Τι συζητήθηκε στη 2η Συνδιάσκεψη Νεολαίας των Ποντίων
Στην «πρωτεύουσα των προσφύγων», όπως αποκάλεσε ο Γιώργος Ιωάννου, τη Θεσσαλονίκη, βρέθηκαν από τις 2 έως τις 4 Οκτωβρίου, περίπου 500 νέες και νέοι απ’ όλες τις γωνιές της γης για να πάρουν μέρος στη 2η Παγκόσμια Συνδιάσκεψη Ποντιακής Νεολαίας. Η πρώτη είχε γίνει πριν από 10 χρόνια στη Φρανκφούρτη, αλλά λόγω έλλειψης χρημάτων δεν είχε συνέχεια.
Τώρα, ένας Έλληνας της διασποράς από τη Ρωσία, που μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ έγινε πλούσιος, μέσω του φιλανθρωπικού ιδρύματος Ιβάν Σαββίδη χρηματοδότησε σε μεγάλο βαθμό τη συνδιάσκεψη. Να σημειώσουμε ότι ο Ιβάν Σαββίδης, είναι μεγαλομέτοχος της ΚΑΕ ΠΑΟΚ, διαχειρίζεται το Ξενοδοχείο Μακεδονία Παλάς, έχει αγοράσει τη ΣΕΚΑΠ και αρκετά ακίνητα στη Θεσσαλονίκη.
Πριν από δέκα χρόνια πρωταγωνιστής ήταν η νεολαία της Ομοσπονδίας Συλλόγων Ελλήνων Ποντίων στην Ευρώπη, και της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος (ΠΟΕ), δύο μεγάλων δευτεροβάθμιων οργανώσεων. Τώρα οι νέοι της ΠΟΕ αποχώρησαν από την οργανωτική επιτροπή, καταγγέλλοντας μεθοδεύσεις. Στο βάθος αυτής της διαμάχης βρίσκεται ο τρόπος διοίκησης του Ιερού Προσκυνήματος της Παναγίας Σουμελά, η οποία καταγγέλλεται πως διοικείται ουσιαστικά από μια οικογένεια για περισσότερα από πενήντα (50) χρόνια, και τελευταίως έγινε νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου με την ανοχή και συνενοχή της Εκκλησίας, σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει σε άλλα προσκυνήματα, όπως για παράδειγμα της Τήνου που είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου.
Στις εργασίες του συνεδρίου συμμετείχαν ως ομιλητές επιστήμονες που ασχολήθηκαν με το μεγάλο θέμα της γενοκτονίας των Ποντίων, αλλά και των χριστιανικών πληθυσμών της Ανατολής, Αρμενίων, Ασσυρίων, Αραμαίων, από τον θύτη, δηλαδή τον τουρκικό εθνικισμό που εξέφρασαν οι Νεότουρκοι και στη συνέχεια ο Μουσταφά Πασά, ο επονομαζόμενος Ατατούρκ («πατέρας των Τούρκων». Ταυτόχρονα, ένα άλλο μεγάλο ζήτημα που απασχόλησε τους συνέδρους ήταν και το θέμα των σύγχρονων προσφύγων από τη Συρία, όπου η επέμβαση των μεγάλων δυνάμεων οδηγεί στην έξοδο από την πατρίδα τους εκατομμύρια Σύριους και άλλες μειονότητες από τη Μέση Ανατολή.
Οι ομιλητές
Η ευρωβουλευτής της Κύπρου, Ελένη Θεοχάρους, η οποία ήταν ομιλήτρια στις εργασίες της ολομέλειας της Συνδιάσκεψης, υποστήριξε πως «η Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου και της Ανατολής είναι ένα ενιαίο και διαρκές έγκλημα σε εφαρμογή μιας προγραμματισμένης πολιτικής. Ο αγώνας για την υποστήριξη της αναγνώρισης της γενοκτονίας του ποντιακού ελληνισμού, πρώτα και κύρια από τη διεθνή κοινότητα και στη συνέχεια από την ίδια την Τουρκία, δεν αποτελεί μια πράξη οπισθοδρόμησης και μισαλλοδοξίας, αλλά μια πράξη ανθρωπισμού, ειρήνης και σταθερότητας, γιατί δεν αφορά το παρελθόν, αλλά το παρόν και κυρίως το μέλλον».
Ο διδάκτωρ Ιστορίας του πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, Θεοδόσης Κυριακίδης, επισήμανε πως «η λήθη αποτελεί σημαντική πληγή που οδηγεί σε αδυναμία πρόγνωσης των κινδύνων του μέλλοντος. Η λήθη στο ζήτημα της γενοκτονίας, για παράδειγμα, ενισχύει τις πιθανότητες επανάληψης του εγκλήματος. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ρήση του Χίτλερ στην ομιλία του σε αξιωματικούς, στις 22 Αυγούστου 1939, στο σπίτι που διατηρούσε στο Obersalzberg μια εβδομάδα πριν από την επίθεση στην Πολωνία. Στην ομιλία του αυτή αφού τους προτρέπει να κατασφάξουν τον λαό της Πολωνίας χωρίς διάκριση φύλλου και ηλικίας και αφού επιχειρηματολογεί για την αναγκαιότητα της μη επίδειξης ελέους, καταλήγει: «Άλλωστε, ποιος μιλάει σήμερα για την εξολόθρευση των Αρμενίων».
Μιλώντας ο Βλάσης Αγτζίδης, διδάκτωρ Ιστορίας του ΑΠΘ, για τη γενοκτονία του ποντιακού ελληνισμού, υποστήριξε πως «θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η γενοκτονία -δηλαδή η μαζική δολοφονία ανθρώπων εξαιτίας της ιδιαίτερης πολιτισμικής τους κατάστασης- δεν ήταν μια απρόσωπη διαδικασία. Ότι οι άνθρωποι-θύματα υπήρξαν συγκεκριμένοι άνθρωποι με αξιοπρέπεια, με καθημερινή ζωή, με σχέσεις και όχι απρόσωπα μαζικοποιημένα όντα. Το στοιχείο αυτό θα προκύψει μέσα από την παρουσίαση αυθεντικών μαρτυριών των θυμάτων. Θα πρέπει να συνειδητοποιηθεί ότι η συγκεκριμένη Γενοκτονία δεν αποτελεί ένα περιορισμένο γεωγραφικά και χρονικά γεγονός, αλλά ότι εγκαινιάζει μια νέα πολιτική αντιμετώπισης διαφόρων πληθυσμιακών ομάδων από σκληρές εξουσίες, που επιδιώκουν την ομογενοποίηση του χώρου που ελέγχουν ή την κυνική μεταφορά πλούτου από τις ομάδες-θύματα στους θύτες. Η κορύφωση αυτής της νέας πολιτικής θα είναι το Ολοκαύτωμα που θα πραγματοποιήσουν οι ναζί, οι οποίοι κυριολεκτικά «βιομηχανοποίησαν» την εξόντωση των στοχευμένων πληθυσμών».
Ο Κώστας Φωτιάδης, καθηγητής Ιστορίας στο πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, πρότεινε την «ίδρυση ερευνητικού κέντρου με στόχο τη συνέχιση ανέκδοτων αρχειακών πηγών με θέματα την ιστορία και τον πολιτισμό του ιστορικού Πόντου και του παρευξείνιου ελληνισμού, με ιδιαίτερη βαρύτητα στο φλέγον ζήτημα της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου και συνεργασία με τους λαούς της Μικράς Ασίας (Τσερκέζους, Κούρδους, Κιζιλμπάσιδες, Γεζίτες, Άραβες κ.λπ.) που υπέστησαν τις οθωμανικές και κεμαλικές βαρβαρότητες».
Χ.Σκ.
