Δίπλα στην οικονομική κρίση, που, για μια ολόκληρη δεκαετία, καταγράφει συνεχώς και με καταθλιπτικά στοιχεία την αποδιάρθρωση της χώρας, τη μείωση των μισθών και των συντάξεων, την αύξηση της φορολογίας, τον εκτροχιασμό της ανεργίας –ιδίως των νέων–, την εργασιακή αβεβαιότητα και επισφάλεια, τη μεγέθυνση του κοινωνικού αποκλεισμού, συντελείται κάτι πιο σημαντικό. Ο εκβαρβαρισμός των συνειδήσεων και των συμπεριφορών των ανθρώπων και, το χειρότερο από όλα, ακόμα και η υποτίμηση αυτής καθαυτής της ανθρώπινης ζωής ως απόλυτης αξίας. Καθημερινά σχεδόν διαβάζουμε μια είδηση θανάτου. Αυτοκτονίες, «δολοφονίες» παιδιών, γονιών ή συγγενικών προσώπων, δραματική αύξηση της ενδοοικογενειακής βίας.
Πίσω από την «μοναδικότητα» κάθε περιστατικού και των αιτιών που οδηγούν σε ανείπωτες τραγωδίες κρύβεται ένα χαρακτηριστικό κοινό και απειλητικό. Αυτό που πολλοί δεν θέλουν να δουν, αν και είναι ευανάγνωστο: ότι δηλαδή η βία –αυτή η βία που γεννούν οι οικονομικοί καταναγκασμοί της ευρωκρατίας, η βία που γεννούν οι ομοιόμορφες επιλογές του επίσημου πολιτικού κόσμου, η εργασιακή βία κ.ο.κ.– εξαπλώνεται και καταλαμβάνει κάθε κύτταρο της κοινωνικής ζωής, ακόμα και την οικογένεια.
Η κοινωνία βιώνει την ματαίωση των ελπίδων και τις διαψεύσεις της προηγούμενης περιόδου απελπιστικά μόνη, εγκαταλειμμένη, ακέφαλη και αποπροσανατολισμένη.
Όσο πιο βαθιά βυθίζεται στην ατομική λύση, στο αγώνα για προσωπική επιβίωση και ατομική διάσωση τόσο πιο πολύ βυθίζεται στη διάχυτη βία, τόσο πιο πολύ γίνεται αυτοκαταστροφική. Ο αγώνας για επιβίωση, αγώνας κατ’ εξοχή πολιτικός, είναι ταυτόχρονα αγώνας εξαιρετικά σκληρός. Όσο λείπει, όσο δεν κατανοείται η ανάγκη αναζήτησης συνολικών λύσεων, όσο οι εναλλακτικές πολιτικές μοιάζουν ή και αντιγράφουν τις επίσημες τόσο αλλοιώνεται ακόμα και η ίδια η φύση του ανθρώπου.
Η κρίση που βιώνουμε είναι πολύπλευρη. Απλώνεται σε πολλαπλά επίπεδα, στο σύνολο της ζωής. Και η επιζητούμενη διέξοδος δεν μπορεί να είναι μονοσήμαντη. Οφείλει να συνυπολογίσει όλες τις παραμέτρους. Οφείλει να κατανοήσει ότι, σε τελευταία ανάλυση, είναι συλλογικός αγώνας για την ίδια την υπεράσπιση της ζωής.
* Ο Σπύρος Παναγιώτου είναι υποψήφιος δήμαρχος Γαλατσίου με τη δημοτική κίνηση «Γαλάτσι ο Τόπος μου»