτωση που τις εκλογές θα κερδίσει ο Νίκος Χριστοδουλίδης, θα είναι η πρώτη φορά κατά την οποία υποψήφιος που δεν υποστηρίζεται από ένα από τα δυο κόμματα εκλέγεται πρόεδρος. Σημειώνεται συναφώς ότι για μια ακόμη φορά δεν υπάρχει ενώπιον των ψηφοφόρων αριστερή επιλογή. Το ΑΚΕΛ, που έχει πάρει προ πολλού διαζύγιο με την Αριστερά, ακολουθεί πολιτική αυτοαπομόνωσης και αποφεύγει συνεργασίες.
