Η πανδημία, κι αμέσως μετά ο πόλεμος στην Ουκρανία, αποτέλειωσαν και τα ύστατα προσχήματα του «ελεύθερου κόσμου»: πλέον όποιος δεν σκέφτεται «σωστά», όποιος δεν εκφράζει τη «σωστή» άποψη, όποιος δεν ακολουθεί τη «σωστή» πλευρά της Ιστορίας, αποκλείεται από παντού. Φιμώνεται και λοιδορείται. Λασπώνεται ως εθνολαϊκιστής, οπαδός του ολοκληρωτισμού κ.ο.κ. Και εν τέλει εξαφανίζεται από τη δημόσια σφαίρα. Ή τουλάχιστον αυτό επιχειρείται σε όλο και μεγαλύτερη κλίμακα – διότι, ευτυχώς, υπάρχουν αντιστάσεις, και ενίοτε αποτρέπεται ο οριστικός εγκλεισμός στο ιδιόμορφο Γκουαντάναμο που έχει κατασκευαστεί από τις ελίτ και τους υπηρέτες τους για να τιμωρούνται όποιοι τολμούν να διαφωνούν μαζί τους. Ήδη πάντως μόνο η «σωστή» άποψη βρίσκει χώρο στα μεγάλα ΜΜΕ. Στα δε περίφημα κοινωνικά δίκτυα, όλο και συχνότερα λογοκρίνονται ή και διαγράφονται οριστικά οι «παραβάτες»…
Κι αν αυτό συμβαίνει σε διακεκριμένους επιστήμονες ή σε διανοούμενους ολκής (εκείνους τους λίγους, έστω, που δεν διατίθενται προς πώληση ή ενοικίαση από τους ισχυρούς), μπορούμε να φανταστούμε τι συμβαίνει στους απλούς πολίτες, που συκοφαντούνται συλλήβδην ως «αδαής και ετερόκλητος όχλος». Πρόκειται για τη λεγόμενη «κουλτούρα ακύρωσης» που, ως… ανώτερο στάδιο της «πολιτικής ορθότητας», κάνει θραύση στη Δύση: με απλά λόγια, βλέπουμε το τέλος της ελευθερίας της έκφρασης μέσω της λογοκρισίας και της τιμωρίας (ή της αυτολογοκρισίας, ώστε να αποφευχθεί ο εξοστρακισμός του «παραβάτη»). Οι «λάθος» απόψεις έχουν κηρυχθεί παράνομες στη «δημοκρατική» Δύση: στην καλύτερη περίπτωση απλώς δεν κυκλοφορούν στην πιάτσα, στη χειρότερη μετατρέπονται σε ποινικό αδίκημα.
Αφορμή για τα παραπάνω αποτέλεσε η είδηση ότι ο Ιταλός φυσικός Κάρλο Ροβέλι αποκλείστηκε, καθ’ υπόδειξη της ιταλικής κυβέρνησης, από τη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης (όπου φέτος η Ιταλία είναι η τιμώμενη χώρα, και ο Ροβέλι θα εκφωνούσε τον πανηγυρικό). Αιτία του αποκλεισμού ήταν μια αντιπολεμική ομιλία του σε πρωτομαγιάτικη συναυλία. Μάλιστα ο Ροβέλι είχε το θράσος να μην περιοριστεί σε μια γενικόλογη φιλειρηνική έκκληση, αλλά να κριτικάρει ευθέως τον Ιταλό υπουργό Άμυνας Γκουίντο Κροσέτο: «Είναι λογικό», αναρωτιόταν, «ο υπουργός Άμυνας να συνδέεται οικονομικά εδώ και χρόνια με μία από τις μεγαλύτερες πολεμικές βιομηχανίες στον κόσμο, τη Leonardo; Και να έχει διατελέσει πρόεδρος της Ομοσπονδίας Κατασκευαστών Όπλων; Τελικά, το Υπουργείο Άμυνας χρησιμεύει για να μας υπερασπιστεί από τον πόλεμο, ή για να βοηθά τους εμπόρους των οργάνων του θανάτου;»…
Η απόπειρα «τιμωρίας» ενός εκ των πλέον διακεκριμένων επιστημόνων του αιώνα μας ξεσήκωσε σάλο. Η ιταλική κυβέρνηση, διαμέσου του «πρόθυμου» να αυτοεξευτελιστεί επιτρόπου που είχε ορίσει να την εκπροσωπεί στη Φρανκφούρτη, ήρε τον αποκλεισμό του Κάρλο Ροβέλι. Αλλά το αδιανόητο μέχρι πριν κάποια χρόνια δοκιμάστηκε… Δημοσιεύουμε εδώ σχετικά αποσπάσματα από σημείωμα της Σύνταξης του Contropiano και από άρθρο του Τζόρτζιο Κρεμάσκι.
Για τον αποκλεισμό του καθηγητή Ροβέλι
της Σύνταξης του Contropiano*
Όπως ήταν αναμενόμενο, συνεχίζεται η εκκαθάριση από τα θεσμικά δρώμενα όλων των προσωπικοτήτων που αντιτάχθηκαν και συνεχίζουν να αντιτάσσονται στην εμπλοκή της Ιταλίας στον πόλεμο. Η τελευταία σχετική είδηση, ντροπιαστική και σοκαριστική ταυτόχρονα, αφορά τον αποκλεισμό του καθηγητή Κάρλο Ροβέλι, ενός διεθνούς φήμης επιστήμονα, από την Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης με απόφαση του επιτρόπου της Ιταλίας στον εν λόγω οργανισμό. Έτσι γράφεται άλλη μια σελίδα αίσχους, αλλά και υψηλού συμβολισμού, στο κλίμα που δημιουργεί ο πόλεμος, ανατρέποντας τη δημοκρατική, πνευματική και πολιτική ζωή της χώρας μας. Βρισκόμαστε ενώπιον ενός ακόμη επεισοδίου ενός Μακαρθισμού χωρίς τέλος, ο οποίος σταδιακά απέκλεισε ή περιόρισε σημαντικά την παρουσία αντιπολεμικών προσωπικοτήτων στην τηλεόραση και στις εφημερίδες.
Ο αποκλεισμός από την Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης είναι η τιμωρία που επιβλήθηκε στον καθηγητή Ροβέλι για την αντιπολεμική στάση του, ιδιαίτερα μετά την ομιλία του στην πρόσφατη συναυλία της Πρωτομαγιάς στο Σαν Τζιοβάνι. Ο καθηγητής Ροβέλι δημοσιοποίησε την επιστολή του Ιταλού επιτρόπου Ρικάρντο Φράνκο Λέβι**, που τον ενημέρωνε για τον αποκλεισμό του, και επεσήμανε: «Η Ιταλία μου ζήτησε να την εκπροσωπήσω στην τελετή εγκαινίων της Έκθεσης Βιβλίου της Φρανκφούρτης. Αλλά, επειδή τόλμησα να ασκήσω κριτική στον υπουργό Άμυνας, η ομιλία μου ακυρώθηκε». Στην επιστολή του επιτρόπου αναφέρεται ότι ένας παγκοσμίου φήμης και εκτίμησης Ιταλός επιστήμονας δεν θα μπορέσει να εκπροσωπήσει την Ιταλία επειδή η αντιπολεμική τοποθέτησή του θα μπορούσε «να μετατραπεί σε αμηχανία για όσους θα εκπροσωπήσουν την Ιταλία εκείνη την ημέρα»! Προφανώς είναι και ο Λέβι ένας «αξιωματούχος» που θέτει τον εαυτό του στην υπηρεσία κάθε αφέντη… Τελικά, μετά τον διεθνή σάλο που ξεσήκωσε η απόφασή του για αποκλεισμό του Ροβέλι, ο Λέβι υπαναχώρησε.
* To Contropiano είναι ηλεκτρονική εφημερίδα που εκφράζει τις απόψεις του ιταλικού Δικτύου των Κομμουνιστών (contropiano.org).
** Ο Λέβι είναι στέλεχος του κεντροαριστερού Δημοκρατικού Κόμματος, διορισμένος στη θέση του επιτρόπου στην Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης από τον Μάριο Ντράγκι. Είχε διατελέσει υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ στη δεύτερη κυβέρνηση Πρόντι.
Ο πόλεμος παράγει φασισμό
του Τζόρτζιο Κρεμάσκι*
Ενώ ολόκληρο το ιταλικό πολιτικό σύστημα ετοιμάζεται να λατρέψει και να εξυμνήσει τον Ζελένσκι ως υπέρμαχο της δημοκρατίας, ο φυσικός Κάρλο Ροβέλι αποκλείστηκε από την Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης. Η ενοχή του είναι ότι επέκρινε τον πόλεμο και τον υπουργό Κροσέτο. Επιπλέον, τόλμησε να αρνηθεί την πρόσκληση του υπουργού για δείπνο. Έτσι, ενώ ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, η κυβέρνηση και η ψευτοαντιπολίτευση υμνούν τα «όπλα για την ελευθερία», μια πράξη αυθεντικού φασισμού, άξιου κληρονόμου των θλιβερών κατορθωμάτων του μουσολινισμού, διαπράττεται εναντίον ενός ελεύθερου επιστήμονα.
Θα συνέβαινε, αργά ή γρήγορα: η Ιταλία βρίσκεται σε πόλεμο, και τα πρώτα θύματα του πολέμου είναι πάντα η ελευθερία και η αλήθεια. Σήμερα όσοι δηλώνουν κατά του πολέμου κατηγορούνται ότι είναι υπηρέτες του εχθρού, όπως κατηγορούνταν οι ειρηνιστές σοσιαλιστές στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Και αυτές οι κατηγορίες έχουν πάντα συνέπειες: η φασιστική δικτατορία του περασμένου αιώνα ήταν μία από αυτές. Φυσικά σήμερα δεν είμαστε ακόμα εκεί, αλλά ο δρόμος της άγριας μισαλλοδοξίας είναι ανοιχτός, και κάθε μέρα το σύστημα τον περπατά…
Αλλά η πιο σοβαρή παράπλευρη απώλεια του πολέμου είναι το ψέμα περί δημοκρατίας. Αν, για να δικαιολογηθεί η αποστολή όπλων, είναι απαραίτητο να βαφτιστεί δημοκρατικό ένα καθεστώς που δεν είναι δημοκρατικό, το δηλητήριο αυτής της επιλογής δηλητηριάζει και το δικό μας σύστημα. Αν η δημοκρατία του Ζελένσκι είναι δημοκρατία, τότε και η δική μας δημοκρατία μπορεί να γίνει σαν την ουκρανική. Και έτσι γίνεται «φυσιολογικό» να τιμωρείται ο ειρηνιστής επιστήμονας Κάρλο Ροβέλι αποκλειστικά και μόνο επειδή εξέφρασε τις ιδέες του. Και κανένας από τους «δημοκράτες» δεν εξοργίζεται γι’ αυτό!
Αλληλέγγυοι με τον Ροβέλι, δεν πρέπει να εγκαταλείψουμε ούτε στο ελάχιστο τον αγώνα ενάντια στον πόλεμο. Διότι ο πόλεμος παράγει φασισμό.
* Ο Τζόρτζιο Κρεμάσκι έχει διατελέσει πρόεδρος της μαχητικής ιταλικής ομοσπονδίας μεταλλεργατών FIOM και εκπρόσωπος της οργάνωσης «Εξουσία στον Λαό» (Potere al Popolo). Το σημείωμά του αυτό δημοσιεύθηκε στις 14/5/2023 στην ηλεκτρονική εφημερίδα Contropiano (contropiano.org).
