Νέος Οικοδομικός Κανονισμός κατεδάφισης της δημόσιας και ιδιωτικής δόμησης

Στην αιχμή της μνημονιακής νομοθετικής βιομηχανίας. Του Τάσου Ταστάνη

Στο τέλος Μαρτίου του 2012 ψηφίστηκε από την Ελληνική Βουλή ο Νέος Οικοδομικός Κανονισμός (ΝΟΚ). Πρόκειται για έναν ακόμη νόμο που εντάσσεται στην ίδια λογική και των υπόλοιπων νόμων του ΥΠΕΚΑ και αφορούν τη διάλυση της δημόσιας και ιδιωτικής δόμησης. Ημιυπαίθριοι, αυθαίρετα, αμοιβές μηχανικών, νέος τρόπος έκδοσης οικοδομικών αδειών, και τώρα, νέος οικοδομικός κανονισμός.
Νομοσχέδια, νόμοι και αποφάσεις που λαμβάνονται από το ΥΠΕΚΑ χωρίς κανέναν διάλογο και καμία συζήτηση, αγνοώντας εντελώς τους μαχόμενους μηχανικούς και τα πραγματικά τους προβλήματα. Προβλήματα που τους βασανίζουν καθημερινά όπως: η κατάρρευση της οικοδομικής δραστηριότητας, η ανεργία, το τζογάρισμα και η καταλήστευση των αποθεματικών του ΤΣΜΕΔΕ, οι απαράδεκτες αυξήσεις των ασφαλιστικών εισφορών, η απαξίωση του επιστημονικού ρόλου των Διπλωματούχων Μηχανικών, η ποινικοποίηση του επαγγέλματός τους, ειδικά με τον ανεκδιήγητο νόμο παγκόσμιας πρωτοτυπίας -ο γνωστός νόμος Γιαννόπουλου, υπουργού του ΠΑΣΟΚ της κυβέρνησης Ανδρέα Παπανδρέου- που τους καθιστά όμηρους για όλη τους τη ζωή, ακόμη και τους απογόνους τους και τα εγγόνια τους, αλλά και τον N.4030/2011 του «συνάδελφου» υφυπουργού της μνημονιακής κυβέρνησης κ. Σηφουνάκη που ολοκληρώνει την καταστολή και τη βαρβαρότητα στις πλάτες των μηχανικών, που παλεύουν ακόμα μέσα σ’ αυτές τις απίστευτες δυσκολίες να βγάλουν ένα κομμάτι ψωμί και να ζήσουν τις οικογένειές τους με αξιοπρέπεια.
Θα περίμενε κανείς από τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό να έδινε τις απαραίτητες λύσεις στις παρακάτω πέντε βασικές ουσιαστικές ανάγκες:
1. Την αντιμετώπιση της πολυνομίας, των χιλιάδων αλληλοαναιρούμενων και «κατ’ ευφημισμόν» ερμηνευτικών εγκυκλίων, των πολεοδομικών νόμων, διαταγμάτων και αποφάσεων που παράγουν και αναπαράγουν το αβίωτο και χαώδες οικιστικό περιβάλλον και παράλληλα τροφοδοτούν συνεχώς τη διαφθορά και τις πελατειακές σχέσεις και εξυπηρετήσεις.
2. Τη δημιουργία και κατοχύρωση αρχιτεκτονικών και πολεοδομικών εργαλείων που θα συνδυάζουν την ελεύθερη αρχιτεκτονική έκφραση, με παράλληλη αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων κάθε περιοχής, όσον αφορά τις κλιματολογικές συνθήκες, τις τυπολογίες των κτιρίων, τη χρήση τοπικών υλικών αλλά και τη χρήση των καινοτομιών που προσφέρει η διαρκώς εξελισσόμενη τεχνολογία των κατασκευών.
3. Την εξασφάλιση ανοιχτών κοινόχρηστων χώρων με βιώσιμα κτίρια σε βιώσιμες γειτονίες και πόλεις.
4. Τον περιορισμό της διαρκούς εξάπλωσης της πόλης, με συνέπεια να αναπαράγεται το μοντέλο της ακριβής πόλης, με πολυκερματισμό της εξωαστικής γης και του δομημένου περιβάλλοντος, και
5. Την προσαρμογή της ελληνικής πραγματικότητας των κτιρίων και των κατασκευών στις προβλέψεις των οδηγιών και κατευθύνσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για κτίρια βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής και, αν είναι δυνατό, μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης.
Και στους πέντε αυτούς βασικούς στόχους που υπαγόρευαν ή, καλύτερα, επέβαλαν την αναμόρφωση του ΓΟΚ, ο νόμος του ΥΠΕΚΑ για το ΝΟΚ απέτυχε πλήρως διότι:
1. Για να υλοποιηθεί ο ΝΟΚ απαιτούνται δεκάδες νέα Π.Δ. και υπουργικές αποφάσεις που θα οδηγήσουν σίγουρα και σε μία νέα βιομηχανία εγκυκλίων, προς δόξα της πολυνομίας και της πολεοδομικής γραφειοκρατίας. Ο ΝΟΚ όχι μόνον δεν κάνει καμία προσπάθεια να είναι ένα ευέλικτο και καθαρό πολεοδομικό εργαλείο, αλλά συνεχίζει την αλυσίδα της θεσμικής παθογένειας, στην παραγωγή του δομημένου περιβάλλοντος.
2. Ακόμη και την τελευταία ώρα της ψήφισής του στη Βουλή προωθήθηκαν νέες διορθωτικές και τροποποιητικές ρυθμίσεις για τα κτιριολογικά δεδομένα των κατασκευών, αλλά και για τα χαρακτηριστικά που θα επιτρέπονται για τους ημιυπαίθριους χώρους, προς απόδειξη του γεγονότος ότι η ελληνική πολιτεία δέσμια της λογικής του συντελεστή δόμησης και της δομημένης επιφάνειας αντιμετωπίζει το δομημένο χώρο, όχι ως αρχιτεκτονική δημιουργία και πεδίο άσκησης ανθρώπινης δραστηριότητας και ζωής, αλλά ως ιδιοκτησία και φορολογητέα ύλη, από τη φάση της κατασκευής και όσο διαρκεί η ζωή του κτιρίου.
3. Επιλέγεται το μοντέλο της καθ´ ύψος ανάπτυξης των κτιρίων, με αμφίβολης συνταγματικότητας ρυθμίσεις, που πριμοδοτούν με αύξηση ύψους και μεγαλύτερη δόμηση τις κατασκευές, προκειμένου οι ιδιοκτήτες να έχουν κίνητρα να συνενώσουν τις ιδιοκτησίες τους για να προκύψουν μεγάλα και ψηλά κτίρια, με ανοιχτούς κοινόχρηστους χώρους στην επιφάνεια του εδάφους. Τι νόημα όμως έχουν οι ελεύθεροι χώροι, όταν δεν φτάνει ο ήλιος μέχρι εκεί; Ποιοι θα συνενώσουν τους μικρούς ιδιοκτήτες για να εκμεταλλευτούν τα κίνητρα και τις νέες αξίες των ακινήτων; Μήπως οι τράπεζες και οι μεγάλοι κατασκευαστές; Ποιοι έχουν αγοράσει φθηνά, απαξιωμένα, ενεργειακά σπάταλα και φορολογικά εξοντωμένα ακίνητα από μικροϊδιοκτήτες και είναι έτοιμοι με το ΝΟΚ να βάλουν μπροστά τους νέους μηχανισμούς εκμετάλλευσης του «μνημονιακού μοντέλου» της κτηματαγοράς;
4. Οι προθέσεις να σταματήσει η διάχυση του οικιστικού περιβάλλοντος, «η σταγόνα του λαδιού» όπως επικαλείται το ΥΠΕΚΑ με την εφαρμογή του ΝΟΚ, αποτελούν το άλλοθι για την διαχρονική ανικανότητα της πολιτείας να προωθήσει τον πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό. Μια ανικανότητα, που χρησιμοποιεί το κράτος για να διαιωνίζει τις πελατειακές αλλά και τις εισπρακτικές λογικές της νομιμοποίησης των αυθαιρεσιών σε βάρος του δομημένου και οικιστικού περιβάλλοντος.
5. Απουσιάζουν οι κανόνες που ήδη έχουν θεσμοθετηθεί στην Ε.Ε. και σύντομα θα είναι υποχρεωτικές και για τη χώρα μας, όπως εφαρμογές ενεργειακής εξοικονόμησης, βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής και οικιακής χρήσης των ΑΠΕ π.χ. οικιακές ανεμογεννήτριες. Κυρίως, όμως, απουσιάζει μια πολιτική πριμοδότησης κτιρίων με τοπικά υλικά ανά περιοχή για την ενίσχυση της τοπικής παραγωγικότητας, μια πολιτική πριμοδότησης κτιρίων σε ανθρώπινη κλίμακα και παράλληλα διατήρησης των κτιρίων αρχιτεκτονικής σημασίας και κληρονομιάς.
Συμπερασματικά, ο Νέος Οικοδομικός Κανονισμός είναι ο παλιός ΓΟΚ προσαρμοσμένος στις «μνημονιακές επιταγές» ξεπουλήματος της εγχώριας δημόσιας και μικρής ιδιωτικής περιουσίας των λαϊκών στρωμάτων στα ισχυρά συμφέροντα των τραπεζών και των κατασκευών, που επιδιώκουν την υπερεκμετάλλευση του δομημένου περιβάλλοντος με ψευδαισθήσεις περί ανάδειξης του κοινόχρηστου χώρου. Ο ΝΟΚ ψηφίσθηκε στην αιχμή της μνημονιακής νομοθετικής βιομηχανίας που έχει στήσει η συγκυβέρνηση για την ικανοποίηση της πελατειακής διαπλοκής των εκλεκτών της τραπεζιτών και μεγαλοκατασκευαστών.

Σχόλια