Ο Μανώλης Γλέζος έφυγε από κοντά μας. Στο εξής θα αποτελεί σταθερό σημείο αναφοράς της πολυκύμαντης ιστορίας αυτού του τόπου.
Ως μαθητής, φίλος, σύντροφος και εκδότης του, θα ήθελα να επισημάνω αυτό που εισέπραξα ο ίδιος ως πυρηνικό και διαχρονικό στοιχείο της προσωπικότητάς του.
Ο Μανώλης Γλέζος υπήρξε ένας παθιασμένος πατριώτης. Οι βαθιές ρίζες που έχει απλωμένες το δέντρο Γλέζου στην πατρώα γη και που ως ζωντανός οργανισμός απλώνεται στο Αρχιπέλαγος, συναντιέται ιστορικά με την υπόλοιπη Ελλάδα και Κύπρο, τον καθόλου Ελληνισμό ως διακριτή πρόταση-κοσμοσύστημα, αίσθηση ζωής και πράξης Δημοκρατικού Πατριωτισμού μέσα στον χρόνο.
Με κέντρο πάντα τον άνθρωπο ο Μανώλης Γλέζος συνάντησε τον δεύτερο έρωτα της ζωής του, τον κομμουνισμό. Ο Μανώλης Γλέζος ήταν ένας πατριώτης Αριστερός, ένα παιδί της Εαμικής Αντίστασης λόγω και έργω.
Ο κομμουνισμός του ριζικά διαφοροποιούνταν από τις τρέχουσες κυρίαρχες εκδοχές, παραμένοντας βαθύτατα πατριωτικός, ελευθεριακός, αμεσο-δημοκρατικός, ισονομικός, οικολογικός και αντιεξουσιαστικός, που στόχευε πάντα και αταλάντευτα στην υπηρεσία του πάσχοντος ανθρώπου. Του ανθρώπου που σε όλο του τον βίο σταθερά υπηρέτησε βοηθώντας τον στο να γίνει ενεργός πολίτης. Γιατί ο Μανώλης Γλέζος δεν κατέβασε την σβάστικα μόνο όταν ήταν νέος. Σε όλη του την ζωή κατέβαζε τις σβάστικες της καταπίεσής μας και αυτό είναι η μεγαλύτερή του δόξα.
Η άποψή του όπως σταθερά και αμετακίνητα μας τη διατύπωνε ήταν σαφής: «Η μόνη ελπίδα του Έθνους είναι ο Έλληνας πολίτης. Όχι τα κόμματα. Τα κόμματα έχουν χρέος να προβούν στα μέτρα εκείνα που θα ενεργοποιήσουν τον πολίτη και θα του προσφέρουν τη δυνατότητα συμμετοχής του στα κέντρα των αποφάσεων.»
* Ο Λουκάς Αξελός είναι συγγραφέας και εκδότης