Θύελλα αντιδράσεων έχει προκαλέσει η πρωτοφανής απόφαση του υπουργείου Παιδείας για την κατάργηση της εξέτασης των Μαθηματικών, της Φυσικής, της Χημείας, της Γεωλογίας και της Βιοεπιστήμης από τις προαγωγικές εξετάσεις της Α’ και Β’ Λυκείου. Με τον υπουργό Παιδείας Κώστα Γαβρόγλου, καθώς και το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής να βρίσκονται στο στόχαστρο των ανακοινώσεων των Επιστημονικών Ενώσεων Φυσικών Επιστημών και της Μαθηματικής Εταιρείας.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις, στη Β’ Λυκείου καταργείται εντελώς η εξέταση της Γεωμετρίας, ενώ επίσης καταργείται η εξέταση της Άλγεβρας για τους μαθητές της θεωρητικής κατεύθυνσης και των Μαθηματικών προσανατολισμού για τους μαθητές της θετικής κατεύθυνσης. Για την Α’ Λυκείου θα εξετάζεται μόνο η Φυσική και η Χημεία και όχι η Βιολογία, η οποία θα επιστρέφει στη Β’ Λυκείου.
«Ανιστόρητη απόφαση»
Η Μαθηματική Εταιρεία χαρακτηρίζει «θεμελιακά λανθασμένο» τον τρόπο με τον οποίο το υπουργείο Παιδείας επιδιώκει τη μείωση του εξεταστικού φόρτου του Λυκείου. Ενώ υποστηρίζει ότι ενισχύεται η ασκησιολογία στο περιεχόμενο της διδασκαλίας και την παπαγαλία στο περιεχόμενο των εξετάσεων. Αναλυτικά η ανακοίνωσή της, μεταξύ άλλων, αναφέρει:
«Με λειψή άλγεβρα και χωρίς γεωμετρία, το Υπουργείο Παιδείας καλλιεργεί τον μαθηματικό αναλφαβητισμό και τη γνωστική ερήμωση των σχολείων. Με μια ανιστόρητη απόφαση, το Υπουργείο Παιδείας προγραμματίζει την αλλοίωση του επιστημονικού περιεχομένου της μαθηματικής εκπαίδευσης.
Η συγκεκριμένη απόφαση περιλαμβάνεται, με έναν θεμελιακά λανθασμένο τρόπο, στην επιδίωξη της μείωσης του εξεταστικού φόρτου του Λυκείου. Υπουργείο και ΙΕΠ δείχνουν και πάλι να αντιλαμβάνονται το σύστημα των εξετάσεων ως απολύτως ανεξάρτητο από το σύστημα και τους στόχους της διδασκαλίας και μάθησης. Οδηγούν κατά συνέπεια σε διπλά αρνητικό αποτέλεσμα, ερημώνοντας το μαθησιακό περιεχόμενο της εκπαιδευτικής λειτουργίας. Ενισχύουν την ασκησιολογία στο περιεχόμενο της διδασκαλίας και την παπαγαλία στο περιεχόμενο των εξετάσεων.
Η Μαθηματική Εταιρεία υπογραμμίζει πως: «Η συγκεκριμένη απόφαση περιλαμβάνεται, με έναν θεμελιακά λανθασμένο τρόπο, στην επιδίωξη της μείωσης του εξεταστικού φόρτου του Λυκείου. Υπουργείο και ΙΕΠ δείχνουν και πάλι να αντιλαμβάνονται το σύστημα των εξετάσεων ως απολύτως ανεξάρτητο από το σύστημα και τους στόχους της διδασκαλίας και μάθησης»
Ο περιορισμός της εκπαιδευτικής βαρύτητας και η κατάργηση της συνοχής στην εξέταση των διδασκόμενων μαθημάτων Μαθηματικών στη Β΄ Λυκείου, (α) ισοδυναμεί με ουσιαστική ακύρωση του ενδιαφέροντος και της διδασκαλίας αυτών των μαθημάτων, (β) συντελεί στην υποβάθμιση του Λυκείου και στην αναζήτηση ελιτίστικων επιλογών στην εκπαιδευτική αγορά, (γ) συντελεί στην υποβάθμιση της μαθηματικής εκπαίδευσης, από κεντρικό στοιχείο του σύγχρονου αλφαβητισμού σε περιορισμένο εργαλείο μαθηματικοποίησης μόνο των φανερά εκμαθηματικευμένων πεδίων.
Η αντίστοιχη περιφρονητική συμπεριφορά σε όλες τις επιστημονικές ενώσεις δηλώνουν μάλλον ένα σύμπτωμα βαθύτερης ανεπάρκειας σε ζητήματα εκπαιδευτικού σχεδιασμού. Αν αντιγράφουν, αντιγράφουν λανθασμένες μεταφράσεις. Αν επινοούν, επινοούν στο κενό. Κόβουν και ράβουν την εξεταστέα ύλη, αδιαφορώντας για τη συνοχή της διδακτέας ύλης. Αυθαιρετούν, χωρίς επίγνωση της επιστημολογίας και των εσωτερικών διαρθρώσεων που νοηματοδοτούν τη μάθηση των Μαθηματικών στο Λύκειο. Η μαθηματική εκπαίδευση κομματιάζεται με τρόπο που αναιρείται ως μαθηματική και ως εκπαίδευση. Αποφασίζουν χωρίς συναίσθηση των κοινωνικών και γνωστικών επιπτώσεων που έχει η αποτυχία στα Μαθηματικά στη γενικότερη σχολική αποτυχία.
Η ΕΜΕ καλεί τον υπουργό Παιδείας να αναλάβει μια γενναία πρωτοβουλία ανατροπής αυτής της καταστροφικής εξέλιξης. Να ακυρώσει και να θέσει σε νέα επεξεργασία το ζήτημα της μείωσης του εξεταστικού φόρτου σε Γυμνάσιο και Λύκειο. Να διερευνήσει εναλλακτικές θεωρήσεις και πρακτικές για την αξιολόγηση της μάθησης και της διδασκαλίας. Να τιμήσει την ανακήρυξη του 2018 ως έτους Μαθηματικών, αναζητώντας έγκυρη ενημέρωση και εγκαινιάζοντας έναν ουσιαστικό δημόσιο διάλογο για τη Μαθηματική Εκπαίδευση στο σύγχρονο σχολείο».
«Απεργάζονται τη διάλυση του Λυκείου»
Οι Επιστημονικές Ενώσεις των Φυσικών Επιστημών (φυσικοί, χημικοί, γεωλόγοι και βιοεπιστήμονες) σε κοινή τους ανακοίνωση υποστηρίζουν ότι μετά τη μετατροπή του Γυμνασίου σε «τρίχρονο πάρκινγκ παιδιών», προχωρούν και στη διάλυση του Λυκείου. Πιο συγκεκριμένα αναφέρουν:
«Με μία αιφνιδιαστική κίνηση, χωρίς διάλογο και ανταλλαγή απόψεων, και κατόπιν της σχετικής εισήγησης του ΙΕΠ, δημοσιεύθηκε η απόφαση σχετικά με τον τρόπο αξιολόγησης των μαθητών στην Α’, Β’ και Γ’ Λυκείου. Μετά την καταστροφική πολιτική της κατάργησης των εξετάσεων στα περισσότερα μαθήματα του Γυμνασίου, έρχεται η σειρά του Λυκείου.
Οι Επιστημονικές Ενώσεις Φυσικών Επιστημών τονίζουν: «Η οπισθοδρόμηση είναι πρωτοφανής. Η χώρα βρίσκεται εδώ και σχεδόν μία δεκαετία σε μια άνευ προηγουμένου οικονομική κρίση, από όπου μπορεί να διαφύγει μόνο αν επενδύσει στη γνώση και την καινοτομία. Όσοι συμφωνήσουν στη διάλυση του Λυκείου θα είναι υπόλογοι στις επόμενες γενιές, γιατί θέτουν σε κίνδυνο το μέλλον της Ελλάδας»
Προφανώς, εμπνευστές της πρότασης από την ηγεσία του ΙΕΠ, μετά τις “επιτυχείς” προτάσεις τους, που μετέτρεψαν το Γυμνάσιο σε μια άχρηστη εκπαιδευτική βαθμίδα και ένα τρίχρονο πάρκινγκ παιδιών, έβαλαν στο στόχαστρο το Λύκειο, του οποίου τη διάλυση με περισσή ενάργεια απεργάζονται. Είναι φανερό ότι καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια, ώστε η μέση εκπαίδευση να παράγει ανειδίκευτους εργάτες με πτυχία δήθεν επαγγελματικής επάρκειας μόνο.
Η οπισθοδρόμηση είναι πρωτοφανής. Η χώρα βρίσκεται εδώ και σχεδόν μία δεκαετία σε μια άνευ προηγουμένου οικονομική κρίση, από όπου μπορεί να διαφύγει μόνο αν επενδύσει στη γνώση και την καινοτομία. Όσοι συμφωνήσουν στη διάλυση του Λυκείου θα είναι υπόλογοι στις επόμενες γενιές, γιατί θέτουν σε κίνδυνο το μέλλον της Ελλάδας. Είμαστε αντίθετοι σε ένα σχολείο της αμάθειας και της “μη γνώσης”, το οποίο φαίνεται να βρίσκει θερμούς υποστηρικτές στην ηγεσία του σημερινού ΙΕΠ του κυρίου Κουζέλη.
Είναι για την Ελλάδα του 21ου αιώνα διαφορετικά τα κριτήρια για μια αποτελεσματική εκπαίδευση από ό,τι για τις άλλες χώρες για τις οποίες τόσο η UNESCO, όσο και η Ευρωπαϊκή Ένωση συνιστούν αύξηση της διδασκαλίας των Φυσικών Επιστημών, ώστε να υπάρξει βιώσιμη και αειφόρα ανάπτυξη;
Το κακό είναι να πρόκειται για μια εσκεμμένη και προγραμματισμένη επίθεση στο εκπαιδευτικό σύστημα, ώστε να πάψει να εξομαλύνει τις ανισότητες και να μετατρέψει την πλειοψηφία του μη προνομιούχου μαθητικού πληθυσμού, σε εγκλωβισμένο και χειραγωγήσιμο εργατικό δυναμικό χαμηλής εξειδίκευσης. Η πρόταση δεν αντέχει σε καμία απολύτως κριτική.
Η “κοπτορραπτική” λογική της “ομάδας σοφών” του ΙΕΠ, που είχαμε εγκαίρως επισημάνει ως Επιστημονικές Ενώσεις, όχι μόνο δεν θεραπεύει τις παθογένειες του υφιστάμενου Λυκείου και την απαξίωση της μαθησιακής διαδικασίας, αλλά επιπροσθέτως, προχωρά σε αποδόμηση. Η μείωση του εξεταστικού φορτίου, αν δε στοχεύει σε στρατηγικές απομάθησης των μαθητών, προϋποθέτει επανασχεδιασμό της αξιολόγησης, και με εναλλακτικά, αξιόπιστα εργαλεία, καθώς και έγκαιρες παρεμβάσεις στην εκπαιδευτική κοινότητα, κατεξοχήν αρμοδιότητες του ΙΕΠ. Αντ’ αυτού, χρειάζεται να αντιμετωπίζουμε κινήσεις αιφνιδιασμού που το μόνο που μπορούν να “υποσχεθούν” είναι η διάλυση της κουλτούρας αξιολόγησης.
Μπορούν άραγε αυτές οι αλλαγές να υποστηρίξουν τις αλλαγές στο εξεταστικό για την πρόσβαση στην Τριτοβάθμια; Οι Επιστημονικές Ενώσεις των Φυσικών Επιστημών θα αντισταθούν με κάθε τρόπο και με κάθε μέσο στις εμμονές, όπως αυτές διατυπώνονται μέσω αυτής της πρότασης με στόχο να αποτρέψουν την αποδόμηση του μορφωτικού και κοινωνικά εξισορροπητικού χαρακτήρα του εκπαιδευτικού συστήματος».
