Ξεκινούν ανακρίσεις για το καρτέλ, ενώ κυβέρνηση και Ε.Ε. ετοιμάζονται να ξεπουλήσουν το κατοχυρωμένο όνομα «φέτα». Σε απόγνωση, χωρίς προστασία οι παραγωγοί. Του Μάριου Διονέλλη
Εκβιασμούς, ενδοτικές πολιτικές και χτυπήματα κάτω από τη μέση καλούνται να αντιμετωπίσουν οι Έλληνες κτηνοτρόφοι-γαλακτοπαραγωγοί, καθώς έχει στηθεί ένα τεράστιο παζάρι συναλλαγών και εκβιασμών γύρω από το γάλα, τόσο στην ελληνική αγορά όσο και σε διεθνές επίπεδο. Η πρόσφατη κλήση έξι γαλακτοβιομηχανιών σε απολογία για κακουργηματική εκβίαση σε βάρος κτηνοτρόφων αποτελεί την κορυφή του παγόβουνου ενός εκτεταμένου δικτύου συντονισμένων πρακτικών (καρτέλ) στο χώρο του γάλακτος, που λειτουργεί πάντα εις βάρος του τελευταίου κρίκου της αλυσίδας, δηλαδή του παραγωγού.
Συγκεκριμένα, ο Ειδικός Ανακριτής Διαφθοράς Σπύρος Γεωργουλέας καλεί σε απολογία συνολικά δέκα διευθύνοντες συμβούλους και εκτελεστικά στελέχη από έξι μεγάλες γαλακτοβιομηχανίες, με την κατηγορία της εκβίασης σε βαθμό κακουργήματος εις βάρος των παραγωγών. Οι εταιρίες είναι η ΜΕΒΓΑΛ, η ΦΑΓΕ, η Δέλτα, η Όλυμπος, η Νεστλέ και η Αγνό-Κολιός ενώ οι κατηγορίες αφορούν την περίοδο 2004-2006.
Η κλήση από τον ανακριτή επαναφέρει τη συζήτηση για τις αφόρητες πιέσεις που ασκούνται ακόμα και σήμερα σε παραγωγούς για μείωση της τιμής στο γάλα και μάλιστα, όπως αναφέρει το κατηγορητήριο, υπό την απειλή ότι αν δεν δεχτούν τη χαμηλή τιμή, τότε καμία άλλη εταιρία δεν θα αγοράσει το προϊόν τους. «Αποτελεί κοινό μυστικό ότι οι εκβιασμοί συνεχίζονται, το καρτέλ συνεχίζει να λειτουργεί βουβά και αθέατα» λέει στον Δρόμο ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Κτηνοτρόφων Δημήτρης Καμπούρης. «Εκτός από την επίθεση των γαλακτοβιομηχανιών, οι κτηνοτρόφοι έχουμε να αντιμετωπίσουμε και θεσμική επίθεση από την ίδια την Πολιτεία, με μια σειρά κακών πληρωμών, οι οποίες εάν γενικευθούν με τις προτάσεις της νέας ΚΑΠ θα μας οδηγήσουν στην καταστροφή» λέει ο ίδιος.
«Μαφιόζικες πρακτικές»
Μετά τις εξελίξεις αυτές, ο υπεύθυνος θεμάτων Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων του ΣΥΡΙΖΑ Βαγγέλης Αποστόλου, τόνισε πως «αποδεικνύεται για μια ακόμη φορά ότι τον αγροτικό χώρο λυμαίνονται εδώ και χρόνια μαφιόζικες πρακτικές». Το πρόβλημα δεν εντοπίζεται μόνο στην ηπειρωτική Ελλάδα, αλλά και στα νησιά. «Στην Κρήτη οι εταιρίες έρχονται σε επαφή με τους συνεταιρισμούς και επίσης συνεννοούνται για να κρατούν χαμηλά τις τιμές, με συνέπεια να παραμένει στάσιμη και η τιμή προς τον παραγωγό, χωρίς να ξεπερνά ποτέ τα 80-85 λεπτά το λίτρο» μας είπε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του Συλλόγου Επαγγελματιών Κτηνοτρόφων Νομού Ηρακλείου, Μιχάλης Γιαννακάκης.
«Προδοσία» για τη φέτα
Την ίδια στιγμή, ακόμα μία πληγή στην ελληνική αγορά των γαλακτοκομικών έρχεται να προσθέσει η διαπραγμάτευση που διενεργείται μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Καναδά για τη σύναψη συμφωνίας δημιουργίας ζώνης ελευθέρων συναλλαγών. Μεταξύ άλλων η Ε.Ε. φαίνεται να παραδίδει και επισήμως στον Καναδά το δικαίωμα να διατηρεί προϊόντα που θα αναγράφουν τον όρο «φέτα», παρ’ όλο που ο συγκεκριμένος όρος είναι κατοχυρωμένος από την Ελλάδα και μάλιστα με δικαστικές αποφάσεις. Απαντώντας σε ερώτηση 66 βουλευτών στη Βουλή ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Αθανάσιος Τσαυτάρης στην ουσία επιβεβαίωσε την ύπαρξη της συμφωνίας προσπαθώντας όμως να δικαιολογήσει την ενδοτική στάση της ευρωπαϊκής Ένωσης και της κυβέρνησης.
Ο υπουργός είπε πως οι Καναδοί θα έχουν το δικαίωμα να γράφουν στις συσκευασίες λευκού τυριού την ένδειξη «τύπου φέτας», «like φέτα» ή «style φέτας» αλλά όχι σκέτη τη λέξη «φέτα», ενώ πλέον θα πρέπει να αναγράφεται και η προέλευση του προϊόντος. Ωστόσο, η ίδια η πραγματικότητα ξεπερνά τις διαβεβαιώσεις του υπουργού, αφού είναι ήδη ευρέως διαδεδομένη η κυκλοφορία καναδικών, αμερικανικών και βορειοευρωπαϊκών τυριών με την ονομασία «φέτα» και σε πολλές περιπτώσεις με ελληνικά ονόματα όπως φαίνεται και από τις φωτογραφίες που δημοσιεύει σήμερα ο Δρόμος της Αριστεράς.
Όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, στην πραγματικότητα ο αρμόδιος Βέλγος επίτροπος Καρλ Ντε Χουκτ συμφωνεί στο «ξεπούλημα» της ονομασίας προέλευσης που έχει κατοχυρώσει η Ελλάδα, ανταλλάσσοντάς την με παραχωρήσεις από τον Καναδά σε άλλα προϊόντα, κυρίως βοοειδών και αλλαντικών που παράγει η Βόρεια Ευρώπη.
Η Ελληνίδα επίτροπος Μαρία Δαμανάκη στην παρέμβασή της περιορίστηκε τουλάχιστον στην απαγόρευση εισόδου νέων προϊόντων με αυτές τις ονομασίες από τον Καναδά στην ευρωπαϊκή αγορά, δεχόμενη όμως όσα κυκλοφορούν ήδη, έστω και με την ένδειξη «φέτα» στη συσκευασία τους.
Το χειρότερο απ’ όλα είναι πως η συμφωνία με τον Καναδά αποτελεί «πιλότο» για αντίστοιχες συμφωνίες με πολύ μεγαλύτερες χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες ή πολύ πιο κοντινές στην Ελλάδα όπως η Ρωσία και η Τουρκία, που επίσης παράγουν λευκό τυρί. «Η ονομασία προέλευσης της φέτας πρέπει να είναι αδιαπραγμάτευτη γραμμή για την ελληνική αγροτική πολιτική.
Ζητάμε την παρέμβαση του ίδιου του πρωθυπουργού, ώστε έστω και την τελευταία στιγμή να σωθεί η φέτα και να μην οδηγηθούν στην καταστροφή κάτω από το ασήκωτο βάρος του ανταγωνισμού οι χιλιάδες έλληνες παραγωγοί» λέει στον Δρόμο ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Κτηνοτρόφων.
Και «κάλπικη» γραβιέρα Κρήτης
Το πιο πρόσφατο πλήγμα στην ελληνική τυροκομία έρχεται από την είσοδο βουλγαρικής, ρουμανικής και ουγγρικής γραβιέρας, οι οποίες βαφτίζονται κρητικές (προϊόν επίσης κατοχυρωμένο ως ΠΟΠ). Όπως καταγγέλλουν κτηνοτρόφοι και τυροκόμοι της Κρήτης, οι «μαϊμού» γραβιέρες παράγονται από αγελαδινό γάλα την ώρα που η αυθεντική παράγεται κατά 80% από πρόβειο και 20% κατσικίσιο γάλα.«Είναι το τελειωτικό πλήγμα στον παραγωγό και στην τυροκομική παραγωγή της Κρήτης. Ήδη πουλάμε το πρόβειο γάλα 80 λεπτά και βλέπουμε τη γραβιέρα να πουλιέται 13-14 ευρώ το κιλό, απροστάτευτοι απέναντι στους μεσάζοντες και πλέον απέναντι και στους επιτήδειους που διακινούν νοθευμένο προϊόν» λέει στον Δρόμο ο Βασίλης Σμπώκος, αντιπρόεδρος του Κτηνοτροφικού Συλλόγου Ανωγείων.
