Παναγιώτης Ανανιάδης
Περιφερειακός δ/ντής Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας
Συνέντευξη στον Τριαντάφυλλο Σερμέτη
Έχοντας ως όραμά του «μια Παιδεία στην υπηρεσία του ανθρώπινου προσώπου και όχι του απρόσωπου συστήματος», ανέλαβε τη δύσκολη θέση του Περιφερειακού διευθυντή Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας. Ο Παναγιώτης Ανανιάδης, Γεωλόγος-θεολόγος, μιλά στον Δρόμο για τα προβλήματα που συναντά στα νέα του καθήκοντα, αλλά κυρίως για τις προτεραιότητες που θέτει, αλλά και για ένα δημοκρατικό μοντέλο διοίκησης που σέβεται το δάσκαλο και τον καθηγητή.
Πριν από λίγο καιρό παραλάβατε την Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης της Κεντρικής Μακεδονίας. Ποιες πρωτοβουλίες αναλάβατε που για εσάς αποτελούσαν προτεραιότητα και ποια ήταν τα άμεσα προβλήματα που κληθήκατε να αντιμετωπίσετε;
Η βασική προτεραιότητά μας στην Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας είναι η δημιουργία ενός σχολείου ίσων ευκαιριών για όλα τα παιδιά και ίσως παραπάνω ευκαιριών για τα παιδιά που ξεκινούν από χαμηλότερη αφετηρία. Αυτός είναι, άλλωστε, και ο κεντρικός άξονας όλης της προσπάθειας που καταβάλλεται κεντρικά, από το υπουργείο Παιδείας. Η αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης είναι ο πρώτος στόχος που θέσαμε όχι απλώς ως φορέας Διοίκησης, αλλά ως μέρος του κοινωνικού συνόλου. Το σχολείο δεν είναι έξω από την κοινωνία, αλλά ένα από τα πιο ζωντανά κομμάτια της. Ο επισιτισμός, οι προληπτικές ιατρικές δράσεις, η ενισχυτική διδασκαλία, η πρόληψη του ρατσισμού και του εκφοβισμού, όπως άλλωστε έχουν ευθύς εξαρχής ανακοινωθεί από το Υπουργείο μας, είναι προτεραιότητες γενικά της εκπαίδευσης στην εποχή της κρίσης και φυσικά προτεραιότητες και στην Κεντρική Μακεδονία.
Στο ίδιο πλαίσιο και σε συνεργασία με φορείς όπως τα παιδαγωγικά τμήματα φροντίζουμε ιδιαίτερα για τα προβλήματα που παρουσιάζονται σε σχολεία όπου φοιτά μεγάλος αριθμός παιδιών Ρομά ή παιδιών μεταναστών.
Από τα πρώτα και άμεσα προβλήματα που κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε και βρίσκονται σε διαδικασία επίλυσης και ολοκλήρωσης είναι:
- Η επανίδρυση των καταργημένων ειδικοτήτων που λειτουργούσαν σε ΕΠΑΛ και ΕΠΑΣ.
- Η επιστροφή των εκπαιδευτικών που είχαν τεθεί σε διαθεσιμότητα και η τοποθέτησή τους σε σχολικές μονάδες.
- Η επιλογή διευθυντών σχολικών μονάδων.
Τέλος, στις άμεσες προτεραιότητές μας ήταν η αποκατάσταση της ηρεμίας και η διαμόρφωση κλίματος συνεργασίας στις σχολικές μονάδες, μετά την επώδυνη και άσχημη κατάσταση που είχε δημιουργηθεί στους συλλόγους διδασκόντων εξαιτίας της «αξιολόγησης» που προσπάθησε να εφαρμόσει με βίαιο και απειλητικό τρόπο η προηγούμενη κυβέρνηση, σπέρνοντας κλίμα ανασφάλειας και τρόμου με την απειλή της ανεπάρκειας του 15% και της απόλυσης.
Επίσης, προσπαθήσαμε να γίνει εναλλαγή και διεύρυνση του αριθμού των εκπαιδευτικών που συμμετέχουν σε πρόσθετες αμειβόμενες εργασίες, όπως οι επιτροπές στις Πανελλαδικές Εξετάσεις, τα βαθμολογικά κέντρα κλπ.
Τα κενά εκπαιδευτικών στα σχολεία, τη νέα σχολική χρονιά, θα αποτελέσουν πρώτιστο θέμα. Πώς σκοπεύετε να το αντιμετωπίσετε;
Πρώτα απ’ όλα θα ήθελα να εξηγήσω τις συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιουργούνται τα κενά: Η οικονομική κρίση έπληξε την εκπαίδευση και ιδιαίτερα την ανανέωση του εκπαιδευτικού προσωπικού. Οι αποχωρήσεις των εκπαιδευτικών δεν αντικαθίστανται εύκολα με νέες προσλήψεις. Δύσκολη είναι και η αναπλήρωση εκείνων που χρειάζεται να λείψουν με μακροχρόνιες άδειες. Ας μην ξεχνάμε και τους συναδέλφους μας της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, των οποίων οι τομείς καταργήθηκαν και τώρα υλοποιείται η επαναφορά τους. Ένα λοιπόν πρόβλημα με το οποίο η Διοίκηση της Εκπαίδευσης έρχεται αντιμέτωπη σε όλη τη διάρκεια της χρονιάς είναι η κάλυψη των κενών, της γενικής εκπαίδευσης, αλλά και ευαίσθητων τομέων όπως της ειδικής αγωγής. Αγωνιζόμαστε σε συντονισμό με το Υπουργείο και τα συναρμόδια Υπουργεία, για την αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων μέσων αυτή τη στιγμή, ώστε να ξεκινήσουμε την καινούργια χρονιά, με όσο το δυνατόν λιγότερα κενά. Πάντως, η σωστή εκτίμηση των αναγκών και η καλή διαχείριση του υπάρχοντος προσωπικού, αποτελούν σε κάθε περίπτωση το πρώτο και ουσιαστικότερο βήμα.
Ένα άλλο θέμα είναι η κατανομή του μαθητικού δυναμικού. Σε κάποια σχολεία υπάρχει μεγάλη συγκέντρωση μαθητών, ενώ σε άλλα ο αριθμός των μαθητών είναι μικρός. Με τη συνεργασία των δήμων επανεξετάζουμε και την κατανομή των μαθητών σε σχολικές μονάδες και εισηγούμαστε τη βελτίωσή τους.
Η Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης θα κινηθεί με προτεραιότητα τον έγκαιρο προγραμματισμό και την εκτίμηση των κενών ανά ειδικότητα, ανά σχολική μονάδα, ώστε η νέα σχολική χρονιά να ξεκινήσει με όλους τους εκπαιδευτικούς που χρειάζονται στα σχολεία της. Επίσης, προτεραιότητά μας αποτελεί και η διάθεση εκπαιδευτικών και διδακτικών ωρών ορισμένων κοινών ειδικοτήτων που ενδεχομένως πλεονάζουν, από τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση προς την Πρωτοβάθμια, ώστε να υπάρξει η βέλτιστη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού, σε μια εποχή που οι πόροι που διατίθενται στην Εκπαίδευση είναι συγκεκριμένοι και γι’ αυτό πολύτιμοι.
Το χρόνιο πρόβλημα της σχολικής στέγης σας απασχολεί; Σκοπεύετε να προβείτε σε ενέργειες προς αυτή την κατεύθυνση;
Είναι γεγονός πως τα τελευταία χρόνια έχει υπάρξει σημαντική βελτίωση της κατάστασης των σχολικών υποδομών. Όμως, το πρόβλημα της σχολικής στέγης παραμένει οξύ σε ορισμένες περιοχές της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης διότι η υπάρχουσα υποδομή δεν καλύπτει τις διαρκώς αυξανόμενες ανάγκες. Το ποσοστό των σχολείων που λειτουργούν σε διπλή βάρδια τείνει να μηδενιστεί. Εξακολουθεί όμως να υφίσταται πρόβλημα σχολικής στέγης (έλλειψη αιθουσών και γενικότερα σχολικών υποδομών) σε ορισμένες περιπτώσεις. Το πρόβλημα εμφανίζεται εντονότερο κυρίως σε περιοχές του Νομού Θεσσαλονίκης, στις οποίες υπάρχει μεγάλη οικιστική ανάπτυξη και συνακόλουθη αύξηση του μαθητικού πληθυσμού. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν στη Δυτική Θεσσαλονίκη ο Εύοσμος, η Πολίχνη, η Σταυρούπολη, τα Πεύκα κ.λπ. Στην Ανατολική Θεσσαλονίκη, οι δήμοι Πυλαίας-Πανοράματος-Χορτιάτη, Θερμαϊκού, Θέρμης κλπ.
Για την αντιμετώπιση του προβλήματος της σχολικής στέγης, της υλικοτεχνικής υποδομής και την πλήρη κάλυψη των λειτουργικών τους αναγκών ασφαλώς και κρίνεται απαραίτητη η αύξηση της επιχορήγησης των σχολικών επιτροπών.
Ποιο μοντέλο Διοίκησης σκοπεύετε να εφαρμόσετε και ποιο είναι το όραμά σας για την Εκπαίδευση;
Πάντοτε πίστευα και εξακολουθώ να πιστεύω ότι οι ευτυχισμένοι δάσκαλοι και καθηγητές δημιουργούν ευτυχισμένους, δημιουργικούς και με όραμα μαθητές. Αυτό προϋποθέτει ένα σχολείο με καλές ανθρώπινες σχέσεις και καλό κλίμα συνεργασίας. Θα έλεγα, λοιπόν, επεκτείνοντας την παραπάνω σκέψη, ότι και μια μεγάλη διοικητική δομή για να λειτουργήσει θέλει καλή επικοινωνία με όλα τα μέλη που συμμετέχουν σε αυτήν, αλληλοσεβασμό, αλληλοεκτίμηση και κυρίως σεβασμό στις αξίες της δημοκρατίας και του διαλόγου.
Ένας άλλος στόχος είναι το ανοιχτό σχολείο. Καθημερινά βλέπουμε τους συναδέλφους μας εκπαιδευτικούς να ξεπερνούν δυσκολίες και να κάνουν αξιοθαύμαστη δουλειά. Οφείλουμε να ανοίξουμε τις πόρτες του σχολείου στην κοινωνία και να αναδείξουμε αυτή τη σπουδαία δουλειά. Το σχολείο να γίνει το κέντρο πολιτισμού της γειτονιάς.
Συνοψίζοντας θα έλεγα ότι, τελικά, αποβλέπουμε στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης των εκπαιδευτικών σε ένα σύστημα διοίκησης με διαφάνεια, αμεροληψία και αποτελεσματικότητα και στη βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης που παίρνουν τα παιδιά μας.
Βασικό στόχο έχω να αποκατασταθούν οι σχέσεις εμπιστοσύνης των εκπαιδευτικών με τη Διοίκηση της Εκπαίδευσης η οποία οφείλει να είναι αρωγός της εκπαιδευτικής κοινότητας. Όλες οι ενέργειες της Διοίκησης θα είναι διαφανείς και θα γίνονται κατόπιν συνεννόησης με τους εκπαιδευτικούς φορείς.
Το μοντέλο Διοίκησης που ακολουθούσα ως διευθυντής επαγγελματικού λυκείου και θα συνεχίσω ως περιφερειακός διευθυντής είναι το δημοκρατικό μοντέλο διοίκησης που σέβεται το δάσκαλο και τον καθηγητή, στηρίζεται στην αξιοκρατία και επιβραβεύει τους δασκάλους που μοχθούν καθημερινά μέσα στις δύσκολες σημερινές οικονομικές συνθήκες.
Το όραμά μου είναι μια εκπαίδευση που να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες απαιτήσεις της κοινωνίας, να προσαρμόζεται στις ανάγκες των μαθητών, να ενδυναμώνει τη δημοκρατία και τη συμμετοχή, να καλλιεργεί ικανότητες απαραίτητες για τη ζωή του μελλοντικού πολίτη, να αναπτύσσει στάσεις αλληλοβοήθειας, ενσυναίσθησης, αλτρουισμού, προσφοράς, συνεργασίας. Το όραμά μου είναι μια Παιδεία στην υπηρεσία του ανθρώπινου προσώπου και όχι του απρόσωπου συστήματος.
