Ο θάνατος του Μανώλη Γλέζου στενοχωρεί εκατομμύρια ανθρώπους εντός και εκτός Ελλάδας. Βιώνεται σαν συλλογικός αποχωρισμός με μια ολόκληρη γενιά, αυτήν που μεγαλούργησε και ταυτόχρονα παιδεύτηκε πολλαπλά στον 20ό αιώνα. Ο ενεστώτας που χρησιμοποιούμε δεν είναι τυχαίος: το πένθος μένει ανολοκλήρωτο αφού –εξαιτίας των έκτακτων μέτρων που επιβάλλει η επιδημία– σχεδόν κανείς δεν μπόρεσε να τον αποχαιρετίσει όπως θα ήθελε. Το μόνο σίγουρο είναι ότι την ώρα της κηδείας του τον συνόδευαν μυριάδες τρυφερές σκέψεις και ευχές των απλών ανθρώπων που, είτε είχαν την τύχη να τον γνωρίσουν είτε όχι, έβλεπαν στο πρόσωπό του ένα υπόδειγμα της λαϊκής ρήσης «τα στερνά τιμούν τα πρώτα». Διότι μπορεί ο Μανώλης Γλέζος, κατεβάζοντας με τον Λάκη Σάντα τη ναζιστική σημαία που ρύπαινε την Ακρόπολη, να έγινε γνωστός ως «ο πρώτος αντιστασιακός της Ευρώπης» (*), αλλά κατάφερε στα τελευταία χρόνια της ζωής του να αφήσει ένα ακόμη σπουδαίο αποτύπωμα: να διαψεύσει την πεποίθηση «όλοι ίδιοι είναι». Διαχωριζόμενος, νωρίς μάλιστα, από τη μετάλλαξη του ΣΥΡΙΖΑ, ήταν από τους ελάχιστους που είχαν το θάρρος να ζητήσουν συγγνώμη από τον ελληνικό λαό (**).

Σκίτσο του Ηλία Ταμπακέα

Η ζωή του Μανώλη Γλέζου είναι αξεδιάλυτα δεμένη με την πορεία του ελληνικού λαϊκού και αριστερού κινήματος επί οκτώ δεκαετίες, με όλα τα θετικά και τα αρνητικά της. Ο Δρόμος επιχείρησε μια αρχική αναφορά διοργανώνοντας την Τετάρτη την πρώτη διαδικτυακή συζήτηση απότισης φόρου τιμής, στην οποία πήραν μέρος οι Στέλιος Ελληνιάδης, Αριστομένης Συγγελάκης, Ρούντι Ρινάλντι, Λουκάς Αξελός, Φοίβος Οικονομίδης και Δημήτρης Παπαχρήστου. Οι φίλες και οι φίλοι της εφημερίδας μπορούν να αναζητήσουν το βίντεο της συζήτησης, την οποία παρακολούθησαν και σχολίασαν θετικά εκατοντάδες άνθρωποι, στην ιστοσελίδα της εφημερίδας μας (www.edromos.gr) ή στην αντίστοιχη σελίδα στο facebook (DromosThsAristeras). Από τα ίδια μέσα θα μεταδοθεί, την επόμενη Τετάρτη 8 Απριλίου στις 7:30 μ.μ., μία δεύτερη σχετική συζήτηση, που θα επικεντρώνει στην κριτική-πολιτική αποτίμηση του έργου του Μανώλη Γλέζου. Επιπλέον, με τον ίδιο τρόπο θα προβληθούν απόψε, στις 7:30 μ.μ., δύο σημαντικά ντοκουμέντα από παρεμβάσεις του Μανώλη Γλέζου την τελευταία δεκαετία της ζωής του: πρόκειται για την ομιλία του στο Σύνταγμα το 2011, την εποχή των Πλατειών, και την ομιλία του στο Resistance Festival το 2017 – που ήταν και μία από τις τελευταίες δημόσιες παρεμβάσεις του.

Νιώθουμε όμως ότι μια τέτοιου βεληνεκούς απώλεια, που κάνει την Ελλάδα φτωχότερη, μπορεί να καταπραϋνθεί κάπως ενισχύοντας και κρατώντας ζωντανή τη Μνήμη, την οποία τόσο τιμούσε ο Μανώλης Γλέζος σε όλο τον βίο του. Εξ ου και το αφιέρωμα στη σημερινή έντυπη έκδοση του Δρόμου, στο οποίο γράφουν άνθρωποι που αγαπούσαν και εκτιμούσαν την ντομπροσύνη και το κουράγιο του βαθιά ανθρωπιστή Γλέζου, του αγωνιστή που δεν «συνταξιοδοτήθηκε» ποτέ. Του πατριώτη που αγάπησε την Ελλάδα, του διεθνιστή που στάθηκε στο πλάι των Παλαιστινίων και κάθε λαού που ματώνει για την ελευθερία του, του Έλληνα που ποτέ δεν θεώρησε ότι η Κύπρος κείται μακράν: «Καμία συζήτηση και κανένας διάλογος αν δεν αποχωρήσουν τα τουρκικά στρατεύματα κατοχής», επαναλάμβανε σε κάθε ευκαιρία. Και διευκρίνιζε: «Είμαι ανοικτός για οποιονδήποτε διάλογο, για οποιαδήποτε συζήτηση, για οποιαδήποτε διευκόλυνση των ανθρώπων που γεννήθηκαν στην Κύπρο από οποιονδήποτε. Όχι απλώς των εποίκων, αλλά ακόμη και των παιδιών που προέρχονται από τα στρατεύματα κατοχής. Όμως καμία συζήτηση δεν γίνεται με το πιστόλι στον κρόταφο. Και θεωρώ πιστόλι στον κρόταφο την παραμονή των τουρκικών στρατευμάτων εισβολής και κατοχής της Κύπρου». Ενοχλητικός και πεισματάρης: αυτός ήταν ο Μανώλης Γλέζος.

* Ο όρος διατυπώθηκε για πρώτη φορά από τον στρατηγό Ντε Γκολ, όταν ζητούσε από το εξευτελισμένο και ξενόδουλο μετεμφυλιακό καθεστώς της Ελλάδας να μην διανοηθεί να εκτελέσει ένα σύμβολο…

** Έγραφε στις 22 Φεβρουαρίου του 2015, όταν δημοσιοποιήθηκε η λεγόμενη ενδιάμεση συμφωνία: «Με τη μετονομασία της Τρόικας σε Θεσμούς, του Μνημονίου σε Συμφωνία και των Δανειστών σε Εταίρους, όπως και όταν βαφτίζεις το κρέας ψάρι, δεν αλλάζεις την προηγούμενη κατάσταση… Από την πλευρά μου ΖΗΤΩ ΣΥΓΓΝΩΜΗ από τον Ελληνικό Λαό διότι συνήργησα σ’ αυτή την ψευδαίσθηση» (kinisienergoipolites.blogspot.com/2015/02/blog-post_574).

Μανώλης Γλέζος: Δικός μας και δικός σας

Στερνό αντίο

Ύστατος χαιρετισμός

Ο Μανώλης μας

Σύμβολο ζωντανό, δεμένο με τον λαϊκό ριζοσπαστισμό

Πάντα με την Ελλάδα, το Λαό και το Δίκιο!

Ένας ακούραστος μαχητής

Δεν ήταν πρόγονος, είναι ο νυν και αεί

Η Ελλάδα πιο φτωχή σήμερα

Σχόλια

Σου άρεσε αυτό το άρθρο; Ενίσχυσε οικονομικά την προσπάθειά μας!