Με το αίμα σύγχρονων δούλων χτίζει το Κατάρ την ποδοσφαιρική γιορτή του 2022
Ένα υπερσύγχρονο αεροπλάνο της Qatar Airways προσγειώνεται σ’ ένα νησί που έχει το σχήμα του λογότυπου της Μπαρσελόνα. Ένα νησί πολύχρωμο, γεμάτο ζωή, χαμόγελο και λαμπερά αστέρια που φορούν τη φανέλα των blaugrana. Ο Πικέ, ο Μέσι, ο Νέιμαρ, ο Ινιέστα και ο Πουγιόλ είναι εκεί για να επιδείξουν τα αθλητικά τους προσόντα και να προσκαλέσουν τον κόσμο να ταξιδέψει μακριά με τα φτερά της αεροπορικής εταιρίας του Κατάρ. Αυτό είναι το κεντρικό νόημα του άκρως επιτυχημένου video clip της εταιρίας, της οποίας το λογότυπο από φέτος «κοσμεί» τη φανέλα της ποδοσφαιρικής ομάδας της Μπαρσελόνα. Μια φανέλα που επί δεκαετίες έμεινε ανέπαφη από χορηγίες γιατί εξέφραζε τον αγώνα και τους πόθους του καταλανικού λαού για δημοκρατία ενάντια στη χούντα του Φράνκο, αλλά και αργότερα το αίτημα για αποδοχή του καταλανικού έθνους, της γλώσσας, της Ιστορίας και της κουλτούρας του.
Σήμερα, όμως, οι καιροί άλλαξαν και ο πρωταθλητισμός σε κορυφαίο επίπεδο απαιτεί άφθονο χρήμα που φυσικά δεν μπορεί να προκύψει χωρίς μεγάλες αθλητικές χορηγίες.
Πολλές από αυτές γίνονται όχι απλά για να διαφημιστεί ένα προϊόν, αλλά για να «ξεπλυθεί» ο βρόμικος ρόλος εκείνων που πληρώνουν για να απολαμβάνουν τη γενικότερη αποδοχή και να εκλαμβάνονται περίπου ως ευεργέτες και φορείς αθλητικών ιδεωδών.
Σοκαριστικά στοιχεία
Αν το υπερσύγχρονο αεροπλάνο της διαφήμισης δεν προσγειωνόταν στην φανταστική νήσο Μπάρσα, αλλά στη Ντόχα, την πρωτεύουσα του Κατάρ, τότε θα μπορούσαμε να δούμε κάποιες σκηνές εντελώς διαφορετικές από τα τακουνάκια του Νέιμαρ και τις κεφαλιές του Πουγιόλ. Θα μπορούσαμε να δούμε τα πολυάριθμα πτώματα, θυσία στο βωμό του Παγκόσμιου Κυπέλλου που θα διεξαχθεί στη χώρα το 2022. Οι πρόσφατες αποκαλύψεις του Guardian και της Διεθνούς Συνδικαλιστικής Συνομοσπονδίας είναι συγκλονιστικές κι ανατριχιαστικές. Οι διακινούμενοι εργαζόμενοι αναγκάζονται να δουλεύουν χωρίς αμοιβή. Αυτή τη στιγμή που μιλάμε η φρενίτιδα να είναι έτοιμες οι εγκαταστάσεις στο Κατάρ πριν το εναρκτήριο λάκτισμα στέλνει στον τάφο σύγχρονους δούλους από το διεθνές νόμιμο δουλεμπόριο. 44 εργαζόμενοι έχασαν τη ζωή τους από τις 4 Ιουνίου έως τις 8 Αυγούστου, οι μισοί περίπου από καρδιακή ανεπάρκεια ή ατυχήματα στο χώρο εργασίας. Οι προβλέψεις σοκάρουν. Ο ετήσιος αριθμός των νεκρών μεταξύ εκείνων που εργάζονται στα εργοτάξια θα μπορούσε να αυξηθεί σε 600 ετησίως, σχεδόν μια ντουζίνα την εβδομάδα. Το τέλος των εργασιών ενδέχεται να… πανηγυριστεί πάνω σε τουλάχιστον 4.000 νεκρούς μετανάστες εργάτες από χώρες όπως το Νεπάλ, η Ινδία και η Σρι Λάνκα.
Oι εργαζόμενοι ζουν σε συνθήκες καταναγκαστικής εργασίας σε θερμοκρασία 50o C, οι εργοδότες παρακρατούν τους μισθούς για αρκετούς μήνες όπως και τα διαβατήρια. Ουσιαστικά, δηλαδή, είναι φυλακισμένοι, ενώ δεν έχουν ούτε το στοιχειώδες δικαίωμα της πρόσβασης σε πόσιμο νερό! Τριάντα εργάτες από το Νεπάλ κατέφυγαν στην πρεσβεία της χώρας τους και στη συνέχεια εγκατέλειψαν το Κατάρ, αφού ισχυρίστηκαν ότι δεν έλαβαν καμία αμοιβή.
Ο Ινδός πρέσβης στο Κατάρ δήλωσε ότι 82 Iνδοί εργάτες έχασαν τη ζωή τους κατά τους πρώτους πέντε μήνες του 2013 και 1.460 διαμαρτυρήθηκαν στην πρεσβεία για τις συνθήκες εργασίας. Περισσότεροι από 700 Iνδοί εργάτες έχασαν τη ζωή τους στο Κατάρ μεταξύ 2010 και 2012. Η Διεθνής Συνδικαλιστική Συνομοσπονδία (ITUC ) αναφέρει: «Τα στοιχεία με βάση την αξιολόγηση του ποσοστού θνησιμότητας των διακινούμενων εργαζομένων στο Κατάρ δείχνει ότι τουλάχιστον ένας εργαζόμενος κατά μέσο όρο ανά ημέρα πεθαίνει, ελλείψει ουσιαστικών μέτρων από την κυβέρνηση του Κατάρ για την αντιμετώπιση των συνθηκών εργασίας». Και αναφέρεται φυσικά και στη FIFA: «Η FIFA πρέπει να στείλει ένα πολύ ισχυρό και σαφές μήνυμα στο Κατάρ ότι δεν θα επιτρέψει το Παγκόσμιο Κύπελλο να αποτελέσει μέρος ενός συστήματος σύγχρονης δουλείας, που είναι η πραγματικότητα για τις εκατοντάδες χιλιάδες των μεταναστών εργαζομένων εκεί σήμερα».
Αστραφτερή βιτρίνα
Αυτή είναι η τραγική πραγματικότητα που ζουν οι εργαζόμενοι στο Κατάρ. Καθημερινά μικρά και μεγάλα εγκλήματα για χάρη της αστραφτερής βιτρίνας του αθλητισμού που το 2022 θα γιορτάσει και θα θαυμάσει τις υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις κάνοντας πως δεν ξέρει, πως δεν την αφορά αυτό το ολέθριο σκηνικό. Μιας βιτρίνας που το αίμα το ξεπλένει με τα γκολ του Μέσι και τα τακουνάκια του Νέιμαρ.
«Μπάρσα και Qatar Airways μοιράζονται τις ίδιες αξίες», είπε πριν από ένα μήνα ο οικονομικός αντιπρόεδρος του FC Barcelona Χαβιέ Φάους στην συνέντευξη Τύπου για την επίσημη παρουσίαση της χορηγίας. Δείχνοντας και αυτός πως δεν ξέρει τίποτα για το έγκλημα, πως όλα νομιμοποιούνται στη συνείδηση του κόσμου όταν το χρήμα ρέει άφθονο.
Ο Φάους δεν θα αναρωτηθεί ποτέ πόσοι άνθρωποι καθημερινά στερούνται τα απαραίτητα και πεθαίνουν για να μπορούν οι φίλαθλοι της Μπάρσα να απολαμβάνει μερικούς από τους καλύτερους παίκτες του κόσμου. Στο μεγάλο πανηγύρι του μοντέρνου ποδοσφαίρου ηθικοί φραγμοί δεν υπάρχουν. Όποιος πληρώνει είναι καλός και καθαγιάζεται.
Οι ώρες των αναμετρήσεων των μεγάλων ισπανικών συλλόγων ολοένα και αλλάζουν καθώς προσαρμόζονται περισσότερο στις απαιτήσεις ενός αραβικού κοινού που αρχίζει να αισθάνεται πως μπορεί να μην έχει να φάει, αλλά θα μπορεί να παρακολουθεί από ξεχαρβαλωμένες και παμπάλαιες τηλεοράσεις εκείνους που σε κάθε γκολ θα φιλάνε τη φανέλα που θα έχει επάνω της ένα κομμάτι της ζωής τους.
Αυτή είναι η δύναμη του ποδοσφαίρου. Ας χειροκροτήσουμε…
Νίκος Καραμάνος
Μέλος FC Barcelona
