Επιμέλεια: Γιάννης Σχίζας
Άλλον έναν εξωπλανήτη μεγαλύτερο από τη Γη, ο οποίος βρίσκεται σε τροχιά γύρω από ένα άστρο ερυθρό νάνο, το GJ 740, σε απόσταση 36 ετών φωτός από τον πλανήτη μας, ανακάλυψαν Ισπανοί επιστήμονες.
Η υπερ-Γη έχει μάζα περίπου τριπλάσια από τη Γη και ολοκληρώνει μια περιφορά γύρω από το άστρο της σε μόνο 2,4 μέρες (η διάρκεια του έτους του εξωπλανήτη). Λόγω της εγγύτητας της υπερ-Γης στον πλανήτη μας, ο εν λόγω εξωπλανήτης αναμένεται να αποτελέσει στόχο μελλοντικών παρατηρήσεων με τα νέα πολύ μεγάλα υπό ανάπτυξη επίγεια και διαστημικά τηλεσκόπια.
Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Αστροφυσικής των Καναρίων Νήσων, οι οποίοι έκαναν τη δημοσίευση στο περιοδικό αστρονομίας και αστροφυσικής «Astronomy & Astrophysics», σύμφωνα με το ΑΜΠΕ, εκτιμούν ότι ο νέος εξωπλανήτης είναι βραχώδης με ακτίνα περίπου μιάμιση φορά μεγαλύτερη από εκείνη της Γης. Πιθανώς στο ίδιο αστρικό σύστημα βρίσκεται ένας δεύτερος μεγαλύτερος εξωπλανήτης με μάζα ανάλογη του Κρόνου (κοντά στις 100 γήινες μάζες).
Τα τελευταία χρόνια οι αστρονόμοι αναζητούν εξωπλανήτες κατ’ εξοχήν γύρω από σχετικά ψυχρούς ερυθρούς νάνους, που έχουν θερμοκρασίες τουλάχιστον 2.000 βαθμούς μικρότερες από τον Ήλιο μας.
Πηγή: ΑΜΠΕ
Η επιτυχία της παρασκευής οξυγόνου
Ένα επιστημονικό όργανο πάνω στο ρομποτικό ρόβερ Perseverance στον Άρη πέτυχε για πρώτη φορά να παράγει οξυγόνο, όπως ανακοίνωσε η Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία (NASA).
Είναι η πρώτη φορά που μία διαστημοσυσκευή παράγει οξυγόνο σε έναν άλλο πλανήτη, ένα ορόσημο με μεγάλη σημασία για τις μελλοντικές επανδρωμένες αποστολές αποίκισης. Είναι, επίσης, ακόμη μία πρωτιά για την αποστολή του Perseverance, μετά την επιτυχή πρώτη πτήση ενός μικρού ρομποτικού ελικοπτέρου, του Ingenuity, στον Άρη τη Δευτέρα.
Το όργανο του πειράματος MOXIE (Mars Oxygen In-Situ Resource Utilization Experiment) παρήγαγε το οξυγόνο στον αρειανό κρατήρα Jezero, μέσω μετατροπής του διοξειδίου του άνθρακα της ατμόσφαιρας, κάνοντας ένα πρώτο σημαντικό βήμα για την επιτόπια παραγωγή οξυγόνου είτε για πυραυλικά καύσιμα είτε για αναπνεύσιμο αέρα.
Η αραιή ατμόσφαιρα του Άρη διαθέτει απειροελάχιστο οξυγόνο και αποτελείται κατά 96% από διοξείδιο του άνθρακα, συνεπώς θα μπορούσε να σκοτώσει γρήγορα έναν άνθρωπο που θα την ανέπνεε. Το MOXIE, που έχει μέγεθος φρυγανιέρας, απορροφά τον αρειανό τοξικό αέρα και διαχωρίζει –με μία διαδικασία ηλεκτρόλυσης που αναπτύσσει θερμοκρασία περίπου 800 βαθμών Κελσίου– τα μόρια του άνθρακα από εκείνα του οξυγόνου. Στη συνέχεια αποβάλλει τον άχρηστο άνθρακα και κρατά το πολύτιμο οξυγόνο, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί.
Το πρώτο τεστ παρήγαγε περίπου 5,4 γραμμάρια οξυγόνου, «αρκετά για να κρατήσουν έναν αστροναύτη υγιή για περίπου δέκα λεπτά κανονικής δραστηριότητας», σύμφωνα με τη NASA. Το MOXIE, προς το παρόν, μπορεί να παράγει περίπου δέκα γραμμάρια οξυγόνου την ώρα.
Ασφαλώς, οι πύραυλοι που καίνε υγρό οξυγόνο θα χρειαστούν πολύ μεγαλύτερες ποσότητες για να μπορέσουν να εκτοξευθούν από τον Άρη. Για παράδειγμα, η εκτόξευση τεσσάρων αστροναυτών από τον «κόκκινο» πλανήτη θα απαιτήσει περίπου 7.000 κιλά πυραυλικών καυσίμων και 25.000 κιλά οξυγόνου.
Κάποια μέρα, στο μέλλον, σύμφωνα με τη NASA, μπορεί να σταλούν στον γειτονικό πλανήτη πολύ μεγαλύτερες μονάδες MOXIE, ικανές για μαζική παραγωγή οξυγόνου, πριν φθάσουν εκεί οι πρώτοι άνθρωποι.
Η NASA σχεδιάζει να παράγει οξυγόνο περίπου δέκα φορές στη διάρκεια της αποστολής του εξάτροχου Perseverance (το οποίο έφθασε στον Άρη φέτος στις 18 Φεβρουαρίου με στόχο να αναζητήσει ίχνη ζωής), δοκιμάζοντας να το κάνει σε διαφορετικές ώρες της ημέρας, τοποθεσίες και θερμοκρασίες.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Χίμαιρες ανθρώπου-μαϊμούς
Μία αμερικανοκινεζική ομάδα επιστημόνων, για πρώτη φορά, αφού εισήγαγε ανθρώπινα βλαστικά κύτταρα σε έμβρυα μαϊμούδων, ανέπτυξε αυτά τα χιμαιρικά έμβρυα και τα διατήρησε για μεγάλο χρονικό διάστημα έως 20 ημερών.
Οι ίδιοι ερευνητές, το 2017, είχαν δημιουργήσει τα πρώτα υβρίδια ανθρώπων-χοίρων, με σύντομη διάρκεια ζωής και με πολύ μικρή παρουσία ανθρωπίνων κυττάρων, καθώς τότε μόνο το ένα στα 100.000 κύτταρα του χιμαιρικού εμβρύου ήταν ανθρώπινο. Τώρα δημιουργήθηκαν χίμαιρες ανθρώπου-μαϊμούς, που όχι μόνο έζησαν έως τρεις εβδομάδες, αλλά περιείχαν πολύ μεγάλη ποσότητα ανθρώπινων κυττάρων. Οι ερευνητές ανέφεραν ότι τέτοιες εμβρυϊκές χίμαιρες ανθρώπων-μαϊμούδων θα βοηθήσουν στη μελέτη των ασθενειών, στην ανάπτυξη νέων φαρμάκων, καθώς και στην παραγωγή ιστών και οργάνων προς μεταμόσχευση.
Όμως, άλλοι επιστήμονες εμφανίστηκαν ανήσυχοι, θεωρώντας ότι η έρευνα αυτού του είδους εγείρει σοβαρά ζητήματα και ανησυχίες στο επίπεδο της βιοηθικής, ιδίως αν άλλοι ερευνητές τολμήσουν να διατηρήσουν τα χιμαιρικά έμβρυα για ακόμη μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Ο κορυφαίος –διεθνώς– ειδικός στη βιοηθική, καθηγητής Τζούλιαν Σαβουλέσκου του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, δήλωσε ότι τέτοιου είδους έρευνα «ανοίγει το κουτί της Πανδώρας για τη δημιουργία ανθρώπινων-μη ανθρώπινων χιμαιρών. Τα συγκεκριμένα έμβρυα καταστράφηκαν μετά από 20 ημέρες ανάπτυξης, αλλά είναι απλώς θέμα χρόνου να αναπτυχθούν τέτοιες ανθρώπινες-μη ανθρώπινες χίμαιρες, ίσως ως πηγή οργάνων για τους ανθρώπους, κάτι που άλλωστε αποτελεί έναν από τους μακροπρόθεσμους στόχους αυτής της έρευνας».
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Αναπτυξιακής Βιολογίας Χουάν Κάρλος Ιζπιζούα Μπελμόντε του Ινστιτούτου Βιολογικών Επιστημών Salk στην Καλιφόρνια, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό Κυτταρικής Βιολογίας «Cell», υποστήριξαν ότι λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα, ώστε τα πειράματά τους να αποφύγουν τις ηθικές «παγίδες», ευρισκόμενοι σε συνεχή διαβούλευση με ειδικούς στη βιοηθική.
Πηγή: LIFO