του Κώστα Δημητριάδη
Εδώ και μήνες παρακολουθούμε καθημερινά τις ατέλειωτες αλληλοκατηγορίες ΣΥΡΙΖΑ-Ν.Δ., στο πλαίσιο του σίριαλ με τίτλο «σκάνδαλο Novartis». Ο τρόπος με τον οποίο εξελίσσεται συσκοτίζει τις πραγματικές επιδιώξεις των πολλαπλών εμπλεκομένων πλευρών και η πολιτική ζωή δηλητηριάζεται. Το θέμα έχει ασφαλώς πολλές πτυχές, υπάρχουν όμως δυο ζητήματα (κριτήρια θα λέγαμε καλύτερα) που οφείλουν να ληφθούν υπόψιν.
Από πού μπορούμε να περιμένουμε μία εξυγίανση της πολιτικής ζωής;
Η έκρηξη της πολύπλευρης κρίσης και χρεοκοπίας το 2010–2011, μαζί με τη δραματική κατάσταση που δημιούργησε, λειτούργησε όπως συχνά συμβαίνει σε τέτοιες περιστάσεις και διαυγαστικά. Η ελληνική κοινωνία εθισμένη και εγκλωβισμένη από το δικομματικό πολιτικό σύστημα στη λογική του συμψηφισμού (εμείς μπορεί να κάναμε την τάδε αθλιότητα, οι άλλοι όμως έκαναν τα χειρότερα), μπόρεσε να συλλάβει το πρόβλημα με συνολικούς όρους πρόσθεσης (τόσο εσείς, όσο και οι άλλοι) και υγιέστατα να στρέψει τα πυρά της κατά του συνόλου του πολιτικού συστήματος. Θέτοντας με πραγματικούς (ρεαλιστικούς) όρους, μαζί και με άλλα καίρια ζητήματα, το κεντρικής σημασίας αίτημα της σε βάθος εξυγίανσης της πολιτικής ζωής της χώρας.
Η συνέχεια είναι γνωστή. Και αυτό το παλλαϊκό αίτημα διαστράφηκε και εξευτελίστηκε, με τον ΣΥΡΙΖΑ να παίζει τον πρωταγωνιστικό ρόλο μέσα στη γενικότερη επιχείρηση νεκρανάστασης και επανανομιμοποίησης του φαύλου πολιτικού συστήματος. Η ουσία της εμπειρίας από αυτή την πορεία μπορεί να συνοψιστεί στο ότι η εξυγίανση της πολιτικής ζωής δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να προέλθει μέσα από τα σπλάχνα του πολιτικού συστήματος – όλες του οι συνιστώσες (εκτελεστική, νομοθετική, δικαστική) είναι ακατάλυτα συνδεδεμένες και αναπαράγουν τη γενική διαφθορά που αγγίζει κάθε τομέα δραστηριότητας και «έργου» της δημόσιας ζωής.
Βεβαίως η πάλη για την κάθαρση της δημόσιας ζωής δε θα πρέπει να περιμένει την κατάργηση του καπιταλιστικού συστήματος όπως πολύ συχνά προβάλλεται από την υπερβατικής κοπής αριστερή πολιτική των ημερών μας, της οποίας το ΚΚΕ δίνει τα τυπικότερα δείγματα. Απαιτεί όμως την ύπαρξη ενός κοινωνικού πολιτικού κινήματος ανταγωνιστικού προς το σημερινό πολιτικό σύστημα, προς τα ασφυκτικά πλαίσια που αυτό ορίζει και βρισκόμενου σε αντίθεση με τους τρόπους και τις μεθόδους φαλκίδευσης-αχρήστευσης της βούλησης της πλειοψηφίας που αυτό χρησιμοποιεί.
Έτσι, με τους σημερινούς δυσμενείς συσχετισμούς, με την κοινωνία δυσφορούσα μεν αλλά αποδιοργανωμένη και άφωνη προσώρας, είναι κεντρικής σημασίας να σταθούμε σταθερά απέναντι στην καλλιεργούμενη αυταπάτη ότι η «αποκάλυψη» των σκανδάλων μπορεί να έχει άλλο περιεχόμενο πέραν της συγκάλυψης των πολλαπλών επιπέδων συγκρούσεων συμφερόντων – εγχώριων και ξένων. Όπου η εκκαθάριση και η τιμωρία, αν κάποτε συμβαίνει, αφορά τους εκπεσόντες, ενώ η απόδοση δικαιοσύνης δεν είναι παρά η επικύρωση της κατίσχυσης των ισχυρότερων και πιο αδίστακτων.
Η εξυγίανση της πολιτικής ζωής δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να προέλθει μέσα από τα σπλάχνα του πολιτικού συστήματος – όλες του οι συνιστώσες (εκτελεστική, νομοθετική, δικαστική) είναι ακατάλυτα συνδεδεμένες και αναπαράγουν τη γενική διαφθορά που αγγίζει κάθε τομέα δραστηριότητας και «έργου» της δημόσιας ζωής
Η δικαιοσύνη της κουκούλας. Κάνε το όπως στις ΗΠΑ
Οι πρόσφατες εξελίξεις με το θέμα των «προστατευόμενων» μαρτύρων με κουκούλα, που ανέκυψε μέσα στην τρέχουσα πολιτική διελκυστίνδα ανάμεσα στα κόμματα εξουσίας (Ν.Δ., ΣΥΡΙΖΑ, ΚΙΝΑΛ), επιβάλλουν να δούμε τα πράγματα με πραγματικούς όρους. Παραμερίζοντας τα όσα προσχηματικά ακούγονται για δήθεν «προάσπιση των αρχών της δικαιοσύνης» ή και ακόμα τις φαιδρές απόπειρες συσχετισμού της απόκρυψης των στοιχείων των μαρτύρων με την ανάγκη της απόκρυψης και της χρήσης ψευδωνύμων από μέρους των κοινωνικών αγωνιστών σε περιόδους που το κίνημα βρίσκεται στην παρανομία!
Αυτό το είδος «δικαιοσύνης» είναι η ελληνική μεταγραφή των αντίστοιχων πρακτικών που ακολουθούνται στις ΗΠΑ – και τείνουν να γίνουν κανόνας και σε άλλες χώρες του Δυτικού κόσμου. Συνοπτικά μιλώντας, δικαστικές υποθέσεις «ανοίγουν», «μορφοποιούνται» και βεβαίως «κλείνουν» υπό την επιρροή ομάδων συμφερόντων που υπερισχύουν και επιβάλλουν τους όρους τους «αιχμαλωτίζοντας» εμπλεκόμενους (συνήθως συνδεόμενους με λιγότερο ισχυρά κέντρα). Αυτοί εκβιαζόμενοι ωθούνται να επιλέξουν με απροκάλυπτα κυνικούς όρους κόστους-οφέλους ανάμεσα στο καθεστώς του κατηγορουμένου και στην κατάθεση από μέρους τους στοιχείων υπέρ του εκβιάζοντος, οπότε και υπάγονται στο καθεστώς του «προστατευόμενου» μάρτυρα. Μάλιστα, παρατηρείται το φαινόμενο, να συνδέονται/συμψηφίζονται σε περίπλοκες αλυσίδες, εντελώς διαφορετικές υποθέσεις ή και άλλες περισσότερο ή λιγότερο εμφανείς μη δικαστικές επιδιώξεις και τελικά η κατάσταση (που περιλαμβάνει και τις εισαγγελικές αρχές που απαγγέλλουν κατηγορίες) να παίρνει τη μορφή ενός πολυδαίδαλου αλισβερισιού στοιχειοθετώντας τα διαβόητα πλέον τοπία σήψης και αμοραλισμού που είναι τυπικά της πολιτικής ζωής των ΗΠΑ.
Αυτό είναι το «κάνε το όπως στις ΗΠΑ πλαίσιο» που εισάγεται στα καθ’ ημάς μέσω της τροπής που παίρνει το ελληνικό σκέλος της (αμερικανικής αφετηρίας) υπόθεσης Novartis. Μαζί με τη διακομματική αποδοχή των δυνάμεων που κυριαρχούν μέσα στο ελληνικό πολιτικό σύστημα έρχεται να προσθέσει νέες διαστάσεις στον εκφυλισμό της κοινωνικής και πολιτικής μας ζωής.
Ιδιαίτερα αξίζει να σημειώσει κανείς το ρόλο επιδιαιτητή και ρυθμιστή συσχετισμών εντός του ελληνικού πολιτικού συστήματος που φαίνεται ότι ασκούν αμερικάνικα κέντρα επιρροής αξιοποιώντας την υπόθεση Novartis και μέσω αυτής κρατώντας σε κατάσταση ομηρίας βασικούς «αρμούς» του ελληνικού πολιτικού συστήματος, συμπολιτευόμενους, αντιπολιτευόμενους και ενδιάμεσους διπλού ρόλου όπως τμήματα που σχετίζονται με την καραμανλική πτέρυγα. Και οπωσδήποτε είναι χρήσιμο να αναλογιστούμε την ομηρία αυτή ως επιπρόσθετο παράγοντα που αφήνει σοβαρά περιθώρια επηρεασμού της στάσης του εμπλεκόμενου πολιτικού προσωπικού ως προς τα μείζονα ζητήματα που αντιμετωπίζει η χώρα.
