Η παραγωγή έργου και η χάραξη στρατηγικής δεν είναι διαχειριστική, αλλά βαθύτατα πολιτική
Της Κατερίνας Θανοπούλου*
Η αντίθεσή μου με την ασκηθείσα συνολική πολιτική στην Περιφέρεια Αττικής, σε συνδυασμό με την εφαρμογή της στον τομέα της Κοινωνικής Πολιτικής, που ήταν και η αρμοδιότητα εκ της θέσεως που είχα, δεν ήταν ξαφνική, ούτε στιγμιαία κατά την πρόσφατη καταψήφιση του προϋπολογισμού του 2017 στο Περιφερειακό Συμβούλιο (ΠΕΣΥ), αλλά δημιουργείτο σταδιακά και εντεινόταν όσο η διοίκηση της Περιφέρειας, αλλά και η παράταξη Δύναμη Ζωής μετακινούνταν από τις προγραμματικές της δεσμεύσεις και «δενόταν» στις μνημονιακές κυβερνητικές επιλογές.
Η ανάδειξη στη διοίκηση της Περιφέρειας, της παράταξης Δύναμη Ζωής έγινε το 2014, πριν από τις εθνικές εκλογές και μέσα σ’ ένα κλίμα συνολικότερης ρήξης με το παλιό πολιτικό σκηνικό, με ένα πρόγραμμα που ήταν ριζοσπαστικό, αντιμνημονιακό, αντικαλλικρατικό, με έμφαση στον πληττόμενο πολίτη, στην προστασία του περιβάλλοντος, στη διαβούλευση με τους πολίτες και με εναντίωση στις ιδιωτικοποιήσεις και στα εργολαβικά συμφέροντα. Ενδεικτικά αναφερόταν:
«Οι μνημονιακές πολιτικές δυνάμεις και οι εκλεχτοί τους στις περιφέρειες όλης της Ελλάδας, ιδιαίτερα στη μεγαλύτερη περιφέρεια της Αττικής, είναι αποφασισμένες να ολοκληρώσουν και να παγιώσουν την καταστροφή που προκαλεί η πολιτική των μνημονίων. Θα συνεχίσουν δριμύτερη την υπερφορολόγηση των μικρομεσαίων εισοδημάτων, θα οδηγήσουν σε ακόμη περισσότερα λουκέτα τις μικρές επιχειρήσεις, θα διαλύσουν ό,τι απέμεινε από το κοινωνικό κράτος και τα δημόσια αγαθά».
Η άσκηση κοινωνικής πολιτικής, ενός τομέα που συστάθηκε εξ αρχής, ήταν επίπονη και κοπιαστική, με τη συνεργασία των εργαζομένων της Περιφέρειας, των συμβούλων, των Δήμων, των πολιτών και όλης της διοίκησης, έχοντας στην πλειονότητα και τη στήριξη όλων των παρατάξεων στο ΠΕΣΥ και είμαι ευγνώμων για αυτό. Το παραγόμενο έργο, με προφανείς αδυναμίες και ελλείψεις, με ευθύνες που αναλαμβάνω και εγώ, ήταν σημαντικό.
Οι πολιτικές αφορούσαν την υγεία και την κοινωνική μέριμνα και ήταν αυτές που εκπορεύονταν από το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο αρμοδιοτήτων, αλλά και όσες χαράζουν μία στρατηγική κατεύθυνση σε τομείς όπως η υγεία, η ενίσχυση του δημόσιου συστήματος υγείας, ο συντονισμός με ΟΤΑ Α’ βαθμού, η προνοιακή πολιτική, η στήριξη των πλέον ευάλωτων ομάδων, ο τομέας της αναπηρίας, οι εξαρτήσεις, η σύνδεση με τη σχολική κοινότητα, η αναδοχή και τεκνοθεσία, η πολιτική για τους Ρομά κ.ά., είτε μέσω δομών, είτε μέσω προγραμμάτων.
Η παραγωγή έργου και η χάραξη στρατηγικής τόσο συνολικά, όσο και στον τομέα της κοινωνικής πολιτικής δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι απλά διαχειριστική, αλλά βαθύτατα πολιτική. Ο αυτοδιοικητικός ρόλος και ειδικά μιας αριστερής διοίκησης δεν μπορεί να μην είναι ταυτόχρονα διεκδικητικός και καταγγελτικός σε πολιτικές που αντιβαίνουν στα συμφέροντα του συνόλου των πολιτών και με κονδύλια που ιεραρχούν τον πολίτη, την υπεράσπισή του και τα δικαιώματά του, ως πρώτης προτεραιότητας.
Οι αντιθέσεις, λοιπόν, διογκώνονταν όχι μόνο επειδή υπάρχουν συνολικές εξαρτήσεις, συγκεκριμένο ευρωπαϊκό πλαίσιο, προαπαιτούμενα, δανειστές και μνημονιακές δεσμεύσεις, καλλικρατικό πλαίσιο, υποστελέχωση, ελλιπέστατο θεσμικό πλαίσιο, Αποκεντρωμένη διοίκηση και εσκεμμένο μπλέξιμο αρμοδιοτήτων, αλλά και γιατί η ίδια η Διοίκηση μετακινήθηκε από τις δεσμεύσεις, ειδικά μετά τον πρώτο χρόνο.
Πληθώρα θεμάτων και προγραμμάτων στην Κοινωνική Πολιτική πάγωσαν ή δεν έγιναν αποδεκτά (προγράμματα εξαρτήσεων, συμβάσεις με φυλακές, διεθνές φεστιβάλ ΑμεΑ κ.ά.), κριτικές και προτάσεις αλλαγών σε θεσμικό πλαίσιο π.χ. για τα προνοιακά ιδρύματα ή τις αναδοχές δεν έτυχαν συνολικής στήριξης, θέματα έμεναν στο συρτάρι της Αποκεντρωμένης (προγράμματα με νοσοκομεία), ενώ ταυτόχρονα καθυστερούσαν δημόσιοι διαγωνισμοί σε θέματα κοινωνικής πολιτικής, όπως τα seatrac (ράμπες αυτόνομης πρόσβασης στη θάλασσα), εναρμονίζονταν πολιτικές με τα κυβερνητικά σχέδια και τα ευρωπαϊκά κονδύλια, όπως έγινε με τις προσκλήσεις για τις κοινωνικές δομές δήμων.
Μετακινούνταν έργα και δομές που θα μπορούσαν να απορροφηθούν εντός του 2016 στο 2017, όπως η Μονάδα Άμεσης Παρέμβασης του ΟΚΑΝΑ, αλλοιωνόταν ο χαρακτήρας του προγράμματος της ΔΕΗ με στήριξη των πολιτών που μπορούν να εισαχθούν στη ρύθμιση και όχι των πλέον πληττόμενων. Με λίγα λόγια δυσχεραίνονταν επί της ουσίας το συνολικό έργο.
Μείζονα θέματα βεβαίως είναι και η διαχείριση αποβλήτων, οι ιδιωτικοποιήσεις, όπως το Ελληνικό, η στάση της Διοίκησης για το Φαληρικό, όπου εισήχθη όχι ως «αντιπλημμυρικά έργα» αλλά ως φάση Α’, των γηπέδων κ.ά., θέματα στα οποία είχα σαφώς διαφοροποιηθεί.
Η καταψήφιση του προϋπολογισμού ήταν κορυφαία, καθώς επί της ουσίας δεν έδωσα ψήφο εμπιστοσύνης.
Είναι δεδομένο ότι ως κάθε εκλεγμένος λογοδοτώ στους πολίτες. Είναι δεδομένο ότι ως περιφερειακή σύμβουλος θα συνεχίζω να αγωνίζομαι, χωρίς μάταιες κραυγές και χωρίς εμμονικές και εγωπαθείς αντιπαραθέσεις, υπερασπιζόμενη τα συμφέροντα του πολίτη που με έφερε σε αυτήν τη θέση, τόσο σε συνολικές πολιτικές όσο και κυρίως σε θέματα κοινωνικής πολιτικής, στηρίζοντας τα θετικά, καταγγέλλοντας και αντιπροτείνοντας στα αρνητικά, τη λογική ενός ριζοσπαστικού, αντιμνημονιακού, αντικαλλικρατικού αριστερού πλαισίου.
* Η Κατερίνα Θανοπούλου είναι περιφερειακή σύμβουλος Αττικής, πρώην αντιπεριφερειάρχης Κοινωνικής Πολιτικής
