Μια απολαυστική και διασκεδαστική παράσταση, με κείμενα του Μποστ, σε μια άκρως ανατρεπτική επιθεώρηση, που λέει τα πράγματα με το όνομά τους, αλλά βεβαίως χαρίζει και άφθονο γέλιο.
Από τα σημαντικά στοιχεία της παράστασης η μουσική του Λουκιανού Κηλαηδόνη αλλά και οι εξαιρετικές ερμηνείες των ηθοποιών.
Ο Κωνσταντίνος Κυριακού που δημιούργησε την παράσταση συνθέτοντας και επικαιροποιώντας διαφορετικά έργα του Μποστ, κατάφερε πράγματι να μας μεταφέρει το πνεύμα του μεγάλου σατιρικού συγγραφέα. Άλλωστε ο ίδιος είναι βαθύς γνώστης του έργου του.
Είδα την παράσταση στην κατάμεστη αίθουσα του Θεάτρου Μεταξουργείου και βγήκα από εκεί με ένα μεγάλο χαμόγελο, αλλά και προβληματισμό για την απουσία ανθρώπων σαν τον Μποστ στη σημερινή εποχή…
«Ο Μποστ στα έργα του συνήθιζε να αποδομεί τα κοινωνικά σύμβολα, αποκαλύπτοντας την αδυναμία της κοινωνίας που κρύβεται πίσω από αυτά»
Πώς αποφασίσατε να ανεβάσετε ένα έργο αφιερωμένο στον Μποστ;
Το θέμα της διδακτορικής μου διατριβής ήταν η μελέτη και η έρευνα του γνωστού, αλλά κυρίως του άγνωστου θεατρικού corpus του αμίμητου σατιριστή Μποστ. Μελετώντας τα θεατρικά του κείμενα, τα οποία ανακάλυψα σε διάφορα αρχεία, και συζητώντας με την Κατερίνα Μπιλάλη για το ποιο θα είναι το επόμενο θεατρικό μας βήμα ως Θεατρική Εταιρεία THEARTES, την οποία έχουμε συνιδρύσει, διαπιστώσαμε πόσο ενδιαφέροντα και, δυστυχώς, επίκαιρα ήταν τα κείμενα που έγραψε ο Μποστ, πριν από 30, 40, 50, ακόμα και 60 χρόνια. Έτσι, προέκυψε «Το μποστάνι του Μποστ» μας!
Γιατί μια διασκευή κι όχι ένα ατόφιο έργο;
Για την ακρίβεια, «Το μποστάνι του Μποστ» δεν είναι μια διασκευή ενός έργου του Μποστ. Είναι μια σύνθεση δική μου επιθεωρησιακών κειμένων του, που είτε παρουσιάστηκαν μία φορά είτε παρέμειναν άπαιχτα και άγνωστα στο αρχείο του. Δηλαδή, πρόκειται για μια επιθεωρησιακού τύπου σπονδυλωτή κωμωδία. Όσον αφορά τη διασκευή, ακολουθώντας το παράδειγμα του ίδιου του Μποστ, ο οποίος –για παράδειγμα– στη μνημειώδη επιθεώρησή του με τον τίτλο «Εκλογές του Μποστ», που παίχτηκε για δύο σεζόν, είχε χρησιμοποιήσει κάποιες σκηνές από το άπαιχτο έργο του «Το ημερολόγιο μιας χήρας», δημιουργώντας επιθεωρησιακά σκετς, αλλά και αυτονομώντας μία σκηνή από τη «Φαύστα» του, δίνοντάς της μάλιστα τον τίτλο «Το Συνοικέσιο», έτσι και εμείς στην παράστασή μας, αυτονομήσαμε και κάποιες σκηνές από τα γνωστά του έργα «Φαύστα», «Μήδεια» και «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» δημιουργώντας σκετς, όπως ανέφερα κατά την μπόστεια τακτική, προσθέτοντάς τα, μαζί με τα άλλα, στην παράστασή μας. Επίσης, μιας και «Το μποστάνι του Μποστ» είναι επιθεώρηση που θίγει και καταδεικνύει τα κακώς κείμενα της εποχής μας (όπως άλλωστε έπραττε κατά το ειωθός και ο Μποστ), καταφύγαμε και σε μία επικαιροποίηση αυτών των κειμένων, αλλά και μια συμπλήρωσή τους, μιας και πρόκειται για κείμενα που, κάποια εξ αυτών, η πρώτη τους γραφή φτάνει σε βάθος εξηκονταετίας ή πεντηκονταετίας, δίχως να παραλείψουμε το γεγονός ότι ο Μποστ απεβίωσε πριν από σχεδόν τριάντα χρόνια. Συνεπώς, η επέμβαση αυτή ήταν αναγκαία.
Τι είναι αυτό που σας ελκύει περισσότερο στα κείμενά του;
Ο Μποστ επέλεγε περίεργη θεματική στα έργα του. Έγραφε πολιτικοκοινωνική σάτιρα, σκιαγραφώντας τα ήθη και τους ανθρώπους της εποχής του με χιούμορ σε συνδυασμό με την κριτική, δίχως να στηρίζει το έργο του στο εύκολο κωμικό στοιχείο. Ως σατιρικά και παρωδιακά τα κείμενα αυτά έχουν αποδειχθεί διαχρονικά και υπερέβησαν την ιστορικότητά τους. Παρ’ ότι λοιδορούσαν και στηλίτευαν γεγονότα και καταστάσεις της εποχής που γράφτηκαν, παραμένουν το ίδιο καυστικά όπως και όταν πρωτοπαίχτηκαν. Εξακολουθούν να «αγγίζουν» και τις σημερινές γενιές, καθώς ως συγγραφέας ο Μποστ κατόρθωσε να προσδώσει εξακολουθητική διάρκεια στο πρόσκαιρο της εποχής του. Για όλα αυτά και για πολλά άλλα ακόμα με ελκύουν τα κείμενα του Μποστ.
Η μουσική του Λουκιανού Κηλαηδόνη είχε γραφτεί για κάποιο συγκεκριμένο έργο;
Ο Λουκιανός συνεργάστηκε με τον Μποστ σε επτά θεατρικές παραστάσεις που ήταν εξ ολοκλήρου τα κείμενά τους γραμμένα από τον Μποστ ή ήταν επιθεωρήσεις όπου συμμετείχε με κείμενά του ο Μποστ. Στη δική μας παράσταση χρησιμοποιήσαμε αποκλειστικά μουσικές συνθέσεις από αυτές τις συνεργασίες. Ωστόσο, αλλάξαμε τους στίχους σε κάποιες από αυτές, έτσι ώστε να συνάδουν θεματικά με τα κείμενα που επιλέξαμε, καθότι δεν τηρήσαμε την αρχική σύνδεση κειμένων και μουσικής. Επιλέξαμε, δηλαδή, τις περισσότερο παιχνιδιάρικες μελωδίες τού Λουκιανού, τις οποίες και συνδυάσαμε με τα παράλογα, σουρεαλιστικά και καθ’ ολοκληρία γελοιογραφικά σε χαρακτήρα κείμενα του Μποστ, έτσι ώστε, ως THEARTES, να επιδοθούμε για άλλη μια φορά στο αγαπημένο μας «παιχνίδισμα» με την «εναλλαγή» των θεατρικών ειδών.
Πόσο δύσκολη είναι για τους ηθοποιούς της παράστασης η εναλλαγή ρόλων, αλλά και η κίνηση, το τραγούδι;
Κάνουμε μία σπονδυλωτή κωμωδία επιθεωρησιακού τύπου, συνεπώς η εναλλαγή ρόλων, η κίνηση, ο χορός, το τραγούδι, ακόμα και η αυτοσχεδιαστική ικανότητα είναι βασικά προαπαιτούμενα. Όλα είναι δύσκολα και όλα γίνονται εύκολα, με την ανάλογη κατάρτιση, τις επιστάμενες πρόβες και τη συνεχή τριβή με το τι απαιτεί η παράσταση. Οπωσδήποτε όμως όλα αυτά είναι μια μεγάλη πρόκληση, στην οποία κάθε ηθοποιός θα ήθελε να δοκιμαστεί και να κριθεί. Μας αρέσει αυτό που κάνουμε, περνούμε καλά, το χαιρόμαστε και το ίδιο συμβαίνει και με το κοινό μας.
Στην παράστασή σας παίρνετε μια σαφή πολιτική θέση. Πώς αντιδρούν οι θεατές;
Ο Μποστ στα έργα του συνήθιζε να αποδομεί τα κοινωνικά σύμβολα, αποκαλύπτοντας την αδυναμία της κοινωνίας που κρύβεται πίσω από αυτά, και διαμέσου του δικού του παραμορφωτικού καθρέφτη, όπου αντανακλάται η αληθινή όψη και ουσία του πολιτικού και κοινωνικού ελληνικού βίου, δυναμίτιζε και κατέρριπτε παραδοσιακά οχυρά και θεσμικά οικοδομήματα, και ξεμπρόστιαζε όλες τις κοινωνικοπολιτικές αγκυλώσεις τού χαυνωμένου νεοέλληνα, προκειμένου να ξεσκεπάσει την υφέρπουσα σήψη του συστήματος. Εμείς, ως THEARTES, έχοντας επιλέξει να παρουσιάσουμε κείμενα του Μποστ, δεν υπήρχε περίπτωση να πράξουμε κάτι που να αντιβαίνει στον μπόστειο κανόνα. Το κοινό των παραστάσεών μας, είτε είναι ενήμερο για το τι σημαίνει μποστικό έργο είτε όχι, αντιλαμβανόμενο για το τι βλέπει στην αντανάκλαση του δικού μας μποστικού καθρέφτη, που του τον έχουμε στρέψει κατάματα, σοκάρεται συναισθανόμενο πως ό,τι λέγεται και πράττεται στην παράστασή μας είναι η κατάδειξη της ωμής πραγματικότητας που βιώνουμε όλοι και όλες στην καθημερινότητά μας, μέσα πάντοτε από το ιδιότυπο, πρωτότυπο και αυθόρμητο χιούμορ των καρτουνίστικων μποστικών ηρώων, με το ιοβόλο κεντρί τους, που προκαλεί αβίαστα το γέλιο.
INFO
Το μποστάνι του Μποστ
Θέατρο Μεταξουργείο (Ακαδήμου 14 & Κεραμεικού)
Κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00
Κείμενα: Μποστ
Σύνθεση-Διασκευή κειμένων-Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Κυριακού
Καλλιτεχνική Επιμέλεια: Κατερίνα Μπιλάλη
Μουσική: Λουκιανός Κηλαηδόνης
Σκηνικά-Κοστούμια: Κατερίνα Τσακότα
Παίζουν:
Κατερίνα Μπιλάλη
Κωνσταντίνος Κυριακού
Ερμόλαος Ματθαίου
Αλεξία Μουστάκα
Κρίστη Παπαδοπούλου
Τέλης Ζαχαράκης
Ακούγονται οι φωνές των: Γιάννη Μποσταντζόγλου & Σπύρου Πούλη
