Ευθύνες και αδιέξοδα της κυβερνητικής πολιτικής
Του Σπύρου Παναγιώτου
Το προσφυγικό πρόβλημα περνά ήδη σε μια τελείως διαφορετική φάση. Από τις ιαχές για ανάδειξη της χώρας σε φύλακα και υπερασπιστή του δήθεν ευρωπαϊκού κεκτημένου ιδεωδών και του ανθρωπισμού, έχουμε περιέλθει σε ένα απάνθρωπο αδιέξοδο με τον εγκλωβισμό χιλιάδων προσφύγων και μεταναστών στη χώρα με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τους όρους και τις συνθήκες ύπαρξης, διαβίωσης, αντοχής αλλά και ανοχής αυτών των ανθρώπων. Είναι, βλέπετε, και αυτά εκφράσεις της ανθρώπινης ύπαρξης…
Ούτε η ΝATOϊκή αρμάδα, που χαιρετίστηκε ως αναπόφευκτη και αναγκαία λύση, ούτε το ενδιαφέρον και η επιμονή της -έτερης προστάτιδας των ευρωπαϊκών ιδεωδών και προσφάτως φίλης και συμμάχου της χώρας και της κυβέρνησης Τσίπρα- καγκελαρίου Μέρκελ κατάφεραν να ανακόψουν τις προσφυγικές ροές. Την ίδια στιγμή που οι Ευρωπαίοι ιθύνοντες «έβλεπαν» θετικά σημάδια στην εφαρμογή της συμφωνίας μεταξύ Ε.Ε. και Τουρκίας, ο πρόεδρος της Τουρκίας, Τ. Ερντογάν επέλεξε να θυμίσει ότι η Τουρκία δεν θα συνεχίσει να δέχεται επαναπροωθήσεις μεταναστών (περίπου 300 άνθρωποι έχουν επιστραφεί μέχρι τώρα στη Τουρκία) αν δεν εφαρμοσθούν άμεσα οι απαιτήσεις της Τουρκίας για άμεση έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της χώρας στην Ε.Ε. και η απελευθέρωση της ελεύθερης μετακίνησης Τούρκων πολιτών σε ολόκληρη της Ευρώπη.
Τι σημαίνουν άραγε οι δηλώσεις του Τούρκου προέδρου, πέρα από εξαπόλυση νέων κυμάτων προσφύγων από τα παράλια της Τουρκίας, ως εκβιαστικό όπλο των παζαριών του;
Η μάχη του «ανθρωπισμού» που το βάρος της ανέλαβε προσωπικά ο πρωθυπουργός, Α. Τσίπρας, μετατράπηκε σύντομα σε μάχη προστασίας της Ζώνης Σέγκεν. Και αυτή με τη σειρά της στην αποδοχή του ρεαλισμού των συσχετισμών, για δεύτερη φορά μέσα σε λίγο χρόνο, που οδήγησε στη Συμφωνία Κορυφής του περασμένου μήνα. Μια συμφωνία η οποία καταγγέλλεται από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ και τη Διεθνή Αμνηστία ως εντελώς αντίθετη με τη Συνθήκη της Γενεύης και το Διεθνές Δίκαιο.
Η κυβέρνηση κάνει ότι δεν καταλαβαίνει. Οι φωνές των βουλευτών που αντιδρούν στη συμφωνία φτάνουν μέχρι το σημείο που αποτρέπει τον κίνδυνο διασάλευσης της κομματικής συνοχής και τη διατήρηση -κυρίως- της κυβερνητικής εξουσίας. Μένει να δούμε τι θα συμβεί όταν θα υπάρξουν αγωγές κατά του Ελληνικού Δημοσίου ότι παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο.
Σήμερα ζούμε την πραγματικότητα του κλεισίματος των ευρωπαϊκών συνόρων και των πρώτων επιπτώσεων που αυτή η πραγματικότητα σημαίνει για τη ζωή χιλιάδων ανθρώπων που εγκλωβίστηκαν εδώ. Εκείνο που ξεχνιέται είναι ότι το κλείσιμο των συνόρων της Ευρώπης έγιναν πραγματικότητα με την υπογραφή της κυβέρνησης Τσίπρα.
Ο ανθρωπισμός των επαναπροωθήσεων
Ο ΣΥΡΙΖέικος ρεαλισμός δεν αντιλαμβάνεται λάθη και ευθύνες. Ανέχεται, έχει παράδοση σε αυτό, ανώδυνες φλυαρίες αρκεί να αποδέχονται το ρεαλισμό της διακυβέρνησης ως υπέρτατο αγαθό και δυνατότητα.
Ταυτόχρονα, αντιλαμβάνεται κάθε δυσκολία σαν «ευκαιρία». Έτσι, η υπεράσπιση του «ευρωπαϊκού διαφωτισμού» παίρνει σάρκα και οστά, μέσα στο νέο κύκλο που έχουμε μπει, σαν υπόθεση αλληλεγγύης με όφελος. Πολιτικό για όσους επιθυμούν, οικονομικό για τους πιο καπάτσους. Έτσι, σε ρεπορτάζ του Φ. Κλαυδιανού στην Αυγή της Κυριακής (3 Απριλίου 2016), μάθαμε όχι μόνο ότι οι οργανώσεις και η νεολαία του κόμματος «φουλάρει» τις μηχανές, συμμετέχοντας μαζικά στο κίνημα αλληλεγγύης ώστε να κερδηθεί η «μάχη της ηγεμονίας και της αλληλεγγύης στο Προσφυγικό», αλλά και ότι «ο κόσμος του κόμματος στηρίζει τις Τοπικές Επιτροπές του Κοινωνικού Συμβουλίου «Καλώς τους» που φυσικά «δεν πρόκειται για ΜΚΟ αλλά για χώρο συνάντησης πρωτοβουλιών ανθρώπων, προσώπων από τον πολιτισμό και τον ανθρωπισμό». Άγνωστο παραμένει (και αναπάντητες οι κατηγορίες) αν το «Καλώς τους» διαχειρίζεται κι αυτό ευρωπαϊκά κονδύλια που έχουν ήδη εκταμιευθεί και αναμένεται γενίκευση στο άμεσο μέλλον.
Σε κάθε περίπτωση η νέα ευκαιρία φέρνει δίπλα-δίπλα την ανθρωπιά με τη διαχείριση της έναντι οικονομικού ανταλλάγματος. Έτσι, η παλιά αντίθεση ανάμεσα στη φιλανθρωπία και την αλληλεγγύη παίρνει νέες διαστάσεις μέσα από το όργιο κερδοσκοπίας που ανθεί με πρωταγωνιστές πολύμορφες δομές, πρωτοβουλίες και ορισμένες ΜΚΟ.
Και δίπλα στο εμπόριο ανθρωπισμού, πλημμυρίζουμε από τις εικόνες απελπισμένων μεταναστών που δέσμιοι μεταφέρονται σε hot spot, πειθαναγκάζονται να μεταφερθούν σε κλειστές υποδομές φιλοξενίας, αναμένοντας φυλακισμένοι άγνωστο χρονικό διάστημα μέχρι να κριθεί το αίτημα ασύλου που υποβάλλουν με προορισμό χώρες, οι οποίες με κάθε τρόπο δηλώνουν ότι δεν μπορούν να τους υποδεχτούν. Και μεταξύ αυτών οι πιο άτυχοι επαναπροωθούνται στην Τουρκία, με συνοπτικές διαδικασίες. Πρόκειται για αποθέωση του νέου «ανθρωπισμού» μιας ακόμα επιτυχίας της κυβερνητικής πολιτικής.
