Της Ματίνας Παπαχριστούδη. Ένα από τα κύρια επιχειρήματα των ιδιοκτητών τηλεοπτικών σταθμών –όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη– έναντι του πολιτικού συστήματος όταν διεκδικούν ρυθμίσεις προς όφελος τους, είναι πως αυτοί παρέχουν δωρεάν, χωρίς συνδρομή, τηλεοπτικό πρόγραμμα.
Δηλαδή «ψυχαγωγία» για το μαζικό κοινό και «ενημέρωση», δηλαδή τη διαμεσολάβηση του πολιτικού μηνύματος μαζικά.
Λένε, για παράδειγμα, στη διαπραγμάτευση για την παραχώρηση των ψηφιακών, πλέον, συχνοτήτων αυτό το διάστημα. Το κράτος θα δώσει τηλεοπτικές συχνότητες στις εταιρίες τηλεπικοινωνιών (το λεγόμενο ψηφιακό μέρισμα) για να αναπτύξουν τις νέες συνδρομητικές υπηρεσίες τους, όπως τα δίκτυα 4ης γενιάς κ.λπ. Από αυτή την υπηρεσία οι εταιρίες θα βγάλουν δισεκατομμύρια, οπότε είναι λογικό να ζητάει το κράτος, ας πούμε, 300 εκατ. ευρώ. Τα ιδιωτικά κανάλια όμως, λένε πάλι, είναι υποχρεωμένα να εκπέμψουν ψηφιακό σήμα, να αναλάβουν το κόστος της επένδυσης γι’ αυτό, αλλά προσφέρουν δωρεάν μαζικό θέαμα στο κοινό. Άρα, το πολιτικό σύστημα υποχρεούται να χορηγήσει τις ψηφιακές συχνότητες, δωρεάν.
Σε αυτή τη λογική των διαπραγματεύσεων μεταξύ των δυο πόλων της διαπλοκής, οφείλουμε να παραδεχθούμε πως οι ιδιοκτήτες των τηλεοπτικών σταθμών έχουν δίκιο. Πράγματι, εκπέμπουν δωρεάν μαζικό πρόγραμμα και ειδήσεις, προσδοκώντας από την αγορά τα έσοδα των διαφημίσεων. Επιπλέον, βρίσκονται σε ανταγωνισμό μεταξύ τους.
Αν όμως έχουν δίκιο, τότε η τηλεοπτικο-πολιτική διαπλοκή έχει χτυπήσει κόκκινο. Και σε καμία περίπτωση δεν είναι τα Μέσα Ενημέρωσης τα οποία ενημερώνουν, πληροφορούν με ουδετερότητα και αντικειμενικότητα τους πολίτες. Σε καμία περίπτωση δεν υπόκεινται και δεν εφαρμόζουν τις αρχές της ελευθεροτυπίας, της ίσης μεταχείρισης και της πολυφωνίας. Όπως πολλάκις ισχυρίζονται.
Γιατί το δωρεάν, μαζικό θέαμα καθορίζεται από τους όρους της χυδαίας εμπορικότητας, χωρίς φραγμό ή όρια. Γυναίκες τοποθετούνται και θα τοποθετούνται μπρούμυτα, στα τέσσερα στον πάγκο της τηλεθέασης για να δεχθούν το «ξυράφι» της αποτρίχωσης (η αγορά και η διαφήμιση που λέγαμε), όπως έγινε στον ΑΝΤ1 με το ξανθό μοντέλο στην πρωινή ζώνη. Στις ειδήσεις, το μαζικό δωρεάν θέαμα είναι και θα είναι μια πολύπλοκη ακροβασία ανάμεσα στην τήρηση των τηλεοπτικών κανόνων και του πολιτικού λόγου. Ο πολιτικός θα αναγκαστεί να γίνεται (και γίνεται) καραγκιόζης γιατί έτσι απαιτεί το θέαμα. Η σκηνοθεσία, το μοντάζ, τα φώτα, το πλατό… Και ο δημοσιογράφος θα αναγκαστεί να γίνει φερέφωνο, γιατί αυτό απαιτεί η πρώτη και απαράβατη συνθήκη της διαπλεκόμενης σχέσης με το κράτος και το πολιτικό σύστημα.
Αυτή τη σχέση εξυπηρετεί η κυβέρνηση των Αντώνη Σαμαρά και Ευάγγελου Βενιζέλου, υπό αυτή τη σχέση λειτουργεί η ιδιωτική τηλεόραση που πλέον φέρει το χαρακτηρισμό της «τρόικα news».
