του Γιώργου Κυριακού
Σε ενέργειες Ρώσων πρακτόρων απέδωσε ο Βούλγαρος πρωθυπουργός Κιρίλ Πέτκοφ το αδιέξοδο στις σχέσεις Βουλγαρίας-Σκοπίων: «Έχουμε Ρώσους πράκτορες που εργάστηκαν ειδικά ενάντια στη συνεννόησή μας με τη Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας», είπε. Στη συνάντησή του με τον Σκοπιανό πρωθυπουργό Ντίμιταρ Κοβατσέφσκι δήλωσε: «Λαμβάνοντας υπόψη την τρέχουσα κρίση με τον πόλεμο στην Ουκρανία, τα Δυτικά Βαλκάνια πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο σταθερά. Και ένα μεγάλο μέρος αυτής της σταθερότητας θα φέρει η ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας και της Αλβανίας στην Ε.Ε. Εκτιμώ ότι αυτή η διαδικασία θα επιταχυνθεί τις επόμενες εβδομάδες, πόσο μάλλον που η Ρωσία έχει επικεντρωθεί στο να μην υπάρχει ευρωπαϊκό μέλλον για τα Δυτικά Βαλκάνια».
Αλλά… αν αυτή είναι η πολιτική της Ρωσίας, να ενθαρρύνει δηλαδή τις βαλκανικές συγκρούσεις, τότε γιατί το σκοπιανό και το βουλγαρικό κοινοβούλιο συγκρούονται τόσα χρόνια όσον αφορά την κοινή τους Ιστορία; Γιατί σε όλες τις δημοσκοπήσεις, και στις δύο χώρες, συντριπτικά ποσοστά συγκρούονται για την ισχύ του ιστορικού δικαίου της χώρας τους; Γιατί οι εθνικές επιτροπές ιστορίας μέχρι τώρα ομονοούν μόνο μέχρι τον ηγεμόνα Σαμουήλ τον 11ο αιώνα; Μέχρι τώρα λέμε, γιατί και οι δύο πρωθυπουργοί υποσχέθηκαν «σύντομες διαδικασίες αμοιβαίας συμφωνίας». Άλλωστε η συνάντηση της Μικτής Επιτροπής «ήταν σε θετικό κλίμα», με «ανοιχτό διάλογο και ανταλλαγή απόψεων για τις θέσεις και τις ερμηνείες του παρελθόντος για τον 11ο και 12ο(!) αιώνα».
«Νόθα απογραφή»
Στα αποτελέσματα της πρόσφατης απογραφής πληθυσμού στα Σκόπια* η καταγραφή μόλις 3.504 κατοίκων ως Βουλγάρων προκάλεσε την οργή σημαντικού τμήματος του βουλγαρικού πολιτικού συστήματος – κάτι που δεν είναι αμελητέο, διότι κρίνεται και η συνέχεια της κυβέρνησης συνεργασίας. Το ίδιο το ΥΠΕΞ Βουλγαρίας και ο πρόεδρος Ρούντεφ διαμαρτυρήθηκαν για τα αποτελέσματα της απογραφής, η οποία μειώνει συντριπτικά τον πληθυσμό των 100.000-120.000 Βουλγάρων που ζουν στη χώρα. Ο Τριφόνοφ, συγκάτοικος της κυβερνητικής πολυκατοικίας, αντέδρασε με σκληρές δηλώσεις που υπονοούσαν ότι έγινε νόθα απογραφή: «Αυτή δεν είναι μια κανονική, ευρωπαϊκή χώρα… Για να γίνει μέλος της Ε.Ε. οι πολίτες της πρέπει να μπορούν να αυτοπροσδιορίζονται ελεύθερα, και τα δικαιώματά τους δεν πρέπει να παραβιάζονται… Μέχρι να συμβεί αυτό, η Βόρεια Μακεδονία θα είναι απλώς μέρος των Δυτικών Βαλκανίων».
Τις δηλώσεις Τριφόνοφ ακολούθησαν υπερ-εθνικιστικά δημοσιεύματα που προσδιόριζαν τους 1.073.299 «Βορειομακεδόνες» ως «Βούλγαρους», ενώ ο πρώην υπουργός Άμυνας και αρχηγός του ακροδεξιού VMRO, Κρασίμιρ Καρακατσάνοφ, χαρακτήρισε ως «εθνική προδοσία» τον πιθανό συμβιβασμό Σόφιας και Σκοπίων στα θέματα ιστορίας. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός Πέτκοφ, για να διασκεδάσει τις αρνητικές εντυπώσεις, δήλωσε ότι θα πρέπει στην επόμενη απογραφή να υπάρχει στο δελτίο ένα «ξεχωριστό τετράγωνο όπου θα μπορεί κανείς να συμπληρώνει ότι είναι Βούλγαρος»…
Αυτά όμως μοιάζουν στους Δυτικούς με βαλκανικές γραφικότητες. Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Άντονι Μπλίνκεν, υπογράμμισε την ισχυρή υποστήριξη των ΗΠΑ στην «ταχεία ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας στην Ε.Ε.» και τόνισε την ανάγκη για περαιτέρω «στενή διμερή συνεργασία σε θέματα ασφάλειας, άμυνας και προώθησης της δημοκρατίας» στα Δυτικά Βαλκάνια. Σαν να ψιθύρισε κάτι στο αυτί του Βούλγαρου πρωθυπουργού… Τη μεθεπόμενη μέρα η Βουλγαρία «απέλασε πέντε Ρώσους πράκτορες». Αδιευκρίνιστη όμως παραμένει η πρόθεση της βουλγαρικής κυβέρνησης όσον αφορά το αν θα πληρώνεται σε ρούβλια το ρωσικό φυσικό αέριο, όπως απαίτησε πρόσφατα η ρωσική κυβέρνηση…
* Τα επίσημα αποτελέσματα της απογραφής: «Μακεδόνες» 58,44%, Αλβανοί 24,3%, Τούρκοι 3,86%, Ρομά 2,53%, Σέρβοι 1,3%, Βόσνιοι 0,87% και Βλάχοι 0,47%. Ο συνολικός μόνιμος πληθυσμός είναι 1.836.713 άτομα και ο μη μόνιμος πληθυσμός 260.606 άτομα. Ο πληθυσμός συρρικνώθηκε κατά 9,2%. Αξίζει να σημειωθεί ότι, εκτός από τους Βούλγαρους, οργισμένοι δηλώνουν και οι Τούρκοι. Τα 3 κόμματα της τουρκικής μειονότητας διαμαρτυρήθηκαν για τα χαμηλά ποσοστά της, συντασσόμενα πλήρως με τις πιέσεις που ασκεί ο Ερντογάν στα Σκόπια (εγκατάσταση ισλαμικών ιδρυμάτων, αναγνώριση τουρκικής γλώσσας) στο πλαίσιο του… δισυπόστατου ρόλου του: ως ηγέτη του Ισλάμ όσον αφορά την αλβανική μειονότητα, και των Τούρκων όσον αφορά την τουρκική.
