Η πανδημία του κορωνοϊού έφερε με βίαιο τρόπο και σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα πολυεπίπεδες αλλαγές στην καθημερινότητά μας. Σε κοινωνικό επίπεδο, αφού η κοινωνική αποστασιοποίηση και το «μένουμε σπίτι» μετράει ήδη πάνω από είκοσι μέρες. Σε οικονομικό επίπεδο, με την πλειοψηφία της οικονομικής δραστηριότητας να έχει ανασταλεί πλήρως ή να φυτοζωεί. Μεγάλες αναδιατάξεις έχουν έρθει και σε ό,τι αφορά τις πληγείσες εργασιακές σχέσεις και συνθήκες με την ημιαπασχόληση, την εκ περιτροπής και κάθε είδους ελαστική εργασία να νομοθετείται προσωρινά(;).
Αρμός και συγκολλητική ουσία αυτών των επιπέδων είναι ο φόβος και η αγωνία για την έκβαση της πανδημίας και το τι θα αφήσει πίσω της, μέχρι πιθανόν να βρεθούμε σε μία αντίστοιχη κατάσταση το επόμενο φθινόπωρο.
Σε αυτό το πρωτόγνωρο πλαίσιο μια σειρά από εργασιακούς κλάδους καλέστηκαν να σηκώσουν ένα μεγάλο βάρος στις πλάτες τους ώστε η νέα καθημερινότητα να θυμίζει κάτι από την παλιά, να καλύπτονται σε ένα βαθμό οι βασικές ανάγκες της κοινωνίας αλλά και να μην σβήσουν τελείως οι μηχανές της οικονομίας.
Πολιτικοί, δημοσιογράφοι και όσοι μονοπωλούν το δημόσιο λόγο μετά τους «ήρωες με τις λευκές και πράσινες μπλούζες» του συστήματος υγείας, έκαναν πολλές φορές ειδική μνεία σε όλους τους εργαζόμενους, που όχι μόνο συνεχίζουν να βρίσκονται στα πόστα τους, αλλά δίνουν καθημερινά αγώνα κάτω από δύσκολες –και επικίνδυνες πολλές φορές– συνθήκες.
Εργαζόμενοι στα σούπερ μάρκετ και τα πολυκαταστήματα, τα «παιδιά» με τα μηχανάκια των courier και των delivery, μεταφορείς και αποθηκάριοι είναι αυτοί που δίνουν ανάσες ζωής σε αυτό που όλοι αποκαλούν «κίνηση στην αγορά». Ακόμη και οι λογιστές που έχουν αναλάβει χρέη του κράτους για να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες των πενιχρών επιδομάτων που πλασάρονται σαν «ευεργετικά μέτρα» και οι εργαζόμενοι στα τηλεφωνικά κέντρα κάθε είδους.
Το εντυπωσιακό –και ταυτόχρονα ειρωνικό– είναι πως έχουν κυκλοφορήσει σειρά διαφημιστικών σπότ και ανακοινώσεων από εργοδότες. Το μεγάλο ευχαριστώ στους δικούς της ήρωες η ΑΒ Βασιλόπουλος το δείχνει εμπράκτως με δεκαπενθήμερες συμβάσεις, με μετακινήσεις από κατάστημα σε κατάστημα και με τιμωρητική υποχρεωτική άδεια σε εργαζόμενους που εμφάνισαν συμπτώματα της νόσου. Το Lidl την ίδια στιγμή που ανακοινώνει μελλοντική στήριξη στους εργαζόμενους και τηλεφωνική γραμμή συμβουλευτικής υποστήριξης εξαναγκάζει (ανεπίσημα πάντα) τους εργαζόμενούς του να ξοδεύουν τους πενιχρούς μισθούς τους σε προϊόντα του καταστήματος. Οι ευχαριστίες του MyMarket (ναι, αυτό που δήλωνε πως με 300 ευρώ οι εργαζόμενοι πρέπει να είναι χαρούμενοι) και η οικογενειακή φωτογραφία της ΕΛΟΜΑΣ έρχονται να κρύψουν τις εξαντλητικές υπερωρίες.
Και δυστυχώς η εκμετάλλευση και η υποκρισία δεν σταματούν στους εργαζόμενους των σούπερ μάρκετ. Αποθηκάριοι, μεταφορείς, διανομείς είναι οι πολύ πολύ τρανταχτές περιπτώσεις εργαζομένων που βιώνουν τις «έκτακτες» συνθήκες. Τα ωράρια είναι πλέον κυριολεκτικά λάστιχο, ο φόρτος εργασίας πολλαπλάσιος,οι υπερωρίες απλήρωτες, η πίεση όλο και μεγαλύτερη, δικαιωματικές άδειες ειδικού σκοπού δεν υπογράφονται…
Οι «προσωρινές» συνθήκες όμως πέρα από αντεργατικές είναι και εξαιρετικά «ανθυγιεινές», καθώς εκτεταμένες είναι οι καταγγελίες και για ελλείψεις μέσων ατομικής προστασίας.
Η εκμετάλλευση λοιπόν παραμένει πάρα τις έκτακτες συνθήκες. Παραμένει και εντείνεται και επιχειρείται να καλυφθεί από τα διαφημιστικά σποτάκια που θέλουν τους ομίλους και τις αλυσίδες να προσέχουν και να αισθάνονται τους εργαζόμενούς τους σαν οικογένεια.
Εν τέλει, εμείς μένουμε σπίτι αλλά κάποιοι εργαζόμενοι μένουν στην παραγωγή, στα ράφια, στο φορτηγό, στο μηχανάκι, στο τηλέφωνο για να παρα-μείνουν κερδοφόροι οι γνωστοί επιχειρηματικοί όμιλοι.