Πώς φτάσαμε στη συμφωνία ομαλοποίησης των σχέσεων με τις ΗΠΑ
Του Τom Hayden*
Μπορεί κανένας στα κατεστημένα ΜΜΕ να μην το παραδέχεται, αλλά η ομαλοποίηση των σχέσεων των ΗΠΑ με την Αβάνα, που συμβολίζεται από την ανταλλαγή κρατουμένων τις προάλλες, αποτελεί τεράστια επιτυχία για την Κουβανέζικη Επανάσταση.
Η επιθετική αμερικανική πολιτική, κατ’ ευφημισμό γνωστή ως «αλλαγή του καθεστώτος», δεν πέτυχε ποτέ. Το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κούβας παραμένει σταθερό στην εξουσία. Οι Κάστρο κατάφεραν να καθοδηγήσουν τη χώρα μέσα από όλες τις προκλήσεις που αντιμετώπισε η Κούβα. Στη Λατινική Αμερική και στις ΗΠΑ η Κούβα είναι πια αποδεκτή και οι ΗΠΑ έχουν απομονωθεί.
Είναι απολύτως θεμιτό για τα προοδευτικά άτομα στις ΗΠΑ να ασκούν κριτική σε διάφορες αδυναμίες και ελλείψεις της Κουβανέζικης Επανάστασης. Όμως τα ΜΜΕ και η Δεξιά κατακλύζονται από τέτοια αρνητικά σχόλια. Μόνο η Αριστερά μπορεί να θυμηθεί, να περιγράψει και να τιμήσει την μακρά αντίσταση της μικρής Κούβας απέναντι στον Γολιάθ από τον βορρά.
Τα επιτεύγματα της Κούβας
Σε πείσμα του αμερικανικού εμπάργκο και των αλλεπάλληλων προσπαθειών υπονόμευσης του καθεστώτος Κάστρο από τις ΗΠΑ, η Κούβα παραμένει στην πρώτη κλίμακα του Δείκτη Ανθρώπινης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών χάρη στα επιτεύγματά της στην Παιδεία και την Υγεία. Η Κούβα έχει καταφέρει ακόμα να ηγείται διεθνώς στην αποστολή νοσηλευτικού προσωπικού για την καταπολέμηση του Έμπολα. Διεθνώς η Κούβα τιμάται για τη στρατιωτική της συμβολή στην ήττα της αποικιοκρατίας και του απαρτχάιντ στην Αγκόλα και τη Νότια Αφρική. Σήμερα μία νέα γενιά Κουβανέζων ηγετών που πολέμησαν στην Αγκόλα βρίσκεται στην εξουσία στην Αβάνα και στο διπλωματικό της σώμα. Παράδειγμα ο Ροντόλφο Ρέγες Ροντρίγκες, αντιπρόσωπος της Κούβας στον ΟΗΕ, που περπατάει με τεχνητό πόδι μετά από τραυματισμό σε μάχη στην Αγκόλα.
Όταν μόνο λίγοι το θεωρούσαν εφικτό, η Κούβα πέτυχε την επιστροφή και των πέντε κρατουμένων που ήταν στη φυλακή με την κατηγορία της κατασκοπείας σε βάρος δεξιών Κουβανών οι οποίοι είχαν εκπαιδευτεί σε βάσεις της Φλόριντα και συμμετείχαν σε αποστολές παρενόχλησης στον εναέριο χώρο της Κούβας. […] Δεκάδες χιλιάδες Αμερικανών, από τους βετεράνους των μπριγάδων Venceremos στην συλλογή ζαχαροκάλαμου μέχρι τη σταθερή ροή τουριστών που διεκδικούσαν το δικαίωμα να επισκεφθούν το νησί, αξίζουν συγχαρητηρίων για τη μακρόχρονη προσφορά τους στην Παιδεία και σε έργα αλληλεγγύης ευρύτερα, αλλά και για τη διαμόρφωση ενός συσπειρωμένου μπλοκ στο Κογκρέσο που προωθούσε την ομαλοποίηση των σχέσεων.
Επιμονή Ομπάμα
Στην περίπτωση αυτή, η εντονότατη επιμονή του Ομπάμα στη διπλωματική μυστικότητα απέβη προς όφελός του. Για πάνω από έναν χρόνο, ηγέτες και στις δύο χώρες διεξήγαν τακτικές ιδιωτικές συναντήσεις και διαβουλεύσεις οι οποίες κατέληξαν στο αναλυτικό πλάνο ομαλοποίησης που ανακοινώθηκε στις δύο πρωτεύουσες. Κανενός η συμβολή στην ομάδα του αμερικανικού Κογκρέσου δεν ήταν πιο σημαντική από εκείνη του Γερουσιαστή Πάτρικ Λίχι. Η αυστηρή πειθαρχία τους τηρήθηκε μέχρι την τελευταία στιγμή.
[…] Στα επόμενα βήματα, οι ΗΠΑ θα αφαιρέσουν την Κούβα από τον κατάλογο της «κρατικής τρομοκρατίας», κάτι που θα διευκολύνει τη χρηματοδότηση από το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Για τους Αμερικανούς, η εξασφάλιση άδειας ταξιδιού με προορισμό την Κούβα θα γίνει πιο εύκολη. Επιχειρηματικές και εμπορικές ευκαιρίες θα ανθήσουν. Ξεκινώντας από τη Σύνοδο Βόρειας και Νότιας Αμερικής το 2015 στον Παναμά, οι αντιπροσωπείες Κούβας και ΗΠΑ θα καθίσουν στο ίδιο τραπέζι. Οι αποκαλούμενες «εμπορικές αποστολές» θα αναβαθμιστούν σε κανονικές πρεσβείες. Το εμπάργκο θα διαβρωθεί από τα μέσα αφού θα επιτραπεί η εισροή τουριστικού συναλλάγματος και επενδυτικών δολαρίων. Με ή χωρίς μέτρα από το Κογκρέσο για την άρση της Πράξης Helms-Burton, το εμπάργκο καταργείται στην πράξη. Πάνω από 400.000 Κουβανο-Αμερικανοί ταξίδεψαν στην Κούβα μόνο πέρυσι.
Τέλος, ας διακινδυνεύσουμε μία πρόβλεψη: αν εκπληρωθεί η επιθυμία του προέδρου, η οικογένεια Ομπάμα θα βρεθεί στους δρόμους της Αβάνας πριν λήξει η θητεία του.
* Ο Τομ Χέιντεν (ολόκληρο το άρθρο του στο tomhayden.com) είναι Αμερικανός κοινωνικός και πολιτικός ακτιβιστής, συγγραφέας και πολιτικός, από τους δημιουργούς της σημαντικής αριστερής ομάδας ακτιβιστών «Φοιτητές για μία Δημοκρατική Κοινωνία». Επισκέφθηκε για πρώτη φορά την Κούβα το 1968. Έχει συγγράψει 19 βιβλία και το νέο του βιβλίο με τίτλο «Listen Yankee! Why Cuba Mattters», θα κυκλοφορήσει το 2015.
