«Μένουμε σε διαρκή επιφυλακή ώστε να παρεμβαίνουμε όταν αυτό χρειάζεται. Δεν είναι, δηλαδή, η πολιτική “βλέποντας και κάνοντας”, είναι ακριβώς το αντίθετο. Βλέπουμε, ώστε να ξέρουμε ακριβώς τι κάνουμε».
Κυριάκος Μητσοτάκης, πρωθυπουργός…
Η κυβέρνηση ουσιαστικά παραδέχεται την αποτυχία της να ανασχέσει την πανδημία, παρά τα μεγάλα λόγια που είχαν προηγηθεί. Ο «πόλεμος με έναν αόρατο εχθρό» μετατράπηκε σε έκτακτη κατάσταση διαρκείας στην οποία «πρέπει να προσαρμοστούμε». Μοναδικός «σχεδιασμός», τα λοκντάουν-ακορντεόν και ο έντονα φρονηματικός χαρακτήρας της ατομικής ευθύνης. Ένα συνεχές «βλέποντας και κάνοντας» που κρατά περίπου ένα χρόνο, με αβέβαιο ορίζοντα εξόδου, αφήνοντας πίσω του ένα βαρύ υγειονομικό και κοινωνικό αποτύπωμα.
Πλέον γίνεται φανερό πως μια άλλη οπτική στην αντιμετώπιση της πανδημίας, με άλλες ιεραρχήσεις, αξιοποιώντας ουσιαστικά την πρόοδο της επιστημονικής έρευνας (όχι δηλαδή χρησιμοποιώντας την ως άλλοθι για καθαρά πολιτικές παρεμβάσεις) και στηρίζοντας το σύστημα υγείας, θα είχε τελείως διαφορετικά αποτελέσματα. Ζωές θα μπορούσαν να έχουν σωθεί, χωρίς την κοινωνική έρημο των οριζόντιων και καθολικών λοκντάουν. Γι’ αυτή τη διπλή αποτυχία η ευθύνη βαραίνει πρώτα και κύρια αυτούς που διαχειρίστηκαν τη διπλή (υγειονομική και κοινωνική) κρίση. Οι ευθύνες θα αναζητηθούν, όσο κι αν οι κυβερνώντες προσπαθούν να κρυφτούν – πότε πίσω από τη δήθεν ατομική ευθύνη, πότε πίσω από την πανάκεια των εμβολίων, πότε πίσω από την αναγόρευση των νέων ασθενειών σε αναπόφευκτο φυσικό φαινόμενο.
Λοκντάουν-ακορντεόν, «νέα κανονικότητα» διαρκείας
«Ανοίγουμε δραστηριότητες όταν τα κρούσματα υποχωρούν, τις περιορίζουμε όταν αυτά αναζωπυρώνονται. Κρατάμε τις απαραίτητες ισορροπίες ανάμεσα στις ανάγκες της δημόσιας υγείας και της εθνικής οικονομίας».
(Ο ίδιος)
Τα μέτρα καραντίνας έχουν νόημα όταν λαμβάνονται για να ανακόψουν την επέκταση της πανδημίας από μια περιοχή με επιβαρυμένο φορτίο σε μια άλλη λιγότερο επιβαρυμένη, όταν γίνονται εργαλείο προετοιμασίας των υποδομών υγείας και, σαν έσχατο μέτρο, σε περίπτωση που η κατάσταση ξεφεύγει και δεν μπορεί να τεθεί αλλιώς υπό έλεγχο. Τι συμβαίνει όμως όταν γίνονται ο κανόνας της κρατικής διαχείρισης, μετατρεπόμενα σε άλλοθι της ουσιαστικής απραξίας; Τι συμβαίνει όταν μεταβάλλονται σε εργαλείο φρονηματισμού της «ανεύθυνης» κοινωνίας;
Σκοπός των λοκντάουν, με τον τρόπο που γίνονται στη χώρα μας, δεν είναι ο περιορισμός της πανδημίας, αλλά ο ορισμός του περιγράμματος της μισής ζωής που ονομάζεται «νέα κανονικότητα» και την οποία πρέπει να μάθουμε να ανεχόμαστε
Σκοπός των λοκντάουν, με τον τρόπο που γίνονται στη χώρα μας, δεν είναι ο περιορισμός της πανδημίας, αλλά ο ορισμός του περιγράμματος της μισής ζωής που ονομάζεται «νέα κανονικότητα» και την οποία πρέπει να μάθουμε να ανεχόμαστε. Το άνοιγμα των δραστηριοτήτων γίνεται χωρίς θέσπιση πρωτοκόλλων και μέτρων προστασίας, σαν δώρο προς τους υπηκόους, με βέβαιη κατάληξη την υγειονομική επιβάρυνση. Και τότε παίρνεται πίσω, αφού οι ανεύθυνοι πολίτες δεν είναι άξιοι τέτοιας γενναιοδωρίας… Ορθολογικό κριτήριο δεν υφίσταται, μονάχα μια ζυγαριά πολιτικής σκοπιμότητας. Το εμπόριο ανοίγει για να ξανακλείσει εν μέσω εικόνων συνωστισμού στους εμπορικούς δρόμους, το άνοιγμα της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης τίθεται και πάλι εν αμφιβόλω, ενώ στην επιβαρυμένη Αττική οι ειδικοί προτείνουν να εφαρμοστεί και το αυστηρότερο μέτρο της απαγόρευσης κυκλοφορίας μετά τις 18:00.
Η διαχείριση αυτή έχει παράπλευρες απώλειες. Ο ΠΟΥ προειδοποιεί για το πανδημικό παράδοξο που προκαλεί η κόπωση των πολιτών από τη συνεχιζόμενη εφαρμογή περιοριστικών μέτρων, προειδοποιώντας για μια πανδημία ψυχικών νόσων. Αν στα παραπάνω προστεθεί και η οικονομική και κοινωνική ερήμωση που θα διαδεχθεί την πανδημία, τότε αντιλαμβανόμαστε ότι τα θύματά της δεν περιορίζονται στις επιδημιολογικές καμπύλες κρουσμάτων και θανάτων…
Εμβόλια, φάρμακα και αυταρχισμός
«Όσα εμβόλια έρχονται στην πατρίδα μας, τόσα θα γίνονται».
(Και πάλι, Κυριάκος Μητσοτάκης)
Οι πολιτικές ελίτ βάσισαν το αφήγημα εξόδου από την πανδημία στα εμβόλια, που με γρήγορο τρόπο θα μπορούσαν να πετύχουν τεχνητή ανοσία της τάξης του 70%, και βάφτισαν «αρνητές» όσους προειδοποιούσαν για το αδιέξοδο αυτής της στρατηγικής. Τώρα όλοι διαπιστώνουν ότι οι παραγόμενες δόσεις δεν αρκούν, τα σχέδια εμβολιασμού καθυστερούν, η εξάπλωση μεταλλάξεων ανησυχεί τους ειδικούς, ενώ ο κρατικός ανταγωνισμός και το κέρδος των εταιριών παραμένουν βασικοί οδηγοί των εξελίξεων, αφήνοντας τις κοινωνίες γυμνές απέναντι στην πανδημία.
Η ελληνική κυβέρνηση αρκέστηκε στην «ευρωπαϊκή αλληλεγγύη» και στις έωλες συμφωνίες της Ε.Ε. με τις πολυεθνικές του φαρμάκου, την ίδια στιγμή που η ηγέτιδα Γερμανία και άλλα κράτη μέλη έσπευδαν να διασφαλίσουν επιπλέον δόσεις εμβολίου με απευθείας συμφωνίες. Χαρακτήρισε αδύνατη την πρόταση για σπάσιμο των πατεντών, που θα επέτρεπε μια πιο αποκεντρωμένη παραγωγή εμβολίων, και μετατράπηκε σε πλασιέ της Big Farma και των επιδιώξεών της. Τώρα, που αυτή η στρατηγική τείνει να καταρρεύσει, αρχίζει να μιλά για «αθέτηση δεσμεύσεων» και για φάρμακα που μπορούν να καταπολεμήσουν τον κορωνοϊό!
Όταν οι κυβερνητικοί σχεδιασμοί αποτυγχάνουν, γεννώντας απογοήτευση και οργή στην κοινωνία, το προσφιλέστερο αντίδοτο είναι η προσφυγή στον αυταρχισμό και την αστυνομοκρατία. Η εμπέδωση του φόβου ως «κανονικότητας» είναι ο μοναδικός δρόμος επιβολής. Αυτό τον σκοπό εξυπηρετούν οι απαγορεύσεις συγκεντρώσεων, το διαρκές «αποφασίζουμε και διατάζουμε», η στοχοποίηση μιας νεολαίας που μετατράπηκε σε πειραματόζωο. Όμως η ολοένα και μεγαλύτερη συμπίεση της κοινωνίας, ο καταφανέστατος εμπαιγμός της από τις ελίτ, τα κύματα περιθωριοποίησης που εγγυάται η «νέα κανονικότητα», κυοφορούν εκρήξεις. Για να είναι γόνιμες, απαιτείται η μετατροπή της απογοήτευσης και της οργής σε δύναμη αφύπνισης
