Εδώ και δεκαετίες ξεκίνησε η ζύμωση της κοινής γνώμης στον καπιταλιστικό κόσμο σχετικά με την «ανάγκη» να «κοστολογηθεί» αυτή καθαυτή η Φύση, ώστε σταδιακά να μετατραπεί σε εμπόρευμα που έχει ιδιοκτήτες και μπορεί να τζογαριστεί στο χρηματιστήριο. Για το καλό της, βέβαια… Έτσι π.χ. το οξυγόνο που παράγουν τα δάση δεν θα αποτελεί πια κοινό αγαθό. Τα αυτονόητα δεν είναι πια αυτονόητα. Θα μετατραπεί κυριολεκτικά σε «επενδυτικό προϊόν» που θα ανήκει σε τζογαδόρους, οξυγονώνοντας ένα σύστημα το οποίο ασφυκτιά από τα αδιέξοδά του και τη δομική πολυ-κρίση που αυτά γεννούν.
Όλα εκκινούν από τη διεστραμμένη αντίληψη ότι η Φύση, η Μητέρα Γη, συνιστά ένα «κεφάλαιο» του οποίου πολλές ιδιότητες παραμένουν ακόμη «αναξιοποίητες». Γιατί να μην εξαχθεί κέρδος από το τζογάρισμα πάνω στις δυνατότητες ενός οικοσυστήματος να παράξει καθαρό νερό, ή να δεσμεύσει διοξείδιο του άνθρακα (που εξάλλου ήδη αποτελεί εμπόρευμα, αφού μπορεί να ανταλλαχθεί με «δικαιώματα ρύπανσης» κάπου αλλού); Καθώς τα περιθώρια όλο και μεγαλύτερου κέρδους από την «παραδοσιακή» χρηματιστικοποιημένη καπιταλιστική οικονομία στενεύουν δραματικά, λόγω και της ενεργειακής κρίσης, το μάτι των ελίτ γυαλίζει βλέποντας το πολλαπλάσιο «αναξιοποίητο κεφάλαιο» της Φύσης.
Να η ευκαιρία!
Η IEG (Intrinsic Exchange Group) είναι μια αμερικανική εταιρία που παραμένει εκτός των προβολέων των μεγάλων ΜΜΕ. Αλλά θα τη συναντάμε όλο και πιο συχνά στο μέλλον… Στην ιστοσελίδα της, μετά τις ενότητες «Ποιοι είμαστε» και «Το πρόβλημα» (θαυμάστε: «Βασιζόμαστε σε φόρους, ρυθμίσεις, τεχνητούς μηχανισμούς της αγοράς και φιλανθρωπία για να διορθώσουμε τις αδυναμίες της αγοράς. Αλλά, όσο καλά και αν είναι, αυτά τα διορθωτικά μέτρα δεν αρκούν… όταν η φύση δεν αποτελεί περιουσιακό στοιχείο που μπορεί να παράγει άμεσα εισόδημα και πλούτο»), ακολουθεί η ενότητα «Η Λύση». Κι εδώ η καλή εταιρία, για να πουλήσει το «προϊόν» της (όχι κάτι που δημιούργησε η ίδια – μιλάμε για τη Φύση και τις ιδιότητές της), έχει οπτικοποιήσει το νέο δυστοπικό όραμα των ελίτ με το εξής γράφημα, που φέρει τον αποκαλυπτικό τίτλο «Η Ευκαιρία»:
Τι λέει η IEG στους «επενδυτές» με αυτό το γράφημα; Ότι η «παραδοσιακή οικονομία», που ψυχορραγεί, δεν πιάνει μία μπροστά στην «οικονομία της φύσης» – την αξία της οποίας κοστολογεί στο 8πλάσιο της «παραδοσιακής». Κι ότι, χωρίς να παράξουν τίποτα, μπορούν να υφαρπάξουν τα κοινά αγαθά –αυτά που και οι μεσαιωνικοί βασιλιάδες και φεουδάρχες δεν τόλμησαν να ιδιοποιηθούν– και να βρουν νέο πεδίο δόξης λαμπρό. Εν ολίγοις, η IEG και όσοι την προμοτάρουν αναρωτιούνται: δεν είναι παράλογο να κρατάμε αναξιοποίητο κάτω από το πάπλωμα τέτοιο θησαυρό;…
Η Φύση στο Χρηματιστήριο
Μιλάμε άραγε για αόριστους σχεδιασμούς τμημάτων της παγκόσμιας ελίτ; Δυστυχώς, όχι. Από τον περασμένο Σεπτέμβριο, σε συνεργασία με το Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης και μια σειρά άλλα ευαγή ιδρύματα (Διαμερικανική Αναπτυξιακή Τράπεζα, Ίδρυμα Ροκφέλερ, επενδυτική εταιρία Aberdare Adventures), η IEG «παρέχει μια πλατφόρμα για την εισαγωγή των Εταιριών Φυσικών Αγαθών (NACs) στο Χρηματιστήριο, η οποία επιτρέπει τη μετατροπή του φυσικού πλούτου σε οικονομικό πλούτο». Με άλλα λόγια, το Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, η γνωστή για τις περιβαλλοντικές ευαισθησίες της Γουόλ Στριτ (που είναι κι αυτή ιδιωτική επιχείρηση ελεγχόμενη από τραπεζικούς και πετρελαϊκούς «θεσμούς», και επιπλέον, γεγονός εξαιρετικό, είναι και μέτοχος της IEG), εγκαινίασε έναν νέο χρηματιστηριακό κλάδο, μια νέα κατηγορία εισηγμένων εταιριών: τις NACs (Natural Asset Companies, δηλαδή Εταιρίες Φυσικών Περιουσιακών Στοιχείων).
Οι εταιρίες αυτές θα παίρνουν υπό τον έλεγχό τους ολόκληρα οικοσυστήματα (είτε αγοράζοντάς τα, είτε ενοικιάζοντάς τα από κυβερνήσεις), θα τα κοστολογούν (πόση αξία έχει π.χ. το τάδε βουνό, μετρώντας τι πόρους μας δίνει, νερό, ξυλεία κ.λπ., πόσο διοξείδιο του άνθρακα κατακρατεί κ.ο.κ.) και θα τα «διαπραγματεύονται» στο χρηματιστήριο. Εννοείται ότι θα τα «προστατεύουν» κιόλας: δεν θα μπορεί ο κάθε τυχών να περπατήσει σε «πριβέ» βουνό – εκτός ίσως κι αν πληρώνει εισιτήριο. Προσοχή, το ζήτημα δεν έχει να κάνει (μόνο) με ιδιωτικοποίηση, υπερεκμετάλλευση κ.λπ. των τάδε ή δείνα φυσικών πόρων: μιλάμε για κάτι πολύ βαθύτερο, για μια δίχως προηγούμενο «αναδιάρθρωση» που, αν περάσει, θα δημιουργήσει έναν κόσμο πολύ διαφορετικό του σημερινού.
Πώς να κερδοσκοπήσετε με τα (πρώην) κοινά αγαθά
Το μέγεθος και η ποιότητα του εγχειρήματος μπορεί να κατανοηθεί καλύτερα, ίσως, παραθέτοντας ένα ακόμη γράφημα της IEG, που πλέον αυτοπροσδιορίζεται ως «πρωτοπόρα σε μια επενδύσιμη κατηγορία περιουσιακών στοιχείων με βάση τα φυσικά αγαθά». Το γράφημα μας εξηγεί πώς φτάνουμε στο ποθητό αποτέλεσμα, δηλαδή τη μετατροπή της Φύσης σε χρηματιστηριακό προϊόν:
Μάλλον τα σχόλια περιττεύουν. Οι προσεκτικά διαλεγμένοι όροι δεν μπορούν να κρύψουν την τρομακτική επιχείρηση που έχει ήδη αρχίσει να υλοποιείται. Βασικά, βρισκόμαστε στα πρώτα βήματα εφαρμογής ενός δυστοπικού σχεδίου των παγκόσμιων ελίτ για την «κοστολόγηση» της Φύσης, τη διαρπαγή της (ήδη η κυβέρνηση της Κόστα Ρίκα εκδήλωσε το ενδιαφέρον της να «συνεργαστεί» με την IEG) και τελικά την πλήρη εμπορευματοποίηση-χρηματιστικοποίησή της. Εάν δεν μπει φρένο, θα ξημερώσουμε χωρίς καλά-καλά να το καταλάβουμε σε μια εφιαλτική πραγματικότητα, όπου ο σημερινός βιασμός της Φύσης από τις παγκόσμιες ελίτ θα μοιάζει πλημμέλημα.
Η προϊστορία
Η ιδέα δουλευόταν εδώ και δεκαετίες. Mια έκθεση που παρήγγειλαν ο ΟΗΕ και η Κομισιόν και την οποία εκπόνησε το 2011 ομάδα «ειδικών» υπό τον οικονομολόγο Π. Σούχντεβ (στέλεχος της Deutsche Bank, μετέπειτα «τεχνοκράτης» σύμβουλος του ΟΗΕ και τελικά πρόεδρος της διόλου αθώας «περιβαλλοντικής οργάνωσης» WWF) ήταν σταθμός αυτών των προετοιμασιών. H έκθεση αυτή οδήγησε τελικά στη δημιουργία ενός σχήματος στο οποίο συμμετέχουν εκατοντάδες πολυεθνικές, τράπεζες, δημόσιοι οργανισμοί, και πολλά «ευαγή ιδρύματα» (όπως αυτό της πανταχού παρούσας οικογένειας Ροκφέλερ, ή διάφορες «φιλανθρωπικές» και «περιβαλλοντικές» οργανώσεις σαν το WWF). Το σχήμα αυτό σήμερα ονομάζεται Συμμαχία του Κεφαλαίου (capitalscoalition.org) και, όπως το ίδιο αυτοπαρουσιάζεται, «φιλοδοξεί ως το 2030 η πλειοψηφία των επιχειρήσεων, των χρηματοπιστωτικών θεσμών και των κυβερνήσεων να συμπεριλάβουν την αξία του φυσικού κεφαλαίου, του κοινωνικού κεφαλαίου και του ανθρώπινου κεφαλαίου στη λήψη των αποφάσεών τους».
Στη Συμμαχία του Κεφαλαίου, που βρίσκεται πίσω από την απόφαση του Χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης να δημιουργήσει το νέο «χρηματιστηριακό προϊόν», συμμετέχουν οντότητες που νοιάζονται πολύ για το περιβάλλον – σε βαθμό ώστε να πρωταγωνιστούν στην καταστροφή του και στην εξαθλίωση τεράστιων πληθυσμών. Μεταξύ αυτών οι Unilever, Shell, Total, Repsol, Suez, CEMEX, Nestle, LafargeHolcim, Dow Chemical, Novartis, Coca-Cola, Walmart, Marks & Spencer, Credit Suisse, Lloyd’s RF, PwC, ΑΒΝ AMRO, Deloitte, KPMG κ.ο.κ. Η Συμμαχία του Κεφαλαίου προμοτάρει και το Natural Capital Project, στο οποίο ένας εκ των βασικών εταίρων είναι η Κινεζική Ακαδημία Επιστημών…
Κανείς δεν προβληματίστηκε με ένα «αθώο» ερώτημα;
Είναι εντυπωσιακό ότι όλα τα παραπάνω «κρύβονται» σε κοινή θέα. Κανένα μεγάλο ΜΜΕ, καμία «περιβαλλοντική» οργάνωση δεν κρούει τον κώδωνα του κινδύνου (μάλιστα οι περισσότερες είναι διαπλεκόμενες με αυτά τα δυστοπικά σχέδια – αν δεν συμμετέχουν κιόλας, εν είδει άλλοθι με το αζημίωτο, στους οργανισμούς που τα προωθούν). Σε κανέναν δεν φαίνεται να κάνει εντύπωση το «αθώο» ερώτημα που τίθεται στην ιστοσελίδα της IEG:
«Εάν ερωτηθείτε “θα έπρεπε να καταστρέψουμε ένα παρθένο τροπικό δάσος στο Εκουαδόρ για να εξορύξουμε πετρέλαιο;», το 90% ή και παραπάνω θα απαντούσε αρνητικά… Στη συγκεκριμένη περίπτωση, γνωρίζουμε ότι κάτω από αυτό το δάσος υπάρχουν κοιτάσματα πετρελαίου αξίας 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Αλλά δεν γνωρίζουμε την αξία του εν λόγω τροπικού δάσους και του φυσικού κεφαλαίου που εκπροσωπεί. Πώς να αποφασίσουμε όταν έχουμε μόνο τα μισά δεδομένα;»
Πράγματι, το δίλημμα είναι… βασανιστικό. Αν «τύχει» πάντως και καεί το εν λόγω δάσος, θα διευκολυνθεί η λήψη της απόφασης, σωστά; Δυστυχώς, θα χρειαστεί να επανέλθουμε.
Διαβάστε περισσότερα
Πριν λίγες μέρες, αναρτήθηκε στο μπλογκ των Ανεξάρτητων Ερευνητών (theindependentresearchers.wordpress.com) μια πολύ αναλυτική και κατατοπιστική παρουσίαση του ζητήματος –μάλλον η μοναδική μέχρι στιγμής στα ελληνικά– υπό τον χαρακτηριστικό τίτλο «Το τέλος της ζωής όπως τη γνωρίζαμε». Η ανάλυση αυτή παραθέτει με στοιχεία όλη την ιστορία του σχεδίου χρηματιστικοποίησης της Φύσης, τον ρόλο των πρωταγωνιστών του, τη διαπλοκή των «περιβαλλοντικών» οργανώσεων, τις προσχηματικές αιτιολογίες για το ξεδίπλωμα της νέας δυστοπίας και το πώς αυτή ήδη υλοποιείται.
Περνώντας στην αγγλική γλώσσα, μια πολύ πιο σύντομη «εισαγωγή» στο πρόβλημα έχει επιχειρηθεί μεταξύ άλλων από τον Ρόμπερτ Χάντσικερ στο οργισμένο άρθρο του «Mother Nature, Inc.», που δημοσιεύθηκε στο Dissident Voice (dissidentvoice.org). Ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζουν και οι παρακάτω δημοσιεύσεις – πάντα στα αγγλικά:
► Nature powergrab initiated in USA («Ξεκίνησε στις ΗΠΑ η αρπαγή της Φύσης»), των Meleni Aldridge και Melissa Smith, στο www.anhinternational.org
► Natural Asset Companies and the plan to financialize the commons («Οι εταιρείες φυσικών περιουσιακών στοιχείων και το σχέδιο χρηματιστικοποίησης των κοινών αγαθών»), του Derek Royden, στο www.nationofchange.org
► Wall Street’s Takeover of Nature Advances with Launch of New Asset Class («Η εξαγορά της Φύσης από τη Γουόλ Στριτ προχωρά με το λανσάρισμα μιας νέας κατηγορίας περιουσιακών στοιχείων»), της Whitney Webb, στο unlimitedhangout.com
