Ο πρωθυπουργός, ελέω κληρονομιάς, Μέσων Ενημέρωσης και ανυπαρξίας αντιπολίτευσης, ανέβαλε τη συνήθη παράσταση στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, για μερικές μέρες, καθώς απαιτείται να δείξει τη συμπάθειά του στο δοκιμαζόμενο λαό της Θεσσαλίας. Έτσι για να δείξει έργο, θα έχει μία ακόμα ευκαιρία να αποτυπώσει τις επιτυχίες, κατά την κρίση του, στα θέματα της οικονομίας σε αντίθεση με τις συνεχιζόμενες καταστροφές στη χώρα, τώρα από πλημμύρες. Να θυμηθούμε ότι πριν λίγες μέρες μιλώντας για τις πυρκαγιές και τις καταστροφές που προξενήθηκαν από αυτές τις αντιστάθμισε με την καλή πορεία της οικονομίας. Ειδικότερα μας ενημέρωσε ότι η καλή πορεία της οικονομίας αντισταθμίζει το σκοτεινό κλίμα λόγω πυρκαγιών. Φυσικά όταν η κυβέρνηση μιλά για την «καλή πορεία της οικονομίας» αναφέρει τα μεγέθη που εκτιμά ότι την βολεύουν και σίγουρα αφήνει πάντοτε εκτός συζήτησης την ακρίβεια που αφορά τα βασικά είδη που έχει ανάγκη ο λαός.
Η ληστεία των λαϊκών στρωμάτων μέσω της ακρίβειας, με την ανοχή αν όχι τις ευλογίες της κυβέρνησης, έχει λάβει τεράστιες διαστάσεις. Ενδεικτικά, εκτιμάται ότι κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023 τα λαϊκά νοικοκυριά πλήρωσαν μισό δισ. ευρώ περισσότερα, συγκριτικά με την αντίστοιχη περίοδο του 2022, για είδη σούπερ μάρκετ για να αγοράσουν με αυτά τα επιπλέον χρήματα 2,5% λιγότερα είδη σε ποσότητα. Το αποτέλεσμα τέτοιων εξελίξεων; Φυσικά κόβουν από παντού και επειδή η κατανάλωσή τους δεν αφορά είδη πολυτελείας κόβουν ποσότητες από βασικά είδη, που είναι απολύτως απαραίτητα για την επιβίωση.
Οι τιμές τον Αύγουστο 2023 συγκριτικά με τον Αύγουστο 2022 στην ομάδα προϊόντων που αφορά τη διατροφή ήταν αυξημένες κατά 10,3% όταν η ΕΛΣΤΑΤ υπολογίζει ότι ο γενικός πληθωρισμός (Γενικός Δείκτης Τιμών Καταναλωτή – ΓΔΤΚ) ήταν στο 2,7%. Οι αυξήσεις που πήραν (όσοι πήραν) υπολογίστηκαν με το αντίστοιχο ετήσιο μέγεθος του ΓΔΤΚ όμως για να επιβιώσει κάποιος πρέπει στη συνέχεια με αυτό το π.χ. +2,7% να πληρώσει τα βασικά είδη για να τραφεί +10,3%. Δηλαδή ο πληθωρισμός στα τρόφιμα είναι σχεδόν τετραπλάσιος του ΓΔΤΚ. Πως καλύπτεται αυτή η διαφορά; Όχι φυσικά με την κοροϊδία της κυβέρνησης με το food pass. Καλύπτεται ως εξής:
α) Με τη δραματική αλλαγή στην καταναλωτική συμπεριφορά. Πέρασαν οι εποχές που ο καταναλωτής επισκεπτόταν τα μεγάλα σε μέγεθος σούπερ-μάρκετ για να αγοράσει τα αναγκαία είδη για μία περίοδο π.χ. εβδομάδα. Το τελευταίο διάστημα παρατηρείται αύξηση της κατανάλωσης στα μικρότερα καταστήματα των επώνυμων αλυσίδων, που καλύπτουν τις συνοικιακές ανάγκες. Εκεί κάνουν τις αγορές τους οι καταναλωτές με το «σταγονόμετρο» για να καλύψουν τις ανάγκες ουσιαστικά της ημέρας. Φθάνουμε πρακτικά στο θέμα της κατανάλωσης στα πρότυπα της εποχής του «συνοικιακού μπακάλικου», με τα δεδομένα όμως της τρέχουσας εποχής που κυριαρχούν οι μεγάλες αλυσίδες σούπερ-μάρκετ.
β) Το «κυνήγι» των προσφορών που φυσικά δεν είναι αθώο καθώς οι εταιρείες παραγωγής και τα σούπερ-μάρκετ τις αξιοποιούν για να προωθήσουν προϊόντα.
γ) Με την υποβάθμιση της κατανάλωσης, την απομάκρυνση από επώνυμα προϊόντα και τη στροφή στη λεγόμενη «ιδιωτική ετικέτα» των σούπερ-μάρκετ. Με κριτήριο τον τζίρο, ο ρυθμός αύξησης των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας ήταν 13,4% στο πρώτο εξάμηνο 2023 ενώ για τα επώνυμα ήταν 8,3%.
δ) Με τη μείωση της κατανάλωσης ακόμα και στα είδη πρώτης ανάγκης, όπως δείχνουν τα νούμερα του πρώτου εξαμήνου 2023 που προαναφέραμε.
Με αυτά τα δεδομένα είναι εύλογο για τον αναπληρωτή υπουργό οικονομικών κ. Παπαθανάση να μας λέει κυνικά (3/8/2023) για την ακρίβεια: «Ναι ροκανίζει το εισόδημα, ναι είπαμε την αλήθεια ότι δεν μπορούμε να καλύψουμε το 100% της ακρίβειας, αυτό είπαμε προεκλογικά αυτό λέμε και τώρα.» Κοινώς κόψτε το λαιμό σας, λιμοκτονήστε…
Ενδεικτικά παραδείγματα
Ορισμένα ενδεικτικά παραδείγματα της κατάστασης που επικρατεί στη λεγόμενη ελεύθερη αγορά την περίοδο Ιουλίου 2021 έως Ιουλίου 2023: η τιμή της ζάχαρης αυξήθηκε κατά 64%, το ελαιόλαδο 51%, οι πατάτες 46%, το αλεύρι-δημητριακά 39%, το ψωμί 32% κ.λπ. Σε αυτά πρέπει να προστεθούν η αύξηση στις τιμές των καυσίμων, που ξεκίνησε ξανά από αρχές Αυγούστου, και έχει οδηγήσει την βενζίνη πάνω από τα 2 ευρώ, και αναμένεται συνέχεια… Η αύξηση στις τιμές ηλεκτρικού ρεύματος (+8% οι τιμές τον Σεπτέμβριο συγκριτικά με τον Αύγουστο) και αναμένεται ένας πολύ δύσκολος χειμώνας σε σχέση με τις τιμές καυσίμων (βενζίνη, πετρέλαιο, φυσικό αέριο) και την ηλεκτρική ενέργεια, το ελαιόλαδο που ξεπέρασε τα 10 ευρώ και πολλά άλλα.
Φυσικά και στον τομέα των τροφίμων η συνέχεια αναμένεται πολύ δύσκολη για το χειμώνα. Ήδη τα πρώτα ανησυχητικά μηνύματα φθάνουν με τις διαμορφούμενες τιμές στο ελαιόλαδο, το ψωμί και γενικότερα τα δημητριακά.
Όσον αφορά τις γενικότερες προοπτικές σταθεροποίησης των τιμών, διότι ως γνωστόν «ότι ανεβαίνει από τιμές δεν κατεβαίνει», οι προοπτικές είναι δυσοίωνες για το μέλλον. Να θυμηθούμε ότι κυβερνήσεις και διεθνείς οργανισμοί από τον Ιούλιο 2021 έως και τις αρχές του 2022 μιλούσαν για προσωρινή άνοδο των τιμών. Αποδείχθηκε ότι κοινώς «έπεσαν έξω» στις προβλέψεις και έτσι μετέφεραν την μείωση του ρυθμού ανόδου τω τιμών (όχι την μείωση των τιμών) στο 2023. Όμως η όποια βελτίωση στο γενικό δείκτη το 2023 δεν ακολουθείτε από τα βασικά είδη. Η ελληνική κυβέρνηση που υπολόγιζε για βελτίωση του κλίματος ειδικά στα τρόφιμα, εντός του 2023, το έχει «ξεχάσει» και μεταφέρεται η ελπίδα για βελτίωση στο 2024…
Σε όλα αυτά η κυβέρνηση αντί να λάβει μέτρα αποτελεσματικού ελέγχου των τιμών, πάταξης της αισχροκέρδειας (να θυμίσουμε εδώ ότι ακόμα και το ΔΝΤ μιλά για πληθωρισμό λόγω των κερδών), μείωσης των δυσβάσταχτων έμμεσων φόρων και παραγωγική ανασυγκρότηση για αύξηση της εγχώριας παραγωγής, ειδικά στον πρωτογενή τομέα, παρακολουθεί ως θεατής τις εξελίξεις και παρεμβαίνει «πυροσβεστικά» με τα επιδοματάκια τύπου «pass» και τα διάφορα «καλάθια» που αποτελούν ασπιρίνες για καρκινοπαθή.