Επένδυση όλων των δυνάμεων στην οικοδόμηση ενός πολιτικού κινήματος διεξόδου
Του Ρούντι Ρινάλντι
Από πολλές πλευρές ακούγεται ότι είναι πιθανή η μετάλλαξη του ΣΥΡΙΖΑ από την στιγμή που εισάγει και στηρίζει το 3ο Mνημόνιο. Η μετάλλαξη περιγράφεται σαν απειλή, σαν ένα ενδεχόμενο κοντινό ή και μακρινό, όχι όμως συντελεσμένο.
Πολλοί που τώρα αναγκάζονται να μιλήσουν για έναν τέτοιο κίνδυνο, δεν συνειδητοποιούσαν για καιρό την πορεία του ΣΥΡΙΖΑ. Μια πορεία προσαρμογής και κεντροαριστεροποίησης, ποδηγέτησης του ριζοσπαστισμού στα πλαίσια μιας κυβερνητικής εναλλαγής και μιας «διαπραγμάτευσης» που θα είχε αίσιο τέλος.
Αρκετοί, μάλιστα, όχι μόνο δεν προειδοποιούσαν για την πιθανή κατάληξη αυτής της πορείας, αλλά συναίνεσαν σε αρκετές επιλογές με την γραμμή «τώρα πρέπει να στηρίξουμε και να πάρουμε μέρος στην κυβέρνηση, έπειτα βλέπουμε».
Έτσι όμως άνοιγαν το δρόμο στη διάσταση «Μαξίμου-ΣΥΡΙΖΑ», που ήταν ο τελευταίος σταθμός της πορείας προς τη μετάλλαξη. Η πορεία αυτή ολοκληρώνεται με τη μετατροπή του ΣΥΡΙΖΑ σε μνημονιακό κόμμα, συμμέτοχο του παλιού πολιτικού συστήματος, κύριο παράγοντα του μπλοκ των 230 «ναι» στην Βουλή όπου εφαρμόζουν τα προαπαιτούμενα. Κόμμα που συμβάλλει έτσι πρωταγωνιστικά στην πρόσδεση της χώρας στην παράταξη του «Mένουμε Ευρώπη και ευρώ πάση θυσία», ακόμα κι αν διαλύεται η κοινωνική συνοχή και η χώρα βυθίζεται στην κατάσταση της «αποικίας-χρέους» για δεκάδες χρόνια ακόμα.
Και όλα αυτά από μια κυβέρνηση Αριστεράς, της πρώτη φορά Αριστεράς (ΠΦΑ) που σε απίστευτα μικρό χρονικό διάστημα τίναξε στον αέρα υποσχέσεις, θέσεις, δεσμεύσεις, στοιχεία προγράμματος για να κυβερνήσει (κυβερνώσα Αριστερά γαρ) με τον πιο τυχάρπαστο, πρόχειρο, ερασιτεχνικό τρόπο και με όλα τα στοιχεία της αστικής πολιτικής στο τιμόνι: Διαρροές, απειλές, διαπόμπευση πρώην συνεργατών, πραξικοπήματα και βέβαια με όλες τις κοινοβουλευτικές πρακτικές που είχαν επινοήσει και μεθοδεύσει οι προηγούμενες μνημονιακές κυβερνητικές πλειοψηφίες (ΠΝΠ, νόμοι-εξπρές, μνημόνια σε ένα άρθρο κ.λπ.).
Έτσι, η ΠΦΑ «σώζει» την πατρίδα! Μαζί με τον παλιό πολιτικό κόσμο που της κρατάει τα… σωληνάκια στις ψηφοφορίες και μαζί με τους ΑΝΕΛ που ξεπέρασαν εύκολα τόσους αντιμνημονιακούς όρκους για μερικές θέσεις στην Βουλή, την κυβέρνηση και τους διάφορους οργανισμούς. Και μαζί φέρνουν το δέσιμο της χώρας στη φίλη-σύμμαχο, τις ΗΠΑ, που ο Γ. Δραγασάκης φρόντισε κι αυτός να ευχαριστήσει, μιμούμενος το περίφημο «ευχαριστούμε την κυβέρνηση των ΗΠΑ» του Κ. Σημίτη μια μέρα μετά την κρίση στα Ίμια…
Ποια στάση απέναντι σε μια συντελεσμένη μετάλλαξη;
Το ερώτημα διατυπώνεται με καθαρότητα, γιατί η απάντηση που δίνει ο καθένας πρέπει να είναι σαφής. Δεν μπορεί να στηρίζεται σε τακτικισμούς και σχεδιασμούς ορισμένων πόλων που δεν ανοίγουν όλα τα χαρτιά τους στο φως και καθαρά. Σημειώνουμε, χρειάζεται η τακτική, αλλά όταν όλα ανάγονται στην τακτική τότε γίνεται κάποιο λάθος.
Ζήτημα πρώτο. Δεν βρισκόμαστε μπροστά σε μια κρίση του οργανισμού ΣΥΡΙΖΑ, σαν αυτές που έχει γνωρίσει στην 10χρονη ιστορία του, ούτε σε μια νέα κρίση απλώς πιο βαθιά και έντονη. Δεν βρισκόμαστε μπροστά σε μια ακόμα εκδοχή ηγεμονισμού του ΣΥΝ απέναντι στο ΣΥΡΙΖΑ και όσους τον συναποτελούν, όπως π.χ. το 2004 όταν διεκόπη η λειτουργία του, αφού ο ΣΥΝ αθέτησε όλες τις συμφωνίες για πλουραλιστική εκπροσώπηση στην Βουλή. Ή όπως λίγα χρόνια μετά, όταν αρνιόταν επίμονα την ιδιότητα του μέλους σε όσους πλησίαζαν τον ΣΥΡΙΖΑ και επιβαλλόταν ένα μόρφωμα που επίσημα ονομαζόταν «ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ» από τις στήλες της Αυγής.
Επίσης, δεν βρισκόμαστε μπροστά σε μια κρίση κορυφής, σαν αυτή που εκδηλώθηκε με την αντιπαράθεση ανάμεσα στον Αλ. Αλαβάνο και την υπόλοιπη ηγετική ομάδα του ΣΥΝ. Κρίση ανεξήγητη για την βάση του οργανισμού, που «μπουσουλούσε» ανάμεσα σε πανελλαδικές συνδιασκέψεις και διάφορες ομαδοποιήσεις, για να σταματήσει ξανά την κοινή λειτουργία του και να χρειαστεί η «επανεκκίνηση» του 2011.
Τώρα συμβαίνει κάτι εντελώς διαφορετικό σε έκταση, ένταση, ποιότητα και αποτελέσματα: Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι στην διακυβέρνηση, έχει δηλαδή την ευθύνη της πορείας της χώρας, δεν είναι ένα μικρό αριστερό κόμμα της αντιπολίτευσης. Διαχειρίζεται το παρόν και συνάπτει συμφωνίες που αφορούν το μέλλον της κοινωνίας για αρκετές δεκαετίες. Εισάγει τώρα ένα τρίτο μνημόνιο, σκληρότερο και με τεράστιες οδύνες για την κοινωνία (τα περί «ταξικής μεροληψίας» και αναδιανομής με ιδιαίτερα κριτήρια, είναι για να αποκοιμίζουν όσους θέλουν να κοιμούνται βαθύ ύπνο). Κυβέρνησε έξι μήνες στην τροχιά της χρεοκοπίας και δεν ξέρουμε τι ακόμα είναι πρόθυμο να υπογράψει το επιτελείο του, φτάνει να παραμένει στην διακυβέρνηση. Δεν δεσμεύεται, άλλωστε, πλέον από τίποτα και καθημερινά βεβαιώνει ότι κάθε εναλλακτική οδηγεί στην κόλαση.
Ζήτημα δεύτερο. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει υποστεί μια μετάλλαξη, όχι γιατί οι Οργανώσεις Μελών του έγιναν κάτι άλλο ή αλλαξοπίστησαν, αλλά γιατί στα αποφασιστικά πεδία της πολιτικής (κράτος, πολιτικό σύστημα, ηγεσία κόμματος, κυβέρνηση, κοινοβουλευτική ομάδα) έχουν επιβληθεί μνημονιακές πολιτικές και συμφωνίες. Σε αυτά τα πεδία, γίνεται αποδεκτή, δικαιολογείται και στηρίζεται μια καταστροφική πολιτική σε πλήρη αντίθεση με όσα διακηρύσσονταν και περίμενε ο κόσμος από την πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ.
Αυτή η μετάλλαξη δεν είναι κεραυνός εν αιθρία. Η πασοκοποίηση του κόμματος, η μετατροπή του σε αρχηγικό κόμμα με παλαιοκομματικές πρακτικές, η σύνθεση της κυβέρνησης, η υποβάθμιση όλης της πολιτικής σε μια αποτυχημένη «διαπραγμάτευση» και ο τρόπος που έγινε η πλήρης συνθηκολόγηση, επιδεικνύουν έναν κυνισμό που είναι συνακόλουθο στοιχείο του κυβερνητισμού.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, ό,τι απομείνει από αυτόν ως μεταλλαγμένο κόμμα, θα σύρεται στο πολιτικό σκηνικό ως κεντροαριστερός εταίρος και θα συναγωνίζεται με μια κεντροδεξιά εκδοχή –σε πλήρη εναρμόνιση με τους μνημονιακούς ευρωκρατικούς και ευρωατλαντικούς όρους. Η μετάλλαξη ορίζει μια νέα ποιότητα και ένα σημείο χωρίς επιστροφή.
Ποια στάση επομένως απέναντι στο μεταλλαγμένο ΣΥΡΙΖΑ; Ποια στάση απέναντι στην κυβέρνηση που αυτός συγκροτεί, ποια η στάση απέναντι στο Μαξίμου; Ποια στάση απέναντι σε ένα κόμμα φορέα της μνημονιακής προσαρμογής, σε ένα κόμμα που υπηρετεί αυτήν την πολιτική, αποδέχεται και στηρίζει την αυτήν την κυβέρνηση, δικαιολογώντας τις επιλογές της.
Δεν χωράνε πολλές απαντήσεις στο ερώτημα αυτό: Πλήρης πολιτικός διαχωρισμός, πλήρης αποστασιοποίηση από τη μετάλλαξη που έχει συντελεστεί και κατάδειξή της. Συνέχιση του αγώνα ενάντια στην καταστροφή που φέρνει η ευρωκρατία στη χώρα, συνέχιση της πάλης για διέξοδο της χώρας από την καθολική κρίση. Επένδυση όλων των προσπαθειών στο να χτιστεί το βασικό που έλλειψε και λείπει: Ένα πολιτικό κίνημα διεξόδου. Τα καθήκοντα αυτά αναγκαστικά έρχονται σήμερα σε σύγκρουση με τον μεταλλαγμένο ΣΥΡΙΖΑ.
Δεν είναι ώρα για μεμψιμοιρίες, ούτε ώρα ιδιαίτερων τακτικών. Είναι ώρα καθαρών εξηγήσεων και δήλωση προθέσεων για τη συνέχεια. Διάφορα επεισόδια μπορεί να εξελιχθούν με αντικείμενο «τι μπορεί να περισωθεί από τον ΣΥΡΙΖΑ». Αλλά πρώτα πρέπει να βγουν συμπεράσματα και απολογισμοί για την διανυθείσα πορεία, αν φυσικά ενδιαφερόμαστε για κάτι βαθύ, ουσιαστικό, πραγματικά ενδιαφέρον.