Μέχρι πριν λίγο καιρό, το εμβόλιο παρουσιαζόταν ως το μοναδικό αποτελεσματικό όπλο κατά του Covid-19. Ήταν η πανάκεια που θα έφερνε την ανοσία αγέλης και θα έλυνε το πρόβλημα (ενώ ταυτόχρονα λειτουργούσε ως φύλλο συκής για την παταγώδη αποτυχία των εθνικών κυβερνήσεων και των υπερεθνικών εξουσιών στη διαχείριση της πανδημίας). Αυτό διακηρυσσόταν σε όλο τον κόσμο, και δη στην ανεπτυγμένη Δύση, η οποία εξάλλου είναι η μόνη που έχει πρόσβαση σε αριθμό εμβολίων πολλαπλάσιο του πληθυσμού της (το γεγονός ότι στην «περιφέρεια», εκεί όπου ζει η μεγάλη πλειοψηφία του παγκόσμιου πληθυσμού, η δυνατότητα εμβολιασμού θα αφορά για πολύ καιρό ακόμη ένα μονοψήφιο ποσοστό προνομιούχων, ξεπερνιόταν ως ενοχλητική λεπτομέρεια). Όποιος έθετε ερωτήματα ή εξέφραζε αμφιβολίες βαφτιζόταν αρνητής και ψεκασμένος, και η συζήτηση τελείωνε πριν καν αρχίσει. Ταυτόχρονα, μέσα –και χάρη– σε αυτή τη διατεταγμένη σιωπή, επιταχύνθηκαν σε ακραίο βαθμό οι αντιδραστικοί σχεδιασμοί των ελίτ, με θύμα πάντα τις λαϊκές τάξεις, τις όποιες κοινωνικές κατακτήσεις απέμεναν όρθιες και τα στοιχειώδη δημοκρατικά, συνταγματικά κατοχυρωμένα δικαιώματα.
Η πραγματικότητα όμως προκαλεί όλο και βαθύτερες ρωγμές στο αφήγημα. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα ήρθε την περασμένη εβδομάδα από τη Βρετανία, όπου το 75% του πληθυσμού έχει εμβολιαστεί: οι επιφανέστεροι ειδικοί, ενημερώνοντας τη διακομματική επιτροπή της Βουλής των Κοινοτήτων για τον Covid-19, προειδοποίησαν ότι το εμβόλιο μπορεί να επιβραδύνει απλά την εξάπλωση της πανδημίας, αμφισβήτησαν τη σκοπιμότητα εμβολιασμού των ανηλίκων, και τόνισαν ότι πρέπει να ξεχάσουμε το στόχο της ανοσίας αγέλης. «Η μετάλλαξη Δέλτα καθιστά μυθική έννοια την ανοσία αγέλης» δήλωσε χαρακτηριστικά ο ανοσολόγος Άντριου Πόλαρντ, διευθυντής του Oxford Vaccine Group, πρόεδρος της βρετανικής Κοινής Επιτροπής Εμβολιασμού και Ανοσοποίησης (JCVI) και επικεφαλής ερευνητής των δοκιμών για το εμβόλιο AstraZeneca. «Το πρόβλημα με αυτόν τον ιό είναι ότι δεν είναι ιλαρά… Η μετάλλαξη Δέλτα θα εξακολουθήσει να μολύνει και ανθρώπους που έχουν εμβολιαστεί… Δεν έχουμε τίποτα ικανό να σταματήσει οριστικά τη μετάδοση αυτού του ιού»*.
Διαψεύδονται οι ισχυρισμοί περί ακροδεξιάς «σφραγίδας» στις διαμαρτυρίες
Σε αυτό το φόντο, γίνεται όλο και πιο δύσκολο να απαξιωθούν οι μαζικές αντιδράσεις σε δεκάδες ευρωπαϊκές χώρες εναντίον του υποχρεωτικού εμβολιασμού και της καθιέρωσης «υγειονομικού διαβατηρίου» ή «πράσινου πάσου», που θα επισημοποιεί τον διχασμό των πολιτών και την επιβολή ενός ιδιότυπου απαρτχάιντ στις κοινωνίες. Όλο και περισσότεροι άνθρωποι συνειδητοποιούν τις κραυγαλέες αντιφάσεις των «επιχειρημάτων» που προβάλλουν οι κάθε είδους αυθεντίες-απολογητές των κυβερνήσεων και της ευρωκρατίας, και κινητοποιούνται για να υπερασπίσουν τα πλέον αυτονόητα (μέχρι πρόσφατα) δικαιώματά τους [βλ. παρακάτω “Η συστημική προπαγάνδα παράγει αντισώματα!”]. Πέρα από την παλιά καλή καταστολή, η παρουσίαση εκατομμυρίων διαδηλωτών ως ψεκασμένων ή/και ακροδεξιών αρνητών είναι η βασική γραμμή άμυνας των κυβερνήσεων και των συστημικών ΜΜΕ που την «εκλαϊκεύουν». Οι ισχυρισμοί αυτοί στέκουν όσο έστεκε π.χ. και η διαβεβαίωση ότι η λαοθάλασσα που διαμαρτυρόταν στην Ελλάδα για τη συμφωνία των Πρεσπών δεν σχηματιζόταν από «κανονικούς» ανθρώπους, αλλά από φανατικούς καλόγερους και ημίτρελους με αρχαιοελληνικές περικεφαλαίες…
Η σύνθεση αυτών που κινητοποιούνται στη Γαλλία, την Ιταλία κ.α., και η οργανωμένη συμμετοχή προοδευτικών κινημάτων, προσωπικοτήτων, συνδικάτων βάσης κ.λπ., αποτελεί την πιο χειροπιαστή διάψευση αυτών των ισχυρισμών. Γι’ αυτό και προσωπικότητες όπως ο Ζαν Λικ Μελανσόν, επικεφαλής της «Ανυπότακτης Γαλλίας», που πρωτοστατούν στην υπεράσπιση των στοιχειωδών συνταγματικών ελευθεριών και κοινωνικών-δημοκρατικών κατακτήσεων [βλ. παρακάτω Μελανσόν, το «μαύρο πρόβατο»], κατασυκοφαντούνται ως ανεύθυνοι, κρυπτοακροδεξιοί(!) κ.ο.κ. Με παρόμοιους χαρακτηρισμούς φιλοδωρούνται και κοινωνικά κινήματα όπως τα Κίτρινα Γιλέκα, ή τα ιταλικά συνδικάτα βάσης, που «τολμούν» να υποστηρίζουν ότι π.χ. η επιβολή «υγειονομικών διαβατηρίων» γίνεται για να εξυπηρετηθεί η Κονφιντούστρια, η οποία επιδιώκει την κατάργηση κάθε εναπομείναντος περιορισμού στις απολύσεις.
Η ανάγκη για ένα μαζικό λαϊκό ρεύμα ενάντια στον ολοκληρωτισμό των ελίτ
Καθώς οι μαζικές διαδηλώσεις κουρελιάζουν τα περί ψεκασμένων και αρνητών και πλατιά στρώματα «πονηρεύονται» για τις πραγματικές επιδιώξεις των κυβερνώντων και των ελίτ, εμφανίζονται και οι πρώτοι λαγοί-απολογητές της μονιμοποίησης της κατάστασης εκτάκτου ανάγκης και της οριστικής κατάργησης των ελάχιστων εγγυήσεων που παρέχουν τα Συντάγματα όσον αφορά τα βασικά καθολικά δικαιώματα, την ισονομία των πολιτών κ.λπ. Οι αντιδραστικές δεξαμενές σκέψης γεννοβολούν κραυγές για στέρηση δικαιωμάτων στους «ανεύθυνους», έως και για μόνιμα δρακόντεια μέτρα που καταργούν στοιχειώδεις ελευθερίες και λίγο απέχουν από καθεστώς στρατιωτικού νόμου…
Απέναντι σε αυτές τις ολοκληρωτικές μεθοδεύσεις, που αποτελούν το «πολιτικό» πλαίσιο της λεγόμενης «4ης Βιομηχανικής Επανάστασης» και της «Μεγάλης Επανεκκίνησης»**, είναι απαραίτητο (και δύσκολο, αλλά δυνατό) να συγκροτηθεί σε εθνική, περιφερειακή και διεθνή κλίμακα ένα μαζικό λαϊκό ρεύμα για πραγματική δημοκρατία και αξιοπρεπή ζωή, που θα νοιάζεται για την υγεία και την ευημερία των πολλών κι όχι μιας χούφτας κυνικών κερδοσκόπων και καταστροφέων. Οι κινητοποιήσεις ενάντια στις πολιτικές που προωθούν οι ελίτ με αφορμή την πανδημία, η περαιτέρω μαζικοποίησή τους και η σταδιακή σύγκλιση όσων συμμετέχουν σε μια πιο συνειδητά εναλλακτική-προοδευτική στοχοθεσία, αποτελούν μία από τις αναγκαίες (αλλά όχι αφ’ εαυτού επαρκείς) προϋποθέσεις σε μια τέτοια κατεύθυνση.
* Βλ. «Delta variant renders herd immunity from Covid mythical» στον Guardian (www.theguardian.com), 10/8/2021.
** Ο Δρόμος έχει αναφερθεί εκτενώς στον βαθιά αντιδραστικό χαρακτήρα αυτών των σχεδιασμών. Βλ. ενδεικτικά τη σειρά άρθρων του Δημήτρη Α. Τραυλού-Τζανετάτου «Η “μεγάλη επανεκκίνηση”: Ο καπιταλισμός σε κρίσιμο σταυροδρόμι» (φύλλα 538, 539 και 540).
Η συστημική προπαγάνδα παράγει αντισώματα!
Επί ενάμιση μήνα κάθε Σάββατο η Γαλλία γίνεται θέατρο μεγάλων λαϊκών διαδηλώσεων ενάντια στην απόφαση της κυβέρνησης Μακρόν να επιβάλει το υγειονομικό πάσο (δίχως το οποίο περιορίζονται δραματικά οι ελευθερίες των πολιτών) και τον υποχρεωτικό εμβολιασμό. Οι κινητοποιήσεις οργανώνονται σε πάνω από 300 μεγάλες και μικρές πόλεις, καλύπτοντας έτσι όλο το γαλλικό έδαφος, με τη συμμετοχή να αυξάνεται βδομάδα με τη βδομάδα: το τελευταίο Σάββατο, μέσα στο κατακαλόκαιρο, ξεπέρασε τα 2 εκατομμύρια άτομα. Ο Ζαν Λικ Μελανσόν επισημαίνει, σε άρθρο του που δημοσιεύθηκε την περασμένη Παρασκευή*, ότι εναντίον αυτού του κύματος διαμαρτυρίας, «ξεδιπλώνεται πλήρως το σύνηθες οπλοστάσιο της κυβερνητικής προπαγάνδας: οι διαδηλωτές χαρακτηρίζονται συλλήβδην “αντισημίτες στην πολιτική υπηρεσία των άκρων”, είναι “εγωιστές που διεκδικούν το δικαίωμά τους να θέτουν σε κίνδυνο τις ζωές των άλλων εν ονόματι της ατομικής τους ελευθερίας”, και πάει λέγοντας. Ξαναβρίσκουμε δηλαδή, σχεδόν κατά λέξη, το ίδιο οπλοστάσιο που εξαπολύθηκε εναντίον των Κίτρινων Γιλέκων κι άλλων κινημάτων από τότε που εκλέχθηκε πρόεδρος ο Μακρόν».
Ο επικεφαλής της Ανυπότακτης Γαλλίας συνεχίζει τονίζοντας ότι αυτή η προπαγάνδα, την οποία χαρακτηρίζει προσβλητική, αποσκοπεί «στην παρεμπόδιση της σκέψης». Και προσθέτει: «Ταυτόχρονα όμως λειτουργεί ως εμβόλιο. Διότι όλο και περισσότεροι μαθαίνουν να επισημαίνουν αυτόν τον τυποποιημένο λόγο και κάθε συνείδηση παράγει τα αντισώματά της… Έτσι στις πορείες βλέπουμε πολλούς ανθρώπους που διαδηλώνουν για πρώτη φορά. Έρχονται παρέες-παρέες, συχνά ολόκληρες οικογένειες, και στα μπλοκ αναμιγνύονται άνθρωποι που κάνουν διακοπές και ντόπιοι. Βλέπουμε ομάδες υγειονομικών, πυροσβεστών και άλλων επαγγελματιών να μπαίνουν επικεφαλής των πορειών με την έγκριση όσων συμμετέχουν. Τέτοιες παρουσίες στέλνουν ένα μήνυμα πολύ πιο ουσιαστικό από αυτό των αντισημιτών προβοκατόρων της ακροδεξιάς, που θα έπρεπε να τιμωρούνται παρά να διαφημίζονται από τα ΜΜΕ. Η σύνθεση των διαδηλώσεων δείχνει ότι στα μυαλά του κόσμου η άρνηση του υγειονομικού πάσου συνδέεται με την υπεράσπιση των δημόσιων ελευθεριών και μιας δημόσιας υπηρεσίας υγείας υψηλού επιπέδου. Κι αυτά δεν είναι θέματα “πολιτικά ουδέτερα”».
Απαντώντας στις συκοφαντίες των απολογητών του Μακρόν, ο Μελανσόν υποστηρίζει: «Οπωσδήποτε υπάρχει μια μεγάλη διαφοροποίηση στα κίνητρα όσων πηγαίνουν στις πορείες. Αυτό δεν είναι νέο φαινόμενο, ούτε αφορά αποκλειστικά αυτές τις διαμαρτυρίες. Σε ένα μαζικό κοινωνικό κίνημα οι αιτίες δραστηριοποίησης είναι πάντα πολυποίκιλες. Οι συνδικαλιστές το γνωρίζουν πολύ καλά, και γι’ αυτό συνήθως τα καλέσματα δράσης που απευθύνουν βασίζονται σε ένα απλό σύνθημα, ικανό να συσπειρώσει τον μεγαλύτερο δυνατό αριθμό ανθρώπων. Βέβαια οι πορείες του Σαββάτου δεν οργανώνονται από τα συνδικάτα – κι αυτό είναι κάτι που με λυπεί. Εν τέλει, όμως, σε πείσμα όλων των προβοκατσιών της εξουσίας και των φερέφωνών της, δεν μπορεί να μπει πολιτική ταμπέλα σε αυτό το κίνημα. Στο παρόν στάδιο, αυτή είναι η δύναμη του κινήματος και η καλύτερη εγγύηση για τη συνοχή του».
Περνώντας στην ουσία του ζητήματος, ο Μελανσόν γράφει: «Το υγειονομικό πάσο επεκτείνει την ψευδαίσθηση των κατόχων του ότι είναι απρόσβλητοι από τον ιό, χρησιμεύει ως πρόσχημα στο μακρονικό καθεστώς για να μην κάνει τίποτε άλλο, και εισάγει ένα σύστημα γενικευμένου ελέγχου που γεννά βαθιές διακρίσεις και είναι κοινωνικά ανυπόφορο. Γι’ αυτό το πολεμήσαμε μέχρι τέλους στη βουλή κι έξω από αυτήν, και αγωνιζόμαστε για την κατάργησή του… Όσον αφορά το κίνημα που ξεδιπλώνεται ενάντια στο υγειονομικό πάσο, εντάσσεται σε μια κατηγορία ιδιαίτερων κοινωνικοπολιτικών κινημάτων. Πρωταγωνιστεί ο “λαός”: μια κατηγορία που περιλαμβάνει όλους όσοι έχουν ανάγκη συλλογικά δίκτυα (υγεία, ενέργεια, μεταφορές, διατροφή κ.λπ.) για να διασφαλίσουν την ύπαρξή τους. Αυτά τα κινήματα εκφράζουν τη βούληση άσκησης ελέγχου των αποφάσεων που αφορούν τους ανθρώπους που συμμετέχουν σε αυτά και των οικογενειών τους – ιδίως όταν η πολιτική εξουσία αποδεικνύεται ανίκανη να επιλύσει ένα πρόβλημα και έτσι μετατρέπεται η ίδια σε πρόβλημα στα μάτια ανθρώπων κάθε πεποίθησης. Αυτού του είδους τα λαϊκά κινήματα έχουν κοινά χαρακτηριστικά που πλέον έχουν καταγραφεί με σαφήνεια. Στη Γαλλία, όπως και στον Λίβανο, την Αλγερία ή την Τυνησία, τη Χιλή και αλλού, αυτό το κίνημα ξεδιπλώνεται με τη μορφή αλλεπάλληλων κυμάτων: κάθε στάδιο τροφοδοτείται από το αντίκτυπο των προηγούμενων στο σύνολο της κοινωνίας»…
* melenchon.fr/2021/08/13/le-pass-sanitaire-est-une-meche-longue/
Μελανσόν, το «μαύρο πρόβατο»
Έχουμε αναφερθεί και πρόσφατα στην εντυπωσιακή εχθρότητα με την οποία αντιμετωπίζεται από το γαλλικό πολιτικό και μιντιακό σύστημα ο Ζαν Λικ Μελανσόν, που είναι *. Η εχθρότητα αυτή έχει φτάσει πλέον σε παροξυσμικά επίπεδα. Τα αποσπάσματα από την τελευταία ομιλία του επικεφαλής της «Ανυπότακτης Γαλλίας» στη βουλή εξηγούν γιατί συμβαίνει αυτό:
Λένε ότι ο Καλιγούλας, για να δοκιμάσει την αντίσταση της Συγκλήτου, διόρισε το άλογό του Ύπατο της Ρώμης. Τώρα ο Εμανουέλ Μακρόν, για να δοκιμάσει την προσήλωση των Γάλλων στις ελευθερίες τους, επιβάλλει το υγειονομικό πάσο…
Το υγειονομικό πάσο δεν θα έχει καμία επίδραση στην υγεία των Γάλλων. Αντίθετα, υπάρχουν λόγοι να φοβόμαστε ότι μπορεί να την απειλήσει. Διότι ο υποχρεωτικός εμβολιασμός στον οποίο αποσκοπεί κάθε άλλο παρά συνιστάται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Επιπλέον [ο Μελανσόν απευθύνεται πλέον στα υπουργικά έδρανα], αγνοείτε ότι άνθρωποι εμβολιασμένοι, όπως εγώ, μπορούν πάντα όχι μόνο να μολυνθούν αλλά και να μεταδώσουν τον ιό. Τέλος, καθιστάτε σπάνια και επί πληρωμή τα τεστ – ερχόμενοι σε αντίθεση, για άλλη μια φορά, με τις οδηγίες του ΠΟΥ…
Και τώρα κατρακυλάτε σε ακόμη πιο επικίνδυνες ατραπούς, καθώς εισβάλλετε στην ιδιωτικότητα του σώματος, υγιούς ή ασθενούς, για να επιβάλετε τη βασιλεία των άτοπων νόμων σας. Κάντε τον κόπο να διαβάσετε τη Χάνα Άρεντ για να δείτε πού οδηγούν, αναπόφευκτα, οι διαρρήξεις της ιδιωτικότητας από την πολιτική. Το υγειονομικό πάσο θα αλλάξει τη φύση της κοινωνίας στην οποία ζούμε…
Κάπως έτσι μετατρέπετε την υγειονομική κρίση σε κρίση πολιτική. Διότι, με το υγειονομικό πάσο, η Γαλλία μπαίνει στην εποχή της ελευθερίας υπό όρους. Α, όλα είναι ελεύθερα! Αρκεί να τα επιτρέπει το μακρονικό καθεστώς και οι νόμοι έκτακτης ανάγκης που αυτό επιβάλλει… Ελευθερία υπό όρους λοιπόν, όπως αυτή που αποδίδεται σε όσους φυλακισμένους επέδειξαν καλή διαγωγή. Αυτή είναι η κοινωνία διαρκούς ελέγχου. Το υγειονομικό πάσο θα ελέγχεται εκατό φορές τη μέρα, με κάθε ευκαιρία, κι εσείς θα σκανάρετε και θα ξανασκανάρετε τον γενικό πληθυσμό μέσω προσώπων που δεν είναι εξουσιοδοτημένα να μας ελέγχουν, αλλά θα πρέπει να το κάνουν ακόμη κι αν δεν το θέλουν. Σε αυτήν την κατηγορία εμπίπτουν οι 200.000 επαγγελματίες της εστίασης, που τους απειλείτε με πρόστιμο 9.000 ευρώ και σφράγισμα των καταστημάτων τους.
Ένας εργάτης πάει στη δουλειά χωρίς πάσο; Αναστολή μισθοδοσίας, ή και άμεση απόλυση αν εργάζεται με συμβόλαιο ορισμένου χρόνου ή με σύμβαση έργου. Εδώ θα ήθελα να θυμίσω ότι, επιδεικνύοντας το θράσος της τάξης σας, δεν επιβάλλετε το πάσο στα μέλη των Δ.Σ. των επιχειρήσεων, ούτε στις συνελεύσεις των μετόχων των εταιριών.
Κι αν ένας άνθρωπος βγει θετικός στο τεστ; Επιβολή απομόνωσης με δυνατότητα κατ’ οίκον ελέγχου από την αστυνομία. Θα στέλνετε άραγε και τη Μονάδα Καταπολέμησης της Εγκληματικότητας στα σπίτια; Γιατί όχι και τη Μηχανοκίνητη Μονάδα Καταστολής Βίαιων Ενεργειών; Είναι τρομακτικό ένα καθεστώς που αντικαθιστά τον διάλογο με την απειλή…
Προφανώς το βασίλειο της ελεγκτικής γραφειοκρατίας θα γεννήσει παραλογισμούς. Στο τρένο υψηλής ταχύτητας θα μπαίνουμε μόνο με πάσο, διότι μπορεί να κολλήσουμε. Αλλά στα τοπικά τρένα που μεταφέρουν κάθε μέρα τους εργάτες στη δουλειά δεν χρειάζεται πάσο: εκεί δεν κολλάμε! Ο ιός κυκλοφορεί στα εστιατόρια, αλλά όχι στα σχολεία. Οι εκπαιδευτικοί, οι πυροσβέστες, οι σερβιτόροι, οι σινεφίλ μεταδίδουν την επιδημία. Οι αστυνομικοί, όχι. Οι νοσούντες θα πρέπει να είναι σε απομόνωση, αλλά στα διαμερίσματά τους, ακόμη κι αν εκεί συνωστίζονται πολυπληθείς οικογένειες. Ούτε σκέψη επίταξης των χιλιάδων διαθέσιμων δωματίων στα ξενοδοχεία…
Όλα αυτά μοιάζουν να επιβάλλονται για να επιτρέψουν ένα είδος γενικής εκγύμνασης των «απείθαρχων Γαλατών» και για να τους υποχρεώσουν να υπακούουν, και ξανά να υπακούουν, ακόμη και σε εντολές που προκαλούν την κοινή λογική. Το υγειονομικό πάσο είναι το αυταρχικό πάσο. Είναι η κοινωνική διάκριση…
Όχι! Δεν είμαστε ένας λαός ασθενών, ούτε ένας λαός εν δυνάμει παραβατών. Είμαστε ένας λαός πολιτών. Κι ενώ επιβάλλετε όλους αυτούς τους παραλογισμούς, δεν κάνετε την παραμικρή πρόβλεψη για την οργάνωση κυλιόμενων ωραρίων, ούτε για την εγκατάσταση συσκευών καθαρισμού του αέρα στους εσωτερικούς χώρους, ούτε για την ενίσχυση του δημόσιου νοσοκομείου και την επιστροφή των 180.000 ανθρώπων που έχουν εγκαταλείψει τις δημόσιες υπηρεσίες υγείας. Καμία πρόβλεψη για το άνοιγμα των σχολείων και την επιστροφή των 12 εκατομμυρίων μαθητών και των εκπαιδευτικών τους…
Τέλος, εξακολουθείτε να αντιτίθεστε στην ελεύθερη παραγωγή εμβολίων, περιορίζοντας τον εμβολιασμό π.χ. των Αφρικανών στο 2%. Ναι, έχουμε νιώσει το παραλήρημά σας όταν βάλατε τη βουλή να ξαναψηφίσει «σωστά» στις 5 τα ξημερώματα, για να ακυρώσει μια εγκεκριμένη τροπολογία της συναδέλφου Καρολίν Φιάτ…
Για μια ακόμη φορά, θα είναι τιμή μας να μην υπακούσουμε και να είμαστε ανυπότακτοι. Εδώ μέσα δεν έχουμε παρά ένα μόνο καθήκον: να πούμε αν το προτεινόμενο νομοσχέδιο για το υγειονομικό πάσο επιτρέπει, ή όχι, την ορθή αντιμετώπιση της πανδημίας. Είμαστε πεπεισμένοι ότι το μόνο που πετυχαίνει είναι να μειώσει τις ελευθερίες μας. Άρα, οφείλουμε να το απορρίψουμε.
* «Λαϊκιστής, ίδιος με την Λεπέν, εχθρός της Δημοκρατίας…» (φύλλο 550).
