Οι τριγμοί και οι αλλεπάλληλες εξελίξεις στο πολιτικό σκηνικό δεν μπορούν να καλυφθούν από μια δήθεν «άνεση» που δηλώνει ότι όλα πάνε καλά, ότι δεν έγινε και τίποτα με τη διαγραφή του Σαμαρά, κ.ο.κ.
Στο βάθος, στην ουσία των τριγμών και της ρευστοποίησης ολόκληρου του πολιτικού συστήματος (στην οποία έχει εισέλθει για τα καλά και η Ν.Δ., κι ας κάνει ότι δεν καταλαβαίνει), βρίσκεται ένα άλλο διπλό γεγονός: Από τη μια, η πλήρης κρίση και ανικανότητα των ελίτ και του πολιτικού συστήματος να παράγουν πολιτική για τη χώρα. Αυτή είναι η δεσπόζουσα πλευρά. Κι από την άλλη, η κρίση παραγωγής πολιτικής από την κυριαρχούμενη πλευρά, τον λαό. Αυτή η διπλή κρίση τροφοδοτεί ή ανατροφοδοτεί τη ρευστοποίηση, οδηγεί σε μεγάλες «μαύρες τρύπες», σε πλήρη απουσία πραγματικής αντιπολίτευσης, σε μια Βουλή που είναι σε διάσταση με κοινωνία και εκλογικούς συσχετισμούς όπως καταγράφηκαν το 2023 και 2024.
Παρακολουθούμε μια συνεχόμενη προσπάθεια του μιντιακού συστήματος και των εγχώριων ελίτ (που βιώνουν έναν έντονο καυγά ανάμεσα σε μερίδες τους) να ανασυσταθεί κάποιο είδος αντιπολίτευσης – κυρίως στον χώρο του ΠΑΣΟΚ, και δευτερευόντως στον ΣΥΡΙΖΑ. Ιδιαίτερα το μιντιακό σύμπλεγμα θέλει να εμφανίσει μια εικόνα, ότι αναβιώνει το δίπολο της δεκαετίας του 1980. Ιδιαίτερα με την προβολή των δύο ντιμπέιτ (ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ) κάνουν λόγο για «ουσιαστικό προχώρημα»! Αυτή η απόπειρα στησίματος «αντιπολίτευσης» έχει κάποιο αποτέλεσμα, αλλά όχι πραγματικό. Μεταφράζεται σε πρώτο επίπεδο σε ένα απόλυτο ξέπλυμα του ΠΑΣΟΚ, και εν μέρει του ΣΥΡΙΖΑ, που παρουσιάζεται ως «σφαλιαροεισπράκτορας» για όποιον διανοηθεί έστω να αλλάξει το παιχνίδι (εποχή 2010-2015).
Πρόκειται για συνειδητή και συγκεκριμένη προσπάθεια, που –παραδόξως– την επικροτεί και ο Μητσοτάκης. Προτιμά αυτήν την «αντιπολίτευση» παρά να ανοίξουν οι ασκοί του Αιόλου προς τα δεξιά της Ν.Δ. Πρόκειται όμως για μεθοδεύσεις στησίματος μιας συστημικής αντιπολίτευσης ως απαραίτητου συμπληρώματος της συστημικής συναίνεσης/συμπολίτευσης πάνω στο διαμορφωμένο πλαίσιο άσκησης πολιτικής στη χώρα μας. Φυσικά με τις αναγκαίες τροποποιήσεις, ανάλογα κατά πού θα φυσήξει ο άνεμος στις ΗΠΑ και την Ε.Ε.
Ας μην μας διαφεύγει ότι όλες οι εκδοχές υπάρχουν σαν σενάρια, και διάφορες δοκιμάζονται. Για παράδειγμα το φλερτ Δούκα-ΣΥΡΙΖΑ λίγο καιρό πριν «κάηκε», αλλά είχαμε και την επάνοδο της κ. Διαμαντοπούλου στα κεντρικά του ΠΑΣΟΚ… Διαγράφεται ένας πρώην πρωθυπουργός από τη Ν.Δ., υπάρχει κι άλλος πρώην πρωθυπουργός κριτικός προς την πολιτική Μητσοτάκη. Το σύστημα Βαρδινογιάννη-Μαρινάκη προετοιμάζεται για διάδοχα σχήματα. Η Βουλή θα αποτελείται από 10 κόμματα. Η Ν.Δ. δεν έχει αυτοδυναμία στο εκλογικό σώμα…
Η κρίση παραγωγής πολιτικής από τις ελίτ και το πολιτικό σύστημα οδηγεί στο να μην αρθρώνεται τίποτα ουσιαστικό, τίποτα σοβαρό για τα μείζονα ζητήματα της χώρας, της κοινωνίας, της οικονομίας, της δημοκρατίας. Για παράδειγμα σε όλα τα πάνελ κ.λπ. δεν τίθεται καν ερώτημα για το τι προτείνουν για τον πόλεμο στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή και την εμπλοκή της χώρας. Δεν τίθεται καν ερώτημα για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και συνομιλίες κορυφής, όταν μάλιστα υψηλόβαθμο στέλεχος του ΥΠΕΞ παραιτήθηκε εκφράζοντας διαφωνίες. Τίποτα για το χρηματιστήριο ενέργειας και την κατάργησή του, για τις συλλογικές συμβάσεις, για το αν θα επανέλθει ο 13ος και 14ος μισθός κ.ο.κ. Αυτό που παράγεται είναι στρέβλωση και παράκρουση.
Τα πράγματα περιπλέκονται, επιδεινώνονται, κι από την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η κοινωνία, ο απλός κόσμος. Η εξηγήσιμη –αλλά μακρόχρονη πια– αποδοχή αυτής της κατάστασης, δημιουργεί έναν ιδιότυπο κονφορμισμό, μια πολιτική συντηρητικοποίηση και αδράνεια. Οι αιτίες είναι πολλές, όπως και οι ήττες και αποτυχίες διαφόρων εγχειρημάτων. Αυτό που κυριαρχεί σε μεσαία και χαμηλότερα στρώματα –χωρίς να είναι καθόλου βολεμένα– είναι μια αποδοχή πως έστω θα επιβιώσουν με τα λιγοστά μέσα που μπορεί να διαθέτουν. Μια αναδίπλωση σε μια ατομική προσπάθεια προσαρμογής όταν δεν βλέπουν από πουθενά φως.
Ποιος όμως μπορεί σήμερα να κάνει κάποια ασφαλή πρόβλεψη για το τι θα γίνει π.χ. σε έναν χρόνο; Ρίξτε μια ματιά στο τι έγινε τον προηγούμενο χρόνο, και σκεφτείτε όσα έρχονται σαν ισχυρές τάσεις σε όλα τα πεδία.
Να αλλάξουμε πίστα, να αλλάξουμε πεδίο, να σκεφτούμε –και να πράξουμε– διαφορετικά. Όχι αγκυρωμένοι στο τέλμα του πολιτικού σκηνικού και της σήψης. Να νοιώσουμε περισσότερο την ανάγκη αντιμετώπισης του υπαρξιακού προβλήματος της χώρας, να χειραφετηθούμε από το πλαίσιο και τις αλυσίδες που μας καθηλώνουν. Θέληση και τόλμη απέναντι στην αδράνεια και τη σήψη. Θα έχει ή όχι λόγο η κοινωνία; Μείζον θέμα δημοκρατίας και κοινωνικής αλλαγής. Ζητούμενο ο τρόπος. Αναγκαίο ένα μεγάλο εγχείρημα έξω από τις ράγες, ανεξάρτητο κι από τις δύο παρατάξεις του συστήματος: την παγκοσμιοποιητική και την ακροδεξιά.
