Οι συμμορίες, οι διακινητές και η «μοιρασιά της λείας»
Καθώς ο πόλεμος στη Συρία συνεχίζει να μαίνεται, τα προσφυγικά κύματα από τη Συρία με κατεύθυνση την Ευρώπη αυξάνονται, με την Ελλάδα να είναι από τις χώρες της πρώτης υποδοχής αυτών. Άντρες, γυναίκες και πολλά ανήλικα παιδιά καθημερινά συλλαμβάνονται, κυρίως στα νησιά, εκδίδεται απόφαση απέλασής τους και αίρεται εν συνεχεία η κράτησή τους, ενώ τους χορηγείται προθεσμία προς αναχώρηση από την Ελλάδα, με περιοριστικό όρο να μην μπορούν να μεταβούν στους Νομούς Αχαΐας, Θεσπρωτίας και Κιλκίς, νομοί από τους οποίους συνήθως επιχειρούν την έξοδο προς τη Β. Ευρώπη.
Η απαγόρευση, βέβαια, αυτή δεν στέκεται ικανή να αποτρέψει τους Σύρους πρόσφυγες να αναζητήσουν μία ασφαλέστερη ζωή στη Β. Ευρώπη, με οποιοδήποτε ρίσκο και κόστος. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η περιοχή της Ειδομένης, για την οποία πολλά έχουν γραφτεί, καθώς από το 2013 και ειδικά το 2014 έγινε τόπος συγκέντρωσης και προσωρινής διαμονής των προσφύγων που επιδιώκουν να περάσουν μέσω της ΠΓΔΜ στην υπόλοιπη Ευρώπη. Στην Ειδομένη, Σύριοι πρόσφυγες με πολλά μικρά παιδιά 1-8 ετών ξεχειμώνιασαν στα χωράφια, χωρίς να υπάρχει κανένας χώρος που να τους προφυλάσσει στοιχειωδώς από τις καιρικές συνθήκες. Έρχονται αντιμέτωποι με την «ευγενή» υποδοχή που τους επιφυλάσσουν οι αστυνομικοί της ΠΓΔΜ (πολλές φορές και οι εγχώριοι) ενώ πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης από τους δουλεμπόρους που διευκολύνουν τη μετάβασή τους σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Κυρίως, όμως, πέφτουν θύματα των συμμοριών που δρουν στα σύνορα Ελλάδας-ΠΓΔΜ και ληστεύουν, πολλές φορές με τη χρήση βίας, τις τελευταίες τους οικονομίες.
Στη Θεσσαλονίκη, επίσης, δρομολογείται συγκέντρωση σημαντικού αριθμού Σύρων προσφύγων με μικρά παιδιά, στην περιοχή της Πλατείας Αριστοτέλους, αλλά και στην περιοχή του σιδηροδρομικού σταθμού. Οι πρόσφυγες διαμένουν κατά τη διάρκεια της ημέρας κυρίως στα πάρκα, χωρίς να υπάρχει από το δήμο καμία πρόβλεψη για διευκόλυνση της διαμονής τους αλλά και για διαφύλαξη της δημόσιας Υγείας, όπως θα μπορούσε να είναι η τοποθέτηση χημικών τουαλετών και η χορήγηση συσσιτίων, στο πλαίσιο της χορήγησης ανθρωπιστικής βοήθειας. Στους χώρους αυτούς τους προσεγγίζουν οι «μεταφορείς» οι οποίοι αναλαμβάνουν να τους μεταφέρουν, με το αζημίωτο φυσικά, στα σύνορα, αλλά και ταξιδιωτικά γραφεία τα οποία τους μεταφέρουν «νομίμως» μέχρι τα όρια των απαγορευμένων περιοχών. Στη συνεχεία, βεβαίως, τους αφήνουν να αναζητήσουν πεζή την τύχη τους. Έχει σημειωθεί ότι οι συμμορίες επιτίθενται στους πρόσφυγες κυρίως όταν δεν συνοδεύονται από διακινητές, γεγονός που παραπέμπει σε «μοιρασιά της λείας».
Εν μέσω αυτών των καταστάσεων, στη Θεσσαλονίκη ανακοινώθηκε –για την επίσπευση των διαδικασιών και την ταχύτερη εξέταση των αιτημάτων των Σύρων αιτούντων άσυλο–, η υποβολή των αρχικών αιτημάτων ασύλου των Σύρων σε καθορισμένες ημέρες και ώρες… αποκλειστικά μέσω skype (τα σχόλια δικά σας).
Οι προσφυγικές ροές δεν θα σταματήσουν
Τα προσφυγικά κύματα από τις εμπόλεμες περιοχές δεν θα σταματήσουν να κατευθύνονται προς την Ελλάδα και την Ευρώπη, όσοι φράχτες και αν φτιαχτούν, όσα κύματα και αν προκληθούν τεχνητά στο Αιγαίο και όσα στρατόπεδα κράτησης και αν κτισθούν. Υπάρχει ανάγκη για καταμερισμό ευθυνών μεταξύ των κρατών-μελών της Ε.Ε., και ενεργοποίησης της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2001/55/ΕΚ του Συμβουλίου της Ευρώπης για την προσωρινή προστασία των Σύρων προσφύγων, που ενσωματώθηκε στην ελληνική νομοθεσία με το Π.Δ. 80/2006, καθώς επείγει και η αξιοποίηση ευρωπαϊκών κονδυλίων για την κοινωνική ένταξη των προσφύγων, καθώς και η ενίσχυση των υπηρεσιών ασύλου.
Πέρα από αυτά, όμως, η ανθρωπιά και η αλληλεγγύη όλων μας δοκιμάζεται καθημερινά στα χωράφια της Ειδομένης και στα πάρκα των μεγαλουπόλεων.
Έφη Τελλή
