Είναι μάλλον πολύ δύσκολο να αναλύσει κανείς τι ήταν ακριβώς και σε ποια δοσολογία αυτό που έστρεψε τον κόσμο στον ΣΥΡΙΖΑ, από λίγες βδομάδες πριν από τις εκλογές του 2012 μέχρι τις εκλογές του 2015. Είναι, όμως, πιο εύκολο να υποστηρίξει κανείς βάσιμα ότι η αριστερή φυσιογνωμία του ΣΥΡΙΖΑ σίγουρα έπαιξε κάποιο σημαντικό ρόλο σ’ αυτή την επιλογή και, μάλιστα, στην πιο ριζοσπαστική της έκφραση. Έκφραση που διαμορφώθηκε από πολλές θέσεις επί συγκεκριμένων θεμάτων, όπως η μη αναγνώριση του χρέους, η κατάργηση του ΕΝΦΙΑ, η καταγγελία της ιδιωτικοποίησης του Ελληνικού, η αύξηση του κατώτατου μισθού κ.ά. μέχρι τη διαβεβαίωση ότι όλοι, οι εκατοντάδες, εφαρμοστικοί των μνημονίων νόμοι θα καταργηθούν με ένα νόμο με ένα μόνο άρθρο! Έκφραση που προέκυπτε από τη συνισταμένη δεκάδων δράσεων που έγιναν ή υιοθετήθηκαν από τον ΣΥΡΙΖΑ, όπως η εξέγερση στις Σκουριές, η μη πληρωμή διοδίων, η αντίδραση στο μαύρο της ΕΡΤ κ.λπ. Έκφραση που συνδέθηκε με τους λόγους των εκπροσώπων του ΣΥΡΙΖΑ, και ιδίως την καθοριστική παρουσία του Αλέξη Τσίπρα, στις αμέτρητες εμφανίσεις τους, από τις τηλεοράσεις, τα ραδιόφωνα, τις εφημερίδες και τις πλατείες. Έκφραση που έδειχνε ένα ανάστημα μπροστά στους ισχυρούς.
Μπορεί κανένας να μη μίλησε ποτέ για σοσιαλισμό και επανάσταση, αλλά οι λόγοι και οι δράσεις όλου του ΣΥΡΙΖΑ συνοψίζονταν σε κάτι πολύ ανατρεπτικό σε σχέση με την πολιτική που εφαρμόστηκε από τα κόμματα και τις κυβερνήσεις εξουσίας στην τελευταία πενταετία. Τόσο ανατρεπτικό που πολλοί, μέσα κι έξω από την Ελλάδα, ξαφνιάστηκαν πραγματικά από το πώς μία τέτοια ριζοσπαστική στάση ανατροπής βρήκε τόσο μεγάλη απήχηση ακόμα και μέσα στα πιο κεντρώα, έως και συντηρητικά, στρώματα της κοινωνίας. Μάλιστα, αυτό το «πολύ ανατρεπτικό» για τα ελληνικά και ευρωπαϊκά δεδομένα, πέρασε στη συνείδηση του κόσμου σαν ακόμα πιο πολύ ανατρεπτικό από ό,τι ήταν στην πραγματικότητα, σχεδόν σαν επαναστατικό, χάρη στην πολεμική των αντιπάλων του ΣΥΡΙΖΑ που τόνιζαν σε βαθμό υπερθετικό την επικινδυνότητα του ΣΥΡΙΖΑ. Η διάλυση της οικονομίας, η χρεοκοπία, η επιστροφή στη δραχμή, η έξοδος από την Ευρωπαϊκή Ένωση, το bank-run, η αδυναμία πληρωμής μισθών και συντάξεων, η έλλειψη τροφίμων και πετρελαίου και πολλά άλλα, που πιο τρομαχτικά δεν γίνεται, προβλήθηκαν καταιγιστικά από το κατεστημένο∙ βομβαρδίστηκαν ανηλεώς οι πολίτες, από πολιτικούς και δημοσιογράφους σε κατάσταση υστερίας. Καμία ευρωπαϊκή χώρα δεν έχει ποτέ βιώσει, εάν εξαιρέσει κανείς τη χιτλερική προπαγάνδα, τέτοια καμπάνια ελέγχου της κοινωνικής συνείδησης. Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν ο δαίμονας της καταστροφικής επανάστασης προσωποποιημένος. Λίγο ακόμα και θα τον κατηγορούσαν ότι θα πάρει τα όπλα.
Παρ’ όλ’ αυτά ένα σημαντικό κομμάτι της κοινωνίας άντεξε στην ασφυκτική πίεση και, στις 25 Γενάρη 2015, έριξε την ψήφο του σ’ αυτό το ανατρεπτικό αριστερό «συνονθύλευμα τάσεων και συνιστωσών», αυτό που οι Ευρωπαίοι συνεχίζουν να αποκαλούν «άκρα Αριστερά». Αλλά και ένα άλλο κομμάτι, εξίσου μεγάλο, που έδωσε την ψήφο του σε άλλα κόμματα, αμέσως μετά τις εκλογές, με τα πρώτα σκιρτήματα εφαρμογής μιας πολιτικής που δεν έφερε τη συντέλεια του κόσμου ενώ εμπεριείχε χαρακτηριστικά της προαναγγελθείσας αντιπαράθεσης με τα θηρία της Ε.Ε., ξεπέρασε τις προκαταλήψεις, αντιθέσεις, αναστολές, αντιρρήσεις και επιφυλάξεις του, δίνοντας, όπως αποτυπώθηκε στις δημοσκοπήσεις, αλλά το νιώσαμε κι εμείς πολύ έντονα μέσα στην κοινωνία, τη συναίνεση και την έγκρισή του. Για λίγες βδομάδες, είχαμε την αίσθηση ότι, αριστεροί, κεντρώοι και δεξιοί, «είμαστε όλοι ΣΥΡΙΖΑ». Κι αυτό δεν ήταν μόνο ένα αίσθημα ανακούφισης. Ήταν και ένα μεγάλο στήριγμα για να παραμείνει ο ΣΥΡΙΖΑ στην αριστερή του όχθη. Ήταν ένα ΟΚ της κοινωνίας για μια αριστερή πολιτική. Για μια πολιτική αντίθετη με την πολιτική των προκατόχων του στην κυβέρνηση. Συνεπή και αξιοπρεπή, πιο ανεξάρτητη και πιο δίκαιη. Για τους πολλούς. Όχι λίγο αντίθετη. Μέχρι και εντελώς αντίθετη. Ήταν μια απελευθέρωση δυνάμεων.
Θα υπερπηδήσω το τι μεσολάβησε «μεταξύ τότε και τώρα». Και θα θέσω ένα προβληματισμό που βλέπω με αγωνία τριγύρω. Ήρθε η κοινωνία κοντά στη λογική μας, στις θέσεις μας, πιο κοντά στις ιδέες μας, κι εμείς τη σπρώχνουμε προς τα πίσω; Ξεχνάμε βασικές μας θέσεις και επαναφέρουμε φθαρμένα πρόσωπα του παρελθόντος; Κι αν είναι έτσι, τι μέλλον μπορεί να έχει ένας ΣΥΡΙΖΑ ο οποίος ιππεύοντας το άρμα της διακυβέρνησης ξεφορτώνεται τα αριστερά του χαρακτηριστικά; Μπορεί να αλλάξει την αρνητική ροή στην οποία οι άλλοι εκτρέψανε τη χώρα χωρίς αριστερούς διαβήτες; Μπορεί να διατηρήσει την αποδοχή της κοινωνίας εάν μοιάζει όλο και περισσότερο στους προηγούμενους; Και, τελικά, έχει λόγο ύπαρξης εάν απαρνείται ο ίδιος την αριστερή του φυσιογνωμία;
Κάθε αφαίρεση αριστερού στοιχείου αντικαθίσταται από την προσθήκη ενός δεξιού στοιχείου και κάθε προσθήκη δεξιού στοιχείου, που γίνεται συστηματικά και όχι κατ’ εξαίρεσιν, συρρικνώνει ή αλλοιώνει την αριστερή μας ταυτότητα. Δεν έχει ακόμα εφευρεθεί «αποαριστεροποίηση» που δεν επιφέρει «δεξιοποίηση», παγκοσμίως.
Ξεφτίζοντας δε τη φυσιογνωμία του ΣΥΡΙΖΑ, έχουμε διανοηθεί τι μπορεί να προκληθεί;
Απογοήτευση είναι το πιο πιθανό. Αλλά και ακόμα πιο ανεπιθύμητες αντιδράσεις δεν αποκλείονται. Μέσα από διαψεύσεις και μεταλλάξεις των δημοκρατικών κομμάτων, και δη των κομμουνιστικών και των σοσιαλδημοκρατικών, στη Γαλλία, την Ιταλία, την Ισπανία, σε όλη την Ευρώπη, εκατομμύρια άνθρωποι στράφηκαν στη νεοφιλελεύθερη και την άκρα Δεξιά. Ψηφοφόροι, μέλη, στελέχη, ακόμα και διανοούμενοι της Αριστεράς, εξωκοινοβουλευτικής και ΚΚΓ, είναι σήμερα με τη Λεπέν και τον Σαρκοζί.
Κι αν ακόμα δεν πάνε δεξιά οι πολίτες, μαζικά, τι μήνυμα θα δώσουμε στην αφρόκρεμα των νέων που όλο το προηγούμενο διάστημα ήταν στην πρώτη γραμμή του αγώνα, από την Κερατέα και τις Σκουριές ως τις πλατείες; Αλλά και στα παιδιά που είναι χωρίς δουλειά και στα παιδιά που δουλεύουνε δωδεκάωρα στα ξενοδοχεία και στα πολυκαταστήματα για 300 έως 500 ευρώ; Γυρίστε το στην πρέζα, πάρτε τα κουμπούρια ή βγάλτε το σκασμό;
Κανένας δεν ξέρει τι θα φέρει η αποαριστεροποίηση της Αριστεράς, αλλά και κανένας δεν πιστεύει ότι αυτό μπορεί να είναι κάτι καλό. Έχει γι’ αυτό μεγάλη σημασία να μείνει ο ΣΥΡΙΖΑ ΣΥΡΙΖΑ.
Αντιδεξιός,
Γκαούρ
