Οι καταστροφές στην Θεσσαλία είναι πολύ μεγάλες. Αφήνοντας εκτός τις περιπτώσεις των απωλειών ζωής που δυστυχώς φαίνεται ότι θα είναι αρκετές, όλες οι καταστροφές που έχουν σημειωθεί έχουν πολλές διαστάσεις και μία κοινή πλευρά-συνέπεια: Την οικονομική διάσταση, η οποία δεν αφορά μόνο το σήμερα και την αποτίμηση του συνολικού μεγέθους στη Θεσσαλία αλλά τις συνέπειες στην οικονομία. Οι συνέπειες αυτές επεκτείνονται σε ένα χρονικό ορίζοντα μερικών τουλάχιστον ετών στο μέλλον, μέχρι να μπορέσει να αποκατασταθεί η «κανονικότητα» ζωής και παραγωγής στην περιοχή.
Η Θεσσαλία συμμετέχει στην ελληνική οικονομία με το 5,5% του ΑΕΠ αλλά σε μια σειρά αγροτικά προϊόντα (βαμβάκι, σιτηρά, γάλα, βόειο κρέας κ.λπ.) η παραγωγή της είναι καθοριστική για την Ελλάδα καθώς σε αυτά κινείται από το 20% της εθνικής παραγωγής και φτάνει μέχρι το 38% (βαμβάκι). Παράλληλα στην περιοχή βρίσκονται πολλές μεταποιητικές μονάδες μικρομεσαίου μεγέθους αλλά και μεγάλες βιομηχανικές μονάδες με κύρια δραστηριότητα τα είδη διατροφής.
Οι καταστροφές που έχουν σημειωθεί είναι τεράστιες σε μέγεθος και αφορούν τις ακόλουθες κατηγορίες: 1) απώλειες στην παραγωγή του τρέχοντος έτους, καθώς και απώλειες αποθηκευμένων προϊόντων προηγούμενων ετών (πχ. τυριά), 2) απώλεια ζωικού και φυτικού κεφαλαίου και ζωοτροφών, 3) απώλεια εγκαταστάσεων και εξοπλισμού βιοτεχνικών, βιομηχανικών, εμπορικών, επαγγελματικών μονάδων, 4) καταστροφή κτιριακού αποθέματος (κατοικίες, λοιποί χώροι), 5) καταστροφή δημόσιων υποδομών (δρόμοι, γέφυρες, σιδηροδρομικό δίκτυο κ.λπ.). Σε όλα αυτά πρέπει τέλος να προστεθούν οι μεταφερόμενες συνέπειες στο σύνολο της ελληνικής οικονομίας καθώς π.χ. διαταράσσεται η αλυσίδα ανεφοδιασμού με πρώτες ύλες, ημικατεργασμένα ή τελικά προϊόντα σε μια σειρά κλάδους και επιχειρήσεις καθώς τα προϊόντα αυτά έχουν καταστραφεί και δεν υπάρχει άμεσα δυνατότητα να αντικατασταθούν. Όλα τα παραπάνω αφορούν πρακτικά το σήμερα. Τη ζημιά που έχει γίνει μέχρι τώρα και όχι τις συνέπειες για το μέλλον.
Για την αποτίμηση της τρέχουσα ζημιάς κυκλοφορούν διάφορα νούμερα που σε κάποιες περιπτώσεις δεν είναι αθώα, σε μια προσπάθεια ενδεχόμενα, για διάφορους προφανείς λόγους, να υποβαθμιστεί το σχετικό μέγεθος. Από πλευράς πολιτείας επί της ουσίας δεν έχει εμφανιστεί κάποια εκτίμηση για το μέγεθος της καταστροφής.
Φυσικά ο κόσμος βρίσκεται σε απόγνωση καθώς έχουν χάσει το αντικείμενο της απασχόλησής τους και σε πολλές περιπτώσεις έχουν χάσει τα σπίτια. Η προσπάθεια αποκατάστασης των μέσων για να ζήσουν απαιτεί τεράστιους πόρους που φυσικά δεν τους διαθέτουν και η κυβέρνηση «δίνει» τετραχίλιαρα με τη συνδρομή της Ε.Ε. Να σημειώσουμε ότι μόνο για τα χωράφια για την απομάκρυνση των φερτών υλικών, που είναι πλέον γεμάτος σε όλη του την έκταση ο κάμπος, αλλά και των υπαρχουσών κατεστραμμένων καλλιεργειών και υποδομών (αρδευτικό, διαμόρφωση) για 30 στρέμματα η προσφορά που έλαβε καλλιεργητής ήταν 68.000 ευρώ. Μετά πρέπει να προστεθούν σε αυτά το κόστος για μεταφορά γόνιμου χώματος στο χωράφι, ξαναφυτέματος των καλλιεργειών όταν είναι πολυετείς και διαμόρφωση αρδευτικού συστήματος που οδηγούν το συνολικό κόστος καθαρισμού και αποκατάστασης με τις πλέον συντηρητικές εκτιμήσεις στα 150.000 ευρώ. Δηλαδή 5.000 ευρώ ανά στρέμμα. Μετά πρέπει να περιμένει μερικά χρόνια για να μεγαλώσουν τα φυτά κ.λπ. Αλλά και στις περιπτώσεις των ετήσιων καλλιεργειών τα πράγματα δεν είναι πιο εύκολα. Πρακτικά με αυτά τα μεγέθη γίνεται κατανοητό ότι μόνο για την αποκατάσταση στο γεωργικό τομέα θα χρειαστούν μερικά δισ. ευρώ χωρίς να λαμβάνουμε υπόψη την καταστροφή στους άλλους τομείς. Και σε αυτά δεν έχει ληφθεί υπόψη η μόλυνση του εδάφους από τα νερά που έχουν παρασύρει διάφορα χημικά κ.λπ. και οι συνέπειες στον υδροφόρο ορίζοντα.
Το συνολικό μέγεθος της καταστροφής πρέπει να βγει η πολιτεία, που έχει τους μηχανισμούς και τα στοιχεία, να το γνωστοποιήσει και να ετοιμάσει ένα πρόγραμμα αποκατάστασης για τους ανθρώπους, τη ζωή τους, την περιουσία τους και τη συνολική οικονομία. Εμείς, ως αναλυτές με τα λίγα στοιχεία που μπορούμε να έχουμε υπόψη, μπορούμε να κάνουμε μόνο κάποιες εκτιμήσεις. Σύμφωνα με τον οικονομολόγο αναλυτή κ. Παναγιώτη Μυλωνά που αρθρογραφεί σε ηλεκτρονικές σελίδες η συνολική ζημιά ανέρχεται σε 43 δισ. ευρώ δηλαδή σχεδόν το 1/4 του ετήσιου ΑΕΠ της Χώρας. Συνολικά οι εκτιμήσεις, αυτών που δεν κινούνται στη σφαίρα της αναπαραγωγής της κυβερνητικής «ανάλυσης», ξεκινούν από τα 15 δισ. ευρώ και ανεβαίνουν.
Το συνολικό μέγεθος της καταστροφής πρέπει να βγει η πολιτεία, που έχει τους μηχανισμούς και τα στοιχεία, να το γνωστοποιήσει και να ετοιμάσει ένα πρόγραμμα αποκατάστασης για τους ανθρώπους, τη ζωή τους, την περιουσία τους και τη συνολική οικονομία
Η κοροϊδία κυβέρνηση και Ε.Ε.
Έναντι αυτών των ζημιών ο κ. Μητσοτάκης ανακοίνωσε κάποια μέτρα υπέρ των πληγέντων που είναι «σταγόνα στον ωκεανό» και κάποιες χρηματοδοτήσεις από την Ε.Ε. με την «κολλητή» του κα Φον ντερ Λάιεν. Επί του συνόλου των ζημιών η Ελλάδα θα λάβει νέα χρήματα μόλις 250 εκατ. ευρώ από τα υπόλοιπα του προηγούμενου ΕΣΠΑ. Παράλληλα θα ανακατανεμηθούν 1,5 δισ. από το ΕΣΠΑ 2022-2027 από άλλες δραστηριότητες για τη Θεσσαλία καθώς και 500 εκατ. από το Ταμείο Ανασυγκρότησης. Δηλαδή καθαρά νέα χρήματα από την Ε.Ε. μόλις 250 εκατ. ευρώ για μια τέτοια καταστροφή και από την άλλη πλευρά θα πειθαρχήσουμε στο δημοσιονομικό σύμφωνο σταθερότητας από 1/1/2023 όπως δήλωσε ο πρωθυπουργός! Και για να έχουμε μια σύγκριση. Στη Σλοβενία οι αντίστοιχες ζημιές (Αύγουστος 2023) αποτιμήθηκαν άμεσα από την κυβέρνησή της σε 4,7 δισ. ευρώ και έλαβε απόφαση της Ε.Ε. λίγες μέρες μετά για συνολική χρηματοδότηση 3,1 δισ.
Ο «μαυραγοριτισμός» στην επίθεση
Μία από τις σημαντικότερες συνέπειες, που φαίνεται ότι θα προκύψει και θα ισχύσει σε βάθος χρόνου, είναι η ενίσχυση του κύματος ακρίβειας κύρια στα τρόφιμα και μάλιστα στα είδη πρώτης ανάγκης αλλά όχι μόνο. Τα προεόρτια αυτών των κινήσεων τα είδαμε με το νερό στο Βόλο και την αισχροκέρδεια που σημειώθηκε. Τώρα η γκάμα των προϊόντων θα είναι πολύ μεγάλη και θα μας αφορά όλους, σε όλη τη χώρα.
Ποιος είναι ο σχεδιασμός και η αντίδραση της κυβέρνησης σε αυτό το σίγουρο ενδεχόμενο; Ο ίδιος ακριβώς για την αντιμετώπιση των πλημμυρών του 2020 στην Καρδίτσα. Υποσχέσεις και απειλές προς τρίτους χωρίς αντίκρισμα. Έργο προετοιμασίας και εκτέλεσης το απόλυτο μηδέν. Όπως συμβαίνει επί δύο και πλέον χρόνια με την ακρίβεια που την «αντιμετωπίζουν» με λόγια, «καλάθια» άντε και ολίγον «food pass» που το καταργούν τον Οκτώβρη, όπως δήλωσε εν μέσω της καταστροφής ο υπουργός Οικονομικών κ. Χατζηδάκης.
Έτσι λοιπόν, αντί για ανακοινώσεις μέτρων ανακούφισης του λαού από την συνεχιζόμενη αισχροκέρδεια που θα επιταθεί, κάνουν βαρύγδουπες δηλώσεις ότι «Όποιος προσπαθήσει να αισχροκερδήσει ή να βγάλει έστω και ένα λεπτό παραπάνω από ό,τι έβγαζε το διάστημα πριν την πληθωριστική κρίση, θα το πληρώσει πολύ ακριβά» (υπουργός Ανάπτυξης κ. Σκρέκας 5/9/2023).
