Περιπλέκονται τα πράγματα στη Νότια Σινική Θάλασσα για τις ΗΠΑ
Την περασμένη Τρίτη, κατά τη διάρκεια περιοδείας του προέδρου των Φιλιππίνων Ροντρίγκο Ντουτέρτε στο εσωτερικό της χώρας, έγινε βομβιστική επίθεση εναντίον της συνοδείας του από τζιχαντιστές. Ο Φιλιππινέζος πρόεδρος απασχολεί ιδιαίτερα τα δυτικά ΜΜΕ τους τελευταίους μήνες, λόγω των αντεγκλήσεών του με την Ουάσιγκτον, αλλά και επειδή έχει επιλέξει σκληρή («απάνθρωπη» σύμφωνα με τους επικριτές του) στάση απέναντι στους εμπόρους ναρκωτικών και τους προαγωγούς της πορνείας. Η βομβιστική απόπειρα, όμως, γεννά αρκετά ερωτηματικά για τις προθέσεις των δραστών αλλά και την πραγματική προέλευσή της, καθώς ο Φιλιππινέζος πρόεδρος φαίνεται να ασκεί μια μάλλον ενοχλητική για τη Δύση εξωτερική πολιτική, διαφορετική από την παραδοσιακή υποταγή στα κελεύσματα των ΗΠΑ. Κι αυτά σε μια περιοχή του κόσμου που είναι πρώτης προτεραιότητας για την Ουάσιγκτον, λόγω της απειλητικής γι’ αυτήν αύξησης της κινεζικής επιρροής. Πρόσφατη (και συνεχιζόμενη, παρά τις αποφάσεις του Διεθνούς Διαιτητικού Δικαστηρίου) είναι εξάλλου η αναζωπύρωση της αντιπαράθεσης για τον έλεγχο της Νότιας Σινικής Θάλασσας.
Επαφές με Ρωσία και Κίνα
Στα πλαίσια της συνέχισης ενός «αναπροσανατολισμού των συνεργασιών της χώρας», ο Ντουτέρτε συναντήθηκε την προηγούμενη εβδομάδα στο Πεκίνο με τον Κινέζο ομόλογό του, καθώς και με τον Ρώσο πρόεδρο Πούτιν. Στις δηλώσεις που ακολούθησαν τόνισε ότι, παρότι δεν είναι έτοιμος για διαφορετικές στρατιωτικές συμμαχίες, εντούτοις θέλει να ενδυναμώσει τη «φιλία» με περισσότερες χώρες. Από την πλευρά του το Πεκίνο διέρρευσε ότι είναι ανοιχτό σε διάλογο ώστε να επιτρέψει την πρόσβαση φιλιππινέζικων σκαφών σε νησιά που διεκδικούν οι Φιλιππίνες από την Κίνα. Φυσικά, η Κίνα ως απώτερο σκοπό έχει την πλήρη κυριαρχία της στην περιοχή, την οποία θεωρεί δικό της «ζωτικό χώρο» – και γι’ αυτό τώρα επιδίδεται σε επίθεση φιλίας προς τον Ντουτέρτε.
Στο παιχνίδι μπαίνει, όμως, και η Ρωσία, με τον Φιλιππινέζο ΥΠΕΞ να ανακοινώνει επίσημη επίσκεψη του προέδρου Ντουτέρτε την προσεχή άνοιξη στη Μόσχα. Αφού προσπάθησε να καθησυχάσει την Ουάσινγκτον επαναλαμβάνοντας ότι «στρατιωτική συμμαχία υπάρχει μόνο με τις ΗΠΑ», ο ΥΠΕΞ των Φιλιππίνων δήλωσε ότι σκοπός της επίσκεψης θα είναι «η συνεργασία σε πεδία όπως η ανταλλαγή πληροφοριών, η καταπολέμηση της τρομοκρατίας και ο πόλεμος κατά των ναρκωτικών». Από την πλευρά του ο Ρώσος πρέσβης στη Μανίλα είπε ότι «η Ρωσία είναι έτοιμη να προσφέρει σύγχρονα οπλικά συστήματα σε όποια χώρα ενδιαφέρεται»…
Η αντίδραση της Ουάσιγκτον
Όλα αυτά δεν συνηγορούν σε ρήξη με τις ΗΠΑ. Δείχνουν, εν τούτοις, τη διάθεση του πρόσφατα –πριν έξι μήνες– εκλεγμένου προέδρου των Φιλιππίνων να «ανακατέψει» την κατάσταση στην εξωτερική πολιτική της χώρας του. Κι αυτό από μόνο του είναι κάτι που το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ποτέ και πουθενά δεν αντιμετώπισε με… καλή διάθεση. Γι’ αυτόν το λόγο, εξάλλου, υπάρχουν ακόμα αμφιβολίες για το ποιος βρίσκεται πραγματικά πίσω από την πρόσφατη απόπειρα δολοφονίας του, παρά το γεγονός ότι οι συγκρούσεις με «ισλαμιστές τρομοκράτες» μαίνονται από καιρό στο νότο της νησιωτικής χώρας.
Μία πρώτη απτή απάντηση της Ουάσιγκτον, πάντως, είναι η απόφαση της κυβέρνησης Ομπάμα να ακυρώσει τη χορήγηση ενίσχυσης 5 εκατομμυρίων δολαρίων στη φιλιππινέζικη καμπάνια κατά του εμπορίου ναρκωτικών. Οι ΗΠΑ δικαιολόγησαν την απόφασή τους αναφέροντας εκθέσεις οργανισμών ανθρωπίνων δικαιωμάτων για «υπερβολική χρήση βίας» στην αντιναρκωτική εκστρατεία του Ντουτέρτε. Είναι βέβαια πλήθος τα παραδείγματα «υπερβολικής χρήσης βίας» σε πάμπολλες χώρες (για να μην αναφερθούμε… στις ίδιες τις ΗΠΑ) που όμως δεν εμπόδισαν διόλου την Ουάσιγκτον να εξακολουθήσει να τους παρέχει τη «βοήθειά» της.
Γιώργος Πατέλης
