Η Ανάσταση κατάφερε να σπάσει την κανονικότητα της καραντίνας. Φωνές και ευχές στα μπαλκόνια, τραγούδια και ψαλμοί, ενίοτε χοροί και λαϊκά, κεράκια και βεγγαλικά. Γείτονες που δεν είχαν πει ποτέ μια «καλημέρα», τώρα αντάλλαξαν ευχές. «Καλό Πάσχα». «Χριστός Ανέστη». «Καλή λευτεριά». Άλματα σε καιρούς δύσκολους… και βλέπουμε τι θα μείνει.
Δεν ήταν το Πάσχα που έχουμε συνηθίσει, εντούτοις η Ανάσταση δεν αναβλήθηκε. Όλοι θα θυμόμαστε ακριβώς πού ήμαστε και τι κάναμε το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου του 2020. Είναι σίγουρο. Θα ανήκει λοιπόν στην ιστορία μας. Ακρωτηριασμένοι, ο καθένας για τον δικό του λόγο. Για την εκκλησία που δεν πήγε, για το χωριό που δεν επισκέφτηκε, για το εγγόνι που δεν είδε ή τη μητέρα που δεν κατάφερε να φιλήσει. Κι αυτά είναι μονάχα τα πιο ανώδυνα.
Νεότεροι που δεν είχαν βάψει ποτέ κόκκινα αυγά, έγιναν μεμιάς ειδικοί. Συνταγές για κουλούρια και τσουρέκια για πρωτάρηδες. Μαγειρίτσες που κυκλοφορούσαν σε τάπερ από γονείς σε παιδιά (αυτό κι αν είναι «παροχή βοήθειας»…). Γιαγιάδες σεινάμενες και κουνάμενες για λίγο στις οθόνες των κινητών. Ακόμα και κάποιες μετρημένες και συνετές «παρανομίες» για να μη μείνει κανείς εντελώς μόνος του. Αλλά και δρομείς το βράδυ της Κυριακής, ποιος ξέρει για πού το βαλε ο καθένας.
Στα μικρότερα μέρη και τα χωριά, τα πράγματα ήταν πιο σιωπηλά, συχνά μελαγχολικά. Θες γιατί εκεί όπου η φύση δίνει τον τόνο, το «έξω» δεν μπορεί να αντικατασταθεί εύκολα. Ή γιατί οι επισκέπτες του Πάσχα, παιδιά κι εγγόνια, έλειπαν πολύ. Ή επειδή η γιορτή, όντας πιο ριζωμένη στη ζωή της κοινότητας, κομμάτι της, δύσκολα θα λειτουργούσε σαν όαση ή νησίδα. Κι εκεί ο κόσμος δίνει τον αγώνα του. Προσέχει, φροντίζει, νοιάζεται πολύ για τους δίπλα και για όσους είναι πιο μόνοι.
Τα μπαλκόνια θα τον έδιναν σίγουρα τον τόνο, και αυτό έκαναν. Θα γινόταν, είναι μεγάλη αυτή η γιορτή για τη χώρα και ξεχωριστή, σημαίνει και συμβολίζει πολλά. Λειτούργησε σαν μια μεγάλη υπενθύμιση αυτό το Πάσχα. Ότι δεν είμαστε ο καθένας μόνος του, η καθεμιά μόνη της. Και ίσως ότι η «επιστροφή» θα μπορούσε να είναι κάτι πιο βαθύ και πιο μεγάλο από την κανονικότητα. Έδωσε δύναμη και κουράγιο πολύ περισσότερο από ό,τι μπορούμε να συνειδητοποιήσουμε. Ήταν πολύ λιγότερο «τελετουργικό» από αντιστάσεις μεγαλεπήβολες, λεκτικές και τετριμμένες.
Δεν έχουν ακούσει και λίγα από τους εκσυγχρονιστές και φιλελεύθερους όλου του φάσματος, ο μέσος «ανθρωπάκος», η συντηρητική οικογένεια, η καθυστερημένη Ελλάδα… Τι να κάνουμε, κάπως έτσι παλεύουν. Όπως μπορούν και με όσα έχουν και όσα δεν έχουν, με αρκετά στραβά και μπόλικα καλά. Χρόνια πολλά!
«δ»
