Καρλ Μαρξ, στο «Κεφάλαιο».
Αργότερα, οι έποικοι και οι απόγονοί τους έκαναν τα ίδια στη Βόρεια Αμερική. Σχεδόν το σύνολο των λαών μιας ολόκληρης ηπείρου ξεκληρίστηκε και ο φυσικός πλούτος λεηλατήθηκε. Κι εμείς διασκεδάζαμε στα θερινά σινεμά με τους καλούς καουμπόιδες που σκότωναν τους κακούς Ινδιάνους. Έτσι, χτίστηκε η ιδεολογία του Δυτικού πολίτη που απολαμβάνει τα αγαθά της ευημερίας, χωρίς να θέλει να ξέρει τη σκληρή αλήθεια που διαστρεβλώνεται ή κρύβεται επιμελώς από πίσω.
Η λεηλασία της Λατινικής Αμερικής, η γενοκτονία των Ινδιάνων και η ευημερία της Δύσης
Ίσως καμία άλλη επίσημη αναφορά στην ιστορία της ανθρωπότητας δεν εμπεριέχει τόσο παρατεταμένη, εκτεταμένη και σκληρή απανθρωπιά, όσο η αναφορά που υποβάλλει ο Βαρθολομαίος ντε Λας Κάζας στον «Υψηλότατο και Παντοδύναμο Κύριο» πρίγκιπα δον Φίλιππο της Ισπανίας, για να καταγγείλει τα εγκλήματα των Ισπανών χριστιανών στις (νομιζόμενες) ανατολικές Ινδίες, δηλαδή στην Αμερική. Ο Λας Κάζας είναι δομινικανός ιερέας και ανήκει στην πανίσχυρη καθολική εκκλησία της Ισπανίας η οποία συνδράμει στην κατάληψη και εκμετάλλευση των νέων εδαφών. Είναι η εποχή που η Ιερά Εξέταση βρίσκεται στο απόγειο της ισχύος της, εξοντώνοντας με τα πιο βάναυσα μέσα τους «εχθρούς» της.
Οι απεσταλμένοι τής Εκκλησίας στην Αμερική συνεργούν στα εγκλήματα που πραγματοποιούν οι «κονκισταδόρες» στο όνομα του Θεού.
Οι περιγραφές τού Λας Κάζας δεν θα μπορούσαν να είναι ούτε κατ’ ελάχιστον ψευδείς ή υπερβολικές, γιατί απευθύνονται στην αρχή η οποία έχει απεριόριστο δικαίωμα ζωής και θανάτου πάνω στους υπηκόους της και τους υποτελείς λαούς. Γι’ αυτό το λόγο είναι συγκλονιστικές, σε σημείο που δυσκολεύεσαι, μισή χιλιετία αργότερα, να τις διαβάσεις χωρίς να υποστείς ένα ισχυρό σοκ.
Για το χρυσάφι και το ασήμι που τόσο χρειάζονται οι αυλές των «ευγενών» για τον πλούτο και τη χλιδή τους, αλλά και για τη διεξαγωγή συνεχών πολέμων εναντίον άλλων ηγεμόνων, οι πολιτισμένοι λαοί της Δύσης επιδίδονται σε μία απόλυτη γενοκτονία η οποία, στην κυριολεξία, εξαφανίζει την ίδια τη ζωή σε πολύ μεγάλες περιοχές οι οποίες μέχρι τότε είχαν πολυπληθείς και ακμάζουσες κοινωνίες.
Ο Λας Κάζας κάνει ξεχωριστές αναφορές, ανά τόπο, με ονομασίες, γεγονότα και αριθμούς. Και όχι μόνο αποκαλύπτει τα φρικιαστικά εγκλήματα, αλλά δείχνει και ποιος ήταν ο πραγματικά πολιτισμένος.
Ο θεωρητικός Χουάν Γκινές ντε Σεπούλβεδα υποστήριζε ότι άξιζε στους Ινδιάνους αυτή η μεταχείριση, γιατί οι αμαρτίες και οι δοξασίες τους πρόσβαλαν τον Θεό. Ο Μπουφόν τους θεωρούσε ψυχρά και ασθενικά ζωά, χωρίς κανένα σημάδι ψυχής. Και ο ιερέας Γκρεγκόριο Γκαρθία αποφαινόταν ότι είναι Εβραίοι, αφού δεν πιστεύουν στα θαύματα του Χριστού. Αλλά και πολλοί άλλοι Ευρωπαίοι διανοούμενοι, φιλόσοφοι και επιστήμονες, θεωρητικοποίησαν την κατωτερότητα των Ινδιάνων που δικαιολογούσε την ευρωπαϊκή αγριότητα σε βάρος τους. Και πολλοί, μέχρι σήμερα, συνδράμουν στην παραπληροφόρηση, προβάλλοντας ως το πιο χαρακτηριστικό γνώρισμα της εποχής τα θαυμαστά έργα του Ελ Γκρέκο και άλλων σπουδαίων καλλιτεχνών, αποσιωπώντας ή υποβαθμίζοντας την κύρια πλευρά, δηλαδή τη βαρβαρότητα του αποικισμού, με την οποία η Δύση εξασφάλισε την ανάπτυξη και την ευημερία της.
Όλοι εναντίον των ανυπεράσπιστων Ινδιάνων, πλην του Λας Κάζας, ο οποίος επιδίδεται σε ένα μάταιο αγώνα να πείσει την αυτοκρατορική εξουσία να βάλει ένα τέλος στη γενοκτονία των ιθαγενών, την οποία παρακολουθεί και καταγράφει λεπτομερώς στην αναφορά του από τη μία ώς την άλλη άκρη της υποηπείρου.
Στην κυριολεξία: Εξολόθρευσαν τους πάντες
«Οι Ινδίες ανακαλύφτηκαν το έτος 1492. Τον επόμενο χρόνο κατοικήθηκαν από χριστιανούς Ισπανούς… Όλα τα μέρη που ανακαλύφθηκαν μέχρι το 1541 είναι τόσο πυκνοκατοικημένα, σαν κυψέλη. Θα έλεγες ότι ο Θεός τοποθέτησε εκεί τη μεγαλύτερη ποσότητα από όλο το ανθρώπινο γένος. Γενικά, όλους αυτούς τους απειράριθμους λαούς, ο Θεός τούς έχει πλάσει εξαιρετικά απλούς, χωρίς κακίες και δολιότητες, είναι πολύ υπάκουοι και πιστοί στους φυσικούς τους αφέντες και στους χριστιανούς που υπηρετούν. Είναι οι πιο ταπεινοί, οι πιο υπομονετικοί, οι πιο ειρηνόφιλοι και ήσυχοι άνθρωποι μέσα σ’ όλο τον κόσμο. Αθόρυβοι, χωρίς μνησικακία, ούτε βιαιότητες, ούτε μαλώματα, χωρίς εμπάθεια, χωρίς μίσος, χωρίς την επιθυμία της εκδίκησης… Κατέχουν ελάχιστα και δεν θέλουν να κατέχουν πρόσκαιρα αγαθά. Δεν είναι υπερήφανοι, ούτε φιλόδοξοι, ούτε πλεονέχτες… Η κρίση τους είναι καθαρή, γερή και ζωηρή… Και ακριβώς σ’ αυτά τα πρόβατα, που είναι προικισμένα από τον πλάστη τους με τόσα προσόντα, μόλις τα γνώρισαν οι Ισπανοί, σαν λύκοι όρμησαν, τίγρεις, άγρια λιοντάρια πεινασμένα. Είναι πια σαράντα χρόνια και τώρα ακόμα, δεν κάνουν τίποτα άλλο από το να τους σκοτώνουν, να τους ταλαιπωρούν, να τους καταθλίβουν, να τους βασανίζουν και να τους αφανίζουν με σκληρότητες πρωτοφανείς, καινούργιες, ποικίλες, πρωτοθώρητες που κανείς δεν τις έχει δει, ούτε διαβάσει, ούτε ακούσει. Θα αφηγηθώ μερικές. Έτσι, από τα τρία εκατομμύρια ιθαγενείς που είχαμε δει στο νησί Ισπανιόλα (Αϊτή), σήμερα, δεν έχουν μείνει ούτε διακόσιοι. Το νησί Κούβα σήμερα είναι περίπου έρημο. Το νησί Σαν Χουάν και το νησί Τζαμάικα, που είναι μεγάλα νησιά, πολύ ευτυχισμένα και πολύ όμορφα, είναι και τα δυο κατεστραμμένα. Σε ένα σύμπλεγμα εξήντα νησιών (στην Καραϊβική), όπου υπήρχαν περισσότερες από πεντακόσιες χιλιάδες ψυχές, σήμερα, δεν υπάρχει ψυχή… Πάνω στη Μεγάλη Στεριά… σ’ αυτά τα σαράντα χρόνια, περισσότερα από δώδεκα εκατομμύρια ψυχές, άντρες, γυναίκες και παιδιά, πέθαναν άδικα από την τυραννία και τις μοχθηρές πράξεις των χριστιανών. Ο αριθμός είναι εξακριβωμένος και αληθινός… Αν οι χριστιανοί σκότωσαν και αφάνισαν τόσες και τόσες ψυχές και τέτοιας ποιότητας, αυτό έγινε μόνο και μόνο για το χρυσάφι…»
«Μ’ αυτές τις αλλεπάλληλες αποστολές, από τέσσερις χιλιάδες Ινδιάνους απέμειναν ζωντανοί έξι. Τους άφηναν οι Ισπανοί να πεθαίνουν στο δρόμο. Όταν μερικοί, κουρασμένοι και πληγωμένοι από το βαρύ φορτίο, έπεφταν άρρωστοι από την πείνα, τους έκοβαν το λαιμό για να μην αργοπορούν με το να τους βγάζουν τις αλυσίδες.»
«Στη Χολούλα (Μεξικό), με τριάντα χιλιάδες κατοίκους, ο αρχηγός διέταξε να κάψουν ζωντανούς όλους τους άρχοντες που ήταν δεμένοι -πάνω από εκατό- σε πασάλους που είχαν στήσει στη γη.»
Με Ινδιάνους τάιζαν τα σκυλιά τους!
Η αναφορά του Λας Κάζας καλύπτει όλη τη σημερινή ισπανόφωνη(!) Αμερική. Οι περιγραφές του ανά περιοχή, σε Γουατεμάλα, Περού, Νικαράγουα, Βενεζουέλα κ.λπ. είναι κάτι παραπάνω από ανατριχιαστικές. Με τους Ινδιάνους, οι Ευρωπαίοι τάιζαν τα σκυλιά τους! Και στους Ινδιάνους μετέδωσαν την ευλογιά, την ιλαρά και τα αφροδίσια νοσήματα που τους αποδεκάτισαν, αφού το ανοσοποιητικό τους σύστημα δεν είχε άμυνες για να αντιμετωπίσει τα άγνωστα αυτά μικρόβια των Ευρωπαίων.
Κατά τους σύγχρονους μελετητές Ντ. Ριμπέιρο, Φ. Ντόμπινς, Π. Τόμσον κ.ά., Αζτέκοι, Ίνκας και Μάγια υπολογίζονται συνολικά ανάμεσα σε εβδομήντα και ενενήντα εκατομμύρια άτομα, όταν έκαναν την εμφάνισή τους οι κονκισταδόρες. Ενάμισι αιώνα αργότερα, δεν απέμεναν απ’ αυτούς παρά μόνο τριάμισι εκατομμύρια! Σύμφωνα με τον Τζ. Κόντερ, μόνο στα ορυχεία του Ποτοζί, απ’ όπου εξόρυξαν οι Ισπανοί 45 χιλιάδες τόνους καθαρού ασημιού, πέθαναν οχτώ εκατομμύρια Ινδιάνοι! Σχεδόν τέσσερις αιώνες κράτησε αυτό το μαρτύριο! Επειδή, δε, οι Ινδιάνοι εξολοθρεύτηκαν μέσα σε λίγες δεκαετίες, αντικαταστάθηκαν με εκατομμύρια σκλάβους που μετέφεραν οι Ευρωπαίοι στην Αμερική από την Αφρική. Πάνω από εκατό εκατομμύρια Ινδιάνοι της Αμερικής και Αφρικανοί εξοντώθηκαν σαν αναλώσιμα ζώα για να πλουτίσουν οι Ευρωπαίοι και να αναπτύξουν τις βιομηχανίες και τον καπιταλισμό.
Αποικιοκρατία σημαίνει αιώνια καθυστέρηση
Όπως επισημαίνει ο Εδουάρδος Γκαλεάνο, με το χρυσάφι και το ασήμι, αργότερα και τη ζάχαρη, τα οποία διοχετεύονταν στις ευρωπαϊκές μητροπόλεις, δημιουργήθηκε μεγάλη συσσώρευση αγαθών και κεφαλαίων, αναπτύχθηκε το εμπόριο και εδραιώθηκε η κυριαρχία των Δυτικών σε όλη τη γη. Ταυτόχρονα, οι μητροπόλεις αποκόμιζαν μεγάλα κέρδη από το εμπόριο των σκλάβων και από την καταναγκαστική χωρίς πληρωμή εργασία των δούλων στα ορυχεία και τις φυτείες. Η λεηλασία του φυσικού πλούτου και η απεριόριστη εκμετάλλευση της ανθρώπινης εργασίας δημιούργησαν τις υλικές προϋποθέσεις για το καπιταλιστικό «θαύμα».
Ο Ερνέστος Μαντέλ υπολόγισε ότι η αξία του πλούτου που συσσωρεύτηκε από τη λεηλασία, ξεπερνούσε το σύνολο του κεφαλαίου που επενδύθηκε σε όλες τις ευρωπαϊκές βιομηχανίες στα χρόνια της βιομηχανικής επανάστασης.
Σήμερα, είναι κοινός τόπος ότι οι Ευρωπαίοι (γιατί μετά τους Ισπανούς, ακολούθησαν Πορτογάλοι, Γάλλοι, Βρετανοί, Ολλανδοί και λοιποί εκπολιτιστές), λεηλατώντας το φυσικό πλούτο, καταστρέφοντας τους εντόπιους πολιτισμούς, εξολοθρεύοντας καθ’ ολοκληρίαν τους ιθαγενείς πληθυσμούς και εξαφανίζοντας όλη την αφρόκρεμα των αρχόντων ηγετών και των προικισμένων διανοητών μιας ολόκληρης ηπείρου που περιλάμβανε αρχιτέκτονες, μηχανικούς, αστρονόμους, ζωγράφους, θεραπευτές κ.λπ., επί τετρακόσια χρόνια, υπονόμευσαν το μέλλον των πληθυσμών που επέζησαν και των απογόνων τους, καταδικάζοντάς τους σε μια απροσδιορίστου χρόνου στέρηση και καθυστέρηση, που είναι αισθητή μέχρι τις μέρες μας. Αφού οι λευκοί Αμερικανοί συνεχίζουν την ίδια πολιτική οικειοποίησης του φυσικού πλούτου της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής και αφανισμού του εκλεκτότερου ανθρώπινου δυναμικού της με δολοφονίες και εξαφανίσεις εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων σε Αργεντινή, Χιλή, Γουατεμάλα, Σαλβαδόρ, Νικαράγουα, Βολιβία κ.λπ.
Το «θαύμα» του καπιταλισμού τρέφεται, ανέκαθεν, από τη βία και τη λεηλασία.
Στέλιος Ελληνιάδης
(Τα αποσπάσματα είναι από το βιβλίο Η καταστροφή των Ινδιάνων του Βαρθολομαίου ντε Λας Κάζας, εκδόσεις Στοχαστής, και οι περισσότερες πληροφορίες από το βιβλίο του Εντουάρντο Γκαλεάνο. Οι ανοιχτές φλέβες της Λατινικής Αμερικής, εκδόσεις Κουκκίδα)
