Τι αναμένουν, τι προσμένουν, τι θέλουν να κρύψουν, τι φοβούνται.
Οι ιδιόμορφες εκλογές (και αυτοδιοικητικές και γενικές πολιτικές και πρώτες εκλογές υπό μνημονιακό καθεστώς και εκλογές με νέα διοικητική διάρθρωση) της 7ης Νοεμβρίου θα γίνουν σε συνθήκες γενικής κρίσης. Μετά, δε, την διακαναλική τελούν υπό τον εκβιασμό άμεσης προσφυγής στις κάλπες και σημαντικών εξελίξεων, οικονομικών και πολιτικών. Ένας νέος κύκλος βαθέματος της οικονομικής και πολιτικής κρίσης ανοίγει διάπλατα.
Το ΠΑΣΟΚ είναι πανικόβλητο από τις εξελίξεις και τις επιδόσεις σε όλους τους τομείς. Τώρα αναμένει να δει τι μπορεί να πάρει στις εκλογές για να δείξει την μικρότερη δυνατή απώλεια. Πριν από λίγο καιρό υπολόγιζε να ρεφάρει τις ζημιές, καθαρίζοντας σχεδόν εύκολα τις εκλογές και κυριαρχώντας σε 9 Περιφέρειες. Σήμερα άλλαξε όλους τους σχεδιασμούς, κινδυνεύει με πανωλεθρία και έριξε τους εκβιασμούς, πολιτικοποιώντας τις εκλογές μήπως και σταματήσει τη διαρροή. Ο βασικό πονοκέφαλος τις τελευταίες μέρες αφορούσε την αντιμετώπιση του Δημαρά που, από το πουθενά, παρουσιάστηκε σαν κύριος εκφραστής της δυσαρέσκειας και της ήπιας τιμωρίας του ΠΑΣΟΚ. Ο κίνδυνος να μείνει ο Σγουρός εκτός β’ γύρου φόβισε πολύ τους επιτελείς του ΠΑΣΟΚ. Ο εκβιασμός για άμεση προσφυγή στις κάλπες λειτούργησε διπλά: από τη μια να συγκρατήσει τις διαρροές και να φοβίσει ένα τμήμα της βάσης του, από την άλλη εγκαινίασε -έτσι κι αλλιώς- μια νέα προεκλογική περίοδο: Όποιο ποσοστό και να φέρει ο Παπανδρέου θα είναι αναγκασμένος να πάει σε εκλογές. Το πότε, θα εξαρτηθεί από πολλούς παράγοντες.
Η Ν.Δ. δοκίμασε την επιλογή τής αντιμνημονιακής ψήφου και φαίνεται ότι ο Σαμαράς κάτι συσπείρωσε, αν και η επιλογή του Κικίλια δεν ήταν του διαμετρήματος μιας συνολικής αντιπαράθεσης, όπως εξελίχθηκαν οι εκλογές. Παράλληλα, είχε να αντιμετωπίσει τις πλαγιοκοπήσεις από το περιβάλλον Μητσοτάκη (ένθερμος υποστηρικτής του ΓΑΠ) και του Αβραμόπουλου που θα ήθελαν ένα στραπάτσο του Σαμαρά πριν σταθεροποιήσει την θέση του. Φυσικά, η αλλαγή του τόνου μετά το πρόσφατο ταξίδι του Σαμαρά στις Βρυξέλλες πιστοποιούν την κρισιμότητα της κατάστασης και των εξελίξεων που έρχονται.
Το ΛΑΟΣ, γνήσια μνημονιακή δύναμη, έχει γίνει εκκρεμές και λάστιχο κάνοντας διαρκώς τούμπες για να μπορέσει να παραμείνει μέσα στο παιχνίδι. Πότε με το ΠΑΣΟΚ ανοικτά, πότε προτάσεις για την «Πολυκατοικία», πότε προτάσεις για οικουμενική, πότε με ανοικτό αντικομμουνισμό είναι «παρών» και παίζει σε ορισμένες περιπτώσεις τη δύναμη κρούσης. Πάντως, η φθορά από τη μνημονική στάση του και οι διενέξεις με τον Βορίδη, που είναι σε συνεννόηση με την Ντόρα, προοιωνίζονται κάποιες εξελίξεις που προσπαθεί να προλάβει ο «γάτος» Καρατζαφέρης.
Το ΚΚΕ περιχαρακώθηκε από νωρίς, ήταν το πρώτο κόμμα που εξάγγειλε τους υποψηφίους του και κατηγορεί όλες τις άλλες δυνάμεις σαν άμεσα ή έμμεσα υπεύθυνες για ό,τι συμβαίνει.
Όχι τις αστικές δυνάμεις, αλλά όλες τις υπόλοιπες, συλλήβδην. Αρνήθηκε, στην πράξη, κάθε συνεργασία και κινήθηκε μόνο του, αρνούμενο κάθε συνεργασία σε οποιοδήποτε επίπεδο. Κι όχι μόνο κατηγόρησε κάθε πρόταση και κάθε πολιτική θέση σαν περίπου διαχειριστική θέση (π.χ. στάση πληρωμών στο χρέος), αλλά απουσίασε από την πολιτική του κάθε αιχμή ενάντια στην κυβέρνηση. Λέμε αιχμή και όχι γενική φρασεολογία. Δηλαδή να φύγει η κυβέρνηση, να φύγουμε από την Ευρωζώνη, να φύγουμε από το ευρώ κ.λπ. Δηλαδή, ότι μπορούν να μπουν τέτοια ζητήματα και να συνδεθούν με την κρίση και την άλλη πορεία που χρειάζεται ο τόπος;
Ο ΣΥΝ, σε μεγάλη κρίση, έκανε μια δεξιά επιλογή στην πιο αποφασιστική Περιφέρεια και έβαλε σε μεγαλύτερες περιπέτειες και το κόμμα ολόκληρο και τον ΣΥΡΙΖΑ. Η επιλογή Μητρόπουλου εντάσσεται όχι σε μια εξειδίκευση της γραμμής μέσα σε συνθήκες πολιτικής κρίσης, αλλά σε μια στρατηγική επιλογή επιστροφής στη στρούγκα της κεντροαριστεράς και τινάγματος στον αέρα της «αριστερής στροφής». Ο ΣΥΝ θα είναι ο κομματικός χώρος που πρώτος θα δοκιμαστεί σκληρά μέσα στην κρίση.
Οι Οικολόγοι Πράσινοι έδειξαν έμπρακτα ότι είναι κόμμα εντός συστήματος, με συνεργασίες με το κυβερνητικό ΠΑΣΟΚ (π.χ. Καμίνης – Αθήνα, Μπουτάρης – Θεσσαλονίκη) με τη Δημοκρατική Αριστερά. Ακολούθησαν μια γραμμή αποπολιτικοποίησης των εκλογών και υποβάθμισης της σημασίας τους. Κύριο στοιχείο ήταν και η προσωπική προβολή ορισμένων υποψηφίων τους, όπως πολύ κραυγαλέα έκανε ο Τρεμόπουλος σε συγκεντρώσεις και ομιλίες (λίγο-πολύ το μόνο που έγινε στην Ελλάδα, ίσως και στην Ευρώπη να είναι οι παρεμβάσεις του στο Ευρωκοινοβούλιο). Ορισμένες από τις επιλογές αυτές έφεραν κλυδωνισμούς στο εσωτερικό τους.
Ανεξάρτητη μεταβλητή στην αναμέτρηση αυτή είναι η παρουσία του Μετώπου Αλληλεγγύης και Ανατροπής με τον Αλέκο Αλαβάνο, που στηρίζοντας το συνδυασμό Ελεύθερη Αττική στην Περιφέρεια Αττικής έκανε μια αξιόλογη παρέμβαση σε έναν αρνητικό και δύσκολο περιβάλλον. Ήταν ο μόνος συνδυασμός που έθεσε, με σαφήνεια, όλα τα κεντρικά ζητήματα. Έκανε κεντρικές και κινηματικές παρεμβάσεις, έδειξε έναν άλλο λόγο και απευθύνθηκε ειδικά στη νεολαία. Η εκλογική του καταγραφή θα σημάνει εξελίξεις και ανακατατάξεις στο εσωτερικό της Αριστεράς. Παρ’ όλο που η κίνηση αφορά μία μόνο Περιφέρεια, έστω τη μεγαλύτερη και κεντρικότερη, η ματιά και ο νους χιλιάδων αριστερών σε όλη την χώρα είναι στραμμένοι στο αποτέλεσμά της Αττικής και δικαιολογημένα.
Τέλος, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ επέλεξε να αρκεστεί σε μια καταγραφή της καθαρότητάς της και δεν παρέλειψε να χαρακτηρίσει σαν καθεστωτικούς όλους τους υπόλοιπους συνδυασμούς και σχηματισμούς της Αριστεράς. Η πίεση για αλλαγή πολιτικής συμπεριφοράς δεν επηρεάζει τους βασικούς πυρήνες που επιμένουν σε μια αδιέξοδη πολιτική δημιουργίας ενός τρίτου πόλου στην ελληνική Αριστερά.
Οι πίνακες που παρουσιάζουμε στη συνέχεια έγιναν από τον Θανάση Σούμπλη που για χρόνια μελετάει τα εκλογικά αποτελέσματα, τις τάσεις και τη δυναμική των κομμάτων. Η αξία των πινάκων αυτών έγκειται στο ότι αθροίζει τις ψήφους και τα ποσοστά των κομμάτων στις εκλογές του 2009, με βάση την νέα διοικητική περιφερειακή διάρθρωση και με βάση τις συνεργασίες που κάνουν διάφορες δυνάμεις, στο πλαίσιό τους. Έτσι, ο αναγνώστης θα μπορεί να δει το βράδυ των εκλογών την πραγματική εικόνα των αποτελεσμάτων κι όχι το πώς θα τα παρουσιάζουν τα κόμματα και τα ΜΜΕ που θα θέλουν να συγκαλύψουν απώλειες και μεγάλες αποκλίσεις από την δύναμη που είχαν 1 μόλις χρόνο πριν.
Αποτελέσματα επικράτειας στις βουλευτικές εκλογές του 2009
ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ 9.933.385
ΨΗΦΙΣΑΝΤΕΣ 7.044.479 ή 70,92%
ΑΠΟΧΗ 2.888.906 ή 29,08%
ΑΚΥΡΑ 143.658 ή 2,04%
ΛΕΥΚΑ 42.479 ή 0,60%
ΕΓΚΥΡΑ 6.858.342 ή 69,04%
ΠΑΣΟΚ 3.012.373 ή 43,92%
Ν.Δ. 2.295.967 ή 33,48%
ΚΚΕ 517.154 ή 7,54 %
ΣΥΡΙΖΑ 315.627 ή 4,60%
ΛΑΟΣ 386.152 ή 5,63%
ΟΙΚΟΛ.-ΠΡ. 173.449 ή 2,53%
ΛΟΙΠΑ 157.620 ή 2,30%