της Κύρας Αδάμ*
Στις 24 Απριλίου 2023 η Ελλάδα με επιστολή της στον ΟΗΕ διαμαρτύρεται για μια ακόμα φορά για την τουρκο/λιβυκή ΑΟΖ υπενθυμίζοντας ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν την αναγνωρίζει. Η ελληνική επιστολή είναι απάντηση στην επιστολή της Λιβύης στον ΟΗΕ στις 13 Φεβρουαρίου. Η λιβυκή επιστολή δεν στρέφεται ούτε αναφέρεται στην Ελλάδα, παρά μόνον στην Αίγυπτο, η οποία οριοθέτησε μονομερώς με προεδρικό διάταγμα –και γι’ αυτό παραβιάζοντας σοβαρά το Δίκαιο της Θάλασσας– τα δυτικά θαλάσσια όρια της Αιγύπτου, επηρεάζοντας και την τουρκο/λιβυκή ΑΟΖ στην περιοχή, αλλά και την τεράστια και μονομερώς οριοθετημένη Ζώνη Αλιείας της Λιβύης.
Η Ελλάδα με την επιστολή της βρίσκει την ευκαιρία να παραπονεθεί για ακόμα φορά στον ΟΗΕ για την τ/λ ΑΟΖ, η οποία όμως έχει αναρτηθεί επισήμως στον αρμόδιο Πίνακα 104 του ΟΗΕ και βρίσκεται σε ισχύ, αλλά και για τη Ζώνη Αλιείας της Λιβύης, νότια της Κρήτης, με την Ελλάδα όμως να διατηρεί δια νόμου τη Ζώνη Αλιείας της όσα και τα χωρικά ύδατα, δηλαδή μόνον 6 ν.μ.
Όμως η ουσία της ελληνικής επιστολής βρίσκεται στην κατακλείδα της, η οποία αναφέρει συγκεκριμένα: «…Εν κατακλείδι, ενώ διατηρεί όλα τα δικαιώματά της που απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο, η Ελλάδα θα ήθελε να επαναλάβει ότι παραμένει αυστηρά δεσμευμένη στην επίλυση οποιουδήποτε θέματος οριοθέτησης με γειτονικές χώρες στην Ανατολική Μεσόγειο με ειρηνικά μέσα, με καλή πίστη και σύμφωνα με το Δίκαιο της Θάλασσας, όπως έχει ήδη πράξει με την Ιταλία και την Αίγυπτο…».
Με άλλα λόγια, η Ελλάδα δεσμεύεται επισήμως και εγγράφως στον ΟΗΕ ότι θέλει να λύσει όλα τα ανοιχτά προβλήματα οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών που έχει με τις χώρες της Αν. Μεσογείου, εν προκειμένω με την Τουρκία και τη Λιβύη, που έχουν συμφωνήσει την τ/λ ΑΟΖ, η οποία βάλλει εναντίον ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων και συμφερόντων στην Αν. Μεσόγειο.
Με την επιστολή της η Ελλάδα καλεί έμμεσα, αλλά με δέσμευσή της και τη Λιβύη και την Τουρκία να οριοθετήσουν με την Ελλάδα τις θαλάσσιες ζώνες τους, επιμένοντας ότι η Ελλάδα δεν αναγνωρίζει την τ/λ ΑΟΖ, την οποία όμως έχει επισημοποιήσει ο ΟΗΕ από τον Ιανουάριο του 2021. Ενώ αντιθέτως ο ΟΗΕ δεν έχει ακόμα επισημοποιήσει και αναρτήσει τη μερική ελληνο/αιγυπτιακή ΑΟΖ, ώστε αυτή να τεθεί σε ισχύ.
Σε μια τέτοια διαπραγμάτευση για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών στην Αν. Μεσόγειο, η Ελλάδα βρίσκεται εκ προοιμίου σε δυσμενή θέση, διότι:
- Ουδέποτε έχει καταθέσει στον ΟΗΕ συντεταγμένες της για την ελληνική ΑΟΖ.
- Η μερική οριοθέτηση ΑΟΖ Ελλάδας Αιγύπτου αφήνει ελεύθερη προς πλήρη «τουρκοποίηση» την ΑΟΖ ανατολικά του 28ου μεσημβρινού. Πετσοκόβει την ΑΟΖ της Κρήτης, η οποία περιορίζεται μόνον σε 80 ν.μ. έναντι των 200 ν.μ. της πλήρους ΑΟΖ, ήτοι η Κρήτη έχει ΑΟΖ μόνον 40%.
- Πετσοκόβει την ΑΟΖ Καρπάθου σε 40 ν.μ. έναντι των 200 ν.μ. πλήρους ΑΟΖ, ήτοι η Κάρπαθος έχει ΑΟΖ 20%.
- Καταργεί την ΑΟΖ των ανατολικών ακτών της Ρόδου και ολοκλήρου του Καστελόριζου – ΑΟΖ 0%.
- Αφήνει στο έλεος της Λιβύης την ελληνική ΑΟΖ δυτικά του 26ου μεσημβρινού.
– Οι διαπραγματεύσεις Ελλάδας Λιβύης για την οριοθέτηση της μεταξύ τους ΑΟΖ έχουν διακοπεί προ πολλού, καθώς η Λιβύη, δασκαλεμένη πλήρως από την Τουρκία δεν δέχεται ότι η Γαύδος και οι νησίδες στο ανατολικό άκρο της Κρήτης έχουν ΑΟΖ, αλλά μόνον χωρικά ύδατα.
– Ο ελληνικός νόμος που ορίζει Ζώνη Αλιείας στην Ελλάδα μόνον 6 ν.μ., όσα τα χωρικά ύδατα έχει επιτρέψει στη Λιβύη από το 2005 χωρίς καταγγελία της Ελλάδας στον ΟΗΕ να έχει ορίσει μια τεράστια Ζώνη Αλιείας νότια της Κρήτης.
– Η Ελλάδα δεν κατήγγειλε ποτέ επισήμως στον ΟΗΕ την τ/λ ΑΟΖ, η οποία βρίσκεται επισήμως σε ισχύ από τον ΟΗΕ από το 2021. Η εν ισχύ τ/λ ΑΟΖ εξαφανίζει την ελληνική ΑΟΖ ανατολικά Ρόδου και στο Καστελόριζο. Παράλληλα η περιοχή ανατολικά του 28ου μεσημβρινού στην Αν. Μεσόγειο είναι ελεύθερη προς τουρκοποίηση, με την Ελλάδα να έχει δηλώσει επισήμως ότι υπερασπίζεται μόνον τα 6 ν.μ. χωρικά ύδατα.
* Η Κύρα Αδάμ είναι δημοσιογράφος
