Η αποικιοκρατία ζει και οι αποικιοκράτες υπερασπίζονται με πάθος τα προνόμια τους σε υλικό και συμβολικό επίπεδο. Η κλοπή των Γλυπτών του Παρθενώνα, αυτού του παγκόσμιου συμβόλου πολιτιστικής κληρονομιάς, από τον Λόρδο Έλγιν, πριν από 220 και πλέον χρόνια, και ενώ η Ελλάδα βρισκόταν κάτω από τον οθωμανικό ζυγό, συνεχίζεται μέχρι και σήμερα με τη Βρετανία να αρνείται πεισματικά κάθε συζήτηση σχετική με το, εδώ και χρόνια αίτημα, της Ελλάδας για επιστροφή και επανένωση των γλυπτών από το Βρετανικό Μουσείο του Λονδίνου, στο φυσικό τους χώρο, στην Ακρόπολη των Αθηνών.
Η ματαίωση από τον Βρετανό πρωθυπουργό, Ρ. Σούνακ, της προγραμματισμένης συνάντησης με τον Έλληνα ομόλογό του, Κ. Μητσοτάκη, επ’ αφορμή δηλώσεων του δεύτερου στο BBC, σχετικών με την επανένωση των γλυπτών, είναι μια απόλυτα αλαζωνική συμπεριφορά, αποικιοκρατικού χαρακτήρα, που στο πρόσωπο του Κ. Μητσοτάκη, προσβάλει συνολικά την Ελλάδα. Οι Βρετανοί μην μπορώντας πλέον να προφασιστούν λόγους ασφάλειας και συντήρησης των γλυπτών, που δήθεν η Ελλάδα δεν μπορεί να εγγυηθεί, προσφεύγουν στην ωμή ισχύ πέρα από κάθε διπλωματικό τυπικό.
Η συμπεριφορά του Ρ. Σούνακ έχει προκαλέσει αρνητική εντύπωση και σε σημαντική μερίδα της βρετανικής κοινής γνώμης που δεν θεωρεί λογικό το «δικαίωμα» της Βρετανίας να παρακρατά μέρος του πολιτιστικού κεφαλαίου της Ελλάδας. Αυτό φαίνεται να «εξόργισε» τον Σούνακ που είδε ένα θέμα, σχεδόν εθιμοτυπικό, όπως η αναφορά της Ελλάδας στα γλυπτά, να το μετατρέπεται σε θέμα εσωτερική πολιτικής και εκμετάλλευσης από την αντιπολίτευση των Εργατικών και άλλους επικριτές της κυβέρνησης. Βέβαια, πολλοί μπορεί να δημοσιολογούν για το θέμα στο Ηνωμένο Βασίλειο, εκφέροντας τη μία ή την άλλη γνώμη, όμως όταν φτάνουμε σε ανθρώπους με κυβερνητικές θέσεις ή άλλους με εν δυνάμει κυβερνητικές (βλέπε αντιπολίτευση), εκεί όλοι δηλώνουν αμετακίνητοι από τις επίσημες βρετανικές θέσεις και τον νόμο του 1963 για το Βρετανικό Μουσείο. Χαρακτηριστική η δήλωση του αντιπολιτευόμενου ηγέτη των Εργατικών, ο οποίος αναφερόμενος στις συνομιλίες του με τον Κ. Μητσοτάκη ανέφερε ότι: «του είπα ότι δεν θα αλλάξουμε τον νόμο για τα Μάρμαρα».
Μπροστά στη βρετανική αδιαλλαξία, το Μαξίμου, φαίνεται να τροποποιεί την πάγια εθνική διεκδίκηση για επιστροφή και επανένωση των γλυπτών του Παρθενώνα, προκρίνοντας «λύσεις» δανεισμού ή ανταλλαγής μεταξύ των μουσείων
Υποχωρητικότητα και ρεαλισμός
Μπροστά στη βρετανική αδιαλλαξία, το Μαξίμου, φαίνεται να τροποποιεί την πάγια εθνική διεκδίκηση για επιστροφή και επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα, προκρίνοντας «λύσεις» δανεισμού ή ανταλλαγής μεταξύ των μουσείων. Αποδέχεται έτσι παλιότερες προτάσεις των Βρετανών, που επί της ουσίας νομιμοποιούν την κλοπή, αναγνωρίζοντας τα κλοπιμαία ως ιδιοκτησία των Βρετανών και την κυριότητα του Βρετανικού Μουσείου του Λονδίνου επί αυτών και παζαρεύοντας την προσωρινή παραχώρηση τους με αντάλλαγμα άλλα εκθέματα από την πλούσια συλλογή των ελληνικών μουσείων. Πρόκειται για απόλυτα προσβλητικές «λύσεις», που δεν νοείται να γίνονται δεκτές από την ελληνική πλευρά ούτε στο όνομα του «ρεαλισμού» ούτε πολύ περισσότερο στα πλαίσια μια κυβερνητικής (ή και πιο στενά πρωθυπουργικής) ατζέντας που θέλει να παρουσιάσει τα παζάρια αυτά ως εθνική και προσωπική επιτυχία.
Δίκαιο το αίτημα της επιστροφής
Επιστρέφοντας στην μεγάλη εικόνα. Το ελληνικό αίτημα για επιστροφή και επανένωση των γλυπτών είναι ένα δίκαιο αίτημα. Αναγνωρίζεται ως τέτοιο από την UNESCO, ήδη από το 1983, και τις τότε προσπάθειας της Μελίνας Μερκούρη για διεθνοποίηση του ζητήματος. Επιπλέον υπάρχει προηγούμενο με άλλες χώρες, που επέστρεψαν πίσω στην πατρίδα τους έργα πολιτισμού που είχαν αποσπαστεί στο πλαίσιο της αποικιοκρατίας. Υπό αυτό το πρίσμα η προοπτική οριστικής επιστροφής τους μόνο ουτοπία δεν είναι.
Η δύναμη της γεωπολιτικής
Παράλληλα από όλη την ιστορία αναδεικνύεται η δύναμη της γεωπολιτικής και ο καθοριστικός ρόλος που αυτή έχει σε όλα τα πεδία στις μέρες μας. Η ελληνική πλευρά μιλά για «άτυχη στιγμή» του Ρ. Σούνακ που δημιουργεί σκιές στις κατά τα άλλα «άριστες» ελληνοβρετανικές σχέσεις, επικεντρώνοντας τις διμερείς διαφορές μόνο στο θέμα των γλυπτών. Η ανάγνωση αυτή υποκρύπτει μια σειρά αντιθέσεις που ίσως να φωτίζουν λίγο καλύτερα το υπόβαθρο της «απρόβλεπτης» στάσης του Ρ. Σούνακ. Πέρα από το διαχρονικό αγκάθι του αρνητικού ρόλου της Βρετανίας στο Κυπριακό, τα τελευταία χρόνια βιώνουμε μια στρατηγικών διαστάσεων προσέγγισή της με την Τουρκία, με επίκεντρο τη διπλή πίεση προς την Ε.Ε., την αύξηση των εμπορικών σχέσεων κ.λπ., αλλά και τα διαφαινόμενα παζάρια του Λονδίνου για πώληση στην Άγκυρα μαχητικών Eurofighter –μια δεύτερη πισώπλατη μαχαιριά στη χώρα μας από Ευρωπαίο σύμμαχο μετά τις συμφωνίες μαμούθ της Ισπανίας για τον εξοπλισμό των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων– που μέχρι στιγμή συναντά την άρνηση του άλλου μεγάλου εταίρου της ευρωπαϊκής κοινοπραξίας (μαζί με Ιταλία, Γαλλία, Ισπανία), τη Γερμανία.
Όπως και να έχουν τα πράγματα, οι επαναλαμβανόμενες αρνητικές «εξαιρέσεις» στις διεθνείς σχέσεις της Ελλάδας, με συμμαχικές χώρες μάλιστα, θα πρέπει να μας προβληματίσει σοβαρά. Δεν είναι μόνο η unfair συμπεριφορά του Ρ. Σούνακ∙ πριν από αυτή είχε προηγηθεί η αναβολή της επίσκεψης Μητσοτάκη στο Τελ Αβίβ για λόγους ασφαλείας, που όταν τελικά πραγματοποιήθηκε διήρκεσε λίγα λεπτά για να βγουν οι απαραίτητες φωτογραφίες. Ενώ πιο πρόσφατα, είχαμε την ελληνική αφωνία για το θέμα των γερμανικών επανορθώσεων κατά τη συνάντηση, στις 14/11, Μητσοτάκη-Σολτς, ίσως για να αποφύγουμε και εκεί κάποια «απρόβλεπτη» αντίδραση, κατά παράβαση της πάγιας τακτικής των Ελλήνων εκπροσώπων που έστω και τυπικά πάντα θέτουν το θέμα σε συναντήσεις με Γερμανούς ομολόγους τους. Φαίνεται πως δεν αρκεί να είσαι στη «σωστή πλευρά της ιστορίας». Ή ευθυγραμμίζεσαι πλήρως, ξεχνώντας κάθε εθνική θέση και συμφέρον ή απλά δεν υπάρχεις.
Ρότζερ Γουώτερς: «Οι Άγγλοι τα έκλεψαν από τον Παρθενώνα»
Ο ιδρυτής και μπασίστας του ροκ συγκροτήματος Pink Floyd, Ρότζερ Γουώτερς, έδωσε συνέντευξη στο Kontra Channel αναφωνώντας «Fuck Elgin» και επισήμανε ότι: «Οι Άγγλοι τα έκλεψαν από τον Παρθενώνα, είναι μέρος του Παρθενώνα και προφανώς πρέπει να είναι πάνω στον Παρθενώνα». Συνεχίζοντας είπε για τη χώρα του, τη Βρετανία ότι: «Είμαστε οι χειρότεροι όλων. Δυστυχώς είναι ακόμη στο αίμα τους και για τον λόγο αυτό έχουμε ακόμη υποτελείς στη μοναρχία. Είναι πολύ μεγάλη η δεξιά πτέρυγα που θέλει να κυβερνά τον κόσμο και βλέπουν τους υπόλοιπους σαν υπηρέτες και σκλάβους».
Ενώ για τον Ρίσι Σούνακ τόνισε ότι είναι: «Μια μαριονέτα, ένα τίποτα, παντρεμένος με μια δισεκατομμυριούχο. Είναι ελάχιστος και μηδαμινός».
Μάλιστα στην συνέντευξή του είπε ότι: «θα πήγαινα εγώ, θα τα παρέδιδα και θα κάναμε μια υπέροχη παρέλαση μέχρι την Ακρόπολη, ο καθένας μας με ένα κομμάτι μαρμάρου. Πόσο όμορφο θα ήταν; Θα έδινα και μια συναυλία στο Ηρώδειο».
