Επιμέλεια: Γιάννης Σχίζας
Άνεμοι που παρασύρουν άμμο από τη Σαχάρα και άλλες ερήμους χαρίζουν ζωή στους ωκεανούς: Τα θρεπτικά συστατικά που περιέχει η σκόνη λειτουργούν σαν λίπασμα για το φυτοπλαγκτόν και αυξάνουν την παραγωγικότητα των θαλάσσιων οκοσυστημάτων, δείχνει μελέτη της NASA.
Η νέα μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στο περιοδικό Science, διαπιστώνει τώρα ότι αυτού του είδους η λίπανση των ωκεανών συνεχίζεται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους σε πολλές περιοχές του πλανήτη.
Δεδομένου ότι χρειάζεται φως για τη διαδικασία της φωτοσύνθεσης όπως τα φυτά της ξηράς, το φυτοπλαγκτόν αναπτύσσεται στα επιφανειακά στρώματα του νερού και αποτελεί τη βάση του τροφικού πλέγματος σε θάλασσες και ωκεανούς.
Παράγει επίσης μεγάλες ποσότητες οξυγόνου και βοηθά στη ρύθμιση του παγκόσμιου κλίματος απορροφώντας διοξείδιο του άνθρακα από την ατμόσφαιρα. Χωρίς φυτοπλαγκτόν, ο πλανήτης θα ήταν πολύ διαφορετικός. Ερευνητές της NASA και άλλων αμερικανικών ιδρυμάτων μελέτησαν τη σχέση του φυτοπλαγκτού και της σκόνης χρησιμοποιώντας δεδομένα του δορυφόρου Aqua της NASA, ο οποίος μπορεί να διακρίνει το χαρακτηριστικό πράσινο χρώμα που παίρνει το νερό από τους μικροσκοπικούς οργανισμούς.
Θέλοντας να εξετάσουν αν το φυτοπλαγκτόν αντιδρά στη σκόνη που καταφθάνει από ερήμους ακόμα και χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, οι ερευνητές αντιστοίχισαν τις δορυφορικές εικόνες με δεδομένα του συστήματος GEOS της NASA που μοντελοποιεί την απόθεση σκόνης.
Η ανάλυση έδειξε ότι ακόμα και σχετικά μικρές ποσότητες σκόνης αυξάνουν τη μάζα και βελτιώνουν την υγεία του φυτοπλαγκτού όπου κι αν κοίταξε η ερευνητική ομάδα, αναφέρει η NASA σε ανακοίνωσή της.
Το φαινόμενο, πάντως, δεν περιορίζεται στους ωκεανούς. Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι η σκόνη της Σαχάρας λιπαίνει το τροπικό δάσος του Αμαζονίου στην άλλη άκρη του Ατλαντικού.
Τεχνητή νοημοσύνη
Ο ιδρυτής του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, Κλάους Σβαμπ, μιλώντας σε διεθνή διάσκεψη στο Ντουμπάι ισχυρίστηκε ότι «όποιος ελέγχει τις τεχνολογίες ελέγχει όλον τον κόσμο». Και οι δύο λοιπόν περιέγραψαν τη σημασία του νέου λογισμικού της OpenAI, που μοιάζει να φέρνει μια μικρή επανάσταση, εγκαθιστώντας την τεχνητή νοημοσύνη στην καθημερινότητα εκατομμυρίων ανθρώπων σε ολόκληρο τον πλανήτη. Τόσο ώστε να έχουν γίνει ήδη οι πρώτες κινήσεις από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και μεμονωμένων ευρωπαϊκών χωρών, οι οποίες βάζουν στο μικροσκόπιο το ChatGPT μετά την προσωρινή απαγόρευση που επέβαλε η Ιταλία για λόγους ιδιωτικότητας.
Η Γερμανία και η Ισπανία, παράλληλα, δηλώνουν έτοιμες και αυτές να παρέμβουν αν χρειαστεί, ενώ η Γαλλία και η Ιρλανδία παρακολουθούν προσεκτικά τις σχετικές έρευνες που γίνονται στην Ιταλία.
«Το πιο ηχηρό καμπανάκι για το ChatGPT και όλα τα chatbots τεχνητής νοημοσύνης γενικότερα το χτύπησε η Ένωση Ευρωπαίων Καταναλωτών – European Consumer Organisation (BEUC) που ζητά από όλες τις Αρχές να βάλουν στο μικροσκόπιο την τεχνολογία αυτή» περιέγραφε ο Γιώργος Κανελλόπουλος στα Νέα (Τ8 Απριλίου).
Η Κομισιόν από την πλευρά της έχει προτείνει πρωτοποριακή νομοθεσία για την τεχνητή νοημοσύνη. Γνωστή ως «European AI Act», η νομοθεσία αυτή έχει στόχο να περιορίσει σε μεγάλο βαθμό τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης σε ζωτικής σημασίας υποδομές: την εκπαίδευση, την επιβολή του νόμου και το δικαστικό σύστημα. Σύμφωνα με το Reuters, τα προσχέδια της νομοθεσίας της Ε.Ε. θεωρούν ότι το ChatGPT είναι μια μορφή τεχνητής νοημοσύνης γενικού σκοπού που χρησιμοποιείται στις λεγόμενες εφαρμογές υψηλού κινδύνου.
Η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης δεν γίνεται με τον τρόπο που οι καθηγητές ή οι ιθύνοντες των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων συχνά νομίζουν. Για όλους αυτούς, οι σπουδαστές τους απλώς εισάγουν τις ερωτήσεις τους στην εφαρμογή, το αποτέλεσμα που τους δίνεται στερείται περίπλοκων σχολίων κι ακολουθεί μία συγγραφική δομή που παραπέμπει ευθέως στο ChatGPT και είναι εύκολα ανιχνεύσιμη από τα προγράμματα τα οποία έχουν αναπτυχθεί για τον εντοπισμό ιχνών τεχνητής νοημοσύνης στις ακαδημαϊκές εργασίες. Όπως όμως επισημαίνει ο Οουεν Κιτζίθο Τέρι σε κείμενό του στην εφημερίδα The Chronicle of Higher Education, πλανώνται. Γιατί στην πραγματικότητα οι φοιτητές χρησιμοποιούν τη νέα αυτή τεχνολογία για να τους καθοδηγήσει ώστε να φτιάξουν ένα κείμενο που θα είναι δικό τους. Με αυτόν τον τρόπο στέλνουν στο καλάθι των αχρήστων τη δουλειά που συντελείται εντός των πανεπιστημιακών αιθουσών για την ανάπτυξη κριτικής ματιάς από την πλευρά των σπουδαστών.
Για να καταλάβει το ευρύ κοινό καλύτερα αυτήν την τακτική, ο Τέρι δίνει ένα παράδειγμα. «Είπα στο ChatGPT «πρέπει να γράψω μια προσεκτική ανάγνωση έξι σελίδων της “Ιλιάδας”». Δώσε μου μερικές επιλογές για πολύ συγκεκριμένες δηλώσεις διατριβής». Εδώ είναι μία από τις προτάσεις του: «Οι θεοί στην “Ιλιάδα” δεν είναι απλώς ιδιότροπα όντα που παρεμβαίνουν στις ανθρώπινες υποθέσεις για τη δική τους διασκέδαση, αλλά καθρεφτίζουν επίσης τα ηθικά διλήμματα και τις συγκρούσεις που αντιμετωπίζουν οι θνητοί»». Μαζί με τη συγκεκριμένη πρόταση το chat bot έδωσε κι άλλες εννιά ιδέες, καθεμία από τις οποίες ο ίδιος θα μπορούσε πολύ εύκολα να υιοθετήσει στην εργασία του.
Μέσα σε όλη αυτήν τη διαδικασία είναι σχεδόν αδύνατο να εντοπίσει κανείς τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, πόσω μάλλον να πιάσει τους φοιτητές να το κάνουν. Ακόμα κι αν είχαν αναπτυχθεί όλα τα απαραίτητα προγράμματα που να βρίσκουν τα χνάρια του ChatGPT, και πάλι δεν θα μπορούσε να αποφευχθεί η αντιγραφή από την πλευρά των φοιτητών. Το πρόβλημα είναι ότι ο υπολογιστής δίνει τις απαραίτητες κατευθύνσεις, αλλά το τελικό αποτέλεσμα παραμένει προϊόν της εργασίας του ατόμου και της συγγραφικής του δεινότητας.
Πηγή: Τα Νέα
Άλφρεντ Ράσσελ Ουάλας
Η εξελικτική θεωρία, η οποία εξηγεί τη δημιουργία των ειδών μέσω της φυσικής επιλογής και είναι η βάση της βιολογίας, έχει ταυτιστεί τόσο πολύ με τον Κάρολο Δαρβίνο (Charles Darwin, 1809-1882) ώστε αναφέρεται και ως «Δαρβινισμός» ή «Δαρβινική Θεωρία». Καθόλου κακό βεβαίως το να αναφέρεται κανείς τιμητικά στον «πατέρα» μιας πρωτοποριακής ιδέας, πολύ περισσότερο δε όταν πρόκειται για ιδέα η οποία τάραξε συθέμελα ένα επιστημονικό πεδίο και άλλαξε την κοσμοθεωρία μας. Στην προκειμένη περίπτωση όμως η υιοθέτηση εκφράσεων όπως «Δαρβινισμός» ή «Δαρβινική Θεωρία» είναι ταυτόχρονα η διάπραξη μιας συνεχούς αδικίας καθώς αποδίδει (ακούσια ίσως) όλα τα εύσημα στον Δαρβίνο και αφήνει στο περιθώριο τον Αλφρεντ Ράσελ Ουάλας (Alfred Russel Wallace, 1823-1913).
Και όμως, το επιστημονικό άρθρο που περιέγραφε τη θεωρία και το οποίο παρουσιάστηκε την 1η Ιουλίου 1858 στη Linnean Society (και δημοσιεύθηκε στις 20 Αυγούστου το ίδιου έτους στα πρακτικά της Linnean Society) φέρει τις υπογραφές και των δύο. Είναι δε γνωστό από πλήθος πηγών ότι ο Δαρβίνος θα επώαζε για καιρό ακόμη τη θεωρία του. Αναγκάστηκε όμως να προβεί στην κοινή δημοσίευση όταν ο Ουάλας του έστειλε μια επιστολή περιγράφοντας την ίδια θεωρία και ζητώντας τη γνώμη του (αλλά και τη βοήθεια του επιφανούς επιστήμονα που θαύμαζε από μακριά ώστε αυτή να τύχει δημοσίευσης).
Το ενδιαφέρον είναι ότι ο ίδιος ο Δαρβίνος ποτέ δεν θέλησε να υπονομεύσει το δικαίωμα του Ουάλας στην εξελικτική θεωρία. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε επιστολή του προς τον Ουάλας το 1870 σημειώνει: «Λίγα πράγματα στη ζωή μου μού δίνουν τόση ικανοποίηση όσο το ότι δεν έχουμε αισθανθεί ζήλια ο ένας για τον άλλον, παρά το ότι κατά μια έννοια είμαστε ανταγωνιστές».
Με αφορμή τη συμπλήρωση εφέτος των 200 χρόνων από τη γέννησή του θελήσαμε να σας τον ξανασυστήσουμε. Όχι μόνο ως ισάξιο του Δαρβίνου, αλλά και ως έναν μυθιστορηματικό χαρακτήρα: Ο αυτοδίδακτος Ουάλας ήταν επίσης ένας βαθύς στοχαστής, υπέρμαχος των δικαιωμάτων των γυναικών, ενάντιος της δουλείας και της ευγονικής, και άλλα πολλά τα οποία μπορεί κανείς να πληροφορηθεί στην επίσημη ιστοσελίδα The Alfred Russel Wallace Website.
Έντυπη έκδοση Το Βήμα
